فضیلت جهاد: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
خط ۵: خط ۵:
| پرسش مرتبط  =  
| پرسش مرتبط  =  
}}
}}
==مقدمه==
== مقدمه ==
[[جنگ]] به [[تنهایی]] فاقد [[ارزش]] است؛ اما اگر برای اهداف و غایات یاد شده باشد، از منظر [[امام]] [[ارزش دینی]]، بلکه [[انسانی]]، به شمار می‌آید. حضرت پی در پی به ارزش و اهمیت جهاد اشاره کرده‌اند که در این جا به ذکر چند [[روایت]] بسنده می‌شود:
[[جنگ]] به [[تنهایی]] فاقد [[ارزش]] است؛ اما اگر برای اهداف و غایات یاد شده باشد، از منظر [[امام]] [[ارزش دینی]]، بلکه [[انسانی]]، به شمار می‌آید. حضرت پی در پی به ارزش و اهمیت جهاد اشاره کرده‌اند که در این جا به ذکر چند [[روایت]] بسنده می‌شود:


===درِ [[بهشت]]===
=== درِ [[بهشت]] ===
حضرت در روایت ذیل جهاد را «[[لباس تقوا]]»، «[[زره]] محکم [[الهی]]» و «درِ بهشت» می‌شمارد که بر روی اولیای خاص الهی گشوده می‌شود:
حضرت در روایت ذیل جهاد را «[[لباس تقوا]]»، «[[زره]] محکم [[الهی]]» و «درِ بهشت» می‌شمارد که بر روی اولیای خاص الهی گشوده می‌شود:
همانا جهاد دری از درهای بهشت است که آن را برروی اولیای خاص خود می‌گشاید و آن، لباس تقوا و زره محکم الهی است<ref>نهج البلاغه، خطبه ۲۷.</ref>.
همانا جهاد دری از درهای بهشت است که آن را برروی اولیای خاص خود می‌گشاید و آن، لباس تقوا و زره محکم الهی است<ref>نهج البلاغه، خطبه ۲۷.</ref>.


===[[رفعت]] [[اسلام]]===
=== [[رفعت]] [[اسلام]] ===
جهاد در روایت ذیل به اوج و [[شکوفایی]] اسلام تعبیر شده است:
جهاد در روایت ذیل به اوج و [[شکوفایی]] اسلام تعبیر شده است:
[[برترین]] وسیله [[تقرب]] به سوی [[خداوند سبحان]]، [[تصدیق]] و اعتراف به [[یگانگی خداوند]] و [[رسالت پیامبر]] او و جهاد در راه [[خداوند]] است که سبب بلندی و رفعت اسلام می‌شود<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۰۹.</ref>.
[[برترین]] وسیله [[تقرب]] به سوی [[خداوند سبحان]]، [[تصدیق]] و اعتراف به [[یگانگی خداوند]] و [[رسالت پیامبر]] او و جهاد در راه [[خداوند]] است که سبب بلندی و رفعت اسلام می‌شود<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۰۹.</ref>.
خط ۲۲: خط ۲۲:
در ذوقار، در [[جنگ با خوارج]]، [[مردم کوفه]] را گرامی‌ترین، متعادل‌ترین، پایبندترین به [[سنت رسول خدا]] و با فضیلت‌ترین [[مسلمانان]] در [[اسلام]] یاد می‌کند: {{متن حدیث|إِنَّكُمْ مِنْ أَكْرَمِ الْمُسْلِمِينَ وَ أَقْصَدِهِمْ تَقْوِيماً وَ أَعْدَلِهِمْ سُنَّةً وَ أَفْضَلِهِمْ سَهْماً فِي الْإِسْلَامِ}}<ref>شیخ مفید، الارشاد، ج۱، ص۲۴۹؛ همو، الجمل، ص۲۶۶.</ref>.
در ذوقار، در [[جنگ با خوارج]]، [[مردم کوفه]] را گرامی‌ترین، متعادل‌ترین، پایبندترین به [[سنت رسول خدا]] و با فضیلت‌ترین [[مسلمانان]] در [[اسلام]] یاد می‌کند: {{متن حدیث|إِنَّكُمْ مِنْ أَكْرَمِ الْمُسْلِمِينَ وَ أَقْصَدِهِمْ تَقْوِيماً وَ أَعْدَلِهِمْ سُنَّةً وَ أَفْضَلِهِمْ سَهْماً فِي الْإِسْلَامِ}}<ref>شیخ مفید، الارشاد، ج۱، ص۲۴۹؛ همو، الجمل، ص۲۶۶.</ref>.


===بقیة السیف===
=== بقیة السیف ===
حضرت در [[احادیث]] خویش به مجاهدانی که در جبهه‌های [[نبرد]] به درجه [[شهادت]] نایل نیآمدند، نشان «بقیة السیف» - یعنی یادگاران [[شمشیر]] و عرصه‌های [[دلاوری]] و از [[جان]] گذشتگی - می‌دهد که خود تعریف و پاسداشتی بزرگ و گویا از [[مجاهدان]] است: {{متن حدیث|بَقِيَّةُ السَّيْفِ أَبْقَى عَدَداً وَ أَكْثَرُ وَلَداً}}<ref>نهج البلاغه، حکمت ۸۱.</ref>.<ref>[[محمد حسن قدردان قراملکی|قدردان قراملکی، محمد حسن]]، [[جهاد (مقاله)| مقاله «جهاد»]]، [[دانشنامه امام علی ج۶ (کتاب)|دانشنامه امام علی ج۶]]، ص ۴۲۷.</ref>
حضرت در [[احادیث]] خویش به مجاهدانی که در جبهه‌های [[نبرد]] به درجه [[شهادت]] نایل نیآمدند، نشان «بقیة السیف» - یعنی یادگاران [[شمشیر]] و عرصه‌های [[دلاوری]] و از [[جان]] گذشتگی - می‌دهد که خود تعریف و پاسداشتی بزرگ و گویا از [[مجاهدان]] است: {{متن حدیث|بَقِيَّةُ السَّيْفِ أَبْقَى عَدَداً وَ أَكْثَرُ وَلَداً}}<ref>نهج البلاغه، حکمت ۸۱.</ref>.<ref>[[محمد حسن قدردان قراملکی|قدردان قراملکی، محمد حسن]]، [[جهاد (مقاله)| مقاله «جهاد»]]، [[دانشنامه امام علی ج۶ (کتاب)|دانشنامه امام علی ج۶]]، ص ۴۲۷.</ref>


خط ۳۰: خط ۳۰:
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}


==پانویس==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:جهاد]]
[[رده:جهاد]]

نسخهٔ ‏۲۵ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۰۴

مقدمه

جنگ به تنهایی فاقد ارزش است؛ اما اگر برای اهداف و غایات یاد شده باشد، از منظر امام ارزش دینی، بلکه انسانی، به شمار می‌آید. حضرت پی در پی به ارزش و اهمیت جهاد اشاره کرده‌اند که در این جا به ذکر چند روایت بسنده می‌شود:

درِ بهشت

حضرت در روایت ذیل جهاد را «لباس تقوا»، «زره محکم الهی» و «درِ بهشت» می‌شمارد که بر روی اولیای خاص الهی گشوده می‌شود: همانا جهاد دری از درهای بهشت است که آن را برروی اولیای خاص خود می‌گشاید و آن، لباس تقوا و زره محکم الهی است[۱].

رفعت اسلام

جهاد در روایت ذیل به اوج و شکوفایی اسلام تعبیر شده است: برترین وسیله تقرب به سوی خداوند سبحان، تصدیق و اعتراف به یگانگی خداوند و رسالت پیامبر او و جهاد در راه خداوند است که سبب بلندی و رفعت اسلام می‌شود[۲].

هر چند امام در اکثر مواضع از مردم و یاران خود به دلیل عدم مشارکت جدی و قاطع در عرصه‌های جهاد و جنگ، به زبان گلایه و انتقاد سخن می‌گوید، در میدان کارزار و بعد از پیروزی، به تشویق و تمجید و تجلیل لشکریان خود می‌پردازد. آن حضرت در پایان جنگ جمل که به پیروزی جبهه حضرت انجامید و لشکر حضرت روحیه جنگی و آمادگی خود را حفظ کرده بود، خطاب به آنان فرمود: شما حق را یاوران، و در دین برادران، و روز سختی (در میدان جنگ) سپرها، و خواص اصحاب سِر و یاران (من) هستید، نه دیگران. به کمک شما شمشیر می‌زنم به کسی که (به حق) پشت کرده، و اطاعت و پیروی کسی را که رو (به حق) نموده، امیدوارم[۳].

در جای دیگر، از اهل مصر به دلیل اطاعت و تبعیت آنان از فرمان حضرت در جنگ قدردانی می‌کند: «وَ جَزَاكُمُ اللَّهُ مِنْ أَهْلِ مِصْرٍ عَنْ أَهْلِ بَيْتِ نَبِيِّكُمْ أَحْسَنَ مَا يَجْزِي الْعَامِلِينَ بِطَاعَتِهِ وَ الشَّاكِرِينَ لِنِعْمَتِهِ فَقَدْ سَمِعْتُمْ وَ أَطَعْتُمْ وَ دُعِيتُمْ فَأَجَبْتُمْ»[۴].

در ذوقار، در جنگ با خوارج، مردم کوفه را گرامی‌ترین، متعادل‌ترین، پایبندترین به سنت رسول خدا و با فضیلت‌ترین مسلمانان در اسلام یاد می‌کند: «إِنَّكُمْ مِنْ أَكْرَمِ الْمُسْلِمِينَ وَ أَقْصَدِهِمْ تَقْوِيماً وَ أَعْدَلِهِمْ سُنَّةً وَ أَفْضَلِهِمْ سَهْماً فِي الْإِسْلَامِ»[۵].

بقیة السیف

حضرت در احادیث خویش به مجاهدانی که در جبهه‌های نبرد به درجه شهادت نایل نیآمدند، نشان «بقیة السیف» - یعنی یادگاران شمشیر و عرصه‌های دلاوری و از جان گذشتگی - می‌دهد که خود تعریف و پاسداشتی بزرگ و گویا از مجاهدان است: «بَقِيَّةُ السَّيْفِ أَبْقَى عَدَداً وَ أَكْثَرُ وَلَداً»[۶].[۷]

منابع

پانویس

  1. نهج البلاغه، خطبه ۲۷.
  2. نهج البلاغه، خطبه ۱۰۹.
  3. نهج البلاغه، خطبه ۱۱۷.
  4. نهج البلاغه، نامه ۲.
  5. شیخ مفید، الارشاد، ج۱، ص۲۴۹؛ همو، الجمل، ص۲۶۶.
  6. نهج البلاغه، حکمت ۸۱.
  7. قدردان قراملکی، محمد حسن، مقاله «جهاد»، دانشنامه امام علی ج۶، ص ۴۲۷.