جهاد تبیینی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
خط ۱: خط ۱:
==جهاد تبیینی در قرآن==
جهاد با زبان و قلم عبارت است از [[اقامه حجت]] و [[برهان]] در برابر [[دشمنان اسلام]] و فراخواندن آنان به [[دین]]؛<ref>سبل السلام، ج ۴، ص۴۱؛ فیض القدیر، ج ۲، ص۴۹۰.</ref> مانند [[دعوت]] [[کافران]] به اسلام پیش از آغاز [[جهاد]]. <ref>سبل السلام، ج ۴، ص۴۱.</ref> برخی مراد [[آیه]] {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ جَاهِدِ الْكُفَّارَ وَالْمُنَافِقِينَ وَاغْلُظْ عَلَيْهِمْ وَمَأْوَاهُمْ جَهَنَّمُ وَبِئْسَ الْمَصِيرُ}}<ref>«ای پیامبر! با کافران و منافقان جهاد کن و بر آنان سخت بگیر و جایگاهشان دوزخ است و (این) پایانه، بد است» سوره توبه، آیه ۷۳.</ref> را که به جهاد با [[منافقان]] [[فرمان]] داده: {{متن قرآن|جَاهِدِ الْكُفَّارَ وَالْمُنَافِقِينَ}} جهاد با زبان دانسته‌اند. <ref>التفسیر الکبیر، ج ۱۶، ص۱۳۵.</ref> جهاد با زبان و قلم مفهومی عام‌تر از دعوت [[دشمنان]] به دین دارد و شامل هرگونه [[تبلیغ]] و نشر [[معارف دین]] می‌شود.
==جهاد زبانی در معارف و سیره علوی==
==جهاد زبانی در معارف و سیره علوی==
یکی از مصادیق [[جهاد]]، [[جهاد با زبان]] است. [[مؤمن]]، با گفتار و تبیین و تشریح [[احکام]] و [[آموزه‌های دینی]]، از جمله بیان [[فضایل]] جهاد و [[وجوب]] آن و [[امر به معروف و نهی از منکر]]، در عرصه جهاد زبانی وارد می‌شود. [[حضرت]] ترک جهاد زبانی را از علل [[شکست]] [[اسلام]] شمرده‌اند<ref>نهج البلاغه، حکمت ۳۶۷.</ref>.
یکی از مصادیق [[جهاد]]، [[جهاد با زبان]] است. [[مؤمن]]، با گفتار و تبیین و تشریح [[احکام]] و [[آموزه‌های دینی]]، از جمله بیان [[فضایل]] جهاد و [[وجوب]] آن و [[امر به معروف و نهی از منکر]]، در عرصه جهاد زبانی وارد می‌شود. [[حضرت]] ترک جهاد زبانی را از علل [[شکست]] [[اسلام]] شمرده‌اند<ref>نهج البلاغه، حکمت ۳۶۷.</ref>.


گفتنی است که بعضی [[عبادات]] از جهت [[ثواب]] [[اخروی]]، همسنگ جهاد دانسته شده‌اند. البته این هم‌طرازی در جایی است که شخص از ادای [[فریضه]] جهاد در میدان [[کارزار]]، معذور باشد؛ مانند [[زنان]] که [[همسرداری]] و [[صبر]] بر [[ناملایمات]] [[خانه]]<ref>تهذیب الاحکام، ج۶، ص۱۳۹.</ref> برای آنان در [[حکم جهاد]] است، یا شخص ضعیفی که نمی‌تواند در عرصه جهاد حضور رساند، [[حج]] وی ثواب جهاد را دارد: {{متن حدیث|الْحَجُّ جِهَادُ كُلِّ ضَعِيفٍ وَ جِهَادُ الْمَرْأَةِ حُسْنُ التَّبَعُّلِ}}<ref>نهج البلاغه، حکمت ۱۳۱.</ref>.<ref>[[محمد حسن قدردان قراملکی|قدردان قراملکی، محمد حسن]]، [[جهاد (مقاله)| مقاله «جهاد»]]، [[دانشنامه امام علی ج۶ (کتاب)|دانشنامه امام علی ج۶]]، ص ۴۱۶.</ref>
گفتنی است که بعضی [[عبادات]] از جهت [[ثواب]] [[اخروی]]، همسنگ جهاد دانسته شده‌اند. البته این هم‌طرازی در جایی است که شخص از ادای [[فریضه]] جهاد در میدان [[کارزار]]، معذور باشد؛ مانند [[زنان]] که [[همسرداری]] و [[صبر]] بر [[ناملایمات]] [[خانه]]<ref>تهذیب الاحکام، ج۶، ص۱۳۹.</ref> برای آنان در [[حکم جهاد]] است، یا شخص ضعیفی که نمی‌تواند در عرصه جهاد حضور رساند، [[حج]] وی ثواب جهاد را دارد: {{متن حدیث|الْحَجُّ جِهَادُ كُلِّ ضَعِيفٍ وَ جِهَادُ الْمَرْأَةِ حُسْنُ التَّبَعُّلِ}}<ref>نهج البلاغه، حکمت ۱۳۱.</ref>.<ref>[[محمد حسن قدردان قراملکی|قدردان قراملکی، محمد حسن]]، [[جهاد (مقاله)| مقاله «جهاد»]]، [[دانشنامه امام علی ج۶ (کتاب)|دانشنامه امام علی ج۶]]، ص ۴۱۶.</ref>
==جستارهای وابسته==
* [[امر به معروف و نهی از منکر]])

نسخهٔ ‏۲۵ آوریل ۲۰۲۲، ساعت ۱۷:۱۸

جهاد تبیینی در قرآن

جهاد با زبان و قلم عبارت است از اقامه حجت و برهان در برابر دشمنان اسلام و فراخواندن آنان به دین؛[۱] مانند دعوت کافران به اسلام پیش از آغاز جهاد. [۲] برخی مراد آیه ﴿يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ جَاهِدِ الْكُفَّارَ وَالْمُنَافِقِينَ وَاغْلُظْ عَلَيْهِمْ وَمَأْوَاهُمْ جَهَنَّمُ وَبِئْسَ الْمَصِيرُ[۳] را که به جهاد با منافقان فرمان داده: ﴿جَاهِدِ الْكُفَّارَ وَالْمُنَافِقِينَ جهاد با زبان دانسته‌اند. [۴] جهاد با زبان و قلم مفهومی عام‌تر از دعوت دشمنان به دین دارد و شامل هرگونه تبلیغ و نشر معارف دین می‌شود.

جهاد زبانی در معارف و سیره علوی

یکی از مصادیق جهاد، جهاد با زبان است. مؤمن، با گفتار و تبیین و تشریح احکام و آموزه‌های دینی، از جمله بیان فضایل جهاد و وجوب آن و امر به معروف و نهی از منکر، در عرصه جهاد زبانی وارد می‌شود. حضرت ترک جهاد زبانی را از علل شکست اسلام شمرده‌اند[۵].

گفتنی است که بعضی عبادات از جهت ثواب اخروی، همسنگ جهاد دانسته شده‌اند. البته این هم‌طرازی در جایی است که شخص از ادای فریضه جهاد در میدان کارزار، معذور باشد؛ مانند زنان که همسرداری و صبر بر ناملایمات خانه[۶] برای آنان در حکم جهاد است، یا شخص ضعیفی که نمی‌تواند در عرصه جهاد حضور رساند، حج وی ثواب جهاد را دارد: «الْحَجُّ جِهَادُ كُلِّ ضَعِيفٍ وَ جِهَادُ الْمَرْأَةِ حُسْنُ التَّبَعُّلِ»[۷].[۸]

جستارهای وابسته

  1. سبل السلام، ج ۴، ص۴۱؛ فیض القدیر، ج ۲، ص۴۹۰.
  2. سبل السلام، ج ۴، ص۴۱.
  3. «ای پیامبر! با کافران و منافقان جهاد کن و بر آنان سخت بگیر و جایگاهشان دوزخ است و (این) پایانه، بد است» سوره توبه، آیه ۷۳.
  4. التفسیر الکبیر، ج ۱۶، ص۱۳۵.
  5. نهج البلاغه، حکمت ۳۶۷.
  6. تهذیب الاحکام، ج۶، ص۱۳۹.
  7. نهج البلاغه، حکمت ۱۳۱.
  8. قدردان قراملکی، محمد حسن، مقاله «جهاد»، دانشنامه امام علی ج۶، ص ۴۱۶.