نام پدر امام مهدی چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

| موضوع فرعی        = نام پدر امام مهدی چیست؟

| مدخل اصلی    =  

'''نام پدر امام مهدی چیست؟''' یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث '''[[مهدویت (پرسش)|مهدویت]]''' است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[مهدویت]]''' مراجعه شود.

:::::: "[[ابن حماد]]" هم با [[سند]] خود از "أبی الطفیل" [[نقل]] کرده است که [[پیامبر]] {{صل}} فرمود: [[مهدی]]، هم‌نام من است و پدرش هم، هم‌نام پدر من است<ref>الفتن، ابن حماد، ۳۶۸، ۱۰۸۰.</ref>.

::::::برخی این [[احادیث]] را که اغلب آنها به "[[ابن مسعود]]" باز می‌گردد، (در کتاب‌های خود) [[نقل]] کرده‌اند. اما در مورد [[حدیث]] "[[ابن حماد]]" باید گفت که در سلسله [[سند]] او نام "[[رشدین‌ بن سعد المهری]]" آمده است. از "[[احمد بن حنبل]]" [[نقل]] شده، که او توجهی به این نداشت که [[حدیث]] از چه کسی [[روایت]] می‌کند. "أبی زرعه" هم در مورد او گفته است که او ضعیف الحدیث است و "ابو حاتم" نیز گفته: او منکر الحدیث است. "نسائی" هم گفته است که او [[متروک الحدیث]] است و حدیثش نوشته نمی‌شود<ref>تهذیب الکمال، ج ۹، ۱۹۱، ۱۹۱۱، تهذیب التهذیب، ج ۳، ص ۳۴۰.</ref>(مورد اعتماد نیست).

:::::: "ذهبی" این [[حدیث]] را بدون ذکر عبارت پایانی (نام پدر و ...) با سندش از "[[محمد]] بن [[هارون]]" آورده است که او گفت: عمرو بن [[علی]] برای ما گفت: "[[یحیی بن سعید]]" از "سفیان" از "عاصم" از "زر" از "[[عبد الله]]" [[نقل]] کرده که [[پیامبر]] {{صل}} فرمود: روزها و شب‌ها به پایان نمی‌رسد مگر آنکه مردی از [[اهل بیت]] من به [[فرمانروایی]] عرب‌ها برسد. او هم‌نام من است.

::::::در کتاب "الفتن" تألیف "[[نعیم بن حماد]]" آمده است که او گفت: "ابن عیینه" به [[نقل]] از "عاصم" از "[[عبد الله]]" از [[پیامبر]] {{صل}} برای ما گفت که [[پیامبر]] فرمود: [[مهدی]]، هم‌نام من است و پدرش، هم‌نام پدر من است.

:::::: "[[ابن خلدون]]" در کتاب "[[تاریخ]]" خود، [[حدیث]] "او هم‌نام من و پدرش، هم‌نام پدر من است" را ذکر کرده و گفته است: در سلسله [[سند]] این [[حدیث]]، نام "[[داود]] بن المجنی بن المحرم" و پدرش آمده است و این دو (از نظر [[نقل]] [[حدیث]] و مورد اعتماد بودن) بسیار ضعیف الحدیث‌اند<ref>تاریخ ابن خلدون، ص ۳۲۱.</ref>.

:::::: "طبرانی" در کتاب "المعجم الاوسط" خود گفته است: "[[احمد]]" برای ما حکایت کرد و گفت: "[[عبد]] الأعلی بن حماد الفرسی" برای ما گفت: "عبید [[الله]] بن [[موسی]]" برای ما گفت که "زائدة" از "عاصم" از "زر" از "[[عبد الله]]" [[نقل]] کرد که [[رسول خدا]] {{صل}} فرمود: اگر از [[دنیا]] جز یک روز باقی نمانده باشد، [[خدا]] آن روز را چنان طولانی می‌کند تا مردی از [[اهل بیت]] من که هم‌نام من است و پدر او هم هم‌نام پدر من است، بیاید. او [[زمین]] را که پر از [[ستم]] و [[بیداد]] شده است، سرشار از [[عدالت]] و داد و [[انصاف]] می‌کند.

:::::: "نعمان بن [[محمد]] التمیمی المغزی" (متوفای ۳۶۳ ه ق) در حاشیه کتاب خود به نام "شرح الاخبار" این سخن را آورده است و "ابن [[داود]]" یادآورشده که: در بیشتر روایت‌های [[راویان]] مورد اعتماد و [[اطمینان]]، تنها عبارت "او هم‌نام من است" آمده است و کسانی که در ادامه این [[حدیث]] آورده‌اند که: "پدر او، هم‌نام پدر من است" این عبارت زائد است و چنین اشخاصی خود این عبارت را به این [[حدیث]] افزوده‌اند. سپس گفت: و [[علی]] بن [[عیسی]] گفت: اما [[دوستان]] [[شیعه]] ما، این [[حدیث]] را معتبر نمی‌دانند، زیرا آنها نام ایشان و نام پدرش را قطعا چیز دیگری می‌دانند، اما عموم [[علما]] گفته‌اند که با افزوده شدن این عبارت زائده، در این [[حدیث]]، نتیجه این شده که [[علماء]] با این کار، این‌گونه می‌خواستند که در یک [[حدیث]]، همه [[روایت‌ها]] و نقل‌قول‌ها آمده باشد<ref>شرح الاخبار فی فضائل الائمه الاطهار، ج ۳، ص ۳۸۷، پاورقی، مؤسسه النشر الاسلامی.</ref>.

:::::: "زین الدین [[ابو محمد]] [[علی]] بن یونس" (متوفای سال ۸۷۷ ه ق) در شرح این عبارت اضافه‌شده، گفته است: این عبارت اضافی که به این [[حدیث]] افزوده شده، روش شما است و برای ما [[حجت]] نیست و علمای [[علم]] اصول، به کسانی که افزوده‌ها و زائده‌ها بر اصل را [[نقل]] می‌کنند، حمله کرده و بر آنان [[عیب]] گرفته‌اند. گنجی گفته است: [[ترمذی]] این [[حدیث]] را در جامع خود آورده است و در آن عبارت "پدر او هم‌نام پدر من است" نیامده است. "ابو [[داود]]" هم این [[حدیث]] را در "سنن" خود آورده و در کتاب او هم از این عبارت اضافی خبری نیست<ref>الصراط المستقیم الی مستحقی التقدیم، ج ۲، ص ۲۲۲، تحقیق محمد الباقر البهبودی، طبع الحیدریه، نشر المکتبة المرتضویة لأصیاء الاثر الجعفریه.</ref>.

::::::نام "[[مهدی]]"، "[[محمد]] بن [[عبد الله]]" است و لکنت زبان دارد<ref>ابو الفرج الاصفهانی، مقاتل الطالبیین، ص ۱۶۳.</ref>.

::::::اما در مورد این نظریه که عنوان می‌کند [[حسن عسکری]] {{ع}} پدر [[امام مهدی]] {{ع}} یعنی آن [[مصلح جهانی]] است و علمای [[شیعه]] سخت پایبند آنند، باید گفت که این مسئله با مباحث و موارد زیر قابل اثبات است:

:::::#[[دانشمندان]] [[علم]] انساب و تبارشناسی و [[محمد]] بن الحسن العسکری {{ع}}؛

::::::«پدر گرامی او، پیشوای یازدهم [[شیعیان]] [[حضرت]] ححسن [[عسکری]] {{ع}} و مادر بزرگوار آن [[حضرت]]، بانویی [[شایسته]] به نام «[[نرجس]]» بود که درباره ملیتِ او [[روایات]]، مختلف است. مطابق روایتی، آن بانو دختر «یشوع» پسر امپراتور [[روم]] و مادرش از نسل «[[شمعون]]» [[وصی]] [[حضرت عیسی]] {{ع}} بود. برابر این [[روایت]]، [[نرجس]] در پی خوابی شگفت، [[مسلمان]] شد و به [[هدایت]] [[امام عسکری]] {{ع}} خود را در میان [[سپاه]] [[روم]] که عازم [[نبرد]] با [[مسلمانان]] بودند قرارداد و همراه جمعی دیگر به [[اسارت]] [[لشکر]] [[اسلام]] درآمد. [[امام هادی]] {{ع}} کسی را فرستاد که او را خریداری کرد و به سامراء آورد.<ref>کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۴۱۷، ب ۴۱، ح ۱.</ref>

::::::گفتنی است که [[مادر امام عصر]] {{ع}} به نام‌های دیگری مانند: [[سوسن]]، [[ریحانه]]، [[ملیکه]] و [[صیقل]] ([[صقیل]]) نیز خوانده می‌شد. این تعدد نام و [[لقب]]، سابقه تاریخی دارد؛ مثلا [[حضرت زهرا]] {{س}} [[دختر گرامی رسول خدا]] {{صل}} از کسانی است که نام‌ها و [[القاب]] متعددی داشته است؛ از جمله: زهرا، [[فاطمه]]، صدیقه، مرضیه، راضیه، زکیه، طاهره، مطهرة، [[ریحانه]]، محدثه، کامله، فاضله. ابن أثیر می‌نویسد: [[فاطمه]] دختر حمزه بن [[عبدالمطلب]] {{عم}} دختر [[عموی پیامبر]]، بعضی گفته‌اند اسم او «امامه» بود و دیگر گفته که «عماره» بوده است.<ref>أسد الغابة فی معرفة الصحابة، ج ۶، ص ۲۱۹.</ref>[[اختلاف]] در نام [[ابوبکر]] و مادرش<ref>أسد الغابة فی معرفة الصحابة، ج ۳، ص ۲۰۵.</ref>و همچنین [[اختلاف]] در نام [[ابو هریره]] –تا جایی که برای او ۱۸ نام گفته شده است- <ref>تقریب التهذیب، ج ۱، ص ۶۸۰، رقم ۸۴۲۶.</ref>به علاوه با توجه به اینکه [[ولادت امام مهدی]] {{ع}} به علت جوّ خفقان [[حکومت عباسی]] و احتمال [[شهادت]] ایشان، مخفیانه بود، تعدد نام مادر برای عدم شناسایی ایشان امری منطقی و عقلایی است»<ref>[[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ (کتاب)|معارف و عقاید ۵]]، جلد ۲ ص ۱۰۴.</ref>.

::::::«[[امام حسن عسکری]] {{ع}} [[فرزند امام علی]] النقی {{ع}}، پدر بزرگوار [[حضرت مهدی]] {{ع}} و یازدهمین پیشوای [[شیعیان]] است. آن [[حضرت]] در ماه [[ربیع]] الاول یا [[ربیع]] الثانی سال ۲۳۱ یا ۲۳۲ ه در [[مدینه]]، چشم به [[جهان]] گشود. مادرش بانویی پارسا و [[شایسته]] به نام "[[حدیثه]]" {{س}}، بود که برخی، از او به نام "[[سوسن]]" یاد کرده‌اند<ref>ر.ک: محمد بن یعقوب محمد بن یعقوب کلینی، کافی، ج ۱، ص ۵۰۳.</ref>.