امیمه دختر بشر انصاری: تفاوت میان نسخه‌ها
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۵) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[امیمه دختر بشر انصاری در قرآن]] - [[امیمه دختر بشر انصاری در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط = }} | {{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[امیمه دختر بشر انصاری در قرآن]] - [[امیمه دختر بشر انصاری در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط = }} | ||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
از زندگانی او [[آگاهی]] چندانی در دست نیست، جز آنکه وی همراه [[همسر]] مشرکش در [[مکّه]] می‌زیست.<ref>تاریخ المدینه، ص ۴۹۵؛ الاصابه، ج ۸، ۲۹.</ref> نام همسر او را [[حسان بن دحداحه]]<ref>الاصابه، ج۸، ص۲۹؛ البحرالمحیط، ج۱۰، ص۱۵۷.</ref> یا [[ثابت بن دحداحه]] <ref> جامع البیان، مج ۱۴، ج ۲۸، ص ۹۲؛ اسدالغابه، ج ۷، ص ۲۳.</ref> ـ غیر از ثابت بن دحداحه، [[صحابی]] [[انصاری]] که در [[غزوه احد]] مجروح شد ـ ذکر کرده‌اند. [[امیمه]] پس از [[صلح حدیبیه]]، در [[سال ششم هجری]]، از مکّه گریخت و به [[مدینه]] [[مهاجرت]] کرد و [[اسلام]] آورد.<ref> تاریخ المدینه، ص ۴۹۵؛ الاصابه، ج ۷، ص ۲۳.</ref> [[پیامبر]] قصد داشت طبق مفاد [[صلح]] [[نامه]] [[حدیبیه]] او را به [[کافران]] مکّه بازگرداند که بنا به برخی [[روایات]] [[آیه]] {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا جَاءَكُمُ الْمُؤْمِنَاتُ مُهَاجِرَاتٍ فَامْتَحِنُوهُنَّ اللَّهُ أَعْلَمُ بِإِيمَانِهِنَّ فَإِنْ عَلِمْتُمُوهُنَّ مُؤْمِنَاتٍ فَلَا تَرْجِعُوهُنَّ إِلَى الْكُفَّارِ لَا هُنَّ حِلٌّ لَهُمْ وَلَا هُمْ يَحِلُّونَ لَهُنَّ وَآتُوهُمْ مَا أَنْفَقُوا وَلَا جُنَاحَ عَلَيْكُمْ أَنْ تَنْكِحُوهُنَّ إِذَا آتَيْتُمُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ وَلَا تُمْسِكُوا بِعِصَمِ الْكَوَافِرِ وَاسْأَلُوا مَا أَنْفَقْتُمْ وَلْيَسْأَلُوا مَا أَنْفَقُوا ذَلِكُمْ حُكْمُ اللَّهِ يَحْكُمُ بَيْنَكُمْ وَاللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ}}<ref>«ای مؤمنان! چون زنان مؤمن هجرت‌کنان نزد شما بیایند، (ایمان) آنان را بیازمایید، خداوند به ایمان آنان داناتر است پس اگر آنان را مؤمن دانستید به سوی کافران بازنگردانید که ایشان برای آنان و آنان برای ایشان حلال نیستند و آنچه (آن کافران) هزینه کرده‌اند به آنها بپردازید و هر گاه مهر آنان را بدهید گناهی بر شما نیست که آنان را به همسری درآورید و به پیوند (پیشین خود با) زنان کافر پایبند نباشید و (اگر زنان شما نزد آنها بروند) کابین آنان را بخواهید و آنها نیز می‌توانند کابینی که (به زنانشان) داده‌اند (از شما) بخواهند؛ این حکم خداوند است که در میان شما داوری می‌کند و خداوند دانایی فرزانه است» سوره ممتحنه، آیه ۱۰.</ref> در این باره نازل شد <ref>جامع‌البیان، مج۱۴، ج۲۸، ص۹۲؛ تفسیرماوردی، ج۵، ص ۵۲۱.</ref> و از پیامبر خواسته شد تا ضمن آزمودن [[زنان]] [[مهاجر]] به مدینه، از بازگرداندن آنان صرف‌نظر کند و مهریه آنان را به شوهران کافرشان بازپس دهد و پس از آن، [[ازدواج]] [[مسلمانان]] با آنان مجاز خواهد بود. پیامبر{{صل}} براساس مفاد آیه، مهریّه امیمه را برای همسرش فرستاد و او را به [[ازدواج]] [[سهل بن حنیف انصاری]] درآورد که ثمره آن [[عبدالله بن سهل]] بود.<ref>تاریخ المدینه، ص ۴۹۵.</ref> [[ابن اثیر]] [[نزول آیه]] مزبور را در [[شأن]] امیمه بعید دانسته، زیرا وی را از اهالی مدینه می‌داند و ازاین‌رو نمی‌تواند از [[مهاجران]] باشد؛<ref> اسدالغابه، ج ۷، ص ۲۳.</ref> اما [[منابع تفسیری]] <ref>جامع‌البیان، مج ۱۴، ج ۲۸، ص ۹۲؛ تفسیر ماوردی، ج ۵، ص ۵۲۱؛ البحر المحیط، ج ۱۰، ص ۱۵۷.</ref> و مآخذی چون الاصابه و [[تاریخ]] [[المدینة]] المنوره بر سکونت وی در [[مکّه]] و [[مهاجرت]] او تأکید دارد. | از زندگانی او [[آگاهی]] چندانی در دست نیست، جز آنکه وی همراه [[همسر]] مشرکش در [[مکّه]] می‌زیست.<ref>تاریخ المدینه، ص ۴۹۵؛ الاصابه، ج ۸، ۲۹.</ref> نام همسر او را [[حسان بن دحداحه]]<ref>الاصابه، ج۸، ص۲۹؛ البحرالمحیط، ج۱۰، ص۱۵۷.</ref> یا [[ثابت بن دحداحه]] <ref> جامع البیان، مج ۱۴، ج ۲۸، ص ۹۲؛ اسدالغابه، ج ۷، ص ۲۳.</ref> ـ غیر از ثابت بن دحداحه، [[صحابی]] [[انصاری]] که در [[غزوه احد]] مجروح شد ـ ذکر کرده‌اند. [[امیمه]] پس از [[صلح حدیبیه]]، در [[سال ششم هجری]]، از مکّه گریخت و به [[مدینه]] [[مهاجرت]] کرد و [[اسلام]] آورد.<ref> تاریخ المدینه، ص ۴۹۵؛ الاصابه، ج ۷، ص ۲۳.</ref> [[پیامبر]] قصد داشت طبق مفاد [[صلح]] [[نامه]] [[حدیبیه]] او را به [[کافران]] مکّه بازگرداند که بنا به برخی [[روایات]] [[آیه]] {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا جَاءَكُمُ الْمُؤْمِنَاتُ مُهَاجِرَاتٍ فَامْتَحِنُوهُنَّ اللَّهُ أَعْلَمُ بِإِيمَانِهِنَّ فَإِنْ عَلِمْتُمُوهُنَّ مُؤْمِنَاتٍ فَلَا تَرْجِعُوهُنَّ إِلَى الْكُفَّارِ لَا هُنَّ حِلٌّ لَهُمْ وَلَا هُمْ يَحِلُّونَ لَهُنَّ وَآتُوهُمْ مَا أَنْفَقُوا وَلَا جُنَاحَ عَلَيْكُمْ أَنْ تَنْكِحُوهُنَّ إِذَا آتَيْتُمُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ وَلَا تُمْسِكُوا بِعِصَمِ الْكَوَافِرِ وَاسْأَلُوا مَا أَنْفَقْتُمْ وَلْيَسْأَلُوا مَا أَنْفَقُوا ذَلِكُمْ حُكْمُ اللَّهِ يَحْكُمُ بَيْنَكُمْ وَاللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ}}<ref>«ای مؤمنان! چون زنان مؤمن هجرت‌کنان نزد شما بیایند، (ایمان) آنان را بیازمایید، خداوند به ایمان آنان داناتر است پس اگر آنان را مؤمن دانستید به سوی کافران بازنگردانید که ایشان برای آنان و آنان برای ایشان حلال نیستند و آنچه (آن کافران) هزینه کرده‌اند به آنها بپردازید و هر گاه مهر آنان را بدهید گناهی بر شما نیست که آنان را به همسری درآورید و به پیوند (پیشین خود با) زنان کافر پایبند نباشید و (اگر زنان شما نزد آنها بروند) کابین آنان را بخواهید و آنها نیز می‌توانند کابینی که (به زنانشان) داده‌اند (از شما) بخواهند؛ این حکم خداوند است که در میان شما داوری می‌کند و خداوند دانایی فرزانه است» سوره ممتحنه، آیه ۱۰.</ref> در این باره نازل شد <ref>جامع‌البیان، مج۱۴، ج۲۸، ص۹۲؛ تفسیرماوردی، ج۵، ص ۵۲۱.</ref> و از پیامبر خواسته شد تا ضمن آزمودن [[زنان]] [[مهاجر]] به مدینه، از بازگرداندن آنان صرف‌نظر کند و مهریه آنان را به شوهران کافرشان بازپس دهد و پس از آن، [[ازدواج]] [[مسلمانان]] با آنان مجاز خواهد بود. پیامبر {{صل}} براساس مفاد آیه، مهریّه امیمه را برای همسرش فرستاد و او را به [[ازدواج]] [[سهل بن حنیف انصاری]] درآورد که ثمره آن [[عبدالله بن سهل]] بود.<ref>تاریخ المدینه، ص ۴۹۵.</ref> [[ابن اثیر]] [[نزول آیه]] مزبور را در [[شأن]] امیمه بعید دانسته، زیرا وی را از اهالی مدینه می‌داند و ازاین‌رو نمی‌تواند از [[مهاجران]] باشد؛<ref> اسدالغابه، ج ۷، ص ۲۳.</ref> اما [[منابع تفسیری]] <ref>جامع‌البیان، مج ۱۴، ج ۲۸، ص ۹۲؛ تفسیر ماوردی، ج ۵، ص ۵۲۱؛ البحر المحیط، ج ۱۰، ص ۱۵۷.</ref> و مآخذی چون الاصابه و [[تاریخ]] [[المدینة]] المنوره بر سکونت وی در [[مکّه]] و [[مهاجرت]] او تأکید دارد. | ||
[[ابن حجر]] احتمال داده که [[همسر]] [[امیمه]]، فردی [[انصاری]] نبوده و پس از [[ازدواج]] او را با خود به مکّه برده باشد<ref>الاصابه، ج ۸، ص ۲۹.</ref><ref>[[محمد حسین الهی‌زاده|الهی‌زاده، محمد حسین]]، [[امیمه دختر بشر انصاری (مقاله)|مقاله «امیمه دختر بشر انصاری»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۴ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۴.</ref> | [[ابن حجر]] احتمال داده که [[همسر]] [[امیمه]]، فردی [[انصاری]] نبوده و پس از [[ازدواج]] او را با خود به مکّه برده باشد<ref>الاصابه، ج ۸، ص ۲۹.</ref><ref>[[محمد حسین الهی‌زاده|الهی‌زاده، محمد حسین]]، [[امیمه دختر بشر انصاری (مقاله)|مقاله «امیمه دختر بشر انصاری»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۴ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۴.</ref> | ||
نسخهٔ ۲۴ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۸:۲۸
امیمه دختر بشر انصاری از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: امیمه دختر بشر انصاری در قرآن - امیمه دختر بشر انصاری در تاریخ اسلامی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
از زندگانی او آگاهی چندانی در دست نیست، جز آنکه وی همراه همسر مشرکش در مکّه می‌زیست.[۱] نام همسر او را حسان بن دحداحه[۲] یا ثابت بن دحداحه [۳] ـ غیر از ثابت بن دحداحه، صحابی انصاری که در غزوه احد مجروح شد ـ ذکر کرده‌اند. امیمه پس از صلح حدیبیه، در سال ششم هجری، از مکّه گریخت و به مدینه مهاجرت کرد و اسلام آورد.[۴] پیامبر قصد داشت طبق مفاد صلح نامه حدیبیه او را به کافران مکّه بازگرداند که بنا به برخی روایات آیه 
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا جَاءَكُمُ الْمُؤْمِنَاتُ مُهَاجِرَاتٍ فَامْتَحِنُوهُنَّ اللَّهُ أَعْلَمُ بِإِيمَانِهِنَّ فَإِنْ عَلِمْتُمُوهُنَّ مُؤْمِنَاتٍ فَلَا تَرْجِعُوهُنَّ إِلَى الْكُفَّارِ لَا هُنَّ حِلٌّ لَهُمْ وَلَا هُمْ يَحِلُّونَ لَهُنَّ وَآتُوهُمْ مَا أَنْفَقُوا وَلَا جُنَاحَ عَلَيْكُمْ أَنْ تَنْكِحُوهُنَّ إِذَا آتَيْتُمُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ وَلَا تُمْسِكُوا بِعِصَمِ الْكَوَافِرِ وَاسْأَلُوا مَا أَنْفَقْتُمْ وَلْيَسْأَلُوا مَا أَنْفَقُوا ذَلِكُمْ حُكْمُ اللَّهِ يَحْكُمُ بَيْنَكُمْ وَاللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ
[۵] در این باره نازل شد [۶] و از پیامبر خواسته شد تا ضمن آزمودن زنان مهاجر به مدینه، از بازگرداندن آنان صرف‌نظر کند و مهریه آنان را به شوهران کافرشان بازپس دهد و پس از آن، ازدواج مسلمانان با آنان مجاز خواهد بود. پیامبر (ص) براساس مفاد آیه، مهریّه امیمه را برای همسرش فرستاد و او را به ازدواج سهل بن حنیف انصاری درآورد که ثمره آن عبدالله بن سهل بود.[۷] ابن اثیر نزول آیه مزبور را در شأن امیمه بعید دانسته، زیرا وی را از اهالی مدینه می‌داند و ازاین‌رو نمی‌تواند از مهاجران باشد؛[۸] اما منابع تفسیری [۹] و مآخذی چون الاصابه و تاریخ المدینة المنوره بر سکونت وی در مکّه و مهاجرت او تأکید دارد.
ابن حجر احتمال داده که همسر امیمه، فردی انصاری نبوده و پس از ازدواج او را با خود به مکّه برده باشد[۱۰][۱۱]
منابع
پانویس
- ↑ تاریخ المدینه، ص ۴۹۵؛ الاصابه، ج ۸، ۲۹.
- ↑ الاصابه، ج۸، ص۲۹؛ البحرالمحیط، ج۱۰، ص۱۵۷.
- ↑ جامع البیان، مج ۱۴، ج ۲۸، ص ۹۲؛ اسدالغابه، ج ۷، ص ۲۳.
- ↑ تاریخ المدینه، ص ۴۹۵؛ الاصابه، ج ۷، ص ۲۳.
- ↑ «ای مؤمنان! چون زنان مؤمن هجرت‌کنان نزد شما بیایند، (ایمان) آنان را بیازمایید، خداوند به ایمان آنان داناتر است پس اگر آنان را مؤمن دانستید به سوی کافران بازنگردانید که ایشان برای آنان و آنان برای ایشان حلال نیستند و آنچه (آن کافران) هزینه کرده‌اند به آنها بپردازید و هر گاه مهر آنان را بدهید گناهی بر شما نیست که آنان را به همسری درآورید و به پیوند (پیشین خود با) زنان کافر پایبند نباشید و (اگر زنان شما نزد آنها بروند) کابین آنان را بخواهید و آنها نیز می‌توانند کابینی که (به زنانشان) داده‌اند (از شما) بخواهند؛ این حکم خداوند است که در میان شما داوری می‌کند و خداوند دانایی فرزانه است» سوره ممتحنه، آیه ۱۰.
- ↑ جامع‌البیان، مج۱۴، ج۲۸، ص۹۲؛ تفسیرماوردی، ج۵، ص ۵۲۱.
- ↑ تاریخ المدینه، ص ۴۹۵.
- ↑ اسدالغابه، ج ۷، ص ۲۳.
- ↑ جامع‌البیان، مج ۱۴، ج ۲۸، ص ۹۲؛ تفسیر ماوردی، ج ۵، ص ۵۲۱؛ البحر المحیط، ج ۱۰، ص ۱۵۷.
- ↑ الاصابه، ج ۸، ص ۲۹.
- ↑ الهی‌زاده، محمد حسین، مقاله «امیمه دختر بشر انصاری»، دائرة المعارف قرآن کریم، ج۴.