ارتداد در فقه اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

}}

به [[مسلمانی]] که از [[آیین اسلام]] خارج شده و [[کفر]] را [[برگزیده]] است، "مرتدّ" گفته می‏‌شود. واژه [[ارتداد]] ریشه [[قرآنی]] دارد. <ref>ذکری الشیعة، ج۴، ص:۳۹۷؛ الحدائق الناضرة، ج۱۱، ص:۱۹۴ ـ ۱۹۵؛ جواهر الکلام، ج۱۳، ص:۳۴۲ ـ ۳۴۴.</ref>

جایگاه اصلی عنوان یاد شده باب حدود است و از آن به مناسبت در باب‌هایی مانند [[طهارت]]، [[صلات]]، [[زکات]]، [[صوم]]، [[حج]]، [[تجارت]]، [[نکاح]]، و [[ارث]] سخن رفته است. برخی نیز بابی مستقل تحت عنوان "کتاب مرتدّ"، به آن اختصاص داده‏اند.

ارتداد با [[انکار خداوند]]، [[توحید]]، رسالتِ [[پیامبر]]{{صل}} یا [[تکذیب]] آن [[حضرت]]، [[انکار]] ضروری [[دین]]، همچنین با کارهایی که بر [[استهزا]] و [[اهانت]] به دین و رویگردانی از آن دلالت کند، مانند پاره کردن و انداختن [[قرآن]] در جای [[آلوده]] و کثیف، [[اهانت]] به [[کعبه]] و [[کرنش]] در برابر [[بت]] محقّق می‏‌شود. <ref>جواهرالکلام، ج۴۱، ص:۶۰۰</ref>

اگر نسبت به منکر ضروری، [[شبهه]] [[عدم آگاهی]] وی برضروری بودن حکمی وجود داشته باشد، مانند آنکه محل زندگی‌‏اش دور از [[بلاد اسلامی]] باشد؛ به گونه‌‏ای که احتمال پنهان بودن [[ضرورت]] [[حکم]] برای او معقول و منطقی باشد به صرف انکار، حکم به [[کفر]] وی نمی‏‌شود. <ref>جواهر الکلام، ج۶، ص:۴۹</ref>

شرایط عمومی [[تکلیف]]، یعنی [[عقل]]، [[بلوغ]]، قصد و [[اختیار]] در تحقّق ارتداد نیز معتبر است. بنابراین، بر ارتداد دیوانه، غیر بالغ، [[غافل]]، کسی که در [[خواب]] است، [[سهو]] کننده، بیهوش و مُکَره، مانند گفتن کلمات کفر آمیز از روی [[تقیّه]]، اثری مترتّب نیست. <ref>جواهر الکلام، ج۴۱، ص:۶۰۹</ref> اگر مرتدّ ادّعای [[اکراه]] کند، در صورت وجود [[شاهد]] و نشانه‌‏ای بر [[راستی]] گفته وی از او پذیرفته می‏‌شود. <ref>جواهر الکلام، ج۴۱، ص:۶۱۰</ref>

ارتداد با [[اقرار]]، بیّنه) و صدور [[رفتار]] یا گفتارِ بیانگر ارتداد، [[ثابت]] می‏‌شود. <ref>جواهر الکلام، ج۴۱، ص:۶۰۰</ref>

مرتدّ دو گونه است: [[فطری]] و ملّی. [[مرتدّ فطری]]، مرتدّی است که [[مسلمان]]، زاده شده و [[مرتدّ ملّی]] مرتدّی است که [[کافر]]، زاده شده است.<ref> [[سید محمود هاشمی شاهرودی|هاشمی شاهرودی، سید محمود]]، [[فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (کتاب)|فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت]] ج۱، صفحه ۳۶۶-۳۶۸.</ref>