تربیت در لغت: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۱۵ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۱۷:۲۳

مقدمه

واژه «تربیت» در لغت، مصدر باب تفعیل از ریشه «رَبَبَ» یا «رَبَوَ» به معنای رشد، نمو، زیاد شدن و افزایش یافتن و اصلاح چیزی آمده است. ابن منظور در لسان العرب می‌گوید: تربیت از ربو، به معنای زیادتی، رشد، نمو و نگه‎داری می‌باشد^[۱]. راغب اصفهانی تربیت را، تغییر تدریجی امری، به گونه‌ای که آن چیز به حد تمام برسد، می‎داند^[۲]. صاحب کتاب "التحقیق فی کلمات القرآن الکریم" با تجزیه و تحلیل آرای اهل لغت به این نتیجه رسیده است که اکثر اهل لغت، واژه تربیت را از ریشه «رَبَبَ» و یا «رَبَوَ» می‌دانند^[۳]. وی می‌گوید: تربیت از ریشه ربب (ربَّ) عبارت است از: «سوق دادن شیء مورد تربیت به سوی کمال مطلوب و رفع نقایص و کاستی‎های آن. ابتدا با تخلیه، یعنی رفع ناخالصی‌ها و زدودن موانع و پاک کردن همه آنچه که مانع کمال است و سپس تحلیه، به معنای گنجاندن هر آنچه که به استکمال متربی کمک می‎کند^[۴]. تربیت از ماده «ربو» به معنای رشد تدریجی و تغییر کمی و کیفی متربی است. به نظر او فرایند تربیت در ابعاد مختلف اعتقادی، اخلاقی، آداب فردی و اجتماعی، علوم رایج و امثال آن کاربرد دارد. همچنین انسان، حیوان یا حتی گیاهان، هر کدام به اقتضای خود می‌تواند، تحت تربیت و پرورش قرار گیرد^[۵].^[۶]

منابع

پانویس

↑ لسان العرب (ماده ربو).
↑ المفردات فی غرایب القرآن، (ماده رب).
↑ التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۴، ص۱۸ (ماده رب).
↑ التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۴، ص۱۸ (ماده رب).
↑ التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۴، ص۱۸ (ماده رب).
↑ احسانی، محمد، سیره اخلاقی و تربیتی معصومین، ص ۲۲؛ کریمی، محمود، تعلیم و تربیت، دائرةالمعارف قرآن کریم ج۷، ص ۶۴۹.

[1] لسان العرب (ماده ربو).

[2] المفردات فی غرایب القرآن، (ماده رب).

[3] التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۴، ص۱۸ (ماده رب).

[4] التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۴، ص۱۸ (ماده رب).

[5] التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۴، ص۱۸ (ماده رب).

[6] احسانی، محمد، سیره اخلاقی و تربیتی معصومین، ص ۲۲؛ کریمی، محمود، تعلیم و تربیت، دائرةالمعارف قرآن کریم ج۷، ص ۶۴۹.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

@@ خط ۷: / خط ۷: @@
 == مقدمه ==
-واژه «[[تربیت]]» در لغت، مصدر باب تفعیل از ریشه «رَبَبَ» یا «رَبَوَ» به معنای [[رشد]]، نمو، زیاد شدن و افزایش یافتن و [[اصلاح]] چیزی آمده است. ابن منظور در لسان العرب می‌گوید: تربیت از ربو، به معنای زیادتی، رشد، نمو و نگه‎داری می‌باشد<ref>لسان العرب (ماده ربو).</ref>. [[راغب اصفهانی]] تربیت را، [[تغییر]] تدریجی امری، به گونه‌ای که آن چیز به حد تمام برسد، می‎داند<ref>المفردات فی غرایب القرآن، (ماده رب).</ref>. صاحب کتاب [[التحقیق فی کلمات القرآن الکریم]] با تجزیه و تحلیل آرای [[اهل لغت]] به این نتیجه رسیده است که اکثر اهل لغت، واژه تربیت را از ریشه «رَبَبَ» و یا «رَبَوَ» می‌دانند<ref>التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۴، ص۱۸ (ماده رب).</ref>. وی می‌گوید: تربیت از ریشه ربب (ربَّ) عبارت است از: «سوق دادن شیء مورد تربیت به سوی کمال مطلوب و رفع نقایص و کاستی‎های آن. ابتدا با [[تخلیه]]، یعنی رفع ناخالصی‌ها و زدودن موانع و [[پاک]] کردن همه آنچه که مانع کمال است و سپس تحلیه، به معنای گنجاندن هر آنچه که به استکمال متربی کمک می‎کند<ref>التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۴، ص۱۸ (ماده رب).</ref>. تربیت از ماده «ربو» به معنای رشد تدریجی و تغییر کمی و کیفی متربی است. به نظر او فرایند تربیت در ابعاد مختلف [[اعتقادی]]، [[اخلاقی]]، [[آداب]] فردی و [[اجتماعی]]، [[علوم]] رایج و امثال آن کاربرد دارد. همچنین [[انسان]]، [[حیوان]] یا حتی گیاهان، هر کدام به اقتضای خود می‌تواند، تحت تربیت و پرورش قرار گیرد<ref>التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۴، ص۱۸ (ماده رب).</ref>.<ref>[[محمد احسانی|احسانی، محمد]]، [[سیره اخلاقی و تربیتی معصومین (کتاب)|سیره اخلاقی و تربیتی معصومین]]، ص ۲۲؛ [[محمود کریمی|کریمی، محمود]]، [[تعلیم و تربیت (مقاله)|'''تعلیم و تربیت''']]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۷ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم ج۷]]، ص ۶۴۹.</ref>
+واژه «[[تربیت]]» در لغت، مصدر باب تفعیل از ریشه «رَبَبَ» یا «رَبَوَ» به معنای [[رشد]]، نمو، زیاد شدن و افزایش یافتن و [[اصلاح]] چیزی آمده است. ابن منظور در لسان العرب می‌گوید: تربیت از ربو، به معنای زیادتی، رشد، نمو و نگه‎داری می‌باشد<ref>لسان العرب (ماده ربو).</ref>. [[راغب اصفهانی]] تربیت را، [[تغییر]] تدریجی امری، به گونه‌ای که آن چیز به حد تمام برسد، می‎داند<ref>المفردات فی غرایب القرآن، (ماده رب).</ref>. صاحب کتاب "التحقیق فی کلمات القرآن الکریم" با تجزیه و تحلیل آرای اهل لغت به این نتیجه رسیده است که اکثر اهل لغت، واژه تربیت را از ریشه «رَبَبَ» و یا «رَبَوَ» می‌دانند<ref>التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۴، ص۱۸ (ماده رب).</ref>. وی می‌گوید: تربیت از ریشه ربب (ربَّ) عبارت است از: «سوق دادن شیء مورد تربیت به سوی کمال مطلوب و رفع نقایص و کاستی‎های آن. ابتدا با تخلیه، یعنی رفع ناخالصی‌ها و زدودن موانع و [[پاک]] کردن همه آنچه که مانع کمال است و سپس تحلیه، به معنای گنجاندن هر آنچه که به استکمال متربی کمک می‎کند<ref>التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۴، ص۱۸ (ماده رب).</ref>. تربیت از ماده «ربو» به معنای رشد تدریجی و تغییر کمی و کیفی متربی است. به نظر او فرایند تربیت در ابعاد مختلف [[اعتقادی]]، [[اخلاقی]]، [[آداب]] فردی و [[اجتماعی]]، [[علوم]] رایج و امثال آن کاربرد دارد. همچنین [[انسان]]، حیوان یا حتی گیاهان، هر کدام به اقتضای خود می‌تواند، تحت تربیت و پرورش قرار گیرد<ref>التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۴، ص۱۸ (ماده رب).</ref>.<ref>[[محمد احسانی|احسانی، محمد]]، [[سیره اخلاقی و تربیتی معصومین (کتاب)|سیره اخلاقی و تربیتی معصومین]]، ص ۲۲؛ [[محمود کریمی|کریمی، محمود]]، [[تعلیم و تربیت (مقاله)|'''تعلیم و تربیت''']]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۷ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم ج۷]]، ص ۶۴۹.</ref>
 == منابع ==