عطاء بن ابی رباح: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
(←مقدمه) |
||
| خط ۸: | خط ۸: | ||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
[[تابعی]]، فقیهِ [[مکّه]]، [[مفسّر]]، [[محدّث]]، معلّم و [[پارسا]]، در ایام [[خلافت عثمان]] به [[دنیا]] آمد و در [[جنگ]] حَجّاج با [[عبداللّٰه بن زبیر]]، [[دست]] وی، [[قطع]] شد و سرانجام، [[بینایی]] خود را از دست داد<ref>تهذیب الکمال: ج۲۰ ص۷۶ ش۳۹۳۳، تذکرة الحفّاظ: ج۱ ص۹۸.</ref>. وی به [[سال ۱۱۴ ق]] در ۸۸ سالگی درگذشت.<ref> التاریخ الکبیر: ج۶ ص۴۶۴ ش۲۹۹۹، تهذیب الکمال: ج۲۰ ص۸۵ ش۳۹۳۳، الطبقات الکبری: ج۵ ص۴۷۰.</ref> | |||
==[[مکانت]] [[حدیثی]]== | |||
وی دویست تن از [[صحابیان]] را [[ملاقات]] کرد. از [[پیامبر]]{{صل}} و [[ابوبکر]]، [[عمر]]، [[عثمان]] و [[فضل بن عباس]]، به صورت مرسل و از [[ام سلمه|اُمّ سَلَمه]]، [[ام هانی|اُمّ هانی]]، [[ابو سعید خدری|ابو سعید خُدْری]]، [[عایشه]]، [[ابن عبّاس]]، [[عبداللّٰه بن زبیر]]، [[عبداللّٰه بن عمر]] و دیگران، [[روایت]] کرده است. جمعی از [[راویان]]، چون [[ابو حنیفه]]، [[اوزاعی]]، [[زُهری]]، [[قتاده]]، [[اعمش|اَعمَش]]، [[سلمه بن کهیل|سَلَمة بن کهیل]] از وی [[حدیث]] شنیده‌اند.<ref>تهذیب الکمال: ج۲۰ ص۷۰ -۷۵ ش۳۹۳۳.</ref> | |||
[[شیخ طوسی]]، عطاء بن ابی رباح را از [[اصحاب امیرمؤمنان علی]]{{ع}} به شمار آورده و او را "مخلّط" (یعنی: نقل حدیث او دچار خلط بوده) دانسته است<ref>رجال طوسی، ص۵۱، ش۷۹.</ref>.<ref>ر.ک: [[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۲ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۲، ص۹۹۶.</ref> | |||
برخی بر این باورند که اتّهام به خلط، از [[ناحیه]] [[اهل سنت]] درباره [[عطاء بن سائب]] گفته شده، نه عطاء بن ابی رباح.<ref> قاموس الرجال: ج۷ ص۲۰۳ ش۴۸۸۹. ظاهراً عطاء نمی‌تواند از [[اصحاب امام علی]]{{ع}} باشد؛ چون در زمان شهادت آن حضرت کمتر از سیزده سال داشته است.</ref> | |||
[[منابع اهل سنّت]]، از [[امام باقر]]{{ع}} [[نقل]] کرده‌اند که فرمود: "مسائل [[حج]] را از عطاء فرا گیرید".<ref>البدایه و النهایة: ج۹ ص۳۰۶.</ref> شیخ طوسی، در کتاب الخلاف، ۸۴ [[فتوا]] را به وی منسوب کرده است <ref>موسوعة طبقات الفقهاء : ج۱ ص۴۶۰ ش۲۱۴.</ref> و فتوای اهل مکّه به وی و [[مجاهد]]، ختم میشود.<ref>تهذیب التهذیب: ج۴ ص۱۲۵.</ref> | |||
==[[احادیث]] و آثار== | |||
آمار دقیقی از احادیث و تألیفات وی گزارش نشده است، ولی [[روایات]] بسیاری در [[منابع حدیثی]] اهل سنّت به او منسوب‌اند. | |||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||
نسخهٔ ۲۴ دسامبر ۲۰۲۰، ساعت ۰۸:۲۰
- این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی میشود:
مقدمه
تابعی، فقیهِ مکّه، مفسّر، محدّث، معلّم و پارسا، در ایام خلافت عثمان به دنیا آمد و در جنگ حَجّاج با عبداللّٰه بن زبیر، دست وی، قطع شد و سرانجام، بینایی خود را از دست داد[۱]. وی به سال ۱۱۴ ق در ۸۸ سالگی درگذشت.[۲]
مکانت حدیثی
وی دویست تن از صحابیان را ملاقات کرد. از پیامبر(ص) و ابوبکر، عمر، عثمان و فضل بن عباس، به صورت مرسل و از اُمّ سَلَمه، اُمّ هانی، ابو سعید خُدْری، عایشه، ابن عبّاس، عبداللّٰه بن زبیر، عبداللّٰه بن عمر و دیگران، روایت کرده است. جمعی از راویان، چون ابو حنیفه، اوزاعی، زُهری، قتاده، اَعمَش، سَلَمة بن کهیل از وی حدیث شنیده‌اند.[۳]
شیخ طوسی، عطاء بن ابی رباح را از اصحاب امیرمؤمنان علی(ع) به شمار آورده و او را "مخلّط" (یعنی: نقل حدیث او دچار خلط بوده) دانسته است[۴].[۵]
برخی بر این باورند که اتّهام به خلط، از ناحیه اهل سنت درباره عطاء بن سائب گفته شده، نه عطاء بن ابی رباح.[۶]
منابع اهل سنّت، از امام باقر(ع) نقل کرده‌اند که فرمود: "مسائل حج را از عطاء فرا گیرید".[۷] شیخ طوسی، در کتاب الخلاف، ۸۴ فتوا را به وی منسوب کرده است [۸] و فتوای اهل مکّه به وی و مجاهد، ختم میشود.[۹]
احادیث و آثار
آمار دقیقی از احادیث و تألیفات وی گزارش نشده است، ولی روایات بسیاری در منابع حدیثی اهل سنّت به او منسوب‌اند.
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:
- ↑ تهذیب الکمال: ج۲۰ ص۷۶ ش۳۹۳۳، تذکرة الحفّاظ: ج۱ ص۹۸.
- ↑ التاریخ الکبیر: ج۶ ص۴۶۴ ش۲۹۹۹، تهذیب الکمال: ج۲۰ ص۸۵ ش۳۹۳۳، الطبقات الکبری: ج۵ ص۴۷۰.
- ↑ تهذیب الکمال: ج۲۰ ص۷۰ -۷۵ ش۳۹۳۳.
- ↑ رجال طوسی، ص۵۱، ش۷۹.
- ↑ ر.ک: ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام علی، ج۲، ص۹۹۶.
- ↑ قاموس الرجال: ج۷ ص۲۰۳ ش۴۸۸۹. ظاهراً عطاء نمی‌تواند از اصحاب امام علی(ع) باشد؛ چون در زمان شهادت آن حضرت کمتر از سیزده سال داشته است.
- ↑ البدایه و النهایة: ج۹ ص۳۰۶.
- ↑ موسوعة طبقات الفقهاء : ج۱ ص۴۶۰ ش۲۱۴.
- ↑ تهذیب التهذیب: ج۴ ص۱۲۵.