تابعین در معارف دعا و زیارات: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۱۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۳:۲۱

مقدمه

«تابعین» جمع تابع و تابع به معنای پیروی‌کننده (پیرو) است. اصل این مادّه (تبع) به معنای حرکت در پی چیزی خواه معنوی یا مادی، در فکر و یا عمل است: ﴿فَمَنْ تَبِعَ هُدَايَ فَلَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ﴾^[۱].

امام سجاد(ع) از خدای متعال می‌خواهد که پیروان پیامبران(ع) را به مغفرت و رضوان خود یاد فرماید: «اللَّهُمَ‏ وَ أَتْبَاعُ‏ الرُّسُلِ‏ وَ مُصَدِّقُوهُمْ‏ مِنْ‏ أَهْلِ‏ الْأَرْضِ‏... فَاذْكُرْهُمْ مِنْكَ بِمَغْفِرَةٍ وَ رِضْوَانٍ»^[۲]؛ «بار خدایا به آمرزش و خشنودی خود آن گروه از مردم روی زمین را یاد کن که پیرو پیامبران بودند. تابعین در اصطلاح به کسانی گفته می‌شود که شخص پیامبر(ص) را ملاقات نکردند اما اصحاب و یاران ایشان را درک و در امور خداپسندانه از آنها پیروی کردند. امام سجاد بر پیروان و یاران پیامبر(ص) درود می‌فرستد و برای آنان در درگاه خدای متعال این گونه دعا می‌فرماید: بار خدایا تابعین اصحاب محمد(ص) را بهترین پاداش ارزانی دار؛ آنان که به نیکی در پی اصحاب رفتند»^[۳].

آن حضرت از خدای متعال می‌خواهد که بر دوستان، جانشینان و برگزیدگان خدا - ائمه اطهار(ع)-درود بفرستد و دشمنان آنان را لعن فرماید: «اللَّهُمَّ وَ صَلِّ عَلَى‏ أَوْلِيَائِهِمُ‏ الْمُعْتَرِفِينَ‏ بِمَقَامِهِمُ‏، الْمُتَّبِعِينَ‏ مَنْهَجَهُمُ‏»^[۴]؛ «بار خدایا درود فرست دوستان ایشان را؛ آن اعتراف‌کنندگان به مقام و منزلت ایشان، آن پیروی‌کنندگان راه ایشان. و در جایی دیگر دشمنان آن برگزیدگان الهی را مورد لعن و نفرین قرار می‌دهد: «بار خدایا لعنت کن دشمنان ایشان را از اولین و آخرین و لعنت کن هر کس را که به اعمال آنان رضا می‌دهد و لعنت کن اتباع و پیروان ایشان را»^[۵]^[۶]^[۷]

منابع

شیرزاد، امیر، مقاله «تابعین»، دانشنامه صحیفه سجادیه

پانویس

↑ «کسانی که از رهنمود من پیروی کنند نه بیمی خواهند داشت و نه اندوهگین می‌گردند» سوره بقره، آیه ۳۸.
↑ دعای ۴.
↑ نیایش چهارم.
↑ دعای ۴۷.
↑ نیایش چهل‌وهشتم.
↑ التحقیق، حسن مصطفوی، دارالکتب العلمیة، بیروت، ۱۴۲۰، چاپ سوم؛ صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، سروش، تهران، ۱۳۷۵، چاپ دوم؛ قاموس قرآن، سید علی‌اکبر قرشی، دارالکتب الاسلامیة، تهران، ۱۳۷۱، چاپ ششم.
↑ شیرزاد، امیر، مقاله «تابعین»، دانشنامه صحیفه سجادیه، ص ۱۳۳.

[1] «کسانی که از رهنمود من پیروی کنند نه بیمی خواهند داشت و نه اندوهگین می‌گردند» سوره بقره، آیه ۳۸.

[2] دعای ۴.

[3] نیایش چهارم.

[4] دعای ۴۷.

[5] نیایش چهل‌وهشتم.

[6] التحقیق، حسن مصطفوی، دارالکتب العلمیة، بیروت، ۱۴۲۰، چاپ سوم؛ صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، سروش، تهران، ۱۳۷۵، چاپ دوم؛ قاموس قرآن، سید علی‌اکبر قرشی، دارالکتب الاسلامیة، تهران، ۱۳۷۱، چاپ ششم.

[7] شیرزاد، امیر، مقاله «تابعین»، دانشنامه صحیفه سجادیه، ص ۱۳۳.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

@@ خط ۱۳: / خط ۱۳: @@
 [[تابعین]] در اصطلاح به کسانی گفته می‌شود که شخص [[پیامبر]]{{صل}} را [[ملاقات]] نکردند اما [[اصحاب]] و [[یاران]] ایشان را [[درک]] و در امور خداپسندانه از آنها [[پیروی]] کردند. امام سجاد بر پیروان و [[یاران پیامبر]]{{صل}} [[درود]] می‌فرستد و برای آنان در درگاه خدای متعال این گونه [[دعا]] می‌فرماید: بار خدایا تابعین [[اصحاب محمد]]{{صل}} را [[بهترین]] [[پاداش]] ارزانی دار؛ آنان که به [[نیکی]] در پی اصحاب رفتند»<ref>نیایش چهارم.</ref>.
-آن [[حضرت]] از خدای متعال می‌خواهد که بر [[دوستان]]، [[جانشینان]] و [[برگزیدگان خدا]] - [[ائمه اطهار]]{{عم}}-درود بفرستد و [[دشمنان]] آنان را [[لعن]] فرماید: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ وَ صَلِّ عَلَى‏ أَوْلِيَائِهِمُ‏ الْمُعْتَرِفِينَ‏ بِمَقَامِهِمُ‏، الْمُتَّبِعِينَ‏ مَنْهَجَهُمُ‏}}<ref>دعای ۴۷.</ref>؛ «بار خدایا درود فرست دوستان ایشان را؛ آن اعتراف‌کنندگان به [[مقام]] و [[منزلت]] ایشان، آن پیروی‌کنندگان [[راه]] ایشان. و در جایی دیگر دشمنان آن [[برگزیدگان الهی]] را مورد لعن و [[نفرین]] قرار می‌دهد: «بار خدایا [[لعنت]] کن دشمنان ایشان را از اولین و آخرین و لعنت کن هر کس را که به [[اعمال]] آنان [[رضا]] می‌دهد و لعنت کن [[اتباع]] و پیروان ایشان را»<ref>نیایش چهل‌وهشتم.</ref>.<ref>التحقیق، حسن مصطفوی، دارالکتب العلمیة، بیروت، ۱۴۲۰، چاپ سوم؛ صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، سروش، تهران، ۱۳۷۵، چاپ دوم؛ قاموس قرآن، سید علی‌اکبر قرشی، دارالکتب الاسلامیة، تهران، ۱۳۷۱، چاپ ششم.</ref>.<ref>[[امیر شیرزاد|شیرزاد، امیر]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «تابعین»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۱۳۳.</ref>
+آن [[حضرت]] از خدای متعال می‌خواهد که بر [[دوستان]]، [[جانشینان]] و [[برگزیدگان خدا]] - [[ائمه اطهار]]{{عم}}-درود بفرستد و [[دشمنان]] آنان را [[لعن]] فرماید: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ وَ صَلِّ عَلَى‏ أَوْلِيَائِهِمُ‏ الْمُعْتَرِفِينَ‏ بِمَقَامِهِمُ‏، الْمُتَّبِعِينَ‏ مَنْهَجَهُمُ‏}}<ref>دعای ۴۷.</ref>؛ «بار خدایا درود فرست دوستان ایشان را؛ آن اعتراف‌کنندگان به [[مقام]] و [[منزلت]] ایشان، آن پیروی‌کنندگان [[راه]] ایشان. و در جایی دیگر دشمنان آن [[برگزیدگان الهی]] را مورد لعن و [[نفرین]] قرار می‌دهد: «بار خدایا [[لعنت]] کن دشمنان ایشان را از اولین و آخرین و لعنت کن هر کس را که به [[اعمال]] آنان [[رضا]] می‌دهد و لعنت کن [[اتباع]] و پیروان ایشان را»<ref>نیایش چهل‌وهشتم.</ref><ref>التحقیق، حسن مصطفوی، دارالکتب العلمیة، بیروت، ۱۴۲۰، چاپ سوم؛ صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، سروش، تهران، ۱۳۷۵، چاپ دوم؛ قاموس قرآن، سید علی‌اکبر قرشی، دارالکتب الاسلامیة، تهران، ۱۳۷۱، چاپ ششم.</ref><ref>[[امیر شیرزاد|شیرزاد، امیر]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «تابعین»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۱۳۳.</ref>
 == منابع ==