ابورهم بن قیس اشعری: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
خط ۶: خط ۶:
نام وی را به [[اختلاف]] «مجدی»<ref>ابن عبد البر، ج۴، ص۲۲۲.</ref>، «مجذی»<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۵، ص۵۷۴.</ref>، «محمد»<ref>ابن حبان، ج۳، ص۳۶۷؛ ابن حجر، الاصابه، ج۶، ص۲۶.</ref>، «مجید»<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۶، ص۲۶.</ref> و «مجیله» آورده‌اند<ref>ابن حجر، فتح، ج۷، ص۶۱۷.</ref>. اما به کنیه‌اش [[شهرت]] دارد.
نام وی را به [[اختلاف]] «مجدی»<ref>ابن عبد البر، ج۴، ص۲۲۲.</ref>، «مجذی»<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۵، ص۵۷۴.</ref>، «محمد»<ref>ابن حبان، ج۳، ص۳۶۷؛ ابن حجر، الاصابه، ج۶، ص۲۶.</ref>، «مجید»<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۶، ص۲۶.</ref> و «مجیله» آورده‌اند<ref>ابن حجر، فتح، ج۷، ص۶۱۷.</ref>. اما به کنیه‌اش [[شهرت]] دارد.


[[زمان]] [[اسلام آوردن]] وی روشن نیست. گفته‌اند وی با برادرانش به همراه [[جعفر بن ابی طالب]] از [[حبشه]] به مدینه [[هجرت]] کرد و به هنگام [[فتح خیبر]] به حضور [[رسول خدا]]{{صل}} رسید<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۱۱۳.</ref>. بر اساس این گزارش، باید وی را در شمار کسانی قرار داد که در [[مکه]] اسلام آوردند و به حبشه هجرت کردند؛ به ویژه که برخی گزارش‌ها، وی را مخاطب این سخن رسول خدا می‌دانند که فرمود: "شما دو هجرت داشته‌اید: یکی به سوی من و یکی به سوی [[نجاشی]]"<ref>ابو نعیم، ج۵، ص۲۸۸۷.</ref>. اما بیشتر منابع، حتی در زمان اسلام آوردن ابوموسی اشعری [[اختلاف]] دارند. ابورهم نیز در بیشتر [[روایات]] خود را یکی از اشعریانی می‌داند که به همراه [[ابو موسی]] در [[خیبر]] به حضور رسول خدا{{صل}} رسیده است. گفته‌اند آنان ۵۴ تن<ref>با اختلاف اندکی در تعداد، یا ۵۵ تن از اشعریان و شش تن از عک؛ ر. ک: ابن حجر، فتح، ج۷، ص۶۱۷.</ref> بودند که همگی اسلام آوردند<ref>ابن سعد، ج۷، ص۳۰۲.</ref>. در این صورت وی نمی‌تواند پیش از هجرت اسلام آورده باشد.
[[زمان]] [[اسلام آوردن]] وی روشن نیست. گفته‌اند وی با برادرانش به همراه [[جعفر بن ابی طالب]] از [[حبشه]] به مدینه [[هجرت]] کرد و به هنگام [[فتح خیبر]] به حضور [[رسول خدا]] {{صل}} رسید<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۱۱۳.</ref>. بر اساس این گزارش، باید وی را در شمار کسانی قرار داد که در [[مکه]] اسلام آوردند و به حبشه هجرت کردند؛ به ویژه که برخی گزارش‌ها، وی را مخاطب این سخن رسول خدا می‌دانند که فرمود: "شما دو هجرت داشته‌اید: یکی به سوی من و یکی به سوی [[نجاشی]]"<ref>ابو نعیم، ج۵، ص۲۸۸۷.</ref>. اما بیشتر منابع، حتی در زمان اسلام آوردن ابوموسی اشعری [[اختلاف]] دارند. ابورهم نیز در بیشتر [[روایات]] خود را یکی از اشعریانی می‌داند که به همراه [[ابو موسی]] در [[خیبر]] به حضور رسول خدا {{صل}} رسیده است. گفته‌اند آنان ۵۴ تن<ref>با اختلاف اندکی در تعداد، یا ۵۵ تن از اشعریان و شش تن از عک؛ ر. ک: ابن حجر، فتح، ج۷، ص۶۱۷.</ref> بودند که همگی اسلام آوردند<ref>ابن سعد، ج۷، ص۳۰۲.</ref>. در این صورت وی نمی‌تواند پیش از هجرت اسلام آورده باشد.


البته خبری از اسلام آوردن [[اشعری]] پیش از هجرت هست<ref>ابن سعد، ج۴، ص۷۹.</ref>، اما به اسلام آوردن ابورهم پیش از هجرت اشاره نشده است. در گزارش دیگری که [[ابوموسی]] را به عنوان حلیف [[آل]] [[عتبه]] در شمار [[مهاجران به حبشه]] آورده‌اند<ref>ابن هشام، ج۱، ص۳۴۷.</ref>. نیز به ابورهم اشاره نکرده‌اند؛ اگرچه موضوع حلیف بودن ابوموسی نیز از نظر [[ابن سعد]] پذیرفتنی نیست<ref>ابن سعد، ج۴، ص۷۹.</ref>.
البته خبری از اسلام آوردن [[اشعری]] پیش از هجرت هست<ref>ابن سعد، ج۴، ص۷۹.</ref>، اما به اسلام آوردن ابورهم پیش از هجرت اشاره نشده است. در گزارش دیگری که [[ابوموسی]] را به عنوان حلیف [[آل]] [[عتبه]] در شمار [[مهاجران به حبشه]] آورده‌اند<ref>ابن هشام، ج۱، ص۳۴۷.</ref>. نیز به ابورهم اشاره نکرده‌اند؛ اگرچه موضوع حلیف بودن ابوموسی نیز از نظر [[ابن سعد]] پذیرفتنی نیست<ref>ابن سعد، ج۴، ص۷۹.</ref>.
خط ۱۲: خط ۱۲:
آنچه سبب این توهم شده که وی را از [[مسلمانان]] پیش از [[هجرت]] بدانند، [[همراهی]] وی با جعفر پس از [[فتح خیبر]] و برخوردار شدن از [[غنیمت]] [[خیبر]] است<ref>بخاری، ج۴، ص۵۵؛ مسلم، ج۷، ص۱۷۲؛ ابن عساکر، ج۳۲، ص۳۰.</ref> که بنا به گفته [[ابن سعد]]<ref>ابن سعد، ج۴، ص۷۹.</ref> کاملا اتفاقی است. سبب دیگر می‌تواند حضور او در [[مکه]] پیش از [[هجرت به مدینه]] باشد، که [[ابن حجر]] برای آن احتمال‌هایی همچون عبور از مکه در مسیر [[مدینه]] یا رفتن به مکه پیش از حضور در مدینه (و نه پیش از هجرت) طرح کرده است<ref>ابن حجر، فتح، ج۷، ص۶۱۷.</ref>.
آنچه سبب این توهم شده که وی را از [[مسلمانان]] پیش از [[هجرت]] بدانند، [[همراهی]] وی با جعفر پس از [[فتح خیبر]] و برخوردار شدن از [[غنیمت]] [[خیبر]] است<ref>بخاری، ج۴، ص۵۵؛ مسلم، ج۷، ص۱۷۲؛ ابن عساکر، ج۳۲، ص۳۰.</ref> که بنا به گفته [[ابن سعد]]<ref>ابن سعد، ج۴، ص۷۹.</ref> کاملا اتفاقی است. سبب دیگر می‌تواند حضور او در [[مکه]] پیش از [[هجرت به مدینه]] باشد، که [[ابن حجر]] برای آن احتمال‌هایی همچون عبور از مکه در مسیر [[مدینه]] یا رفتن به مکه پیش از حضور در مدینه (و نه پیش از هجرت) طرح کرده است<ref>ابن حجر، فتح، ج۷، ص۶۱۷.</ref>.


گفته‌اند ابورهم پس از [[رحلت رسول خدا]]{{صل}} به [[شام]] رفت و آنجا سکونت گزید<ref>ابن سعد، ج۷، ص۳۰۲.</ref>. نیز گفته‌اند وی به سوی [[فتنه‌ها]] [[شتاب]] می‌کرد و [[ابوموسی]] او را از این کار باز می‌داشت<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۱۱۳.</ref><ref>[[قاسم خانجانی|خانجانی، قاسم]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابورهم بن قیس اشعری»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۳۰۳.</ref>
گفته‌اند ابورهم پس از [[رحلت رسول خدا]] {{صل}} به [[شام]] رفت و آنجا سکونت گزید<ref>ابن سعد، ج۷، ص۳۰۲.</ref>. نیز گفته‌اند وی به سوی [[فتنه‌ها]] [[شتاب]] می‌کرد و [[ابوموسی]] او را از این کار باز می‌داشت<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۱۱۳.</ref><ref>[[قاسم خانجانی|خانجانی، قاسم]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابورهم بن قیس اشعری»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۳۰۳.</ref>


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==

نسخهٔ ‏۲۴ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۷:۳۲

مقدمه

برادر ابوموسی اشعری که نسبت به قحطان می‌رساند. مادرش ظَبیه دختر وهب از عکّو عدنانی[۱] بود که اسلام آورد و در مدینه درگذشت[۲].

نام وی را به اختلاف «مجدی»[۳]، «مجذی»[۴]، «محمد»[۵]، «مجید»[۶] و «مجیله» آورده‌اند[۷]. اما به کنیه‌اش شهرت دارد.

زمان اسلام آوردن وی روشن نیست. گفته‌اند وی با برادرانش به همراه جعفر بن ابی طالب از حبشه به مدینه هجرت کرد و به هنگام فتح خیبر به حضور رسول خدا (ص) رسید[۸]. بر اساس این گزارش، باید وی را در شمار کسانی قرار داد که در مکه اسلام آوردند و به حبشه هجرت کردند؛ به ویژه که برخی گزارش‌ها، وی را مخاطب این سخن رسول خدا می‌دانند که فرمود: "شما دو هجرت داشته‌اید: یکی به سوی من و یکی به سوی نجاشی"[۹]. اما بیشتر منابع، حتی در زمان اسلام آوردن ابوموسی اشعری اختلاف دارند. ابورهم نیز در بیشتر روایات خود را یکی از اشعریانی می‌داند که به همراه ابو موسی در خیبر به حضور رسول خدا (ص) رسیده است. گفته‌اند آنان ۵۴ تن[۱۰] بودند که همگی اسلام آوردند[۱۱]. در این صورت وی نمی‌تواند پیش از هجرت اسلام آورده باشد.

البته خبری از اسلام آوردن اشعری پیش از هجرت هست[۱۲]، اما به اسلام آوردن ابورهم پیش از هجرت اشاره نشده است. در گزارش دیگری که ابوموسی را به عنوان حلیف آل عتبه در شمار مهاجران به حبشه آورده‌اند[۱۳]. نیز به ابورهم اشاره نکرده‌اند؛ اگرچه موضوع حلیف بودن ابوموسی نیز از نظر ابن سعد پذیرفتنی نیست[۱۴].

آنچه سبب این توهم شده که وی را از مسلمانان پیش از هجرت بدانند، همراهی وی با جعفر پس از فتح خیبر و برخوردار شدن از غنیمت خیبر است[۱۵] که بنا به گفته ابن سعد[۱۶] کاملا اتفاقی است. سبب دیگر می‌تواند حضور او در مکه پیش از هجرت به مدینه باشد، که ابن حجر برای آن احتمال‌هایی همچون عبور از مکه در مسیر مدینه یا رفتن به مکه پیش از حضور در مدینه (و نه پیش از هجرت) طرح کرده است[۱۷].

گفته‌اند ابورهم پس از رحلت رسول خدا (ص) به شام رفت و آنجا سکونت گزید[۱۸]. نیز گفته‌اند وی به سوی فتنه‌ها شتاب می‌کرد و ابوموسی او را از این کار باز می‌داشت[۱۹][۲۰]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. ر. ک: ابن حزم، ص۳۲۸.
  2. ابن سعد، ج۴، ص۷۸.
  3. ابن عبد البر، ج۴، ص۲۲۲.
  4. ابن حجر، الاصابه، ج۵، ص۵۷۴.
  5. ابن حبان، ج۳، ص۳۶۷؛ ابن حجر، الاصابه، ج۶، ص۲۶.
  6. ابن حجر، الاصابه، ج۶، ص۲۶.
  7. ابن حجر، فتح، ج۷، ص۶۱۷.
  8. ابن اثیر، ج۶، ص۱۱۳.
  9. ابو نعیم، ج۵، ص۲۸۸۷.
  10. با اختلاف اندکی در تعداد، یا ۵۵ تن از اشعریان و شش تن از عک؛ ر. ک: ابن حجر، فتح، ج۷، ص۶۱۷.
  11. ابن سعد، ج۷، ص۳۰۲.
  12. ابن سعد، ج۴، ص۷۹.
  13. ابن هشام، ج۱، ص۳۴۷.
  14. ابن سعد، ج۴، ص۷۹.
  15. بخاری، ج۴، ص۵۵؛ مسلم، ج۷، ص۱۷۲؛ ابن عساکر، ج۳۲، ص۳۰.
  16. ابن سعد، ج۴، ص۷۹.
  17. ابن حجر، فتح، ج۷، ص۶۱۷.
  18. ابن سعد، ج۷، ص۳۰۲.
  19. ابن اثیر، ج۶، ص۱۱۳.
  20. خانجانی، قاسم، مقاله «ابورهم بن قیس اشعری»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۳۰۳.