حذیفة بن محصن قلعانی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۷: | خط ۷: | ||
}} | }} | ||
== آشنایی اجمالی == | == آشنایی اجمالی == | ||
نسبت وی را غلفانی<ref>طبری، تاریخ، ج۳، ص۳۱۴.</ref>، علقانی<ref>ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۴۱، ص۶۸.</ref> و [[حمیری]]<ref>ابن کثیر، البدایة و النهایه، ج۶، ص۳۶۳؛ یا از حمیر، ر.ک: طبری، تاریخ، ج۳، ص۳۱۴.</ref> نیز آورده‌اند که دو مورد نخست تصحیف است، علقانی منسوب به [[علقان بن شرحبیل بن عمرو بن مالک بن یزید ذی الکلاع]] (از [[حمیر]]) است<ref>مقریزی، ص۸۵.</ref>. در [[صحابی]] بودن وی [[اختلاف]] است<ref>مغلطای، ج۱، ص۱۵۷.</ref>. به [[نقلی]]، [[ابوبکر]]، [[عکرمة بن أبی جهل]] را از [[ولایت عمان]] [[عزل]] کرد و به [[یمن]] فرستاد و [[حذیفه]] را به جای او گمارد. وی تا [[زمان مرگ ابوبکر]] [[عامل عمان]] بود<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۹۴-۳۹۵؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۷۰۵؛ ابن حجر، الاصابه، ج۲، ص۳۸.</ref>. به [[نقل]] [[ابو عبیده معمر بن مثنی]]، م۲۰۸] حذیفه [[اهل]] عمان را به [[اسلام]] [[دعوت]] کرد که به جز اهل دبا<ref>بازاری از بازارهای عرب در عمان، ر.ک: یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۲، ص۴۳۵.</ref> همگی اسلام آوردند<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۲، ص۳۸.</ref>. با این حال، گفته‌اند در [[زمان ابوبکر]]، در [[سال ۱۱ق]]، وی [[امیر]] سپاهی بود که دبا (اهل دبا در [[زمان رسول خدا]]{{صل}} [[مسلمان]] شده بودند، [[ولی]] بعدها [[مرتد]] شدند) را با [[جنگ]] [[فتح]] کرد<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۲، ص۴۳۵؛ و با اندکی تغییر، ر.ک: بلاذری، ج۱، ص۹۲.</ref>. برخی این حادثه را در [[زمان]] [[نبرد ابوبکر با مرتدان]] دانسته و گفته‌اند چون [[خبر]] [[ارتداد]] [[اهل عمان]] به ابوبکر رسید وی حذیفه را برای [[سرکوب]] آنان گسیل داشت و او با کشتن [[لقیط بن مالک ازدی]] که [[حاکم]] آنجا بود و به او «ذو التاج» می‌گفتند، آنان را سرکوب کرد<ref>طبری، تاریخ، ج۳، ص۳۱۴؛ به اختصار، یعقوبی، ج۲، ص۱۳۱؛ ابن کثیر، البدایة و النهایه، ج۶، ص۳۶۳.</ref>. بنا بر نقلی، حذیفه خود ابوبکر را از ارتداد [[أهل]] دبا باخبر ساخت و [[أبوبکر]] او را به آنجا فرستاد<ref>ابن اعثم، ج۱، ص۵۹.</ref>. در [[زمان عمر]] نیز چندین سال حذیفه عامل عمان و در برخی موارد عامل عمان و یمامه بود<ref>طبری، تاریخ، ج۳، ص۴۷۹؛ ابن جوزی، ج۴، ص۲۳۰.</ref>. حذیفه در [[فتح ایران]] نیز نقش بسیاری داشته است<ref>ر.ک: طبری، تاریخ، ج۳، ص۴۷۶ و ۵۱۸ و ۵۲۱؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۷۰۵.</ref>. [[دست]] کم خبری از گفتگوی وی با پارسیان در دست است<ref>ر.ک: ابن کثیر، البدایة و النهایه، ج۷، ص۴۷.</ref>. شماری از منابع برخی از خبرهای یادشده را به «[[حذیفه بارقی]]»، «[[حذیفه ازدی]]» و «[[حذیفة بن یمان ازدی]]» نسبت داده‌اند که اگرچه در میان [[صحابه]] این نام‌ها دیده می‌شوند، اما مشخصاتی که برای آنان آورده‌اند، یکی دانستن آنان را دشوار می‌نماید<ref>به مدخل‌های مربوط بنگرید.</ref><ref>[[قاسم خانجانی|خانجانی، قاسم]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۳ (کتاب)|مقاله «حذیفة بن محصن قلعانی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۳، ص۲۲.</ref>. | نسبت وی را غلفانی<ref>طبری، تاریخ، ج۳، ص۳۱۴.</ref>، علقانی<ref>ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۴۱، ص۶۸.</ref> و [[حمیری]]<ref>ابن کثیر، البدایة و النهایه، ج۶، ص۳۶۳؛ یا از حمیر، ر.ک: طبری، تاریخ، ج۳، ص۳۱۴.</ref> نیز آورده‌اند که دو مورد نخست تصحیف است، علقانی منسوب به [[علقان بن شرحبیل بن عمرو بن مالک بن یزید ذی الکلاع]] (از [[حمیر]]) است<ref>مقریزی، النزاع و التخاصم، ص۸۵.</ref>. در [[صحابی]] بودن وی [[اختلاف]] است<ref>مغلطای، الإنابه، ج۱، ص۱۵۷.</ref>. به [[نقلی]]، [[ابوبکر]]، [[عکرمة بن أبی جهل]] را از [[ولایت عمان]] [[عزل]] کرد و به [[یمن]] فرستاد و [[حذیفه]] را به جای او گمارد. وی تا [[زمان مرگ ابوبکر]] [[عامل عمان]] بود<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۹۴-۳۹۵؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۷۰۵؛ ابن حجر، الاصابه، ج۲، ص۳۸.</ref>. به [[نقل]] [[ابو عبیده معمر بن مثنی]]، م۲۰۸] حذیفه [[اهل]] عمان را به [[اسلام]] [[دعوت]] کرد که به جز اهل دبا<ref>بازاری از بازارهای عرب در عمان، ر.ک: یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۲، ص۴۳۵.</ref> همگی اسلام آوردند<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۲، ص۳۸.</ref>. با این حال، گفته‌اند در [[زمان ابوبکر]]، در [[سال ۱۱ق]]، وی [[امیر]] سپاهی بود که دبا (اهل دبا در [[زمان رسول خدا]]{{صل}} [[مسلمان]] شده بودند، [[ولی]] بعدها [[مرتد]] شدند) را با [[جنگ]] [[فتح]] کرد<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۲، ص۴۳۵؛ و با اندکی تغییر، ر.ک: بلاذری، ج۱، ص۹۲.</ref>. برخی این حادثه را در [[زمان]] [[نبرد ابوبکر با مرتدان]] دانسته و گفته‌اند چون [[خبر]] [[ارتداد]] [[اهل عمان]] به ابوبکر رسید وی حذیفه را برای [[سرکوب]] آنان گسیل داشت و او با کشتن [[لقیط بن مالک ازدی]] که [[حاکم]] آنجا بود و به او «ذو التاج» می‌گفتند، آنان را سرکوب کرد<ref>طبری، تاریخ، ج۳، ص۳۱۴؛ به اختصار، یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص۱۳۱؛ ابن کثیر، البدایة و النهایه، ج۶، ص۳۶۳.</ref>. بنا بر نقلی، حذیفه خود ابوبکر را از ارتداد [[أهل]] دبا باخبر ساخت و [[أبوبکر]] او را به آنجا فرستاد<ref>ابن اعثم، الفتوح، ج۱، ص۵۹.</ref>. در [[زمان عمر]] نیز چندین سال حذیفه عامل عمان و در برخی موارد عامل عمان و یمامه بود<ref>طبری، تاریخ، ج۳، ص۴۷۹؛ ابن جوزی، ج۴، ص۲۳۰.</ref>. حذیفه در [[فتح ایران]] نیز نقش بسیاری داشته است<ref>ر.ک: طبری، تاریخ، ج۳، ص۴۷۶ و ۵۱۸ و ۵۲۱؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۷۰۵.</ref>. [[دست]] کم خبری از گفتگوی وی با پارسیان در دست است<ref>ر.ک: ابن کثیر، البدایة و النهایه، ج۷، ص۴۷.</ref>. شماری از منابع برخی از خبرهای یادشده را به «[[حذیفه بارقی]]»، «[[حذیفه ازدی]]» و «[[حذیفة بن یمان ازدی]]» نسبت داده‌اند که اگرچه در میان [[صحابه]] این نام‌ها دیده می‌شوند، اما مشخصاتی که برای آنان آورده‌اند، یکی دانستن آنان را دشوار می‌نماید<ref>به مدخل‌های مربوط بنگرید.</ref><ref>[[قاسم خانجانی|خانجانی، قاسم]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۳ (کتاب)|مقاله «حذیفة بن محصن قلعانی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۳، ص۲۲.</ref>. | ||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||
نسخهٔ ۱۷ مهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۹:۱۹
این مدخل زیرشاخهٔ بحث صحابه است. حذیفة بن محصن قلعانی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: حذیفة بن محصن قلعانی در تاریخ اسلامی - پرسش مرتبط نداردآشنایی اجمالی
نسبت وی را غلفانی[۱]، علقانی[۲] و حمیری[۳] نیز آورده‌اند که دو مورد نخست تصحیف است، علقانی منسوب به علقان بن شرحبیل بن عمرو بن مالک بن یزید ذی الکلاع (از حمیر) است[۴]. در صحابی بودن وی اختلاف است[۵]. به نقلی، ابوبکر، عکرمة بن أبی جهل را از ولایت عمان عزل کرد و به یمن فرستاد و حذیفه را به جای او گمارد. وی تا زمان مرگ ابوبکر عامل عمان بود[۶]. به نقل ابو عبیده معمر بن مثنی، م۲۰۸] حذیفه اهل عمان را به اسلام دعوت کرد که به جز اهل دبا[۷] همگی اسلام آوردند[۸]. با این حال، گفته‌اند در زمان ابوبکر، در سال ۱۱ق، وی امیر سپاهی بود که دبا (اهل دبا در زمان رسول خدا(ص) مسلمان شده بودند، ولی بعدها مرتد شدند) را با جنگ فتح کرد[۹]. برخی این حادثه را در زمان نبرد ابوبکر با مرتدان دانسته و گفته‌اند چون خبر ارتداد اهل عمان به ابوبکر رسید وی حذیفه را برای سرکوب آنان گسیل داشت و او با کشتن لقیط بن مالک ازدی که حاکم آنجا بود و به او «ذو التاج» می‌گفتند، آنان را سرکوب کرد[۱۰]. بنا بر نقلی، حذیفه خود ابوبکر را از ارتداد أهل دبا باخبر ساخت و أبوبکر او را به آنجا فرستاد[۱۱]. در زمان عمر نیز چندین سال حذیفه عامل عمان و در برخی موارد عامل عمان و یمامه بود[۱۲]. حذیفه در فتح ایران نیز نقش بسیاری داشته است[۱۳]. دست کم خبری از گفتگوی وی با پارسیان در دست است[۱۴]. شماری از منابع برخی از خبرهای یادشده را به «حذیفه بارقی»، «حذیفه ازدی» و «حذیفة بن یمان ازدی» نسبت داده‌اند که اگرچه در میان صحابه این نام‌ها دیده می‌شوند، اما مشخصاتی که برای آنان آورده‌اند، یکی دانستن آنان را دشوار می‌نماید[۱۵][۱۶].
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ طبری، تاریخ، ج۳، ص۳۱۴.
- ↑ ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۴۱، ص۶۸.
- ↑ ابن کثیر، البدایة و النهایه، ج۶، ص۳۶۳؛ یا از حمیر، ر.ک: طبری، تاریخ، ج۳، ص۳۱۴.
- ↑ مقریزی، النزاع و التخاصم، ص۸۵.
- ↑ مغلطای، الإنابه، ج۱، ص۱۵۷.
- ↑ ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۹۴-۳۹۵؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۷۰۵؛ ابن حجر، الاصابه، ج۲، ص۳۸.
- ↑ بازاری از بازارهای عرب در عمان، ر.ک: یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۲، ص۴۳۵.
- ↑ ابن حجر، الاصابه، ج۲، ص۳۸.
- ↑ یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۲، ص۴۳۵؛ و با اندکی تغییر، ر.ک: بلاذری، ج۱، ص۹۲.
- ↑ طبری، تاریخ، ج۳، ص۳۱۴؛ به اختصار، یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص۱۳۱؛ ابن کثیر، البدایة و النهایه، ج۶، ص۳۶۳.
- ↑ ابن اعثم، الفتوح، ج۱، ص۵۹.
- ↑ طبری، تاریخ، ج۳، ص۴۷۹؛ ابن جوزی، ج۴، ص۲۳۰.
- ↑ ر.ک: طبری، تاریخ، ج۳، ص۴۷۶ و ۵۱۸ و ۵۲۱؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۷۰۵.
- ↑ ر.ک: ابن کثیر، البدایة و النهایه، ج۷، ص۴۷.
- ↑ به مدخل‌های مربوط بنگرید.
- ↑ خانجانی، قاسم، مقاله «حذیفة بن محصن قلعانی»، دانشنامه سیره نبوی ج۳، ص۲۲.