سیره امام مهدی: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۲۹ ژانویهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۷:۲۶

اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

سیره امام مهدی در حدیث - سیره امام مهدی در نهج البلاغه - سیره امام مهدی در کلام اسلامی - سیره امام مهدی در معارف مهدوی

در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل سیره امام مهدی (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

"سیره" به معنای شیوه و چگونگی رفتار انسان در زندگی است^[۱].^[۲] حضرت مهدی (ع)، آخرین امام از سلالۀ پاک پیامبر و تشکیل دهندۀ حکومت عدل اسلامی است. سیرۀ او همانند سیرۀ پیامبر اکرم (ص) و برنامۀ دولتش اجرای نقشه‌های جدش و تجدید عظمت قرآن و احیای تعالیم عالی اسلام است^[۳].

ابعاد سیره مهدوی

روایات ائمه (ع) سیرۀ امام زمان(ع) را در ابعاد مختلف فردی و اجتماعی نمودار ساخته‌اند از جمله:

زندگی شخصی: زندگی شخصی امام، بسیار ساده و دور از تجمل و اشرافی‌گری، همانند زندگی پایین‌ترین طبقات جامعه است. در روایات آمده است: «آن حضرت لباس کم‌بها می‌پوشد و همانند مستمندان غذا می‌خورد»^[۴]. این شیوۀ همۀ رهبران و انسان‌های الهی است که زندگی خویش را با نیازمندان و مستمندان همسان می‌کنند تا فقر و تنگدستی بر آنان گران نیاید و محرومیت از مواهب مادی آنان را نیازارد^[۵].
سیرۀ سیاسی ـ اجتماعی: گسترش عدل و داد از آرمان‌های بنیادین امام زمان(ع) است که در عصر ظهور تربیت دینی و اخلاقی مردم، زمینه‌های برپایی عدالت را در ابعاد فردی و اجتماعی فراهم می‌سازد و عدالت با آن حضرت به کمال می‌رسد. در روایتی از امام صادق (ع) آمده است: «مهدی عدالت را به هر خانه‌ای راه می‌نماید؛ همان سان که سرما و گرما به هر خانه‌ای راه می‌یابد و دادگری او همه جا را در بر می‌گیرد»^[۶]. کارگزاران آن حضرت نمونه‌های راستی، دادگری و درستی‌اند^[۷].
سیرۀ قضائی: شیوۀ قضاوت حضرت مهدی (ع) با آنچه در نظام‌های قضائی بشری مرسوم است، تفاوت بنیادی دارد. آن حضرت با شواهد و دلایل ظاهری قضاوت نمی‌کند؛ بلکه به جهت بهره‌مندی از دانش الهی براساس علم باطنی به حق و باطل قضاوت می‌کند. امام صادق(ع) فرموده‌اند: «قائم به حکم داوود و آل‌داوود و سلیمان داوری می‌کند و بینه طلب نمی‌کند»^[۸].^[۹]
سیرۀ تربیتی و اخلاقی: به برکت رهبری امام زمان (ع) جامعۀ اسلامی در عرصۀ اخلاق و رفتار می‌شکفد. در روایتی از امام باقر (ع) آمده است: «چون قائم ما قیام کند، دست بر سربندگان می‌گذارد و به برکت آن، عقل آنان به کمال می‌رسد»^[۱۰] همچنین بنابر روایات، کینه‌ها از دل‌ها بیرون می‌روند، بی‌نیازی و بزرگواری در جان‌ها می‌نشیند، چونان که اگر کسی نیازمند شود، از جیب برادر خویش برمی‌دارد و کسی او را باز نمی‌دارد^[۱۱].

پرسش‌های وابسته

سیره عملی و روش شخصی امام مهدی بعد از ظهور چگونه است؟ (پرسش)

منابع

پانویس

↑ مجموعه آثار شهید مطهری‌، ج ۱۶ ص ۵۰.
↑ ر.ک: فرهنگ شیعه، ص ۲۸۷.
↑ ر.ک: مجتبی تونه‌ای، موعودنامه، ص۴۱۹.
↑ «مَا لِبَاسُ الْقَائِمِ(ع)إِلَّا الْغَلِیظُ وَ مَا طَعَامُهُ إِلَّا الْجَشِب»؛‏ بحارالانوار، ج ۵۲ ص ۳۵۴، ۳۵۹ و ۳۵۸.
↑ نهج البلاغه‌، خ ۲۰۹.
↑ «أَمَا وَ اللَّهِ لَیَدْخُلَنَّ عَلَیْهِمْ عَدْلُهُ جَوْفَ بُیُوتِهِمْ کَمَا یَدْخُلُ الْحَرُّ وَ الْقُر»؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۶۲.
↑ ر.ک: فرهنگ شیعه، ص ۲۸۹-۲۹۰.
↑ «إِذَا قَامَ قَائِمُ آلِ مُحَمَّدٍ(ع)حَکَمَ بَیْنَ النَّاسِ بِحُکْمِ دَاوُدَ لَا یَحْتَاجُ إِلَی بَیِّنَة»؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۳۹.
↑ ر.ک: فرهنگ شیعه، ص ۲۹۰.
↑ «إِذَا قَامَ قَائِمُنَا وَضَعَ یَدَهُ عَلَی رُءُوسِ الْعِبَادِ فَجَمَعَ بِهِ عُقُولَهُمْ وَ أَکْمَلَ بِهِ أَخْلَاقَهُمْ»؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۳۶.
↑ ر.ک: فرهنگ شیعه، ص ۲۹۰ ـ ۲۹۱

[1] مجموعه آثار شهید مطهری‌، ج ۱۶ ص ۵۰.

[2] ر.ک: فرهنگ شیعه، ص ۲۸۷.

[3] ر.ک: مجتبی تونه‌ای، موعودنامه، ص۴۱۹.

[4] «مَا لِبَاسُ الْقَائِمِ(ع)إِلَّا الْغَلِیظُ وَ مَا طَعَامُهُ إِلَّا الْجَشِب»؛‏ بحارالانوار، ج ۵۲ ص ۳۵۴، ۳۵۹ و ۳۵۸.

[5] نهج البلاغه‌، خ ۲۰۹.

[6] «أَمَا وَ اللَّهِ لَیَدْخُلَنَّ عَلَیْهِمْ عَدْلُهُ جَوْفَ بُیُوتِهِمْ کَمَا یَدْخُلُ الْحَرُّ وَ الْقُر»؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۶۲.

[7] ر.ک: فرهنگ شیعه، ص ۲۸۹-۲۹۰.

[8] «إِذَا قَامَ قَائِمُ آلِ مُحَمَّدٍ(ع)حَکَمَ بَیْنَ النَّاسِ بِحُکْمِ دَاوُدَ لَا یَحْتَاجُ إِلَی بَیِّنَة»؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۳۹.

[9] ر.ک: فرهنگ شیعه، ص ۲۹۰.

[10] «إِذَا قَامَ قَائِمُنَا وَضَعَ یَدَهُ عَلَی رُءُوسِ الْعِبَادِ فَجَمَعَ بِهِ عُقُولَهُمْ وَ أَکْمَلَ بِهِ أَخْلَاقَهُمْ»؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۳۶.

[11] ر.ک: فرهنگ شیعه، ص ۲۹۰ ـ ۲۹۱

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

@@ خط ۵: / خط ۵: @@
 ==مقدمه==
-*"[[سیره]]" به معنای شیوه و چگونگی [[رفتار]] [[انسان]] در [[زندگی]] است<ref>مجموعه آثار شهید مطهری‌، ج ۱۶ ص ۵۰. </ref>.<ref>ر.ک: [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۲۸۷.</ref> [[حضرت مهدی]] {{ع}}، [[آخرین امام]] از سلالۀ [[پاک]] [[پیامبر]] و تشکیل دهندۀ [[حکومت عدل]] [[اسلامی]] است. سیرۀ او همانند سیرۀ [[پیامبر اکرم]] {{صل}} و برنامۀ دولتش اجرای نقشه‌های جدش و تجدید [[عظمت]] [[قرآن]] و احیای [[تعالیم]] [[عالی]] [[اسلام]] است<ref>ر.ک: [[مجتبی تونه‌ای|مجتبی تونه‌ای]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۴۱۹.</ref>.
+"[[سیره]]" به معنای شیوه و چگونگی [[رفتار]] [[انسان]] در [[زندگی]] است<ref>مجموعه آثار شهید مطهری‌، ج ۱۶ ص ۵۰. </ref>.<ref>ر.ک: [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۲۸۷.</ref> [[حضرت مهدی]] {{ع}}، [[آخرین امام]] از سلالۀ [[پاک]] [[پیامبر]] و تشکیل دهندۀ [[حکومت عدل]] [[اسلامی]] است. سیرۀ او همانند سیرۀ [[پیامبر اکرم]] {{صل}} و برنامۀ دولتش اجرای نقشه‌های جدش و تجدید [[عظمت]] [[قرآن]] و احیای [[تعالیم]] [[عالی]] [[اسلام]] است<ref>ر.ک: [[مجتبی تونه‌ای|مجتبی تونه‌ای]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۴۱۹.</ref>.
 ==ابعاد [[سیره]] [[مهدوی]]==
-*[[روایات]] [[ائمه]] {{ع}} سیرۀ [[امام زمان]]{{ع}} را در ابعاد مختلف فردی و [[اجتماعی]] نمودار ساخته‌اند از جمله:
+[[روایات]] [[ائمه]] {{ع}} سیرۀ [[امام زمان]]{{ع}} را در ابعاد مختلف فردی و [[اجتماعی]] نمودار ساخته‌اند از جمله:
-#'''[[زندگی شخصی]]''': [[زندگی شخصی]] [[امام]]، بسیار ساده و دور از تجمل و اشرافی‌گری، همانند [[زندگی]] پایین‌ترین [[طبقات جامعه]] است. در [[روایات]] آمده است: «آن [[حضرت]] [[لباس]] کم‌بها می‌پوشد و همانند [[مستمندان]] [[غذا]] می‌خورد»<ref>{{متن حدیث|مَا لِبَاسُ الْقَائِمِ{{ع}}إِلَّا الْغَلِیظُ وَ مَا طَعَامُهُ إِلَّا الْجَشِب}}؛‏ بحارالانوار، ج ۵۲ ص ۳۵۴، ۳۵۹ و ۳۵۸.</ref>. این شیوۀ همۀ [[رهبران]] و انسان‌های [[الهی]] است که [[زندگی]] خویش را با [[نیازمندان]] و [[مستمندان]] همسان می‌کنند تا [[فقر]] و [[تنگدستی]] بر آنان گران نیاید و [[محرومیت]] از [[مواهب مادی]] آنان را نیازارد<ref>نهج البلاغه‌، خ ۲۰۹.</ref>.
+#'''[[زندگی شخصی]]''': [[زندگی شخصی]] [[امام]]، بسیار ساده و دور از تجمل و اشرافی‌گری، همانند [[زندگی]] پایین‌ترین [[طبقات جامعه]] است. در [[روایات]] آمده است: «آن حضرت [[لباس]] کم‌بها می‌پوشد و همانند [[مستمندان]] [[غذا]] می‌خورد»<ref>{{متن حدیث|مَا لِبَاسُ الْقَائِمِ{{ع}}إِلَّا الْغَلِیظُ وَ مَا طَعَامُهُ إِلَّا الْجَشِب}}؛‏ بحارالانوار، ج ۵۲ ص ۳۵۴، ۳۵۹ و ۳۵۸.</ref>. این شیوۀ همۀ [[رهبران]] و انسان‌های [[الهی]] است که [[زندگی]] خویش را با [[نیازمندان]] و [[مستمندان]] همسان می‌کنند تا [[فقر]] و [[تنگدستی]] بر آنان گران نیاید و [[محرومیت]] از [[مواهب مادی]] آنان را نیازارد<ref>نهج البلاغه‌، خ ۲۰۹.</ref>.
-#'''سیرۀ [[سیاسی]] ـ [[اجتماعی]]''': گسترش [[عدل و داد]] از آرمان‌های بنیادین [[امام زمان]]{{ع}} است که در [[عصر ظهور]] [[تربیت دینی]] و [[اخلاقی]] [[مردم]]، زمینه‌های برپایی [[عدالت]] را در ابعاد فردی و [[اجتماعی]] فراهم می‌سازد و [[عدالت]] با آن [[حضرت]] به کمال می‌رسد. در روایتی از [[امام صادق]] {{ع}} آمده است: «[[مهدی]] [[عدالت]] را به هر خانه‌ای راه می‌نماید؛ همان سان که سرما و [[گرما]] به هر خانه‌ای راه می‌یابد و [[دادگری]] او همه جا را در بر می‌گیرد»<ref>{{متن حدیث|أَمَا وَ اللَّهِ لَیَدْخُلَنَّ عَلَیْهِمْ عَدْلُهُ جَوْفَ بُیُوتِهِمْ کَمَا یَدْخُلُ الْحَرُّ وَ الْقُر}}؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۶۲.</ref>. [[کارگزاران]] آن [[حضرت]] نمونه‌های [[راستی]]، [[دادگری]] و درستی‌اند<ref>ر.ک: [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۲۸۹-۲۹۰.</ref>.
+#'''سیرۀ [[سیاسی]] ـ [[اجتماعی]]''': گسترش [[عدل و داد]] از آرمان‌های بنیادین [[امام زمان]]{{ع}} است که در [[عصر ظهور]] [[تربیت دینی]] و [[اخلاقی]] [[مردم]]، زمینه‌های برپایی [[عدالت]] را در ابعاد فردی و [[اجتماعی]] فراهم می‌سازد و [[عدالت]] با آن حضرت به کمال می‌رسد. در روایتی از [[امام صادق]] {{ع}} آمده است: «[[مهدی]] [[عدالت]] را به هر خانه‌ای راه می‌نماید؛ همان سان که سرما و [[گرما]] به هر خانه‌ای راه می‌یابد و [[دادگری]] او همه جا را در بر می‌گیرد»<ref>{{متن حدیث|أَمَا وَ اللَّهِ لَیَدْخُلَنَّ عَلَیْهِمْ عَدْلُهُ جَوْفَ بُیُوتِهِمْ کَمَا یَدْخُلُ الْحَرُّ وَ الْقُر}}؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۶۲.</ref>. [[کارگزاران]] آن [[حضرت]] نمونه‌های [[راستی]]، [[دادگری]] و درستی‌اند<ref>ر.ک: [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۲۸۹-۲۹۰.</ref>.
-#'''سیرۀ قضائی''': شیوۀ [[قضاوت]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} با آنچه در نظام‌های قضائی بشری مرسوم است، تفاوت بنیادی دارد. آن [[حضرت]] با شواهد و [[دلایل]] ظاهری [[قضاوت]] نمی‌کند؛ بلکه به جهت بهره‌مندی از [[دانش الهی]] براساس [[علم باطنی]] به [[حق و باطل]] [[قضاوت]] می‌کند. [[امام صادق]]{{ع}} فرموده‌اند: «[[قائم]] به [[حکم]] [[داوود]] و آل‌داوود و [[سلیمان]] [[داوری]] می‌کند و [[بینه]] طلب نمی‌کند»<ref>{{متن حدیث|إِذَا قَامَ قَائِمُ آلِ مُحَمَّدٍ{{ع}}حَکَمَ بَیْنَ النَّاسِ بِحُکْمِ دَاوُدَ لَا یَحْتَاجُ إِلَی بَیِّنَة}}؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۳۹.</ref>.<ref>ر.ک: [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۲۹۰.</ref>
+#'''سیرۀ قضائی''': شیوۀ [[قضاوت]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} با آنچه در نظام‌های قضائی بشری مرسوم است، تفاوت بنیادی دارد. آن حضرت با شواهد و [[دلایل]] ظاهری [[قضاوت]] نمی‌کند؛ بلکه به جهت بهره‌مندی از [[دانش الهی]] براساس [[علم باطنی]] به [[حق و باطل]] [[قضاوت]] می‌کند. [[امام صادق]]{{ع}} فرموده‌اند: «[[قائم]] به [[حکم]] [[داوود]] و آل‌داوود و [[سلیمان]] [[داوری]] می‌کند و [[بینه]] طلب نمی‌کند»<ref>{{متن حدیث|إِذَا قَامَ قَائِمُ آلِ مُحَمَّدٍ{{ع}}حَکَمَ بَیْنَ النَّاسِ بِحُکْمِ دَاوُدَ لَا یَحْتَاجُ إِلَی بَیِّنَة}}؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۳۹.</ref>.<ref>ر.ک: [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۲۹۰.</ref>
 #'''سیرۀ [[تربیتی]] و [[اخلاقی]]''': به [[برکت]] [[رهبری امام]] زمان {{ع}} [[جامعۀ اسلامی]] در عرصۀ [[اخلاق]] و [[رفتار]] می‌شکفد. در روایتی از [[امام باقر]] {{ع}} آمده است: «چون [[قائم]] ما [[قیام]] کند، دست بر سربندگان می‌گذارد و به [[برکت]] آن، [[عقل]] آنان به کمال می‌رسد»<ref>{{متن حدیث|إِذَا قَامَ قَائِمُنَا وَضَعَ یَدَهُ عَلَی رُءُوسِ الْعِبَادِ فَجَمَعَ بِهِ عُقُولَهُمْ وَ أَکْمَلَ بِهِ أَخْلَاقَهُمْ}}؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۳۶.</ref> همچنین بنابر [[روایات]]، [[کینه‌ها]] از [[دل‌ها]] بیرون می‌روند، [[بی‌نیازی]] و [[بزرگواری]] در [[جان‌ها]] می‌نشیند، چونان که اگر کسی [[نیازمند]] شود، از جیب [[برادر]] خویش برمی‌دارد و کسی او را باز نمی‌دارد<ref>ر.ک: [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۲۹۰ ـ ۲۹۱</ref>.