منظوراز شبهه توکیل در مهدویت چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{پرسش غیرنهایی}} {{جعبه اطلاعات پرسش | موضوع اصلی = مهدویت (پرسش)|بانک جامع...» ایجاد کرد)
 
خط ۱۹: خط ۱۹:
::::::حجت الاسلام و المسلمین '''[[حسین الهی‌نژاد]]'''، در کتاب ''«[[بررسی و تحلیل انتظار در اهل‌سنت (کتاب)|بررسی و تحلیل انتظار در اهل‌سنت]]»'' در این‌باره گفته است:
::::::حجت الاسلام و المسلمین '''[[حسین الهی‌نژاد]]'''، در کتاب ''«[[بررسی و تحلیل انتظار در اهل‌سنت (کتاب)|بررسی و تحلیل انتظار در اهل‌سنت]]»'' در این‌باره گفته است:
::::::«از جمله شبهاتی که در عرصه [[مهدویت]] در میان [[اهل سنت]] رواج پیدا کرده، [[شبهه]] توکیل و [[تفویض]] است. توکیل و [[تفویض]] به معنای انجام ندادن [[کارها]] و موکول کردن آنها به [[زمان ظهور امام مهدی]]{{ع}} است: یعنی برخی [[کارها]] هست که در [[جامعه اسلامی]] لازم است اجرایی شود و [[مسلمانان]] باید برای احیای [[عزت]] [[اسلامی]] به آنها جامه عمل بپوشانند؛ اما به سبب این [[باور]] و [[اعتقاد]] دست روی دست می‌گذارند و به [[امید]] [[ظهور امام مهدی]]{{ع}} و [[نزول حضرت عیسی]]{{ع}} از انجام دادن آن خودداری می‌کنند؛ مثلاً [[عزت]] [[اسلام]] و [[مسلمین]] وابسته به تحرک و [[انقلاب]] و نیز [[مبارزه]] با [[ظالمان]] و [[ستمگران]] است و برای ایفای این کار باید ابتدا دست به [[تشکیل حکومت اسلامی]] زد و در مسیر [[تشکیل حکومت اسلامی]]، باید با بیگانگان و سلطه‌گران [[مبارزه]] و مقابله کرد تا [[عزت]] و [[اقتدار]] [[اسلامی]] به دست آید؛ ولی متأسفانه با وجود باورداشت [[مهدویت]] و [[انتظار]]، این تحرک و [[پویایی]] از [[مسلمانان]] سلب شده است و همه به [[امید]] [[ظهور]] و [[نزول]] از اجرای این [[کارها]] منصرف شده‌اند و آن را به [[زمان ظهور]] [[نزول]] [[امام مهدی]] موکول کرده‌اند تا [[حضرت مهدی]]{{ع}} بیاید و [[حضرت عیسی]]{{ع}} کند و آنها را اجرایی کنند.
::::::«از جمله شبهاتی که در عرصه [[مهدویت]] در میان [[اهل سنت]] رواج پیدا کرده، [[شبهه]] توکیل و [[تفویض]] است. توکیل و [[تفویض]] به معنای انجام ندادن [[کارها]] و موکول کردن آنها به [[زمان ظهور امام مهدی]]{{ع}} است: یعنی برخی [[کارها]] هست که در [[جامعه اسلامی]] لازم است اجرایی شود و [[مسلمانان]] باید برای احیای [[عزت]] [[اسلامی]] به آنها جامه عمل بپوشانند؛ اما به سبب این [[باور]] و [[اعتقاد]] دست روی دست می‌گذارند و به [[امید]] [[ظهور امام مهدی]]{{ع}} و [[نزول حضرت عیسی]]{{ع}} از انجام دادن آن خودداری می‌کنند؛ مثلاً [[عزت]] [[اسلام]] و [[مسلمین]] وابسته به تحرک و [[انقلاب]] و نیز [[مبارزه]] با [[ظالمان]] و [[ستمگران]] است و برای ایفای این کار باید ابتدا دست به [[تشکیل حکومت اسلامی]] زد و در مسیر [[تشکیل حکومت اسلامی]]، باید با بیگانگان و سلطه‌گران [[مبارزه]] و مقابله کرد تا [[عزت]] و [[اقتدار]] [[اسلامی]] به دست آید؛ ولی متأسفانه با وجود باورداشت [[مهدویت]] و [[انتظار]]، این تحرک و [[پویایی]] از [[مسلمانان]] سلب شده است و همه به [[امید]] [[ظهور]] و [[نزول]] از اجرای این [[کارها]] منصرف شده‌اند و آن را به [[زمان ظهور]] [[نزول]] [[امام مهدی]] موکول کرده‌اند تا [[حضرت مهدی]]{{ع}} بیاید و [[حضرت عیسی]]{{ع}} کند و آنها را اجرایی کنند.
آقای [[بستوی]] در کتاب المهدی‌ المنتظر در بیان این [[شبهه]] می‌نویسد: {{عربی|يَرَى بَعْضُ المُؤَلِّفِينَ أَنَّ مِنَ الْآثَارِ السَّيِّئَةِ الَّتِي وَجَدْتُ فِي الْمُجْتَمَعِ الإِسلامِي مِنْ جَراءِ نَظَرِيَّةِ الْمَهْدِيِّ أَنَّ الْمُسْلِمِينَ مَالُوا إِلَى التَّواكُلِ وَ تَركِ الْعَمَلِ وَ التّذمرِ وَ الْبُكَاءِ وَ الْعَوِيلِ بَدَلًا مِنْ أَنْ يَنهَضُوا وَ يَجْتَهِدُوا لِإِنشَاءِ مُجْتَمَعٍ إِسْلَامِيٍّ يسودُ فِيهِ الْعَدْلُ وَ الْحَقُّ وَ لَا يُظْلَمُ فِيهِ الضَّعِيفُ وَ لَا يَطْغَى فِيهِ الْقَوِيُّ}}<ref>عبدالعلیم عبدالعظیم البستوی؛ المهدی المنتظر{{ع}} فی ضوء الأحادیث و الآثار الصحیحة؛ ص ۳۸۱.</ref>. همو در پاسخ به این [[شبهه]] می‌نویسد: وقتی به [[تاریخ]] [[اسلامی]] نگاه می‌کنیم، [[انقلاب‌ها]] و نهضت‌های بزرگی را می‌بینیم که در [[جامعه اسلامی]] رخ داده و به نوعی بستر [[عزت]] و [[اقتدار]] [[اسلام]] و [[مسلمین]] را فراهم کرده است و در واقع [[اندیشه مهدویت]] خاستگاه این [[انقلاب‌ها]] و نهضت‌هاست؛ یعنی [[اندیشه مهدویت]] پایه‌گذار و اساس آنها به حساب می‌آید؛ پس چنانچه [[اندیشه مهدویت]] در [[زمان ظهور]] موجب اعتلای [[اسلام]] و [[اقتدار]] [[مسلمین]] می‌شود، چرا از این [[اندیشه]] در [[عصر انتظار]] استفاده نکنیم تا [[مسلمانان]] و [[جامعه اسلامی]] به [[عزت]] و [[اقتدار]] برسند؟ بنابراین بر هر مسلمانی [[واجب]] است در مسیر اشاعه [[فکر]] [[مهدویت]] و اعتلای [[عزت]] [[اسلام]]، همه تلاش و کوشش خویش را مصروف دارد و در آخر اشاره می‌کند که اگر در [[جامعه اسلامی]] نگرش منفی به [[مهدویت]] و [[انتظار]] ایجاد می‌شود، باید در صدد پاسخ به آنها بر آمد، نه اینکه اصل این [[اندیشه]] و [[باور]] را خدشه‌دار کرد.
::::::آقای [[بستوی]] در کتاب المهدی‌ المنتظر در بیان این [[شبهه]] می‌نویسد: {{عربی|يَرَى بَعْضُ المُؤَلِّفِينَ أَنَّ مِنَ الْآثَارِ السَّيِّئَةِ الَّتِي وَجَدْتُ فِي الْمُجْتَمَعِ الإِسلامِي مِنْ جَراءِ نَظَرِيَّةِ الْمَهْدِيِّ أَنَّ الْمُسْلِمِينَ مَالُوا إِلَى التَّواكُلِ وَ تَركِ الْعَمَلِ وَ التّذمرِ وَ الْبُكَاءِ وَ الْعَوِيلِ بَدَلًا مِنْ أَنْ يَنهَضُوا وَ يَجْتَهِدُوا لِإِنشَاءِ مُجْتَمَعٍ إِسْلَامِيٍّ يسودُ فِيهِ الْعَدْلُ وَ الْحَقُّ وَ لَا يُظْلَمُ فِيهِ الضَّعِيفُ وَ لَا يَطْغَى فِيهِ الْقَوِيُّ}}<ref>عبدالعلیم عبدالعظیم البستوی؛ المهدی المنتظر{{ع}} فی ضوء الأحادیث و الآثار الصحیحة؛ ص ۳۸۱.</ref>. همو در پاسخ به این [[شبهه]] می‌نویسد: وقتی به [[تاریخ]] [[اسلامی]] نگاه می‌کنیم، [[انقلاب‌ها]] و نهضت‌های بزرگی را می‌بینیم که در [[جامعه اسلامی]] رخ داده و به نوعی بستر [[عزت]] و [[اقتدار]] [[اسلام]] و [[مسلمین]] را فراهم کرده است و در واقع [[اندیشه مهدویت]] خاستگاه این [[انقلاب‌ها]] و نهضت‌هاست؛ یعنی [[اندیشه مهدویت]] پایه‌گذار و اساس آنها به حساب می‌آید؛ پس چنانچه [[اندیشه مهدویت]] در [[زمان ظهور]] موجب اعتلای [[اسلام]] و [[اقتدار]] [[مسلمین]] می‌شود، چرا از این [[اندیشه]] در [[عصر انتظار]] استفاده نکنیم تا [[مسلمانان]] و [[جامعه اسلامی]] به [[عزت]] و [[اقتدار]] برسند؟ بنابراین بر هر مسلمانی [[واجب]] است در مسیر اشاعه [[فکر]] [[مهدویت]] و اعتلای [[عزت]] [[اسلام]]، همه تلاش و کوشش خویش را مصروف دارد و در آخر اشاره می‌کند که اگر در [[جامعه اسلامی]] نگرش منفی به [[مهدویت]] و [[انتظار]] ایجاد می‌شود، باید در صدد پاسخ به آنها بر آمد، نه اینکه اصل این [[اندیشه]] و [[باور]] را خدشه‌دار کرد.
::::::بی‌گمان از طرح این [[شبهه]] و پاسخ‌هایی که [[صاحب]] کتاب المهدی المنتظر فی ضوء الأحادیث والآثار الصحیحة بدان داده است، به راحتی می‌توان به موضوع [[انتظار]]، آن هم [[انتظار]] فعال و پویا رهنمون شد؛ زیرا در لابه‌لای این پاسخ، مؤلفه‌ها و شاخصه‌هایی بیان شده است که به نوعی تداعی مقوله [[انتظار]]، آن هم [[انتظار]] عملی است؛ مثلاً بستوی در پاسخ مذکور، به بحث [[انقلاب‌ها]] و نهضت‌ها اشاره می‌کند و عامل اصلی رخداد آنها را [[اندیشه مهدویت]] می‌داند و سپس بیان می‌کند که می‌توان با [[الگوگیری]] از [[اندیشه مهدویت]] در [[عصر انتظار]] نیز به [[عزت]] و [[اقتدار]] [[اسلامی]] رسید؛ زیرا [[مهدویت]] در زمان رخدادش این [[الگو]] را در [[جامعه جهانی]] [[اجرا]] می‌کند و [[جهان]] را یکپارچه به [[نور]] [[اسلام]] و به شاخصه [[عزت]] و [[اقتدار]] مزین می‌سازد. بی‌شک با واکاوی مقوله [[انتظار]] و با بازشناسی مفهومی آن به وجود شاخصه‌ها و مؤلفه‌هایی پی می‌بریم که دقیقاً در بیانات [[صاحب]] کتاب المهدی المنتظر فی ضوء الاحادیث و الآثار الصحیحة بدان اشاره شده است؛ از این رو [[انتظار]] یعنی حرکت، جنبش، [[انقلاب]] و نهضتی برگرفته از [[اندیشه مهدویت]] و نیز یعنی [[الگوگیری]] و پیاده‌سازی اهداف [[اندیشه مهدویت]] در مقیاس کوچک در [[عصر انتظار]]؛ پس می‌توان گفت پاسخ آقای بستوی به [[شبهه]] فوق به نحوی بیانگر [[وظیفه منتظران]] و باورمندان [[مهدویت]] و نیز به نوعی تداعی [[انتظار]] عملی و فعال است»<ref>[[حسین الهی‌نژاد|الهی‌نژاد، حسین]]، [[بررسی و تحلیل انتظار در اهل‌سنت (کتاب)|بررسی و تحلیل انتظار در اهل‌سنت]]، ص 141-143.</ref>.
::::::بی‌گمان از طرح این [[شبهه]] و پاسخ‌هایی که [[صاحب]] کتاب المهدی المنتظر فی ضوء الأحادیث والآثار الصحیحة بدان داده است، به راحتی می‌توان به موضوع [[انتظار]]، آن هم [[انتظار]] فعال و پویا رهنمون شد؛ زیرا در لابه‌لای این پاسخ، مؤلفه‌ها و شاخصه‌هایی بیان شده است که به نوعی تداعی مقوله [[انتظار]]، آن هم [[انتظار]] عملی است؛ مثلاً بستوی در پاسخ مذکور، به بحث [[انقلاب‌ها]] و نهضت‌ها اشاره می‌کند و عامل اصلی رخداد آنها را [[اندیشه مهدویت]] می‌داند و سپس بیان می‌کند که می‌توان با [[الگوگیری]] از [[اندیشه مهدویت]] در [[عصر انتظار]] نیز به [[عزت]] و [[اقتدار]] [[اسلامی]] رسید؛ زیرا [[مهدویت]] در زمان رخدادش این [[الگو]] را در [[جامعه جهانی]] [[اجرا]] می‌کند و [[جهان]] را یکپارچه به [[نور]] [[اسلام]] و به شاخصه [[عزت]] و [[اقتدار]] مزین می‌سازد. بی‌شک با واکاوی مقوله [[انتظار]] و با بازشناسی مفهومی آن به وجود شاخصه‌ها و مؤلفه‌هایی پی می‌بریم که دقیقاً در بیانات [[صاحب]] کتاب المهدی المنتظر فی ضوء الاحادیث و الآثار الصحیحة بدان اشاره شده است؛ از این رو [[انتظار]] یعنی حرکت، جنبش، [[انقلاب]] و نهضتی برگرفته از [[اندیشه مهدویت]] و نیز یعنی [[الگوگیری]] و پیاده‌سازی اهداف [[اندیشه مهدویت]] در مقیاس کوچک در [[عصر انتظار]]؛ پس می‌توان گفت پاسخ آقای بستوی به [[شبهه]] فوق به نحوی بیانگر [[وظیفه منتظران]] و باورمندان [[مهدویت]] و نیز به نوعی تداعی [[انتظار]] عملی و فعال است»<ref>[[حسین الهی‌نژاد|الهی‌نژاد، حسین]]، [[بررسی و تحلیل انتظار در اهل‌سنت (کتاب)|بررسی و تحلیل انتظار در اهل‌سنت]]، ص 141-143.</ref>.



نسخهٔ ‏۱۶ سپتامبر ۲۰۱۹، ساعت ۰۹:۳۲

الگو:پرسش غیرنهایی

منظوراز شبهه توکیل در مهدویت چیست؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل اصلی؟

منظوراز شبهه توکیل در مهدویت چیست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.

عبارت‌های دیگری از این پرسش

پاسخ نخست

حسین الهی‌نژاد
حجت الاسلام و المسلمین حسین الهی‌نژاد، در کتاب «بررسی و تحلیل انتظار در اهل‌سنت» در این‌باره گفته است:
«از جمله شبهاتی که در عرصه مهدویت در میان اهل سنت رواج پیدا کرده، شبهه توکیل و تفویض است. توکیل و تفویض به معنای انجام ندادن کارها و موکول کردن آنها به زمان ظهور امام مهدی(ع) است: یعنی برخی کارها هست که در جامعه اسلامی لازم است اجرایی شود و مسلمانان باید برای احیای عزت اسلامی به آنها جامه عمل بپوشانند؛ اما به سبب این باور و اعتقاد دست روی دست می‌گذارند و به امید ظهور امام مهدی(ع) و نزول حضرت عیسی(ع) از انجام دادن آن خودداری می‌کنند؛ مثلاً عزت اسلام و مسلمین وابسته به تحرک و انقلاب و نیز مبارزه با ظالمان و ستمگران است و برای ایفای این کار باید ابتدا دست به تشکیل حکومت اسلامی زد و در مسیر تشکیل حکومت اسلامی، باید با بیگانگان و سلطه‌گران مبارزه و مقابله کرد تا عزت و اقتدار اسلامی به دست آید؛ ولی متأسفانه با وجود باورداشت مهدویت و انتظار، این تحرک و پویایی از مسلمانان سلب شده است و همه به امید ظهور و نزول از اجرای این کارها منصرف شده‌اند و آن را به زمان ظهور نزول امام مهدی موکول کرده‌اند تا حضرت مهدی(ع) بیاید و حضرت عیسی(ع) کند و آنها را اجرایی کنند.
آقای بستوی در کتاب المهدی‌ المنتظر در بیان این شبهه می‌نویسد: يَرَى بَعْضُ المُؤَلِّفِينَ أَنَّ مِنَ الْآثَارِ السَّيِّئَةِ الَّتِي وَجَدْتُ فِي الْمُجْتَمَعِ الإِسلامِي مِنْ جَراءِ نَظَرِيَّةِ الْمَهْدِيِّ أَنَّ الْمُسْلِمِينَ مَالُوا إِلَى التَّواكُلِ وَ تَركِ الْعَمَلِ وَ التّذمرِ وَ الْبُكَاءِ وَ الْعَوِيلِ بَدَلًا مِنْ أَنْ يَنهَضُوا وَ يَجْتَهِدُوا لِإِنشَاءِ مُجْتَمَعٍ إِسْلَامِيٍّ يسودُ فِيهِ الْعَدْلُ وَ الْحَقُّ وَ لَا يُظْلَمُ فِيهِ الضَّعِيفُ وَ لَا يَطْغَى فِيهِ الْقَوِيُّ[۱]. همو در پاسخ به این شبهه می‌نویسد: وقتی به تاریخ اسلامی نگاه می‌کنیم، انقلاب‌ها و نهضت‌های بزرگی را می‌بینیم که در جامعه اسلامی رخ داده و به نوعی بستر عزت و اقتدار اسلام و مسلمین را فراهم کرده است و در واقع اندیشه مهدویت خاستگاه این انقلاب‌ها و نهضت‌هاست؛ یعنی اندیشه مهدویت پایه‌گذار و اساس آنها به حساب می‌آید؛ پس چنانچه اندیشه مهدویت در زمان ظهور موجب اعتلای اسلام و اقتدار مسلمین می‌شود، چرا از این اندیشه در عصر انتظار استفاده نکنیم تا مسلمانان و جامعه اسلامی به عزت و اقتدار برسند؟ بنابراین بر هر مسلمانی واجب است در مسیر اشاعه فکر مهدویت و اعتلای عزت اسلام، همه تلاش و کوشش خویش را مصروف دارد و در آخر اشاره می‌کند که اگر در جامعه اسلامی نگرش منفی به مهدویت و انتظار ایجاد می‌شود، باید در صدد پاسخ به آنها بر آمد، نه اینکه اصل این اندیشه و باور را خدشه‌دار کرد.
بی‌گمان از طرح این شبهه و پاسخ‌هایی که صاحب کتاب المهدی المنتظر فی ضوء الأحادیث والآثار الصحیحة بدان داده است، به راحتی می‌توان به موضوع انتظار، آن هم انتظار فعال و پویا رهنمون شد؛ زیرا در لابه‌لای این پاسخ، مؤلفه‌ها و شاخصه‌هایی بیان شده است که به نوعی تداعی مقوله انتظار، آن هم انتظار عملی است؛ مثلاً بستوی در پاسخ مذکور، به بحث انقلاب‌ها و نهضت‌ها اشاره می‌کند و عامل اصلی رخداد آنها را اندیشه مهدویت می‌داند و سپس بیان می‌کند که می‌توان با الگوگیری از اندیشه مهدویت در عصر انتظار نیز به عزت و اقتدار اسلامی رسید؛ زیرا مهدویت در زمان رخدادش این الگو را در جامعه جهانی اجرا می‌کند و جهان را یکپارچه به نور اسلام و به شاخصه عزت و اقتدار مزین می‌سازد. بی‌شک با واکاوی مقوله انتظار و با بازشناسی مفهومی آن به وجود شاخصه‌ها و مؤلفه‌هایی پی می‌بریم که دقیقاً در بیانات صاحب کتاب المهدی المنتظر فی ضوء الاحادیث و الآثار الصحیحة بدان اشاره شده است؛ از این رو انتظار یعنی حرکت، جنبش، انقلاب و نهضتی برگرفته از اندیشه مهدویت و نیز یعنی الگوگیری و پیاده‌سازی اهداف اندیشه مهدویت در مقیاس کوچک در عصر انتظار؛ پس می‌توان گفت پاسخ آقای بستوی به شبهه فوق به نحوی بیانگر وظیفه منتظران و باورمندان مهدویت و نیز به نوعی تداعی انتظار عملی و فعال است»[۲].

پرسش‌های وابسته

منبع‌شناسی جامع مهدویت

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:  

  1. عبدالعلیم عبدالعظیم البستوی؛ المهدی المنتظر(ع) فی ضوء الأحادیث و الآثار الصحیحة؛ ص ۳۸۱.
  2. الهی‌نژاد، حسین، بررسی و تحلیل انتظار در اهل‌سنت، ص 141-143.