برهان: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۹: خط ۹:
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">


'''[[برهان]]''' ثابت کننده حقانیت امور به طور قطع و‌ یقین<ref>[[حسن رمضانی|رمضانی، حسن]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۵ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]] ج۵، ص ۵۰۲ - ۵۱۷.</ref>.
'''برهان''' ثابت کننده حقانیت امور به طور قطع و‌ یقین<ref>[[حسن رمضانی|رمضانی، حسن]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۵ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]] ج۵، ص ۵۰۲ - ۵۱۷.</ref>.


==واژه‌شناسی لغوی==
==واژه‌شناسی لغوی==
*[[برهان]] واژه‌ای عربی است که درباره ریشه آن میان لغت شناسان اختلاف است؛ برخی آن را مصدر ثلاثی مجرد "بَرِهَ یَبْرَه بُرْهاناً" به معنای سفید شدن<ref>مفردات، ص‌۱۲۱، «بره».</ref> و برخی دیگر آن را مشتق از ریشه رباعی مجرّد "بَرْهَنَ یُبَرْهِنُ بَرهَنةً" و به معنای حجّت و دلیل دانسته‌اند<ref>لسان العرب، ج‌۱، ص‌۳۹۴، «برهن».</ref>؛ ولی بعید نیست این واژه در اصل مصدر "بَرِهَ یَبْرَه" به معنای سفید شدن بوده و پس از آن بر کلام آشکاری که ابهامی ندارد یا چیز روشنی که در آن خفایی نیست اطلاق شده و سپس به طور اشتقاق انتزاعی فعل رباعی "بَرْهَنَ" از آن اشتقاق یافته است، بنابراین نونِ [[برهان]] با توجّه به مادّه اصلی، زاید و با توجّه به اشتقاق ثانوی اصلی است و شاید این معنای سخن کسانی است که گفته‌اند: بَرْهَنَ مُوَلَّد است<ref>التحقیق، ج‌۱، ص‌۲۶۲، «برهن».</ref>، به هر تقدیر [[برهان]] در لغت اخص از دلیل و به معنای حجّت و بیان واضح<ref>منتهی الارب، ج‌۱، ص‌۷۷.</ref> و دلیل قاطع<ref>لغت نامه، ج‌۳، ص‌۴۰۴۵، "[[برهان]]".</ref> است<ref>[[حسن رمضانی|رمضانی، حسن]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۵ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]] ج۵، ص ۵۰۲ - ۵۱۷.</ref>.
*برهان واژه‌ای عربی است که درباره ریشه آن میان لغت شناسان اختلاف است؛ برخی آن را مصدر ثلاثی مجرد "بَرِهَ یَبْرَه بُرْهاناً" به معنای سفید شدن<ref>مفردات، ص‌۱۲۱، «بره».</ref> و برخی دیگر آن را مشتق از ریشه رباعی مجرّد "بَرْهَنَ یُبَرْهِنُ بَرهَنةً" و به معنای حجّت و دلیل دانسته‌اند<ref>لسان العرب، ج‌۱، ص‌۳۹۴، «برهن».</ref>؛ ولی بعید نیست این واژه در اصل مصدر "بَرِهَ یَبْرَه" به معنای سفید شدن بوده و پس از آن بر کلام آشکاری که ابهامی ندارد یا چیز روشنی که در آن خفایی نیست اطلاق شده و سپس به طور اشتقاق انتزاعی فعل رباعی "بَرْهَنَ" از آن اشتقاق یافته است، بنابراین نونِ برهان با توجّه به مادّه اصلی، زاید و با توجّه به اشتقاق ثانوی اصلی است و شاید این معنای سخن کسانی است که گفته‌اند: بَرْهَنَ مُوَلَّد است<ref>التحقیق، ج‌۱، ص‌۲۶۲، «برهن».</ref>، به هر تقدیر برهان در لغت اخص از دلیل و به معنای حجّت و بیان واضح<ref>منتهی الارب، ج‌۱، ص‌۷۷.</ref> و دلیل قاطع<ref>لغت نامه، ج‌۳، ص‌۴۰۴۵، "برهان".</ref> است<ref>[[حسن رمضانی|رمضانی، حسن]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۵ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]] ج۵، ص ۵۰۲ - ۵۱۷.</ref>.


==[[برهان]] در اصطلاح==
==برهان در اصطلاح==


==[[برهان]] در قران کریم==
==برهان در قران کریم==


==گستره [[برهان]]==
==گستره برهان==


==دعوت به دین با [[برهان]] و مطالبه آن از مدعیان==
==دعوت به دین با برهان و مطالبه آن از مدعیان==


==نفی [[برهان]] از کفر و شرک==
==نفی برهان از کفر و شرک==


==اسامی و شئون [[برهان]] ==
==اسامی و شئون برهان ==


==انواع [[برهان]] ==
==انواع برهان ==


==آثار پیروی از [[برهان]] ==
==آثار پیروی از برهان ==


==پیامدهای بی‌توجهی به [[برهان]] ==
==پیامدهای بی‌توجهی به برهان ==


==منابع==
==منابع==
خط ۳۹: خط ۳۹:
[[رده:مدخل‌های قرآنی دانشنامه]]
[[رده:مدخل‌های قرآنی دانشنامه]]
[[رده:مدخل وابسته به علم معصوم]]
[[رده:مدخل وابسته به علم معصوم]]
[[رده:[[برهان]]
[[رده:برهان

نسخهٔ ‏۲ ژوئیهٔ ۲۰۱۸، ساعت ۱۴:۰۸

اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل برهان (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

برهان ثابت کننده حقانیت امور به طور قطع و‌ یقین[۱].

واژه‌شناسی لغوی

  • برهان واژه‌ای عربی است که درباره ریشه آن میان لغت شناسان اختلاف است؛ برخی آن را مصدر ثلاثی مجرد "بَرِهَ یَبْرَه بُرْهاناً" به معنای سفید شدن[۲] و برخی دیگر آن را مشتق از ریشه رباعی مجرّد "بَرْهَنَ یُبَرْهِنُ بَرهَنةً" و به معنای حجّت و دلیل دانسته‌اند[۳]؛ ولی بعید نیست این واژه در اصل مصدر "بَرِهَ یَبْرَه" به معنای سفید شدن بوده و پس از آن بر کلام آشکاری که ابهامی ندارد یا چیز روشنی که در آن خفایی نیست اطلاق شده و سپس به طور اشتقاق انتزاعی فعل رباعی "بَرْهَنَ" از آن اشتقاق یافته است، بنابراین نونِ برهان با توجّه به مادّه اصلی، زاید و با توجّه به اشتقاق ثانوی اصلی است و شاید این معنای سخن کسانی است که گفته‌اند: بَرْهَنَ مُوَلَّد است[۴]، به هر تقدیر برهان در لغت اخص از دلیل و به معنای حجّت و بیان واضح[۵] و دلیل قاطع[۶] است[۷].

برهان در اصطلاح

برهان در قران کریم

گستره برهان

دعوت به دین با برهان و مطالبه آن از مدعیان

نفی برهان از کفر و شرک

اسامی و شئون برهان

انواع برهان

آثار پیروی از برهان

پیامدهای بی‌توجهی به برهان

منابع

پانویس

  1. رمضانی، حسن، دائرةالمعارف قرآن کریم ج۵، ص ۵۰۲ - ۵۱۷.
  2. مفردات، ص‌۱۲۱، «بره».
  3. لسان العرب، ج‌۱، ص‌۳۹۴، «برهن».
  4. التحقیق، ج‌۱، ص‌۲۶۲، «برهن».
  5. منتهی الارب، ج‌۱، ص‌۷۷.
  6. لغت نامه، ج‌۳، ص‌۴۰۴۵، "برهان".
  7. رمضانی، حسن، دائرةالمعارف قرآن کریم ج۵، ص ۵۰۲ - ۵۱۷.

[[رده:برهان