ایلاء عبارت است از [[سوگند]] یاد کردن شوهر بر ترک آمیزش در قُبُل با [[همسر]] دائمی خود برای همیشه یا بیشتر از چهار ماه به قصد زیان رساندن به او. <ref>جواهر الکلام ۳۳/ ۲۹۷</ref> و در [[فقه]] بابی مستقل است؛ هر چند از آن در بابهای [[نکاح]]، [[یمین]] و کفّارات نیز به مناسبت سخن گفتهاند.
'''ایلاء''' عبارت است از [[سوگند]] یاد کردن شوهر بر ترک آمیزش در قُبُل با [[همسر]] دائمی خود برای همیشه یا بیشتر از چهار ماه به قصد زیان رساندن به او. <ref>جواهر الکلام ۳۳/ ۲۹۷</ref> و در [[فقه]] بابی مستقل است؛ هر چند از آن در بابهای [[نکاح]]، [[یمین]] و کفّارات نیز به مناسبت سخن گفتهاند.<ref>[[سید محمود هاشمی شاهرودی|هاشمی شاهرودی، سید محمود]]، [[فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (کتاب)|فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت]] ج۱، صفحه ۷۸۵-۷۸۶.</ref>
== ارکان ==
#'''صیغه:''' ایلاء با هر لفظ صریح در مضمون ایلاء تحقق مییابد. در تحقّق آن با الفاظ کنایی [[اختلاف]] است. ایلاء به هر زبانی، هرچند غیر [[عربی]] محقّق میگردد. قسم باید به یکی از نام‌های [[خداوند]]، و [[انگیزه]] ایلاء کننده باید زیان رساندن به همسر خویش باشد، و چنانچه به [[مصلحت]] [[زن]] باشد، [[حکم]] ایلاء را ندارد، بلکه [[حکم]] قسم بر آن مترتّب میگردد. <ref>جواهر الکلام ۳۳/ ۲۹۸ ـ ۳۰۳</ref> ایلاء با قسم بر ترک آمیزش، به کمتر از چهار ماه منعقد نمیشود. <ref>جواهر الکلام ۳۳/ ۳۰۹</ref> در اینکه ایلاء مشروط، صحیح است یا [[باطل]]، [[اختلاف]] است. <ref>جواهر الکلام ۳۳/ ۳۰۱ ـ ۳۰۲</ref>
#'''ایلاء کننده و ایلاء شونده:''' ایلاء کننده باید بالغ، [[عاقل]] و مختار باشد. و از روی قصد ایلاء کند. در ایلاء شونده، زوجه بودن، تحقق عمل آمیزش و بنابر قول مشهور دائمی بودن زوجیّت ـ مقابل موقّت ـ شرط است. <ref>جواهر الکلام ۳۳/ ۳۰۴ ـ ۳۰۸</ref>
==[[احکام]] کلّی ==
پس از وقوع ایلاء، چنانچه [[زن]] نزد [[حاکم شرع]] [[شکایت]] بَرَد، [[حاکم]]، نخست مرد را چهار ماه مهلت میدهد تا [[رجوع]] کند و بعد از آمیزش، کفّاره دهد. به قول مشهور، این مدّت ـ که مدّت تربّص نام دارد ـ از هنگام شکایت زن نزد حاکم [[محاسبه]] می‌شود، نه از [[زمان]] ایلاء. مدّت تربّص، [[حقّ]] شوهر است و زن در آن مدّت، [[استحقاق]] درخواست رجوع ندارد.
پس از سپری شدن مدّت یاد شده، چنانچه مرد رجوع نکند، حاکم او را به [[طلاق]] یا رجوع وادار میکند، و در صورت [[استنکاف]] [[زندانی]] می‌شود و در [[خوردن و آشامیدن]] بر او سخت گرفته می‌شود تا یکی از دو کار را بپذیرد. <ref>جواهر الکلام ۳۳/ ۳۱۱ ـ ۳۱۵</ref> [[رجوع]] شخص [[قادر]] بر آمیزش، به دخول در [[فرج]] به مقدار ختنه‌گاه، و رجوع [[ناتوان]] از آمیزش به علّت وجود مانعی، به اظهار زبانی قصد رجوع است<ref>جواهر الکلام ۳۳/ ۳۳۰.</ref>.<ref>[[سید محمود هاشمی شاهرودی|هاشمی شاهرودی، سید محمود]]، [[فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (کتاب)|فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت]] ج۱، صفحه ۷۸۵-۷۸۶.</ref>
ایلاء عبارت است از سوگند یاد کردن شوهر بر ترک آمیزش در قُبُل با همسر دائمی خود برای همیشه یا بیشتر از چهار ماه به قصد زیان رساندن به او. [۱] و در فقه بابی مستقل است؛ هر چند از آن در بابهای نکاح، یمین و کفّارات نیز به مناسبت سخن گفتهاند.[۲]
