نامۀ ۲۳ نهج البلاغه: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی

دیداریویکی‌متن

نسخهٔ ‏۱ ژوئن ۲۰۲۲، ساعت ۱۸:۴۵

مقدمه

هنگامی‌ که امام در بستر شهادت قرار گرفت با فرزندانش وصیتی را آغاز کرد. در آغاز، آنان را به دو رکن اسلام، یعنی توحید و پیروی از سنت نبوی هدایت و سفارش کرد که اگر چنین کنند از سرزنش سرزنشگران در امان‌اند. سپس آنان را به عبرت‌پذیری از وضعیت خود و تحول وضعیت از دیروز تا امروز و فردا که به دیدار معبود می‌شتابد، دعوت می‌کند. هم‌چنین می‌فرماید که اگر زنده بمانم خود می‌دانم چه کنم. اما گذشت را بر قصاص ترجیح می‌دهد و فرزندان خویش را به گذشت تشویق می‌کند و آنان را در گرفتن یا بخشیدن حق خویش صاحب اختیار می‌داند^[۱].

مطالب مهم نامه

توحید و نفی شرک؛
عبرت‌پذیری از وقایع دنیا؛
اهمیت بخشش و گذشت؛
انس او با مرگ.

فرازی از نامه

وصیت و سفارش من به شما آن است که چیزی را با خدا انباز و همتا قرار ندهید و سنت محمد (ص) را ضایع و تباه نسازید (برخلاف دستور آن حضرت رفتار نکنید) و این دو ستون (شرک نیاوردن به‌خدا و رفتار طبق گفتار پیغمبر اکرم) را برپا نگاه دارید (که استواری بنای دین مقدس اسلام بر این دو ستون است) و این دو چراغ را بیفروزید (تا در تاریکی نادانی و گمراهی سرگردان نشوید) [در این صورت] نکوهش و سرزنشی بر شما نیست. من دیروز یار و هم‌نشین شما بودم (با تن درست و توانایی و دلیری) و امروز برای شما عبرت و پند هستم (با همه دلاوری و بزرگی از پا افتاده‌ام) و فردا از شما دور می‌شوم (می‌میرم). اگر ماندم صاحب اختیار خون خودم (به خواست خویش بخواهم ابن ملجم را به‌کیفر می‌رسانم یا می‌بخشم) و اگر مردم، مرگ وعده‌گاه من است (اختیاری ندارم و شما به وظیفه شرعی خود رفتار کنید) و اگر (خواستم او را) ببخشم، بخشش برای من طاعت و بندگی (موجب قرب و نزدیکی به رحمت خدا) است، و (اگر شما خواستید او را ببخشید) بخشش برای شما نیکوکاری است، پس (شما او را) ببخشید (زیرا خداوند در قرآن کریم، سوره نور، آیه ۲۲ می‌فرماید: ﴿أَلا تُحِبُّونَ أَن يَغْفِرَ اللَّهُ لَكُمْ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ ﴾^[۲].^[۳]^[۴].
سوگند به‌خدا از مرگ نمی‌آید به‌سوی من آینده‌ای که از آن رنجشی داشته باشم و نه پیداشونده‌ای که آن را نخواسته باشم (آماده مرگ هستم، چون نیک‌بختی همیشگی از پس مرگ است و دل‌بند به این زندگی نیستم) و (برای مرگ) نیستم مگر مانند جویای آب که (به آب) برسد و مانند خواهانی که (خواسته خود را) دریابد (زیرا نیکویی و نیک‌بختی از پس مرگ است، چنان‌که در قرآن کریم، سوره آل عمران، آیه ۱۹۸ می‌فرماید: ﴿وَمَا عِندَ اللهِ خَيْرٌ للْأَبْرَارِ﴾^[۵]^[۶].

جستارهای وابسته

منابع

دانشنامه نهج البلاغه ج۲

پانویس

↑ دانشنامه نهج البلاغه، ج۲، ص 769.
↑ آیا دوست ندارید که خدا شما را بیامرزد، در حالی‌که خدا آمرزنده و مهربان است
↑ نکته‌ای که باید یادآوری شود آن است که امر امام (ع) در این‌که ابن‌ملجم را عفو کنید، در معرض بیان حکم مستحبی است و تردید آن حضرت در این‌جا که اگر مُردم یا نَمُردم منافات ندارد با این‌که آن بزرگوار به زمان مرگ خویش عالم و دانا بوده، چنان‌که در شرح سخن یه صد و چهل و نهم بیان شد.
↑ دانشنامه نهج البلاغه، ج۲، ص 770.
↑ و آنچه نزد خداست [نعمت‌های جاودانی] برای نیکوکاران بهتر است از کالاهای دنیا
↑ دانشنامه نهج البلاغه، ج۲، ص 770.

[1] دانشنامه نهج البلاغه، ج۲، ص 769.

[2] آیا دوست ندارید که خدا شما را بیامرزد، در حالی‌که خدا آمرزنده و مهربان است

[3] نکته‌ای که باید یادآوری شود آن است که امر امام (ع) در این‌که ابن‌ملجم را عفو کنید، در معرض بیان حکم مستحبی است و تردید آن حضرت در این‌جا که اگر مُردم یا نَمُردم منافات ندارد با این‌که آن بزرگوار به زمان مرگ خویش عالم و دانا بوده، چنان‌که در شرح سخن یه صد و چهل و نهم بیان شد.

[4] دانشنامه نهج البلاغه، ج۲، ص 770.

[5] و آنچه نزد خداست [نعمت‌های جاودانی] برای نیکوکاران بهتر است از کالاهای دنیا

[6] دانشنامه نهج البلاغه، ج۲، ص 770.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

@@ خط ۱۱: / خط ۱۱: @@
 *[[وصیت]] و سفارش من به شما آن است که چیزی را با [[خدا]] انباز و همتا قرار ندهید و [[سنت]] [[محمد]] {{صل}} را ضایع و تباه نسازید (برخلاف [[دستور]] آن [[حضرت]] [[رفتار]] نکنید) و این دو ستون ([[شرک]] نیاوردن به‌خدا و [[رفتار]] طبق گفتار [[پیغمبر اکرم]]) را برپا نگاه دارید (که [[استواری]] بنای [[دین]] [[مقدس]] [[اسلام]] بر این دو ستون است) و این دو چراغ را بیفروزید (تا در [[تاریکی]] [[نادانی]] و [[گمراهی]] سرگردان نشوید) [در این صورت] [[نکوهش]] و سرزنشی بر شما نیست. من دیروز [[یار]] و هم‌نشین شما بودم (با تن درست و [[توانایی]] و [[دلیری]]) و امروز برای شما [[عبرت]] و [[پند]] هستم (با همه [[دلاوری]] و بزرگی از پا افتاده‌ام) و فردا از شما دور می‌شوم (می‌میرم). اگر ماندم [[صاحب]] [[اختیار]] [[خون]] خودم (به خواست خویش بخواهم [[ابن ملجم]] را به‌کیفر می‌رسانم یا می‌بخشم) و اگر [[مردم]]، [[مرگ]] وعده‌گاه من است (اختیاری ندارم و شما به [[وظیفه شرعی]] خود [[رفتار]] کنید) و اگر (خواستم او را) ببخشم، [[بخشش]] برای من [[طاعت]] و [[بندگی]] (موجب [[قرب]] و نزدیکی به [[رحمت خدا]]) است، و (اگر شما خواستید او را ببخشید) [[بخشش]] برای شما [[نیکوکاری]] است، پس (شما او را) ببخشید (زیرا [[خداوند]] در [[قرآن کریم]]، [[سوره نور]]، [[آیه]] ۲۲ می‌فرماید: {{متن قرآن|أَلا تُحِبُّونَ أَن يَغْفِرَ اللَّهُ لَكُمْ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ }}<ref>آیا دوست ندارید که خدا شما را بیامرزد، در حالی‌که خدا آمرزنده و مهربان است</ref>.<ref>نکته‌ای که باید یادآوری شود آن است که امر امام {{ع}} در این‌که ابن‌ملجم را عفو کنید، در معرض بیان حکم مستحبی است و تردید آن حضرت در این‌جا که اگر مُردم یا نَمُردم منافات ندارد با این‌که آن بزرگوار به زمان مرگ خویش عالم و دانا بوده، چنان‌که در شرح سخن یه صد و چهل و نهم بیان شد.</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 770.</ref>.
 *[[سوگند]] به‌خدا از [[مرگ]] نمی‌آید به‌سوی من آینده‌ای که از آن رنجشی داشته باشم و نه پیداشونده‌ای که آن را نخواسته باشم (آماده [[مرگ]] هستم، چون [[نیک‌بختی]] همیشگی از پس [[مرگ]] است و دل‌بند به این [[زندگی]] نیستم) و (برای [[مرگ]]) نیستم مگر مانند جویای [[آب]] که (به [[آب]]) برسد و مانند خواهانی که (خواسته خود را) دریابد (زیرا نیکویی و [[نیک‌بختی]] از پس [[مرگ]] است، چنان‌که در [[قرآن کریم]]، سوره [[آل عمران]]، [[آیه]] ۱۹۸ می‌فرماید: {{متن قرآن|وَمَا عِندَ اللهِ خَيْرٌ للْأَبْرَارِ}}<ref>و آنچه نزد خداست [نعمت‌های جاودانی] برای نیکوکاران بهتر است از کالاهای دنیا</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 770.</ref>.
-== پرسش‌های وابسته ==
 == جستارهای وابسته ==