عطاء بن ابی رباح: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۸: خط ۸:


==مقدمه==
==مقدمه==
[[تابعی]]، فقیهِ [[مکّه]]، [[مفسّر]]، [[محدّث]]، معلّم و [[پارسا]]، در ایام [[خلافت عثمان]] به [[دنیا]] آمد و در [[جنگ]] [[حجاج بن یوسف ثقفی|حَجّاج]] با [[عبدالله بن زبیر]]، [[دست]] وی، [[قطع]] شد و سرانجام، [[بینایی]] خود را از دست داد<ref>تهذیب الکمال: ج۲۰ ص۷۶ ش۳۹۳۳، تذکرة الحفّاظ: ج۱ ص۹۸.</ref>. وی به [[سال ۱۱۴ ق]] در ۸۸ سالگی درگذشت.<ref> التاریخ الکبیر: ج۶ ص۴۶۴ ش۲۹۹۹، تهذیب الکمال: ج۲۰ ص۸۵ ش۳۹۳۳، الطبقات الکبری: ج۵ ص۴۷۰.</ref>
[[تابعی]]، فقیهِ [[مکّه]]، [[مفسّر]]، [[محدّث]]، معلّم و [[پارسا]]، در ایام [[خلافت عثمان]] به [[دنیا]] آمد و در [[جنگ]] [[حجاج بن یوسف ثقفی|حَجّاج]] با [[عبدالله بن زبیر]]، [[دست]] وی، [[قطع]] شد و سرانجام، [[بینایی]] خود را از دست داد<ref>تهذیب الکمال: ج۲۰ ص۷۶ ش۳۹۳۳، تذکرة الحفّاظ: ج۱ ص۹۸.</ref>. وی به [[سال ۱۱۴ ق]] در ۸۸ سالگی درگذشت.<ref> التاریخ الکبیر: ج۶ ص۴۶۴ ش۲۹۹۹، تهذیب الکمال: ج۲۰ ص۸۵ ش۳۹۳۳، الطبقات الکبری: ج۵ ص۴۷۰.</ref>.<ref>[[محمد محمدی ری شهری|محمدی ری شهری، محمد]]، [[شناخت‌نامه حدیث (کتاب)|شناخت‌نامه حدیث (کتاب)]]، ج۳، ص۱۶۸-۱۶۹.</ref>


==[[مکانت]] [[حدیثی]]==
==[[مکانت]] [[حدیثی]]==
خط ۱۷: خط ۱۷:
برخی بر این باورند که اتّهام به خلط، از [[ناحیه]] [[اهل سنت]] درباره [[عطاء بن سائب]] گفته شده، نه عطاء بن ابی رباح.<ref> قاموس الرجال: ج۷ ص۲۰۳ ش۴۸۸۹. ظاهراً عطاء نمی‌تواند از [[اصحاب امام علی]]{{ع}} باشد؛ چون در زمان شهادت آن حضرت کمتر از سیزده سال داشته است.</ref>
برخی بر این باورند که اتّهام به خلط، از [[ناحیه]] [[اهل سنت]] درباره [[عطاء بن سائب]] گفته شده، نه عطاء بن ابی رباح.<ref> قاموس الرجال: ج۷ ص۲۰۳ ش۴۸۸۹. ظاهراً عطاء نمی‌تواند از [[اصحاب امام علی]]{{ع}} باشد؛ چون در زمان شهادت آن حضرت کمتر از سیزده سال داشته است.</ref>


منابع [[اهل سنت]]، از [[امام باقر]]{{ع}} [[نقل]] کرده‌اند که فرمود: "مسائل [[حج]] را از عطاء فرا گیرید".<ref>البدایه و النهایة: ج۹ ص۳۰۶.</ref> شیخ طوسی، در کتاب الخلاف، ۸۴ [[فتوا]] را به وی منسوب کرده است <ref>موسوعة طبقات الفقهاء : ج۱ ص۴۶۰ ش۲۱۴.</ref> و فتوای اهل مکّه به وی و [[مجاهد]]، ختم می‌‌شود.<ref>تهذیب التهذیب: ج۴ ص۱۲۵.</ref>
منابع [[اهل سنت]]، از [[امام باقر]]{{ع}} [[نقل]] کرده‌اند که فرمود: "مسائل [[حج]] را از عطاء فرا گیرید".<ref>البدایه و النهایة: ج۹ ص۳۰۶.</ref> شیخ طوسی، در کتاب الخلاف، ۸۴ [[فتوا]] را به وی منسوب کرده است <ref>موسوعة طبقات الفقهاء : ج۱ ص۴۶۰ ش۲۱۴.</ref> و فتوای اهل مکّه به وی و [[مجاهد]]، ختم می‌‌شود.<ref>تهذیب التهذیب: ج۴ ص۱۲۵.</ref>.<ref>[[محمد محمدی ری شهری|محمدی ری شهری، محمد]]، [[شناخت‌نامه حدیث (کتاب)|شناخت‌نامه حدیث (کتاب)]]، ج۳، ص۱۶۸-۱۶۹.</ref>


==[[احادیث]] و آثار==
==[[احادیث]] و آثار==
آمار دقیقی از احادیث و تألیفات وی گزارش نشده است، ولی [[روایات]] بسیاری در [[منابع حدیثی]] [[اهل سنت]] به او منسوب‌اند.
آمار دقیقی از احادیث و تألیفات وی گزارش نشده است، ولی [[روایات]] بسیاری در [[منابع حدیثی]] [[اهل سنت]] به او منسوب‌اند.<ref>[[محمد محمدی ری شهری|محمدی ری شهری، محمد]]، [[شناخت‌نامه حدیث (کتاب)|شناخت‌نامه حدیث (کتاب)]]، ج۳، ص۱۶۸-۱۶۹.</ref>


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==

نسخهٔ ‏۲۴ دسامبر ۲۰۲۰، ساعت ۰۸:۳۳

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

مقدمه

تابعی، فقیهِ مکّه، مفسّر، محدّث، معلّم و پارسا، در ایام خلافت عثمان به دنیا آمد و در جنگ حَجّاج با عبدالله بن زبیر، دست وی، قطع شد و سرانجام، بینایی خود را از دست داد[۱]. وی به سال ۱۱۴ ق در ۸۸ سالگی درگذشت.[۲].[۳]

مکانت حدیثی

وی دویست تن از صحابیان را ملاقات کرد. از پیامبر(ص) و ابوبکر، عمر، عثمان و فضل بن عباس، به صورت مرسل و از اُمّ سَلَمه، اُمّ هانی، ابو سعید خُدْری، عایشه، ابن عبّاس، عبدالله بن زبیر، عبدالله بن عمر و دیگران، روایت کرده است. جمعی از راویان، چون ابو حنیفه، اوزاعی، زُهری، قتاده، اَعمَش، سَلَمة بن کهیل از وی حدیث شنیده‌اند.[۴]

شیخ طوسی، عطاء بن ابی رباح را از اصحاب امیرمؤمنان علی(ع) به شمار آورده و او را "مخلّط" (یعنی: نقل حدیث او دچار خلط بوده) دانسته است[۵].[۶]

برخی بر این باورند که اتّهام به خلط، از ناحیه اهل سنت درباره عطاء بن سائب گفته شده، نه عطاء بن ابی رباح.[۷]

منابع اهل سنت، از امام باقر(ع) نقل کرده‌اند که فرمود: "مسائل حج را از عطاء فرا گیرید".[۸] شیخ طوسی، در کتاب الخلاف، ۸۴ فتوا را به وی منسوب کرده است [۹] و فتوای اهل مکّه به وی و مجاهد، ختم می‌‌شود.[۱۰].[۱۱]

احادیث و آثار

آمار دقیقی از احادیث و تألیفات وی گزارش نشده است، ولی روایات بسیاری در منابع حدیثی اهل سنت به او منسوب‌اند.[۱۲]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:  

  1. تهذیب الکمال: ج۲۰ ص۷۶ ش۳۹۳۳، تذکرة الحفّاظ: ج۱ ص۹۸.
  2. التاریخ الکبیر: ج۶ ص۴۶۴ ش۲۹۹۹، تهذیب الکمال: ج۲۰ ص۸۵ ش۳۹۳۳، الطبقات الکبری: ج۵ ص۴۷۰.
  3. محمدی ری شهری، محمد، شناخت‌نامه حدیث (کتاب)، ج۳، ص۱۶۸-۱۶۹.
  4. تهذیب الکمال: ج۲۰ ص۷۰ -۷۵ ش۳۹۳۳.
  5. رجال طوسی، ص۵۱، ش۷۹.
  6. ر.ک: ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام علی، ج۲، ص۹۹۶.
  7. قاموس الرجال: ج۷ ص۲۰۳ ش۴۸۸۹. ظاهراً عطاء نمی‌تواند از اصحاب امام علی(ع) باشد؛ چون در زمان شهادت آن حضرت کمتر از سیزده سال داشته است.
  8. البدایه و النهایة: ج۹ ص۳۰۶.
  9. موسوعة طبقات الفقهاء : ج۱ ص۴۶۰ ش۲۱۴.
  10. تهذیب التهذیب: ج۴ ص۱۲۵.
  11. محمدی ری شهری، محمد، شناخت‌نامه حدیث (کتاب)، ج۳، ص۱۶۸-۱۶۹.
  12. محمدی ری شهری، محمد، شناخت‌نامه حدیث (کتاب)، ج۳، ص۱۶۸-۱۶۹.