آرامش در معارف و سیره سجادی: تفاوت میان نسخهها
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
جز (جایگزینی متن - 'وصف' به 'وصف') |
||
خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
بنابر آنچه راغب اظهار داشته است، سکینه چیزی است که باعث [[زایل شدن ترس]] و [[وحشت]] میگردد<ref>المفردات فی غریب القرآن.</ref> و طمأنینه و [[اطمینان]] همان سکونت و آرامشی است که بعد از [[هراس]] و [[بیقراری]] حاصل میشود<ref>المفردات فی غریب القرآن.</ref>. [[قرآن کریم]] در این مورد آموزههای [[ارزشمندی]] را در [[اختیار]] ما قرار میدهد. [[نزول]] آرامش در دلهای [[مؤمنان]] لطفی است که از جانب [[خدای متعال]] شامل حال آنان میگردد: {{متن قرآن|هُوَ الَّذِي أَنْزَلَ السَّكِينَةَ فِي قُلُوبِ الْمُؤْمِنِينَ لِيَزْدَادُوا إِيمَانًا مَعَ إِيمَانِهِمْ}}<ref>«اوست که آرامش را در دل مؤمنان فرو فرستاد تا ایمانی بر ایمانشان بیفزایند» سوره فتح، آیه ۴.</ref> در [[فرهنگ قرآن]] تنها در سایه یاد خداست که [[دلها]] حقیقتاً آرام میگیرد: {{متن قرآن|أَلَا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ}}<ref>«آگاه باشید! با یاد خداوند دلها آرام مییابد» سوره رعد، آیه ۲۸.</ref> و بالاترین مرتبه نفس [[انسانی]] همان [[نفس مطمئنه]] است که با [[رضایت]] و [[خرسندی]] به سوی خدای خویش برمیگردد<ref>{{متن قرآن|يَا أَيَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ * ارْجِعِي إِلَى رَبِّكِ رَاضِيَةً مَرْضِيَّةً}} «ای روان آرمیده! * به سوی پروردگارت خرسند و پسندیده بازگرد!» سوره فجر، آیه ۲۷-۲۸.</ref>. | بنابر آنچه راغب اظهار داشته است، سکینه چیزی است که باعث [[زایل شدن ترس]] و [[وحشت]] میگردد<ref>المفردات فی غریب القرآن.</ref> و طمأنینه و [[اطمینان]] همان سکونت و آرامشی است که بعد از [[هراس]] و [[بیقراری]] حاصل میشود<ref>المفردات فی غریب القرآن.</ref>. [[قرآن کریم]] در این مورد آموزههای [[ارزشمندی]] را در [[اختیار]] ما قرار میدهد. [[نزول]] آرامش در دلهای [[مؤمنان]] لطفی است که از جانب [[خدای متعال]] شامل حال آنان میگردد: {{متن قرآن|هُوَ الَّذِي أَنْزَلَ السَّكِينَةَ فِي قُلُوبِ الْمُؤْمِنِينَ لِيَزْدَادُوا إِيمَانًا مَعَ إِيمَانِهِمْ}}<ref>«اوست که آرامش را در دل مؤمنان فرو فرستاد تا ایمانی بر ایمانشان بیفزایند» سوره فتح، آیه ۴.</ref> در [[فرهنگ قرآن]] تنها در سایه یاد خداست که [[دلها]] حقیقتاً آرام میگیرد: {{متن قرآن|أَلَا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ}}<ref>«آگاه باشید! با یاد خداوند دلها آرام مییابد» سوره رعد، آیه ۲۸.</ref> و بالاترین مرتبه نفس [[انسانی]] همان [[نفس مطمئنه]] است که با [[رضایت]] و [[خرسندی]] به سوی خدای خویش برمیگردد<ref>{{متن قرآن|يَا أَيَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ * ارْجِعِي إِلَى رَبِّكِ رَاضِيَةً مَرْضِيَّةً}} «ای روان آرمیده! * به سوی پروردگارت خرسند و پسندیده بازگرد!» سوره فجر، آیه ۲۷-۲۸.</ref>. | ||
آنچه [[دل]] آدمی را آرام و مطمئن میسازد [[ایمان به خدا]] و یاد اوست. [[ایمان]] و [[خداباوری]]، [[روحیه]] [[تقوا]] و [[خداترسی]] را در [[انسان]] زیاد میکند. با [[افزایش ایمان]]، [[معرفت]]، تقوا و [[خویشتنداری]] از [[امیال]] و [[شهوات]] ناروا، [[روح انسان]] به [[یکپارچگی]] و آرامشی دست پیدا میکند که حاصل آن [[وقار]] و آرامش و [[حلم]] و [[بردباری]] است. [[امام علی]] {{ع}} در | آنچه [[دل]] آدمی را آرام و مطمئن میسازد [[ایمان به خدا]] و یاد اوست. [[ایمان]] و [[خداباوری]]، [[روحیه]] [[تقوا]] و [[خداترسی]] را در [[انسان]] زیاد میکند. با [[افزایش ایمان]]، [[معرفت]]، تقوا و [[خویشتنداری]] از [[امیال]] و [[شهوات]] ناروا، [[روح انسان]] به [[یکپارچگی]] و آرامشی دست پیدا میکند که حاصل آن [[وقار]] و آرامش و [[حلم]] و [[بردباری]] است. [[امام علی]] {{ع}} در وصف [[متقین]] میگوید: {{متن حدیث|فِي الزَّلَازِلِ وَقُورٌ وَ فِي الْمَكَارِهِ صَبُورٌ}}<ref>نهجالبلاغه، خطبه ۱۹۳.</ref>؛ «آنان در حوادث تکان دهنده آرام و باوقار و در [[ناگواریها]] بردبار و شکیبایند». | ||
در [[صحیفه سجادیه]]، [[امام سجاد]] {{ع}} در مناجاتهای خود از [[خداوند]] درخواست میکند به او [[آرامش]] و [[طمأنینه]] نفس [[عطا]] فرماید: {{متن حدیث|وَاجْعَلْ قَلْبِي وَاثِقاً بِمَا عِنْدَكَ... وَ اجْمَعْ لِيَ الْغِنَى وَ الْعَفَافَ... وَ الطُّمَأْنِينَةَ وَ الْعَافِيَةَ}}؛ «بار خدایا دلم را به آنچه در نزد توست آرام و مطمئن نمای و همه قصد مرا ویژه اعمالی ساز که رضای تو در آن باشد و مرا به کاری برگمار که خاصّان درگاهت را بر آن میگماری... و [[توانگری]] و [[عفّت]] و [[آسایش]] و بیگزندی و تندرستی و فراخی در روزی و آرامش و [[عاقبت]] را همه یکجا نصیب من گردان»<ref>نیایش چهل و هفتم.</ref>. | در [[صحیفه سجادیه]]، [[امام سجاد]] {{ع}} در مناجاتهای خود از [[خداوند]] درخواست میکند به او [[آرامش]] و [[طمأنینه]] نفس [[عطا]] فرماید: {{متن حدیث|وَاجْعَلْ قَلْبِي وَاثِقاً بِمَا عِنْدَكَ... وَ اجْمَعْ لِيَ الْغِنَى وَ الْعَفَافَ... وَ الطُّمَأْنِينَةَ وَ الْعَافِيَةَ}}؛ «بار خدایا دلم را به آنچه در نزد توست آرام و مطمئن نمای و همه قصد مرا ویژه اعمالی ساز که رضای تو در آن باشد و مرا به کاری برگمار که خاصّان درگاهت را بر آن میگماری... و [[توانگری]] و [[عفّت]] و [[آسایش]] و بیگزندی و تندرستی و فراخی در روزی و آرامش و [[عاقبت]] را همه یکجا نصیب من گردان»<ref>نیایش چهل و هفتم.</ref>. | ||
خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
بنابر آنچه راغب اظهار داشته است، سکینه چیزی است که باعث [[زایل شدن ترس]] و [[وحشت]] میگردد<ref>المفردات فی غریب القرآن.</ref> و [[طمأنینه]] و [[اطمینان]] همان سکونت و آرامشی است که بعد از [[هراس]] و [[بیقراری]] حاصل میشود<ref>المفردات فی غریب القرآن.</ref>. [[قرآن کریم]] در این مورد آموزههای [[ارزشمندی]] را در [[اختیار]] ما قرار میدهد. [[نزول]] [[آرامش]] در دلهای [[مؤمنان]] لطفی است که از جانب [[خدای متعال]] شامل حال آنان میگردد: {{متن قرآن|هُوَ الَّذِي أَنْزَلَ السَّكِينَةَ فِي قُلُوبِ الْمُؤْمِنِينَ لِيَزْدَادُوا إِيمَانًا مَعَ إِيمَانِهِمْ}}<ref>«اوست که آرامش را در دل مؤمنان فرو فرستاد تا ایمانی بر ایمانشان بیفزایند» سوره فتح، آیه ۴.</ref> در [[فرهنگ قرآن]] تنها در سایه یاد خداست که [[دلها]] حقیقتاً آرام میگیرد: {{متن قرآن|أَلَا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ}}<ref>«آگاه باشید! با یاد خداوند دلها آرام مییابد» سوره رعد، آیه ۲۸.</ref> و بالاترین مرتبه نفس [[انسانی]] همان [[نفس مطمئنه]] است که با [[رضایت]] و [[خرسندی]] به سوی خدای خویش برمیگردد<ref>{{متن قرآن|يَا أَيَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ * ارْجِعِي إِلَى رَبِّكِ رَاضِيَةً مَرْضِيَّةً}} «ای روان آرمیده! * به سوی پروردگارت خرسند و پسندیده بازگرد!» سوره فجر، آیه ۲۷-۲۸.</ref>. | بنابر آنچه راغب اظهار داشته است، سکینه چیزی است که باعث [[زایل شدن ترس]] و [[وحشت]] میگردد<ref>المفردات فی غریب القرآن.</ref> و [[طمأنینه]] و [[اطمینان]] همان سکونت و آرامشی است که بعد از [[هراس]] و [[بیقراری]] حاصل میشود<ref>المفردات فی غریب القرآن.</ref>. [[قرآن کریم]] در این مورد آموزههای [[ارزشمندی]] را در [[اختیار]] ما قرار میدهد. [[نزول]] [[آرامش]] در دلهای [[مؤمنان]] لطفی است که از جانب [[خدای متعال]] شامل حال آنان میگردد: {{متن قرآن|هُوَ الَّذِي أَنْزَلَ السَّكِينَةَ فِي قُلُوبِ الْمُؤْمِنِينَ لِيَزْدَادُوا إِيمَانًا مَعَ إِيمَانِهِمْ}}<ref>«اوست که آرامش را در دل مؤمنان فرو فرستاد تا ایمانی بر ایمانشان بیفزایند» سوره فتح، آیه ۴.</ref> در [[فرهنگ قرآن]] تنها در سایه یاد خداست که [[دلها]] حقیقتاً آرام میگیرد: {{متن قرآن|أَلَا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ}}<ref>«آگاه باشید! با یاد خداوند دلها آرام مییابد» سوره رعد، آیه ۲۸.</ref> و بالاترین مرتبه نفس [[انسانی]] همان [[نفس مطمئنه]] است که با [[رضایت]] و [[خرسندی]] به سوی خدای خویش برمیگردد<ref>{{متن قرآن|يَا أَيَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ * ارْجِعِي إِلَى رَبِّكِ رَاضِيَةً مَرْضِيَّةً}} «ای روان آرمیده! * به سوی پروردگارت خرسند و پسندیده بازگرد!» سوره فجر، آیه ۲۷-۲۸.</ref>. | ||
آنچه [[دل]] [[آدمی]] را آرام و مطمئن میسازد [[ایمان به خدا]] و یاد اوست. [[ایمان]] و [[خداباوری]]، [[روحیه]] [[تقوا]] و [[خداترسی]] را در [[انسان]] زیاد میکند. با [[افزایش ایمان]]، [[معرفت]]، تقوا و [[خویشتنداری]] از [[امیال]] و [[شهوات]] ناروا، [[روح انسان]] به [[یکپارچگی]] و آرامشی دست پیدا میکند که حاصل آن [[وقار]] و آرامش و [[حلم]] و [[بردباری]] است. [[امام علی]] {{ع}} در | آنچه [[دل]] [[آدمی]] را آرام و مطمئن میسازد [[ایمان به خدا]] و یاد اوست. [[ایمان]] و [[خداباوری]]، [[روحیه]] [[تقوا]] و [[خداترسی]] را در [[انسان]] زیاد میکند. با [[افزایش ایمان]]، [[معرفت]]، تقوا و [[خویشتنداری]] از [[امیال]] و [[شهوات]] ناروا، [[روح انسان]] به [[یکپارچگی]] و آرامشی دست پیدا میکند که حاصل آن [[وقار]] و آرامش و [[حلم]] و [[بردباری]] است. [[امام علی]] {{ع}} در وصف [[متقین]] میگوید: {{متن حدیث|فِي الزَّلَازِلِ وَقُورٌ وَ فِي الْمَكَارِهِ صَبُورٌ}}<ref>نهجالبلاغه، خطبه ۱۹۳.</ref>؛ «آنان در حوادث تکان دهنده آرام و باوقار و در [[ناگواریها]] بردبار و شکیبایند». | ||
در [[صحیفه سجادیه]]، [[امام سجاد]] {{ع}} در مناجاتهای خود از [[خداوند]] درخواست میکند به او آرامش و طمأنینه نفس [[عطا]] فرماید: {{متن حدیث|وَاجْعَلْ قَلْبِي وَاثِقاً بِمَا عِنْدَكَ... وَ اجْمَعْ لِيَ الْغِنَى وَ الْعَفَافَ... وَ الطُّمَأْنِينَةَ وَ الْعَافِيَةَ}}؛ «بار خدایا دلم را به آنچه در نزد توست آرام و مطمئن نمای و همه قصد مرا ویژه اعمالی ساز که رضای تو در آن باشد و مرا به کاری برگمار که خاصّان درگاهت را بر آن میگماری... و [[توانگری]] و [[عفّت]] و [[آسایش]] و بیگزندی و تندرستی و فراخی در روزی و [[آرامش]] و [[عاقبت]] را همه یکجا نصیب من گردان»<ref>نیایش چهل و هفتم.</ref>. | در [[صحیفه سجادیه]]، [[امام سجاد]] {{ع}} در مناجاتهای خود از [[خداوند]] درخواست میکند به او آرامش و طمأنینه نفس [[عطا]] فرماید: {{متن حدیث|وَاجْعَلْ قَلْبِي وَاثِقاً بِمَا عِنْدَكَ... وَ اجْمَعْ لِيَ الْغِنَى وَ الْعَفَافَ... وَ الطُّمَأْنِينَةَ وَ الْعَافِيَةَ}}؛ «بار خدایا دلم را به آنچه در نزد توست آرام و مطمئن نمای و همه قصد مرا ویژه اعمالی ساز که رضای تو در آن باشد و مرا به کاری برگمار که خاصّان درگاهت را بر آن میگماری... و [[توانگری]] و [[عفّت]] و [[آسایش]] و بیگزندی و تندرستی و فراخی در روزی و [[آرامش]] و [[عاقبت]] را همه یکجا نصیب من گردان»<ref>نیایش چهل و هفتم.</ref>. | ||
نسخهٔ ۹ سپتامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۸:۴۲
مقدمه
آرامش روحی یا سکینه و آسودگی خاطر یا طمأنینه ویژگی نفسانی ارجمندی است که در امواج پرتلاطم زندگی، مطلوب آدمی به شمار میرود. این آرامش و آسودگی که توأم با احساس امنیت است اضطراب را از فرد دور میسازد و طعم حقیقی سعادت را به وی میچشاند. بنابر آنچه راغب اظهار داشته است، سکینه چیزی است که باعث زایل شدن ترس و وحشت میگردد[۱] و طمأنینه و اطمینان همان سکونت و آرامشی است که بعد از هراس و بیقراری حاصل میشود[۲]. قرآن کریم در این مورد آموزههای ارزشمندی را در اختیار ما قرار میدهد. نزول آرامش در دلهای مؤمنان لطفی است که از جانب خدای متعال شامل حال آنان میگردد: ﴿هُوَ الَّذِي أَنْزَلَ السَّكِينَةَ فِي قُلُوبِ الْمُؤْمِنِينَ لِيَزْدَادُوا إِيمَانًا مَعَ إِيمَانِهِمْ﴾[۳] در فرهنگ قرآن تنها در سایه یاد خداست که دلها حقیقتاً آرام میگیرد: ﴿أَلَا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ﴾[۴] و بالاترین مرتبه نفس انسانی همان نفس مطمئنه است که با رضایت و خرسندی به سوی خدای خویش برمیگردد[۵].
آنچه دل آدمی را آرام و مطمئن میسازد ایمان به خدا و یاد اوست. ایمان و خداباوری، روحیه تقوا و خداترسی را در انسان زیاد میکند. با افزایش ایمان، معرفت، تقوا و خویشتنداری از امیال و شهوات ناروا، روح انسان به یکپارچگی و آرامشی دست پیدا میکند که حاصل آن وقار و آرامش و حلم و بردباری است. امام علی (ع) در وصف متقین میگوید: «فِي الزَّلَازِلِ وَقُورٌ وَ فِي الْمَكَارِهِ صَبُورٌ»[۶]؛ «آنان در حوادث تکان دهنده آرام و باوقار و در ناگواریها بردبار و شکیبایند».
در صحیفه سجادیه، امام سجاد (ع) در مناجاتهای خود از خداوند درخواست میکند به او آرامش و طمأنینه نفس عطا فرماید: «وَاجْعَلْ قَلْبِي وَاثِقاً بِمَا عِنْدَكَ... وَ اجْمَعْ لِيَ الْغِنَى وَ الْعَفَافَ... وَ الطُّمَأْنِينَةَ وَ الْعَافِيَةَ»؛ «بار خدایا دلم را به آنچه در نزد توست آرام و مطمئن نمای و همه قصد مرا ویژه اعمالی ساز که رضای تو در آن باشد و مرا به کاری برگمار که خاصّان درگاهت را بر آن میگماری... و توانگری و عفّت و آسایش و بیگزندی و تندرستی و فراخی در روزی و آرامش و عاقبت را همه یکجا نصیب من گردان»[۷]. اما نکته مهم در مناجاتهای امام سجاد (ع) این است که بدانیم آرامش و سکونت قلب انسان ناشی از ایمان به خدا و به سوی او رفتن است: «بار خدایا، بارِ منّت هیچ گنهکار و کافر بر دوشِ من منه و برای هیچ یک از آنان در نزد من نعمت و بهرهای قرار مده و مرا نیز به آنان محتاج مکن، بلکه آرامش دل و آسایش جان و بینیازی و کفایت مرا تنها به خود و بندگان نیکوکارت منحصر فرمای»[۸].
و نیز عرضه میدارد: «بار خدایا، شبم را آباد دار به بیدار ماندن برای عبادت تو، و شب زندهداری در تنهایی برای تو، و بریدن از همگان و آرامش یافتن تنها به تو، و آوردن حوایج به درگاه تو...»[۹][۱۰]آرامش روحی یا سکینه و آسودگی خاطر یا طمأنینه ویژگی نفسانی ارجمندی است که در امواج پرتلاطم زندگی، مطلوب آدمی به شمار میرود. این آرامش و آسودگی که توأم با احساس امنیت است اضطراب را از فرد دور میسازد و طعم حقیقی سعادت را به وی میچشاند.
بنابر آنچه راغب اظهار داشته است، سکینه چیزی است که باعث زایل شدن ترس و وحشت میگردد[۱۱] و طمأنینه و اطمینان همان سکونت و آرامشی است که بعد از هراس و بیقراری حاصل میشود[۱۲]. قرآن کریم در این مورد آموزههای ارزشمندی را در اختیار ما قرار میدهد. نزول آرامش در دلهای مؤمنان لطفی است که از جانب خدای متعال شامل حال آنان میگردد: ﴿هُوَ الَّذِي أَنْزَلَ السَّكِينَةَ فِي قُلُوبِ الْمُؤْمِنِينَ لِيَزْدَادُوا إِيمَانًا مَعَ إِيمَانِهِمْ﴾[۱۳] در فرهنگ قرآن تنها در سایه یاد خداست که دلها حقیقتاً آرام میگیرد: ﴿أَلَا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ﴾[۱۴] و بالاترین مرتبه نفس انسانی همان نفس مطمئنه است که با رضایت و خرسندی به سوی خدای خویش برمیگردد[۱۵].
آنچه دل آدمی را آرام و مطمئن میسازد ایمان به خدا و یاد اوست. ایمان و خداباوری، روحیه تقوا و خداترسی را در انسان زیاد میکند. با افزایش ایمان، معرفت، تقوا و خویشتنداری از امیال و شهوات ناروا، روح انسان به یکپارچگی و آرامشی دست پیدا میکند که حاصل آن وقار و آرامش و حلم و بردباری است. امام علی (ع) در وصف متقین میگوید: «فِي الزَّلَازِلِ وَقُورٌ وَ فِي الْمَكَارِهِ صَبُورٌ»[۱۶]؛ «آنان در حوادث تکان دهنده آرام و باوقار و در ناگواریها بردبار و شکیبایند». در صحیفه سجادیه، امام سجاد (ع) در مناجاتهای خود از خداوند درخواست میکند به او آرامش و طمأنینه نفس عطا فرماید: «وَاجْعَلْ قَلْبِي وَاثِقاً بِمَا عِنْدَكَ... وَ اجْمَعْ لِيَ الْغِنَى وَ الْعَفَافَ... وَ الطُّمَأْنِينَةَ وَ الْعَافِيَةَ»؛ «بار خدایا دلم را به آنچه در نزد توست آرام و مطمئن نمای و همه قصد مرا ویژه اعمالی ساز که رضای تو در آن باشد و مرا به کاری برگمار که خاصّان درگاهت را بر آن میگماری... و توانگری و عفّت و آسایش و بیگزندی و تندرستی و فراخی در روزی و آرامش و عاقبت را همه یکجا نصیب من گردان»[۱۷].
اما نکته مهم در مناجاتهای امام سجاد (ع) این است که بدانیم آرامش و سکونت قلب انسان ناشی از ایمان به خدا و به سوی او رفتن است: «بار خدایا، بارِ منّت هیچ گنهکار و کافر بر دوشِ من منه و برای هیچ یک از آنان در نزد من نعمت و بهرهای قرار مده و مرا نیز به آنان محتاج مکن، بلکه آرامش دل و آسایش جان و بینیازی و کفایت مرا تنها به خود و بندگان نیکوکارت منحصر فرمای»[۱۸].
و نیز عرضه میدارد: «بار خدایا، شبم را آباد دار به بیدار ماندن برای عبادت تو، و شب زندهداری در تنهایی برای تو، و بریدن از همگان و آرامش یافتن تنها به تو، و آوردن حوایج به درگاه تو...»[۱۹][۲۰].[۲۱]
منابع
پانویس
- ↑ المفردات فی غریب القرآن.
- ↑ المفردات فی غریب القرآن.
- ↑ «اوست که آرامش را در دل مؤمنان فرو فرستاد تا ایمانی بر ایمانشان بیفزایند» سوره فتح، آیه ۴.
- ↑ «آگاه باشید! با یاد خداوند دلها آرام مییابد» سوره رعد، آیه ۲۸.
- ↑ ﴿يَا أَيَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ * ارْجِعِي إِلَى رَبِّكِ رَاضِيَةً مَرْضِيَّةً﴾ «ای روان آرمیده! * به سوی پروردگارت خرسند و پسندیده بازگرد!» سوره فجر، آیه ۲۷-۲۸.
- ↑ نهجالبلاغه، خطبه ۱۹۳.
- ↑ نیایش چهل و هفتم.
- ↑ نیایش بیستویکم.
- ↑ نیایش چهلوهفتم.
- ↑ صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، سروش، تهران، ۱۳۹۴، چاپ نهم؛ قرآن کریم، ترجمه مهدی الهی قمشهای؛ المفردات فی غریب القرآن، الراغب الاصفهانی، دفتر نشر الکتاب، بیجا، ۱۴۰۴ ه. ، الطبع الثانی؛ نهج البلاغه، ترجمه محمد دشتی، نشر آدینه سبز، تهران، ۱۳۸۷، چاپ چهارم:
- ↑ المفردات فی غریب القرآن.
- ↑ المفردات فی غریب القرآن.
- ↑ «اوست که آرامش را در دل مؤمنان فرو فرستاد تا ایمانی بر ایمانشان بیفزایند» سوره فتح، آیه ۴.
- ↑ «آگاه باشید! با یاد خداوند دلها آرام مییابد» سوره رعد، آیه ۲۸.
- ↑ ﴿يَا أَيَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ * ارْجِعِي إِلَى رَبِّكِ رَاضِيَةً مَرْضِيَّةً﴾ «ای روان آرمیده! * به سوی پروردگارت خرسند و پسندیده بازگرد!» سوره فجر، آیه ۲۷-۲۸.
- ↑ نهجالبلاغه، خطبه ۱۹۳.
- ↑ نیایش چهل و هفتم.
- ↑ نیایش بیستویکم.
- ↑ نیایش چهلوهفتم.
- ↑ صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، سروش، تهران، ۱۳۹۴، چاپ نهم؛ قرآن کریم، ترجمه مهدی الهی قمشهای؛ المفردات فی غریب القرآن، الراغب الاصفهانی، دفتر نشر الکتاب، بیجا، ۱۴۰۴ ه. ، الطبع الثانی؛ نهج البلاغه، ترجمه محمد دشتی، نشر آدینه سبز، تهران، ۱۳۸۷، چاپ چهارم:
- ↑ خالقیان، فضلالله، مقاله «آرامش»، دانشنامه صحیفه سجادیه، ص ۲۰.