بصره در تاریخ اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۲۳ نوامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۴۰

مقدمه

در منابع از دو موضع با نام بصره یاد شده یکی بصره عراق و دیگر بصره مغرب. بصره عراق –که حموی آن را شامل کوفه هم دانسته- در شمار اقلیم سوم قرار داشته است. لفظ «بصرهگ در کلام عرب به زمین خشن و سنگلاخی اطلاق می‌‌شود و چون این شهر دارای زمینی سنگلاخی و خشک و ستبر بود، بواسطه این غلظت و شدت، بدان »بصره" گفته‌اند.^[۱] بصره از بزرگترین شهرهای صدر اسلام بود که به هنگام فتح عراق، توسط مسلمانان تأسیس شد و گفته شده که قبیله ای از عرب نبود که قومی از آن در بصره ساکن نباشد. این شهر به مربدش^[۲] شهرت داشت که جایگاه عکاظ را در شعر و شاعری از آن خود کرده بود. گفته شده عرب، شهری را همتا و بهتر از بصره در نزدیکی همزمان به بادیه نشینی و شهرنشینی نمی‌شناختند. این شهر از غرب به صحرای خشک و لم یزرع عرب که متصل به بیابان بزرگ و وسیعی بود، منتهی می‌‌شد و از سمت شرق آن به شط العرب و باغات خرمایی که بر آن سایه افکنده بود، امتداد داشت. بنابراین عرب می‌‌توانست دام‌های خود را در غرب آن بگستراند و در شرق و شمال آن زراعت کند. و چون نهضت تدوین آغاز شد، بصره دارای مکتب نحوی بود که با مکتب کوفه قابل مقایسه بود. تا این که پایگاه علمی آن در طی اعصار و قرون سقوط کرد. بصره هم اکنون نیز شهری آباد و بر کرانه غربی شط العرب و در نزدیکی دهانه آن در خلیج فارس واقع است. این شهر در حال حاضر، بزرگترین بندر عراق محسوب می‌‌شود و مهمترین صادرات آن خرما و ساکنان آن از عرب اصیل هستند.^[۳]

منابع

بلادی، عاتق بن غيث، معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة

پانویس

↑ یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۱، ص۴۳۰.
↑ از مشهورترین محلات بصره که ابتدا محلی برای نگهداری و فروش شتران بود و سپس از محله‌های بزرگ بصره شد و مردم در آن اقامت گزیدند و اندک بعد، به محفل و باشگاهی بدل گشت برای مفآخرت شعرا و مجالس خطباء. یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۹۸.
↑ بلادی، عاتق بن غيث، معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة ص ۴۴.

[1] یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۱، ص۴۳۰.

[2] از مشهورترین محلات بصره که ابتدا محلی برای نگهداری و فروش شتران بود و سپس از محله‌های بزرگ بصره شد و مردم در آن اقامت گزیدند و اندک بعد، به محفل و باشگاهی بدل گشت برای مفآخرت شعرا و مجالس خطباء. یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۹۸.

[3] بلادی، عاتق بن غيث، معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة ص ۴۴.

[۱]

[۲]

[۳]

@@ خط ۲: / خط ۲: @@
 ==مقدمه==
-در منابع از دو موضع با نام [[بصره]] یاد شده یکی بصره [[عراق]] و دیگر بصره [[مغرب]]. بصره عراق –که [[حموی]] آن را شامل [[کوفه]] هم دانسته- در شمار اقلیم سوم قرار داشته است. لفظ "بصرهگ در [[کلام عرب]] به [[زمین]] [[خشن]] و سنگلاخی اطلاق می‌‌شود و چون این [[شهر]] دارای زمینی سنگلاخی و خشک و ستبر بود، بواسطه این [[غلظت]] و شدت، بدان "بصره" گفته‌اند.<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۱، ص۴۳۰.</ref> بصره از بزرگترین شهرهای [[صدر اسلام]] بود که به هنگام [[فتح عراق]]، توسط [[مسلمانان]] تأسیس شد و گفته شده که [[قبیله]] ای از [[عرب]] نبود که قومی از آن در بصره ساکن نباشد. این شهر به مربدش<ref>از مشهورترین محلات بصره که ابتدا محلی برای نگهداری و فروش شتران بود و سپس از محله‌های بزرگ بصره شد و مردم در آن اقامت گزیدند و اندک بعد، به محفل و باشگاهی بدل گشت برای مفآخرت شعرا و مجالس خطباء. یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۹۸.</ref> [[شهرت]] داشت که جایگاه [[عکاظ]] را در [[شعر]] و [[شاعری]] از آن خود کرده بود. گفته شده [[عرب]]، شهری را همتا و بهتر از بصره در نزدیکی همزمان به [[بادیه نشینی]] و [[شهرنشینی]] نمی‌شناختند. این شهر از [[غرب]] به صحرای خشک و لم یزرع عرب که متصل به بیابان بزرگ و وسیعی بود، منتهی می‌‌شد و از سمت [[شرق]] آن به شط العرب و باغات خرمایی که بر آن [[سایه]] افکنده بود، امتداد داشت. بنابراین عرب می‌‌توانست دام‌های خود را در غرب آن بگستراند و در شرق و شمال آن [[زراعت]] کند. و چون [[نهضت]] تدوین آغاز شد، بصره دارای [[مکتب]] نحوی بود که با مکتب کوفه قابل مقایسه بود. تا این که پایگاه [[علمی]] آن در طی اعصار و قرون [[سقوط]] کرد. بصره هم اکنون نیز شهری آباد و بر کرانه [[غربی]] شط العرب و در نزدیکی دهانه آن در [[خلیج فارس]] واقع است. این [[شهر]] در حال حاضر، بزرگترین بندر [[عراق]] محسوب می‌‌شود و مهمترین صادرات آن خرما و ساکنان آن از [[عرب]] اصیل هستند.<ref>[[عاتق بن غيث بلادی|بلادی، عاتق بن غيث]]، [[معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة (کتاب)|معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة]] ص ۴۴.</ref>
+در منابع از دو موضع با نام [[بصره]] یاد شده یکی بصره [[عراق]] و دیگر بصره [[مغرب]]. بصره عراق –که [[حموی]] آن را شامل [[کوفه]] هم دانسته- در شمار اقلیم سوم قرار داشته است. لفظ «بصرهگ در [[کلام عرب]] به [[زمین]] [[خشن]] و سنگلاخی اطلاق می‌‌شود و چون این [[شهر]] دارای زمینی سنگلاخی و خشک و ستبر بود، بواسطه این [[غلظت]] و شدت، بدان »بصره" گفته‌اند.<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۱، ص۴۳۰.</ref> بصره از بزرگترین شهرهای [[صدر اسلام]] بود که به هنگام [[فتح عراق]]، توسط [[مسلمانان]] تأسیس شد و گفته شده که [[قبیله]] ای از [[عرب]] نبود که قومی از آن در بصره ساکن نباشد. این شهر به مربدش<ref>از مشهورترین محلات بصره که ابتدا محلی برای نگهداری و فروش شتران بود و سپس از محله‌های بزرگ بصره شد و مردم در آن اقامت گزیدند و اندک بعد، به محفل و باشگاهی بدل گشت برای مفآخرت شعرا و مجالس خطباء. یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۹۸.</ref> [[شهرت]] داشت که جایگاه [[عکاظ]] را در [[شعر]] و [[شاعری]] از آن خود کرده بود. گفته شده [[عرب]]، شهری را همتا و بهتر از بصره در نزدیکی همزمان به [[بادیه نشینی]] و [[شهرنشینی]] نمی‌شناختند. این شهر از [[غرب]] به صحرای خشک و لم یزرع عرب که متصل به بیابان بزرگ و وسیعی بود، منتهی می‌‌شد و از سمت [[شرق]] آن به شط العرب و باغات خرمایی که بر آن [[سایه]] افکنده بود، امتداد داشت. بنابراین عرب می‌‌توانست دام‌های خود را در غرب آن بگستراند و در شرق و شمال آن [[زراعت]] کند. و چون [[نهضت]] تدوین آغاز شد، بصره دارای [[مکتب]] نحوی بود که با مکتب کوفه قابل مقایسه بود. تا این که پایگاه [[علمی]] آن در طی اعصار و قرون [[سقوط]] کرد. بصره هم اکنون نیز شهری آباد و بر کرانه [[غربی]] شط العرب و در نزدیکی دهانه آن در [[خلیج فارس]] واقع است. این [[شهر]] در حال حاضر، بزرگترین بندر [[عراق]] محسوب می‌‌شود و مهمترین صادرات آن خرما و ساکنان آن از [[عرب]] اصیل هستند.<ref>[[عاتق بن غيث بلادی|بلادی، عاتق بن غيث]]، [[معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة (کتاب)|معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة]] ص ۴۴.</ref>
 == منابع ==