قبیله در معارف دعا و زیارات: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۲۵ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۰۸

مقدمه

قبیله، به معنی جماعت و گروه گرد هم آمده‌ای است که بعضی به بعضی دیگر روی می‌آوردند و پذیرای هم هستند. قرآن می‌فرماید: ﴿وَجَعَلْنَاكُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا﴾^[۱]. درباره تفاوت شعوب (جمع شعب) به معنای گروه عظیمی از مردم، با قبائل (جمع قبیله) گفته‌اند که دایره شعوب گسترده‌تر از دایره قبائل است. همان‌طور که امروزه شَعب بر یک "ملت" اطلاق می‌شود. امام سجاد (ع) در صحیفه یادآور می‌شود که پیامبر اسلام (ص) برای رضای خدا با خاندان و قبیله خود به نبرد برخاست: و برای خشنودی او با خاندان خویش پیکار کرد^[۲]. آن حضرت درباره پیروان پیامبر (ص) نیز می‌فرماید: «و آن کسان را که چون چنگ در ریسمان والای او زدند خاندان و عشیرت از ایشان بگسست»^[۳].

با نگاهی به تاریخ پیامبر اسلام (ص) و پیروان راستینش درمی‌یابیم که پیوند با حق و حقیقت و حمایت از دین سعادت آفرین الهی مقدم بر بر پیوندهای قبیلگی و خویشاوندی است که معمولاً بر مدار منافع و حب و بغض‌های خویشاوندی می‌چرخد. هم‌چنین امام از دسته‌های مختلف فرشتگان با تعبیر "قبائل الملائکة" یاد کرده است^[۴].^[۵].^[۶]

منابع

خالقیان، فضل‌الله، مقاله «قبیله»، دانشنامه صحیفه سجادیه

پانویس

↑ «و شما را گروه‌ها و قبیله‌ها کردیم تا یکدیگر را باز‌شناسید» سوره حجرات، آیه ۱۳.
↑ نیایش بیستم.
↑ نیایش چهارم.
↑ نیایش سوم.
↑ تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی، دارالکتب الاسلامیه، تهران، ۱۳۷۴، چاپ اول؛ ریاض السالکین فی شرح صحیفة سیدالساجدین (ع)، سیدعلی‌خان حسینی، مؤسسة النشر الاسلامی، قم، ۱۴۰۹، چاپ اول؛ صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، سروش، تهران، ۱۳۷۵، چاپ دوم؛ مفردات الفاظ القرآن، حسین بن محمد راغب اصفهانی، دارالقلم، بیروت، ۱۴۱۲، چاپ اول.
↑ شیرزاد، امیر، مقاله «قبیله»، دانشنامه صحیفه سجادیه، ص ۳۵۸.

[1] «و شما را گروه‌ها و قبیله‌ها کردیم تا یکدیگر را باز‌شناسید» سوره حجرات، آیه ۱۳.

[2] نیایش بیستم.

[3] نیایش چهارم.

[4] نیایش سوم.

[5] تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی، دارالکتب الاسلامیه، تهران، ۱۳۷۴، چاپ اول؛ ریاض السالکین فی شرح صحیفة سیدالساجدین (ع)، سیدعلی‌خان حسینی، مؤسسة النشر الاسلامی، قم، ۱۴۰۹، چاپ اول؛ صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، سروش، تهران، ۱۳۷۵، چاپ دوم؛ مفردات الفاظ القرآن، حسین بن محمد راغب اصفهانی، دارالقلم، بیروت، ۱۴۱۲، چاپ اول.

[6] شیرزاد، امیر، مقاله «قبیله»، دانشنامه صحیفه سجادیه، ص ۳۵۸.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

@@ خط ۶: / خط ۶: @@
 }}
-==مقدمه==
+== مقدمه ==
 [[قبیله]]، به معنی [[جماعت]] و گروه گرد هم آمده‌ای است که بعضی به بعضی دیگر روی می‌آوردند و پذیرای هم هستند. [[قرآن]] می‌فرماید: {{متن قرآن|وَجَعَلْنَاكُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا}}<ref>«و شما را گروه‌ها و قبیله‌ها کردیم تا یکدیگر را باز‌شناسید» سوره حجرات، آیه ۱۳.</ref>. درباره تفاوت شعوب (جمع [[شعب]]) به معنای گروه عظیمی از [[مردم]]، با قبائل (جمع قبیله) گفته‌اند که دایره شعوب گسترده‌تر از دایره قبائل است. همان‌طور که امروزه شَعب بر یک "[[ملت]]" اطلاق می‌شود.
-[[امام سجاد]]{{ع}} در [[صحیفه]] یادآور می‌شود که [[پیامبر اسلام]]{{صل}} برای [[رضای خدا]] با [[خاندان]] و قبیله خود به [[نبرد]] برخاست: و برای [[خشنودی]] او با خاندان خویش [[پیکار]] کرد<ref>نیایش بیستم.</ref>.
+[[امام سجاد]] {{ع}} در [[صحیفه]] یادآور می‌شود که [[پیامبر اسلام]] {{صل}} برای [[رضای خدا]] با [[خاندان]] و قبیله خود به [[نبرد]] برخاست: و برای [[خشنودی]] او با خاندان خویش [[پیکار]] کرد<ref>نیایش بیستم.</ref>.
-آن [[حضرت]] درباره [[پیروان]] [[پیامبر]]{{صل}} نیز می‌فرماید: «و آن کسان را که چون چنگ در ریسمان والای او زدند خاندان و عشیرت از ایشان بگسست»<ref>نیایش چهارم.</ref>.
+آن [[حضرت]] درباره [[پیروان]] [[پیامبر]] {{صل}} نیز می‌فرماید: «و آن کسان را که چون چنگ در ریسمان والای او زدند خاندان و عشیرت از ایشان بگسست»<ref>نیایش چهارم.</ref>.
-با نگاهی به [[تاریخ]] پیامبر اسلام{{صل}} و پیروان راستینش درمی‌یابیم که پیوند با [[حق]] و [[حقیقت]] و [[حمایت]] از [[دین]] [[سعادت]] آفرین [[الهی]] مقدم بر بر پیوندهای قبیلگی و [[خویشاوندی]] است که معمولاً بر مدار [[منافع]] و [[حب]] و بغض‌های خویشاوندی می‌چرخد.
+با نگاهی به [[تاریخ]] پیامبر اسلام {{صل}} و پیروان راستینش درمی‌یابیم که پیوند با [[حق]] و [[حقیقت]] و [[حمایت]] از [[دین]] [[سعادت]] آفرین [[الهی]] مقدم بر بر پیوندهای قبیلگی و [[خویشاوندی]] است که معمولاً بر مدار [[منافع]] و [[حب]] و بغض‌های خویشاوندی می‌چرخد.
-هم‌چنین [[امام]] از دسته‌های مختلف [[فرشتگان]] با تعبیر "قبائل الملائکة" یاد کرده است<ref>نیایش سوم.</ref>.<ref>تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی، دارالکتب الاسلامیه، تهران، ۱۳۷۴، چاپ اول؛ ریاض السالکین فی شرح صحیفة سیدالساجدین{{ع}}، سیدعلی‌خان حسینی، مؤسسة النشر الاسلامی، قم، ۱۴۰۹، چاپ اول؛ صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، سروش، تهران، ۱۳۷۵، چاپ دوم؛ مفردات الفاظ القرآن، حسین بن محمد راغب اصفهانی، دارالقلم، بیروت، ۱۴۱۲، چاپ اول.</ref>.<ref>[[امیر شیرزاد|شیرزاد، امیر]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «قبیله»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۳۵۸.</ref>
+هم‌چنین [[امام]] از دسته‌های مختلف [[فرشتگان]] با تعبیر "قبائل الملائکة" یاد کرده است<ref>نیایش سوم.</ref>.<ref>تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی، دارالکتب الاسلامیه، تهران، ۱۳۷۴، چاپ اول؛ ریاض السالکین فی شرح صحیفة سیدالساجدین {{ع}}، سیدعلی‌خان حسینی، مؤسسة النشر الاسلامی، قم، ۱۴۰۹، چاپ اول؛ صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، سروش، تهران، ۱۳۷۵، چاپ دوم؛ مفردات الفاظ القرآن، حسین بن محمد راغب اصفهانی، دارالقلم، بیروت، ۱۴۱۲، چاپ اول.</ref>.<ref>[[امیر شیرزاد|شیرزاد، امیر]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «قبیله»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۳۵۸.</ref>
 == منابع ==