استطاعت در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۲۶ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۷:۴۶

مقدمه

توانایی، تحقق آمادگی برای امتثال امر^[۱]، توانستن^[۲]، طاقت و قدرت^[۳]. اصل آن "طوع" به معنای همراهی، تسلیم^[۴] و عمل به مقتضای فرمان با رغبت و خضوع^[۵].

وَأَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ وَمِنْ رِبَاطِ الْخَيْلِ^[۶].

از شرایط عمومی تکلیف "استطاعت" و توانایی است. تکلیفِ فراتر از حدّ طاقت انسان در اصطلاح فقهی تکلیف مالایطاق نامیده شده است و در محدوده شریعت چنین تکلیفی از عهده مکلّف برداشته می‌شود.

در عرصه قانون‌گذاری، رعایت حدود طاقت و توانایی مردم در عرصه‌های مختلف، از اصول اساسی و لوازم اطاعت‌پذیری مردم است و هر دولت و حکومتی موظف به رعایت آن است^[۷].

منابع

نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم

پانویس

↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۷، ص۱۳۷.
↑ بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۰۶.
↑ ابن‌منظور، لسان العرب، ج۸، ص۲۲۰.
↑ ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۳، ص۴۳۱.
↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۷، ص۱۳۷.
↑ «و آنچه در توان دارید از نیرو و اسبان آماده در برابر آنان فراهم سازید» سوره انفال، آیه ۶۰.
↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۸۲.

[1] حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۷، ص۱۳۷.

[2] بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۰۶.

[3] ابن‌منظور، لسان العرب، ج۸، ص۲۲۰.

[4] ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۳، ص۴۳۱.

[5] حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۷، ص۱۳۷.

[6] «و آنچه در توان دارید از نیرو و اسبان آماده در برابر آنان فراهم سازید» سوره انفال، آیه ۶۰.

[7] نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۸۲.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
 {{مدخل مرتبط
 | موضوع مرتبط = استطاعت
-| عنوان مدخل  = [[استطاعت]]
+| عنوان مدخل  = استطاعت
-| مداخل مرتبط = [[استطاعت در قرآن]] - [[استطاعت در حدیث]] - [[استطاعت در فقه سیاسی]]
+| مداخل مرتبط = [[استطاعت در فقه سیاسی]] - [[استطاعت در معارف و سیره رضوی]]
-| پرسش مرتبط  = استطاعت (پرسش)
+| پرسش مرتبط  =
 }}
 == مقدمه ==
-* [[توانایی]]، تحقق [[آمادگی]] برای [[امتثال امر]]<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۷، ص۱۳۷.</ref>، توانستن<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۰۶.</ref>، [[طاقت]] و [[قدرت]]<ref>ابن‌منظور، لسان العرب، ج۸، ص۲۲۰.</ref>. اصل آن "طوع" به معنای [[همراهی]]، [[تسلیم]]<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۳، ص۴۳۱.</ref> و عمل به مقتضای [[فرمان]] با رغبت و [[خضوع]]<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۷، ص۱۳۷.</ref>.
+[[توانایی]]، تحقق [[آمادگی]] برای [[امتثال امر]]<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۷، ص۱۳۷.</ref>، توانستن<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۰۶.</ref>، [[طاقت]] و [[قدرت]]<ref>ابن‌منظور، لسان العرب، ج۸، ص۲۲۰.</ref>. اصل آن "طوع" به معنای [[همراهی]]، [[تسلیم]]<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۳، ص۴۳۱.</ref> و عمل به مقتضای [[فرمان]] با رغبت و [[خضوع]]<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۷، ص۱۳۷.</ref>.
-*{{متن قرآن|وَأَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ وَمِنْ رِبَاطِ الْخَيْلِ}}<ref>«و آنچه در توان دارید از نیرو و اسبان آماده در برابر آنان فراهم سازید» سوره انفال، آیه ۶۰.</ref>.
-* از شرایط عمومی [[تکلیف]] "[[استطاعت]]" و [[توانایی]] است. تکلیفِ فراتر از حدّ [[طاقت]] [[انسان]] در اصطلاح [[فقهی]] [[تکلیف مالایطاق]] نامیده شده است و در محدوده [[شریعت]] چنین تکلیفی از عهده مکلّف برداشته می‌شود.
+{{متن قرآن|وَأَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ وَمِنْ رِبَاطِ الْخَيْلِ}}<ref>«و آنچه در توان دارید از نیرو و اسبان آماده در برابر آنان فراهم سازید» سوره انفال، آیه ۶۰.</ref>.
-* در عرصه قانون‌گذاری، رعایت حدود [[طاقت]] و [[توانایی]] [[مردم]] در عرصه‌های مختلف، از اصول اساسی و لوازم [[اطاعت‌پذیری]] [[مردم]] است و هر [[دولت]] و [[حکومتی]] موظف به رعایت آن است<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۸۲.</ref>.
+از شرایط عمومی [[تکلیف]] "[[استطاعت]]" و [[توانایی]] است. تکلیفِ فراتر از حدّ [[طاقت]] [[انسان]] در اصطلاح [[فقهی]] [[تکلیف مالایطاق]] نامیده شده است و در محدوده [[شریعت]] چنین تکلیفی از عهده مکلّف برداشته می‌شود.
+در عرصه قانون‌گذاری، رعایت حدود [[طاقت]] و [[توانایی]] [[مردم]] در عرصه‌های مختلف، از اصول اساسی و لوازم [[اطاعت‌پذیری]] [[مردم]] است و هر [[دولت]] و [[حکومتی]] موظف به رعایت آن است<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۸۲.</ref>.
 == منابع ==
 {{منابع}}
-* [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']]
+# [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']]
 {{پایان منابع}}
@@ خط ۲۰: / خط ۲۳: @@
 {{پانویس}}
-[[رده:استطاعت]]
+[[رده:اصطلاحات فقهی]]