ابوبشیر انصاری ساعدی: تفاوت میان نسخه‌ها

افزودن پیوند
از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
دیداریویکی‌متن
خط ۶: خط ۶:
[[ابن اثیر]]<ref>ابن اثیر ج۴، ص۴۱۶.</ref>، در مدخل قیس بن عبید [[کنیه]] او را ابوبشر آورده و در [[کنیه‌ها]]، تحت عنوان ابوبشر انصاری، [[ابوبشیر]] انصاری ساعدی - که این دو یک نفر هستند - و نام‌های دیگر نیز آورده است<ref>ر. ک: ابن حجر، ج۷، ص۳۶-۳۴.</ref>.
[[ابن اثیر]]<ref>ابن اثیر ج۴، ص۴۱۶.</ref>، در مدخل قیس بن عبید [[کنیه]] او را ابوبشر آورده و در [[کنیه‌ها]]، تحت عنوان ابوبشر انصاری، [[ابوبشیر]] انصاری ساعدی - که این دو یک نفر هستند - و نام‌های دیگر نیز آورده است<ref>ر. ک: ابن حجر، ج۷، ص۳۶-۳۴.</ref>.


همچنین [[ابن حجر]]<ref>الاصابه، ج۵، ص۳۷۲.</ref> دو مدخل تحت عنوان [[قیس بن عبید بن الحریر بن عبید]] و [[قیس بن عبید انصاری]] آورده - این دو اسم نام یک شخص است. و در مدخل دومی، شهرت او را به کنیه‌اش ابوبشیر مازنی دانسته است و می‌گوید شرح حال او در کنیه‌اش می‌آید. نیز چندین مدخل در کنیه‌ها تحت عنوان ابوبشر انصاری، ابوالبشیر انصاری ساعدی، ابوبشیر غیر منسوب، ابوالبشیر من [[موالی]] [[رسول الله]]{{صل}} و ابوالبشیر المعاوی<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۳۶-۳۵.</ref> - که [[شیخ مفید]]<ref>مفید، ص۱۱.</ref> او را عائذی و [[قاضی نعمان]]<ref>نعمان، ص۳۷۵.</ref> عائدی نامیده - آمده است. اگرچه نام بعضی از کنیه‌ها معلوم است، ولی در کنیه‌هایی که نامشان مشخص نیست، احتمال تصحیف در ابوبشر و ابوبشیر وجود دارد. ابن حجر در الاصابه<ref>الاصابه، ج۷، ص۳۵.</ref> به نقل از [[ابن ابی خیثمه]] آورده که میان ابوبشر و ابوبشیر انصاری ساعدی فرق است، ولی ابن عبدالبر<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۷۴.</ref> و ابن اثیر<ref>ابن اثیر، ج۵، ص۱۴۸.</ref> این دو و نیز همه افراد فوق (در کنیه‌ها) را یک شخص می‌دانند. مزی<ref>مزی، ج۳۳، ص۸۰.</ref> هم به این امر اشاره دارد که برای او سه [[روایت]] از [[رسول خدا]]{{صل}} نقل کرده‌اند و نظر کسی که روایان این [[روایات]] را از سه [[راوی]] مختلف دانسته، صحیح نمی‌داند.
همچنین [[ابن حجر]]<ref>الاصابه، ج۵، ص۳۷۲.</ref> دو مدخل تحت عنوان [[قیس بن عبید بن الحریر بن عبید]] و [[قیس بن عبید انصاری]] آورده - این دو اسم نام یک شخص است. و در مدخل دومی، شهرت او را به کنیه‌اش ابوبشیر مازنی دانسته است و می‌گوید شرح حال او در کنیه‌اش می‌آید. نیز چندین مدخل در کنیه‌ها تحت عنوان ابوبشر انصاری، ابوالبشیر انصاری ساعدی، ابوبشیر غیر منسوب، ابوالبشیر من [[موالی]] [[رسول الله]] {{صل}} و ابوالبشیر المعاوی<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۳۶-۳۵.</ref> - که [[شیخ مفید]]<ref>مفید، ص۱۱.</ref> او را عائذی و [[قاضی نعمان]]<ref>نعمان، ص۳۷۵.</ref> عائدی نامیده - آمده است. اگرچه نام بعضی از کنیه‌ها معلوم است، ولی در کنیه‌هایی که نامشان مشخص نیست، احتمال تصحیف در ابوبشر و ابوبشیر وجود دارد. ابن حجر در الاصابه<ref>الاصابه، ج۷، ص۳۵.</ref> به نقل از [[ابن ابی خیثمه]] آورده که میان ابوبشر و ابوبشیر انصاری ساعدی فرق است، ولی ابن عبدالبر<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۷۴.</ref> و ابن اثیر<ref>ابن اثیر، ج۵، ص۱۴۸.</ref> این دو و نیز همه افراد فوق (در کنیه‌ها) را یک شخص می‌دانند. مزی<ref>مزی، ج۳۳، ص۸۰.</ref> هم به این امر اشاره دارد که برای او سه [[روایت]] از [[رسول خدا]] {{صل}} نقل کرده‌اند و نظر کسی که روایان این [[روایات]] را از سه [[راوی]] مختلف دانسته، صحیح نمی‌داند.


ابن عبدالبر<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۷۴.</ref> [[کنیه]] [[ابوبشیر]] را فقط برای [[حارث بن خزمه]]، [[براء بن معرور]] و [[عباد بن بشر]] آورده و [[ابن حجر]]<ref>تهذیب، ج۱۲، ص۲۰.</ref> این کنیه را فقط برای [[قیس بن عبید]] دانسته است.
ابن عبدالبر<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۷۴.</ref> [[کنیه]] [[ابوبشیر]] را فقط برای [[حارث بن خزمه]]، [[براء بن معرور]] و [[عباد بن بشر]] آورده و [[ابن حجر]]<ref>تهذیب، ج۱۲، ص۲۰.</ref> این کنیه را فقط برای [[قیس بن عبید]] دانسته است.


به هر روی، ابوبشیر انصاری، از [[اصحاب رسول خدا]]{{صل}} است که در برخی از [[غزوات]] شرکت داشته و احادیثی از آن [[حضرت]] روایت کرده است. ابوبشیر می‌گوید: در [[جنگ احد]] در حالی که نوجوان بودم، دیدم که ابن قمیئه با [[شمشیر]] به رسول خدا{{صل}} [[حمله]] کرد که من فریاد زدم<ref>واقدی، ج۱، ص۲۴۴.</ref>. همچنین وقتی [[شیطان]] فریاد برآورد [[محمد]]{{صل}} کشته شده، [[مسلمانان]] به هر طرف پراکنده شدند و [[کعب بن مالک]]، نخستین کسی بود که خبر [[سلامت]] حضرت را داد<ref>واقدی، ج۱، ص۲۳۵.</ref>. [[ابونعیم]]<ref>ابونعیم، ج۵، ص۲۸۳۸.</ref> و [[ابن اثیر]]<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۳۰.</ref> او را در شمار [[بیعت کنندگان]] در [[بیعت رضوان]] آورده‌اند. وی در جنگ‌های دیگری نیز حضور داشته است<ref>ابن اثیر، ج۴، ص۴۱۶.</ref>. در [[سریه]] [[بنی جذیمه]] نزد او اسیری بود. وقتی [[خالد بن ولید]] [[دستور]] داد [[اسیران]] را بکشید، ابوبشیر می‌خواست آن [[اسیر]] را بکشد. [[اسیر]] به او گفت: ببین دیگران با اسیران چه می‌کنند، تو هم مانند آنان [[رفتار]] کن. ابوبشیر دید دیگران اسیرانشان را [[آزاد]] کرده‌اند؛ وی نیز او را آزاد کرد<ref>واقدی، ج۳، ص۸۷۷.</ref>.
به هر روی، ابوبشیر انصاری، از [[اصحاب رسول خدا]] {{صل}} است که در برخی از [[غزوات]] شرکت داشته و احادیثی از آن [[حضرت]] روایت کرده است. ابوبشیر می‌گوید: در [[جنگ احد]] در حالی که نوجوان بودم، دیدم که ابن قمیئه با [[شمشیر]] به رسول خدا {{صل}} [[حمله]] کرد که من فریاد زدم<ref>واقدی، ج۱، ص۲۴۴.</ref>. همچنین وقتی [[شیطان]] فریاد برآورد [[محمد]] {{صل}} کشته شده، [[مسلمانان]] به هر طرف پراکنده شدند و [[کعب بن مالک]]، نخستین کسی بود که خبر [[سلامت]] حضرت را داد<ref>واقدی، ج۱، ص۲۳۵.</ref>. [[ابونعیم]]<ref>ابونعیم، ج۵، ص۲۸۳۸.</ref> و [[ابن اثیر]]<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۳۰.</ref> او را در شمار [[بیعت کنندگان]] در [[بیعت رضوان]] آورده‌اند. وی در جنگ‌های دیگری نیز حضور داشته است<ref>ابن اثیر، ج۴، ص۴۱۶.</ref>. در [[سریه]] [[بنی جذیمه]] نزد او اسیری بود. وقتی [[خالد بن ولید]] [[دستور]] داد [[اسیران]] را بکشید، ابوبشیر می‌خواست آن [[اسیر]] را بکشد. [[اسیر]] به او گفت: ببین دیگران با اسیران چه می‌کنند، تو هم مانند آنان [[رفتار]] کن. ابوبشیر دید دیگران اسیرانشان را [[آزاد]] کرده‌اند؛ وی نیز او را آزاد کرد<ref>واقدی، ج۳، ص۸۷۷.</ref>.


در [[زمان]] [[خلافت ابوبکر]]، اموالی از [[بحرین]] برای [[خلیفه]] رسید، منادی او در [[مدینه]] فریاد زد: هرکس که رسول خدا{{صل}} به او [[وعده]] [[مالی]] داده است، بیاید آن را از خلیفه دریافت کند. ابوبشیر مازنی نزد [[ابوبکر]] رفت و گفت: رسول خدا{{صل}} به من فرمود: "ای ابوبشیرا هرگاه مالی رسید پیش ما بیا". ابوبکر به او یک یا دو مشت از آن [[مال]] پرداخت که معادل هزار و چهار صد [[درهم]] بود<ref>ابن سعد، ج۲، ص۳۱۹.</ref>.
در [[زمان]] [[خلافت ابوبکر]]، اموالی از [[بحرین]] برای [[خلیفه]] رسید، منادی او در [[مدینه]] فریاد زد: هرکس که رسول خدا {{صل}} به او [[وعده]] [[مالی]] داده است، بیاید آن را از خلیفه دریافت کند. ابوبشیر مازنی نزد [[ابوبکر]] رفت و گفت: رسول خدا {{صل}} به من فرمود: "ای ابوبشیرا هرگاه مالی رسید پیش ما بیا". ابوبکر به او یک یا دو مشت از آن [[مال]] پرداخت که معادل هزار و چهار صد [[درهم]] بود<ref>ابن سعد، ج۲، ص۳۱۹.</ref>.


وی روایاتی از رسول خدا{{صل}} نقل کرده است؛ از جمله روایتی درباره [[نهی]] [[نماز خواندن]] به هنگام [[طلوع]] [[خورشید]]<ref>بخاری، ص۱۵.</ref> یا نماز خواندن بعد از [[نماز عصر]]<ref>ابن ابی حاتم، ج۹، ص۱۷۴.</ref>. اگرچه این [[روایات]]، از طریق دیگر هم نقل شده است<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۷۴.</ref>.
وی روایاتی از رسول خدا {{صل}} نقل کرده است؛ از جمله روایتی درباره [[نهی]] [[نماز خواندن]] به هنگام [[طلوع]] [[خورشید]]<ref>بخاری، ص۱۵.</ref> یا نماز خواندن بعد از [[نماز عصر]]<ref>ابن ابی حاتم، ج۹، ص۱۷۴.</ref>. اگرچه این [[روایات]]، از طریق دیگر هم نقل شده است<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۷۴.</ref>.


[[فرزندان]] او و نیز [[سعید بن نافع]]، [[ضمره بن سعید]]، [[عباد بن تمیم]]، [[عماره بن غزیه]] و [[محمد بن ضاله]] از [[ابوبشیر]] [[روایت]] کرده‌اند<ref>ابونعیم، ج۵، ص۲۸۳۸؛ مزی، ج۳۳، ص۷۰؛ ابن اثیر، ج۶، ص۳۰.</ref>.
[[فرزندان]] او و نیز [[سعید بن نافع]]، [[ضمره بن سعید]]، [[عباد بن تمیم]]، [[عماره بن غزیه]] و [[محمد بن ضاله]] از [[ابوبشیر]] [[روایت]] کرده‌اند<ref>ابونعیم، ج۵، ص۲۸۳۸؛ مزی، ج۳۳، ص۷۰؛ ابن اثیر، ج۶، ص۳۰.</ref>.

نسخهٔ ‏۲۴ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۷:۲۷

ابوبشیر انصاری ساعدی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: ابوبشیر انصاری ساعدی در تراجم و رجال - ابوبشیر انصاری ساعدی در تاریخ اسلامی - پرسش مرتبط ندارد

مقدمه

نامش قیس بن عبید است[۱]، ولی به کنیه شهرت دارد. اگرچه ابن عبدالبر [۲] می‌گوید اسم او معلوم نیست و در ادامه می‌افزاید دیگران هم که این اسم را برای او گفته‌اند، درست نیست، ولی دلیلی برای اثبات گفته خود نیاورده است. وی را انصاری، و به اختلاف از تیره مازن، حارث و ساعده گفته‌اند[۳]

ابن اثیر[۴]، در مدخل قیس بن عبید کنیه او را ابوبشر آورده و در کنیه‌ها، تحت عنوان ابوبشر انصاری، ابوبشیر انصاری ساعدی - که این دو یک نفر هستند - و نام‌های دیگر نیز آورده است[۵].

همچنین ابن حجر[۶] دو مدخل تحت عنوان قیس بن عبید بن الحریر بن عبید و قیس بن عبید انصاری آورده - این دو اسم نام یک شخص است. و در مدخل دومی، شهرت او را به کنیه‌اش ابوبشیر مازنی دانسته است و می‌گوید شرح حال او در کنیه‌اش می‌آید. نیز چندین مدخل در کنیه‌ها تحت عنوان ابوبشر انصاری، ابوالبشیر انصاری ساعدی، ابوبشیر غیر منسوب، ابوالبشیر من موالی رسول الله (ص) و ابوالبشیر المعاوی[۷] - که شیخ مفید[۸] او را عائذی و قاضی نعمان[۹] عائدی نامیده - آمده است. اگرچه نام بعضی از کنیه‌ها معلوم است، ولی در کنیه‌هایی که نامشان مشخص نیست، احتمال تصحیف در ابوبشر و ابوبشیر وجود دارد. ابن حجر در الاصابه[۱۰] به نقل از ابن ابی خیثمه آورده که میان ابوبشر و ابوبشیر انصاری ساعدی فرق است، ولی ابن عبدالبر[۱۱] و ابن اثیر[۱۲] این دو و نیز همه افراد فوق (در کنیه‌ها) را یک شخص می‌دانند. مزی[۱۳] هم به این امر اشاره دارد که برای او سه روایت از رسول خدا (ص) نقل کرده‌اند و نظر کسی که روایان این روایات را از سه راوی مختلف دانسته، صحیح نمی‌داند.

ابن عبدالبر[۱۴] کنیه ابوبشیر را فقط برای حارث بن خزمه، براء بن معرور و عباد بن بشر آورده و ابن حجر[۱۵] این کنیه را فقط برای قیس بن عبید دانسته است.

به هر روی، ابوبشیر انصاری، از اصحاب رسول خدا (ص) است که در برخی از غزوات شرکت داشته و احادیثی از آن حضرت روایت کرده است. ابوبشیر می‌گوید: در جنگ احد در حالی که نوجوان بودم، دیدم که ابن قمیئه با شمشیر به رسول خدا (ص) حمله کرد که من فریاد زدم[۱۶]. همچنین وقتی شیطان فریاد برآورد محمد (ص) کشته شده، مسلمانان به هر طرف پراکنده شدند و کعب بن مالک، نخستین کسی بود که خبر سلامت حضرت را داد[۱۷]. ابونعیم[۱۸] و ابن اثیر[۱۹] او را در شمار بیعت کنندگان در بیعت رضوان آورده‌اند. وی در جنگ‌های دیگری نیز حضور داشته است[۲۰]. در سریه بنی جذیمه نزد او اسیری بود. وقتی خالد بن ولید دستور داد اسیران را بکشید، ابوبشیر می‌خواست آن اسیر را بکشد. اسیر به او گفت: ببین دیگران با اسیران چه می‌کنند، تو هم مانند آنان رفتار کن. ابوبشیر دید دیگران اسیرانشان را آزاد کرده‌اند؛ وی نیز او را آزاد کرد[۲۱].

در زمان خلافت ابوبکر، اموالی از بحرین برای خلیفه رسید، منادی او در مدینه فریاد زد: هرکس که رسول خدا (ص) به او وعده مالی داده است، بیاید آن را از خلیفه دریافت کند. ابوبشیر مازنی نزد ابوبکر رفت و گفت: رسول خدا (ص) به من فرمود: "ای ابوبشیرا هرگاه مالی رسید پیش ما بیا". ابوبکر به او یک یا دو مشت از آن مال پرداخت که معادل هزار و چهار صد درهم بود[۲۲].

وی روایاتی از رسول خدا (ص) نقل کرده است؛ از جمله روایتی درباره نهی نماز خواندن به هنگام طلوع خورشید[۲۳] یا نماز خواندن بعد از نماز عصر[۲۴]. اگرچه این روایات، از طریق دیگر هم نقل شده است[۲۵].

فرزندان او و نیز سعید بن نافع، ضمره بن سعید، عباد بن تمیم، عماره بن غزیه و محمد بن ضاله از ابوبشیر روایت کرده‌اند[۲۶].

اسماء دختر محرز نام همسر او بود[۲۷] که فرزندانی به نام بشیر و جعد او به دنیا آورد[۲۸].

ابن حجر[۲۹] به نقل از واقدی گفته‌است که او عمر طولانی کرد و بعد از واقعه حره، در سال ۶۳ درگذشت[۳۰] گرچه برخی دیگر، مرگ او را به سال چهل نوشته‌اند[۳۱] ولی ابن عبد البر[۳۲] قول اول را صحیح می‌داند. خبر دیگر آن است که وی در یمامه به قتل رسید [۳۳][۳۴]

جستارهای وابسته

منابع

  1. مرادی نسب، حسین، مقاله «ابوبشیر انصاری ساعدی»، دانشنامه سیره نبوی ج۱

پانویس

  1. ↑ ابن سعد، ج۸، ص۴۲۳؛ ابن ماکولا، ج۲، ص۸۵؛ ابن اثیر، ج۴، ص۴۱۶.
  2. ↑ ابن عبدالبر، ج۴، ص:۱۷۴.
  3. ↑ ابن حبان، ج۳، ص۴۵۶؛ ابونعیم، ج۵، ص۲۸۳۸؛ ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۷۴؛ ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۳۵.
  4. ↑ ابن اثیر ج۴، ص۴۱۶.
  5. ↑ ر. ک: ابن حجر، ج۷، ص۳۶-۳۴.
  6. ↑ الاصابه، ج۵، ص۳۷۲.
  7. ↑ ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۳۶-۳۵.
  8. ↑ مفید، ص۱۱.
  9. ↑ نعمان، ص۳۷۵.
  10. ↑ الاصابه، ج۷، ص۳۵.
  11. ↑ ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۷۴.
  12. ↑ ابن اثیر، ج۵، ص۱۴۸.
  13. ↑ مزی، ج۳۳، ص۸۰.
  14. ↑ ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۷۴.
  15. ↑ تهذیب، ج۱۲، ص۲۰.
  16. ↑ واقدی، ج۱، ص۲۴۴.
  17. ↑ واقدی، ج۱، ص۲۳۵.
  18. ↑ ابونعیم، ج۵، ص۲۸۳۸.
  19. ↑ ابن اثیر، ج۶، ص۳۰.
  20. ↑ ابن اثیر، ج۴، ص۴۱۶.
  21. ↑ واقدی، ج۳، ص۸۷۷.
  22. ↑ ابن سعد، ج۲، ص۳۱۹.
  23. ↑ بخاری، ص۱۵.
  24. ↑ ابن ابی حاتم، ج۹، ص۱۷۴.
  25. ↑ ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۷۴.
  26. ↑ ابونعیم، ج۵، ص۲۸۳۸؛ مزی، ج۳۳، ص۷۰؛ ابن اثیر، ج۶، ص۳۰.
  27. ↑ ابن سعد، ج۸، ص۳۱۱؛ ابن حجر، الاصابه، ج۸، ص۱۶.
  28. ↑ ابن سعد، ج۸، ص۳۱۱.
  29. ↑ تهذیب، ج۲۰، ص۱۲.
  30. ↑ ابن حبان، ج۳، ص۳۴۰؛ باجی، ج۳، ص۱۴۳۴؛ ابن اثیر، ج۶، ص۳۰.
  31. ↑ مزی، ج۳۳، ص۸۰؛ ابن حجر، ج۷، ص۳۶.
  32. ↑ ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۷۴.
  33. ↑ ابن حجر، ج۷، ص۳۵.
  34. ↑ مرادی نسب، حسین، مقاله «ابوبشیر انصاری ساعدی»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۱۵۲-۱۵۳.
برگرفته از «https://fa.imamatpedia.com/w/index.php?title=ابوبشیر_انصاری_ساعدی&oldid=1093742»