ثخونة در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی

دیداریویکی‌متن

نسخهٔ ‏۳۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۹:۳۷

مقدمه

ثُخونة، ثَخانة، ثِخَن: اصل آن به معنای غلظت و مجازات در معانی استیلا یافتن، استقرار یافتن، کشتار و تار ومار کردن^[۱].
﴿حَتَّى إِذَا أَثْخَنْتُمُوهُمْ فَشُدُّوا الْوَثَاقَ﴾^[۲].
بعضی مفسران مانند شیخ طوسی، طبرسی، ابوالفتوح، زمخشری و قرطبی "ثخن" را به کشتار و مبالغه در تار ومار کردن معنا کرده‌اند.
آیه شریفه ﴿مَا كَانَ لِنَبِيٍّ أَنْ يَكُونَ لَهُ أَسْرَى حَتَّى يُثْخِنَ فِي الْأَرْضِ﴾^[۳] به حوادثی از جنگ بدر اشاره دارد. از آنجا که غزوه بدر از نخستین غزوات اسلام بود، هنوز حکم روشنی درباره اسیران جنگی نازل نشده بود و اغلب مفسران برآن‌اند که پیامبر اکرم(ص) در مورد نحوه رفتار با اسیران با صحابه مشورت کردند؛ ابوبکر رأی به زنده نگه‌داشتن آنها و گرفتن فدیه داد و عمر رأی به گردن‌ زدن همه آنها^[۴].
عده‌ای از مفسران آیه شریفه را عتاب و مواخذه‌ای برای پیامبر(ص) و سایر صحابی می‌دانند که فدیه دریافت کردند و اسرای بدر را آزاد کردند؛ زیرا سنت پیامبران و انبیای الهی گذشته این بود که در جنگ، دشمنان را قلع و قمع می‌کردند تا سایر دشمنان عبرت بگیرند و از مخالفت دست بردارند. اسیر گرفتن برای زمانی بود که دین آنان استقرار یافته و گسترش یافته بود؛ بدین روی پس از گسترش اسلام در حجاز و یمن آیه شریفه ﴿حَتَّى إِذَا أَثْخَنْتُمُوهُمْ فَشُدُّوا الْوَثَاقَ﴾ نازل شد و حکم به اسارت دشمنان کرد^[۵]^[۶].

منابع

نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم

پانویس

↑ حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۱۷۲. سیدمحمدحسین طباطبایی، المیزان، ج۱۸، ص۲۲۴-۲۲۵.
↑ «تا چون آنها را از توان انداختید اسیر بگیرید» سوره محمد، آیه ۴.
↑ «بر هیچ پیامبری روا نیست که اسیرانی داشته باشد تا (آنگاه که) در (سر) زمین (خویش دشمن را) از توان بیندازد» سوره انفال، آیه ۶۷.
↑ بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۱۸۵.
↑ سیدمحمدحسین طباطبایی، المیزان، ص۱۲۴-۱۲۵.
↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۱۹۷.

[1] حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۱۷۲. سیدمحمدحسین طباطبایی، المیزان، ج۱۸، ص۲۲۴-۲۲۵.

[2] «تا چون آنها را از توان انداختید اسیر بگیرید» سوره محمد، آیه ۴.

[3] «بر هیچ پیامبری روا نیست که اسیرانی داشته باشد تا (آنگاه که) در (سر) زمین (خویش دشمن را) از توان بیندازد» سوره انفال، آیه ۶۷.

[4] بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۱۸۵.

[5] سیدمحمدحسین طباطبایی، المیزان، ص۱۲۴-۱۲۵.

[6] نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۱۹۷.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-{{امامت}}
 {{مدخل مرتبط
 | موضوع مرتبط = ثخونة
@@ خط ۸: / خط ۷: @@
 ==مقدمه==
-*[[ثُخونة]]، [[ثَخانة]]، [[ثِخَن]]: اصل آن به معنای [[غلظت]] و [[مجازات]] در معانی استیلا یافتن، استقرار یافتن، [[کشتار]] و تار ومار کردن<ref>حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۱۷۲. سیدمحمدحسین طباطبایی، المیزان، ج۱۸، ص۲۲۴-۲۲۵.</ref>.
+* [[ثُخونة]]، [[ثَخانة]]، [[ثِخَن]]: اصل آن به معنای [[غلظت]] و [[مجازات]] در معانی استیلا یافتن، استقرار یافتن، [[کشتار]] و تار ومار کردن<ref>حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۱۷۲. سیدمحمدحسین طباطبایی، المیزان، ج۱۸، ص۲۲۴-۲۲۵.</ref>.
 *{{متن قرآن|حَتَّى إِذَا أَثْخَنْتُمُوهُمْ فَشُدُّوا الْوَثَاقَ}}<ref>«تا چون آنها را از توان انداختید اسیر بگیرید» سوره محمد، آیه ۴.</ref>.
 *بعضی [[مفسران]] مانند [[شیخ طوسی]]، [[طبرسی]]، [[ابوالفتوح]]، [[زمخشری]] و [[قرطبی]] "ثخن" را به [[کشتار]] و [[مبالغه]] در تار ومار کردن معنا کرده‌اند.
-*[[آیه شریفه]] {{متن قرآن|مَا كَانَ لِنَبِيٍّ أَنْ يَكُونَ لَهُ أَسْرَى حَتَّى يُثْخِنَ فِي الْأَرْضِ}}<ref>«بر هیچ پیامبری روا نیست که اسیرانی داشته باشد تا (آنگاه که) در (سر) زمین (خویش دشمن را) از توان بیندازد» سوره انفال، آیه ۶۷.</ref> به حوادثی از [[جنگ بدر]] اشاره دارد. از آنجا که [[غزوه بدر]] از نخستین [[غزوات]] [[اسلام]] بود، هنوز [[حکم]] روشنی درباره [[اسیران]] [[جنگی]] نازل نشده بود و اغلب [[مفسران]] برآن‌اند که [[پیامبر اکرم]]{{صل}} در مورد نحوه [[رفتار با اسیران]] با [[صحابه]] [[مشورت]] کردند؛ [[ابوبکر]] [[رأی]] به زنده نگه‌داشتن آنها و گرفتن فدیه داد و [[عمر]] [[رأی]] به گردن‌ زدن همه آنها<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۱۸۵.</ref>.
+* [[آیه شریفه]] {{متن قرآن|مَا كَانَ لِنَبِيٍّ أَنْ يَكُونَ لَهُ أَسْرَى حَتَّى يُثْخِنَ فِي الْأَرْضِ}}<ref>«بر هیچ پیامبری روا نیست که اسیرانی داشته باشد تا (آنگاه که) در (سر) زمین (خویش دشمن را) از توان بیندازد» سوره انفال، آیه ۶۷.</ref> به حوادثی از [[جنگ بدر]] اشاره دارد. از آنجا که [[غزوه بدر]] از نخستین [[غزوات]] [[اسلام]] بود، هنوز [[حکم]] روشنی درباره [[اسیران]] [[جنگی]] نازل نشده بود و اغلب [[مفسران]] برآن‌اند که [[پیامبر اکرم]]{{صل}} در مورد نحوه [[رفتار با اسیران]] با [[صحابه]] [[مشورت]] کردند؛ [[ابوبکر]] [[رأی]] به زنده نگه‌داشتن آنها و گرفتن فدیه داد و [[عمر]] [[رأی]] به گردن‌ زدن همه آنها<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۱۸۵.</ref>.
 *عده‌ای از [[مفسران]] [[آیه شریفه]] را [[عتاب]] و مواخذه‌ای برای [[پیامبر]]{{صل}} و سایر [[صحابی]] می‌دانند که فدیه دریافت کردند و اسرای [[بدر]] را [[آزاد]] کردند؛ زیرا [[سنت پیامبران]] و [[انبیای الهی]] گذشته این بود که در [[جنگ]]، [[دشمنان]] را قلع و قمع می‌کردند تا سایر [[دشمنان]] [[عبرت]] بگیرند و از [[مخالفت]] [[دست]] بردارند. اسیر گرفتن برای زمانی بود که [[دین]] آنان استقرار یافته و گسترش یافته بود؛ بدین روی پس از [[گسترش اسلام]] در [[حجاز]] و [[یمن]] [[آیه شریفه]] {{متن قرآن|حَتَّى إِذَا أَثْخَنْتُمُوهُمْ فَشُدُّوا الْوَثَاقَ}} نازل شد و [[حکم]] به [[اسارت]] [[دشمنان]] کرد<ref>سیدمحمدحسین طباطبایی، المیزان، ص۱۲۴-۱۲۵.</ref><ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۱۹۷.</ref>.