ابراهیم بن هشام: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۲۲ فوریهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۲۰

مقدمه

ابراهیم بن هشام در سند ۱ روایت تفسیر کنز الدقائق و به نقل از بصائر الدرجات دیده می‌شود:

«حَدَّثَنَا إِبْرَاهِيمُ بْنُ هَاشِمٍ عَنْ يَحْيَى بْنِ أَبِي عِمْرَانَ^[۱] عَنْ يُونُسَ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عُثْمَانَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ (ع) إِنَّ سَلَمَةَ بْنَ كُهَيْلٍ يَرْوِي فِي عَلِيٍّ (ع) شَيْئاً قَالَ مَا هِيَ قُلْتُ حَدَّثَنِي أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ كَانَ مُحَاصِراً أَهْلَ الطَّائِفِ وَ أَنَّهُ خَلَا بِعَلِيٍّ (ع) يَوْماً فَقَالَ رَجُلٌ مِنْ أَصْحَابِهِ عَجَباً لِمَا نَحْنُ فِيهِ فَإِنَّهُ يُنَاجِي هَذَا الْغُلَامَ مُنْذُ الْيَوْمِ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص) مَا أَنَا بِمُنَاجِي لَهُ إِنَّمَا يُنَاجِي رَبَّهُ فَقَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ (ع) إِنَّمَا هَذِهِ أَشْيَاءُ نَعْرِفُ بَعْضَهَا مِنْ بَعْضٍ»^[۲].

عنوان ابراهیم بن هشام در سند یادشده مصحف ابراهیم بن هاشم است، به چند دلیل:

در منبع اصلی یعنی بصائر الدرجات^[۳] و اختصاص^[۴] شیخ مفید، ابراهیم بن هاشم به جای ابراهیم بن هشام ثبت شده است.
ملاحظه اسناد دیگر در بصائر الدرجات، وقوع تصحیف را تأیید می‌کند، چون عبارت "ابراهیم بن هاشم عن یحیی بن أبی عمران عن یونس" در اسناد بصائر الدرجات^[۵] فراوان دیده می‌شود.
در مشیخه شیخ صدوق آمده است: و ما کان فیه عن یحیی بن أبی عمران فقد رؤیته عن محمد بن علی ماجیلویه عن علی بن إبراهیم، عن أبیه، عن یحیی بن أبی عمران، و کان تلمیذ یونس بن عبدالرحمن^[۶].

مراد از «ابراهیم بن هاشم»، «ابراهیم بن هاشم قمی» پدر علی بن ابراهیم قمی است.^[۷]

منابع

جوادی آملی، عبدالله، رجال تفسیری ج۱

پانویس

↑ مصحف یحیی بن أبی عمران است.
↑ تفسیر کنز الدقائق، ج۸، ص۲۳۳ به گزارش از بصائر الدرجات، ج۱، ص۴۱۰، ح۲.
↑ ر. ک: بصائر الدرجات، ج۱، ص۴۱۰، ح۲.
↑ ر. ک: الاختصاص، ص۳۲۷.
↑ ر. ک: بصائر الدرجات، ج۱، ص۶ (ح۴)، ۸ (ح۱)، ۱۱۰ (۸)، ۱۱۶ (ح۹)، ۱۳۸ (ح۱۲)، ۱۴۵ (ح۱۵)؛ و....
↑ من لایحضره الفقیه، ج۴، ص۴۵۰ – ۴۵۱.
↑ جوادی آملی، عبدالله، رجال تفسیری، ج۱ ص ۵۸۹-۵۹۰.

[1] مصحف یحیی بن أبی عمران است.

[2] تفسیر کنز الدقائق، ج۸، ص۲۳۳ به گزارش از بصائر الدرجات، ج۱، ص۴۱۰، ح۲.

[3] ر. ک: بصائر الدرجات، ج۱، ص۴۱۰، ح۲.

[4] ر. ک: الاختصاص، ص۳۲۷.

[5] ر. ک: بصائر الدرجات، ج۱، ص۶ (ح۴)، ۸ (ح۱)، ۱۱۰ (۸)، ۱۱۶ (ح۹)، ۱۳۸ (ح۱۲)، ۱۴۵ (ح۱۵)؛ و....

[6] من لایحضره الفقیه، ج۴، ص۴۵۰ – ۴۵۱.

[7] جوادی آملی، عبدالله، رجال تفسیری، ج۱ ص ۵۸۹-۵۹۰.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
 {{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[ابراهیم بن هشام در تراجم و رجال]] | پرسش مرتبط  = }}
+== مقدمه ==
+ابراهیم بن هشام در سند ۱ [[روایت]] [[تفسیر کنز الدقائق]] و به نقل از [[بصائر الدرجات]] دیده می‌شود:
-== مقدمه ==
+{{متن حدیث|حَدَّثَنَا إِبْرَاهِيمُ بْنُ هَاشِمٍ عَنْ يَحْيَى بْنِ أَبِي عِمْرَانَ<ref>مصحف یحیی بن أبی عمران است.</ref> عَنْ يُونُسَ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عُثْمَانَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ {{ع}} إِنَّ سَلَمَةَ بْنَ كُهَيْلٍ يَرْوِي فِي عَلِيٍّ {{ع}} شَيْئاً قَالَ مَا هِيَ قُلْتُ حَدَّثَنِي أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ كَانَ مُحَاصِراً أَهْلَ الطَّائِفِ وَ أَنَّهُ خَلَا بِعَلِيٍّ {{ع}} يَوْماً فَقَالَ رَجُلٌ مِنْ أَصْحَابِهِ عَجَباً لِمَا نَحْنُ فِيهِ فَإِنَّهُ يُنَاجِي هَذَا الْغُلَامَ مُنْذُ الْيَوْمِ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ {{صل}} مَا أَنَا بِمُنَاجِي لَهُ إِنَّمَا يُنَاجِي رَبَّهُ فَقَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ {{ع}} إِنَّمَا هَذِهِ أَشْيَاءُ نَعْرِفُ بَعْضَهَا مِنْ بَعْضٍ}}<ref>تفسیر کنز الدقائق، ج۸، ص۲۳۳ به گزارش از بصائر الدرجات، ج۱، ص۴۱۰، ح۲.</ref>.
-ابراهیم بن هشام در سند ۱ [[روایت]] [[تفسیر کنز الدقائق]] و به نقل از [[بصائر الدرجات]] دیده می‌شود: {{متن حدیث|حَدَّثَنَا إِبْرَاهِيمُ بْنُ هَاشِمٍ عَنْ يَحْيَى بْنِ أَبِي عِمْرَانَ<ref>مصحف یحیی بن أبی عمران است.</ref> عَنْ يُونُسَ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عُثْمَانَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ {{ع}} إِنَّ سَلَمَةَ بْنَ كُهَيْلٍ يَرْوِي فِي عَلِيٍّ {{ع}} شَيْئاً قَالَ مَا هِيَ قُلْتُ حَدَّثَنِي أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ كَانَ مُحَاصِراً أَهْلَ الطَّائِفِ وَ أَنَّهُ خَلَا بِعَلِيٍّ {{ع}} يَوْماً فَقَالَ رَجُلٌ مِنْ أَصْحَابِهِ عَجَباً لِمَا نَحْنُ فِيهِ فَإِنَّهُ يُنَاجِي هَذَا الْغُلَامَ مُنْذُ الْيَوْمِ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ {{صل}} مَا أَنَا بِمُنَاجِي لَهُ إِنَّمَا يُنَاجِي رَبَّهُ فَقَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ {{ع}} إِنَّمَا هَذِهِ أَشْيَاءُ نَعْرِفُ بَعْضَهَا مِنْ بَعْضٍ}}<ref>تفسیر کنز الدقائق، ج۸، ص۲۳۳ به گزارش از بصائر الدرجات، ج۱، ص۴۱۰، ح۲.</ref>.
 عنوان ابراهیم بن هشام در سند یادشده [[مصحف]] [[ابراهیم بن هاشم]] است، به چند دلیل:
-# در منبع اصلی یعنی بصائر الدرجات<ref>ر. ک: بصائر الدرجات، ج۱، ص۴۱۰، ح۲.</ref> و اختصاص<ref>ر. ک: الاختصاص، ص۳۲۷.</ref> [[شیخ مفید]]، ابراهیم بن هاشم به جای ابراهیم بن هشام ثبت شده است.
+# در منبع اصلی یعنی [[بصائر الدرجات]]<ref>ر. ک: بصائر الدرجات، ج۱، ص۴۱۰، ح۲.</ref> و اختصاص<ref>ر. ک: الاختصاص، ص۳۲۷.</ref> [[شیخ مفید]]، ابراهیم بن هاشم به جای ابراهیم بن هشام ثبت شده است.
 # ملاحظه اسناد دیگر در بصائر الدرجات، وقوع تصحیف را [[تأیید]] می‌کند، چون عبارت {{عربی|"ابراهیم بن هاشم عن یحیی بن أبی عمران عن یونس"}} در اسناد بصائر الدرجات<ref>ر. ک: بصائر الدرجات، ج۱، ص۶ (ح۴)، ۸ (ح۱)، ۱۱۰ (۸)، ۱۱۶ (ح۹)، ۱۳۸ (ح۱۲)، ۱۴۵ (ح۱۵)؛ و....</ref> فراوان دیده می‌شود.
 # در مشیخه [[شیخ صدوق]] آمده است: {{عربی|و ما کان فیه عن یحیی بن أبی عمران فقد رؤیته عن محمد بن علی ماجیلویه عن علی بن إبراهیم، عن أبیه، عن یحیی بن أبی عمران، و کان تلمیذ یونس بن عبدالرحمن}}<ref>من لایحضره الفقیه، ج۴، ص۴۵۰ – ۴۵۱.</ref>.