زیارت: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{خرد}} {{امامت}} <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> : <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; fo...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۴: خط ۱۴:
*زیارت، سنّتی دینی است که مورد سفارش [[پیامبر خاتم|پیامبر خدا]] و [[ائمه]] است. [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]]{{صل}} به [[امام حسین]]{{ع}} فرمود: {{عربی|اندازه=155%|"من زارنی حیّا أو میّتا، أو زار أباک أو زار أخاک أو زارک، کان حقّا علیّ أن أزوره یوم القیامة و اخلّصه من ذنوبه"}}<ref>«هرکس مرا در حال حیات یا پس از مرگم زیارت کند، یا پدرت یا برادرت یا تو را زیارت کند، بر من است که روز قیامت او را دیدار کنم و از گناهانش برهانم.» من لا یحضره الفقیه، ج ۲ ص ۵۷۷</ref> زیارت هرامام، حقّ او بر گردن پیروان و دوستان اوست و از نشانه‌های وفای به این عهد و ادای این حق، زیارت قبر اوست. این کلام [[امام رضا|حضرت رضا]]{{ع}} است که فرمود: {{عربی|اندازه=155%|"إنّ لکلّ إمام عهدا فی عنق أولیائه و شیعته، و إنّ من تمام الوفاء بالعهد زیارة قبورهم..."}}<ref>من لا یحضره الفقیه، ج ۲ ص ۵۷۷</ref> [[پیامبر خاتم|رسول خدا]]{{صل}} فرمود: هرکس برای حج به مکّه آید و مرا در مدینه زیارت نکند، روز قیامت بر او جفا می‌کنم و هرکس به زیارت من آید، شفاعت او بر من واجب می‌شود و هرکه شفاعتش بر من واجب شود، وارد بهشت می‌گردد.<ref>من لا یحضره الفقیه، ج ۲ ص ۵۶۵</ref> در منابع حدیثی [[شیعه]] و [[اهل سنت]]، احادیث فراوان در مورد زیارت نقل شده است. در سنّت و سیرۀ عملی [[پیامبر خاتم|پیامبر خدا]]{{صل}} و [[امامان]] و صحابه و تابعین و بزرگان دین و عالمان و راویان و محدّثان نیز در طول قرون، رفتن به زیارت قبر اموات، شهدا و اولیای خدا مرسوم و رایج بوده است. رهاورد اینگونه زیارت‌ها، تقرّب به خدا، [[الهام]] گرفتن از اولیای دین، پاک شدن از گناهان و پالایش و صفا یافتن روح است. متأسفانه جاهلان بی‌خبر از سنّت نبوی و کج‌فهمان دور از روح متعالی دین، زیارت و بنای قبور را نوعی بدعت و شرک می‌دانند و وهّابیان با عشق و علاقۀ مسلمانان نسبت به اولیای دین و حرم نبوی و قبور [[امامان]] مبارزه می‌کنند، در حالی که به گواهی تاریخ، بسیاری از علما و بزرگان [[اهل سنت]] نیز اهل زیارت قبور و تبرک جستن به مرقد اولیاء اللّه بوده‌اند و این را عمل به توصیۀ [[پیامبر خاتم|پیامبر خدا]]{{صل}} و پیروی از عمل او و صحابۀ بزرگ می‌دانستند. روایات فراوانی دربارۀ زیارت خانۀ خدا، مدینۀ منوّره، قبر حضرت رسول و [[امامان]] [[معصوم]]، حتّی امامزادگان وارد شده و زیارتنامه‌های مخصوص از پیشوایان دین در منابع حدیثی نقل شده است، که در این مختصر نمی‌گنجد.<ref>بحث زیارت و روایات آن از جمله در این منابع است: «من لا یحضره الفقیه» ، ج ۲، «تهذیب» ، ج ۶، «وسائل الشیعه» ، ج 9، «بحار الأنوار» ، ج ۹۷،۹۸ و ۹۹، «میزان الحکمه» ، واژۀ زیارت، «کامل الزیارات» ابن قولویه، «جواهر» ، ج ۱۹ و چندین «کتاب المزار» از علمای شیعه مثل شیخ طوسی و شهید اول و شیخ مفید و دیگران</ref> عالمان بسیاری کوشیده‌اند با استناد به منابع حدیثی اهل سنّت، هم مشروعیّت زیارت را اثبات کنند، هم نمونه‌های فراوانی از عملکرد [[پیامبر]] و [[ائمه]]{{عم}} و بزرگان دین و مشایخ طریقت و پیشوایان مذاهب گوناگون اسلامی نقل کنند که پاسخی محکم به یاوه‌های وهابیان است. اصل زیارت و آثار تربیتی آن و برکات این سیرۀ عبادی و آموزش‌های [[امام‌شناسی]] و معارف نهفته در زیارتنامه‌ها، از مسلّمات آیین [[اسلام]] است و تألیفات بسیاری هم دربارۀ این سنّت دینی نگاشته شده است.<ref>از جمله ر. ک: «زیارت» ، سیّد محمّد حسینی، «زیارت» جواد محدثی، «شوق دیدار» محمّد مهدی رکنی، «فلسفۀ زیارت و آیین آن» مرتضی جوادی آملی، «دائرة المعارف تشیّع» ج ۸ ص ۵۶۴ مدخل زیارت</ref> کتاب‌های تألیفی دربارۀ زیارت، در محورهای مختلفی است، همچون ماهیت و مشروعیت زیارت، آداب زیارت، متن زیارتنامه‌های چهارده [[معصوم]]، کتب مستقل ادعیه و زیارات، شرح برخی زیارتنامه‌های مأثور، تاریخچۀ شهرهای زیارتی.<ref>در بخش الحاقی کتاب «زیارت» سیّد محمّد حسینی (دفتر نشر فرهنگ اسلامی) فهرست مفصّلی است که صدها کتاب در محورهای یاد شده را معرّفی کرده است.</ref>.<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص:۲۹۳.</ref>
*زیارت، سنّتی دینی است که مورد سفارش [[پیامبر خاتم|پیامبر خدا]] و [[ائمه]] است. [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]]{{صل}} به [[امام حسین]]{{ع}} فرمود: {{عربی|اندازه=155%|"من زارنی حیّا أو میّتا، أو زار أباک أو زار أخاک أو زارک، کان حقّا علیّ أن أزوره یوم القیامة و اخلّصه من ذنوبه"}}<ref>«هرکس مرا در حال حیات یا پس از مرگم زیارت کند، یا پدرت یا برادرت یا تو را زیارت کند، بر من است که روز قیامت او را دیدار کنم و از گناهانش برهانم.» من لا یحضره الفقیه، ج ۲ ص ۵۷۷</ref> زیارت هرامام، حقّ او بر گردن پیروان و دوستان اوست و از نشانه‌های وفای به این عهد و ادای این حق، زیارت قبر اوست. این کلام [[امام رضا|حضرت رضا]]{{ع}} است که فرمود: {{عربی|اندازه=155%|"إنّ لکلّ إمام عهدا فی عنق أولیائه و شیعته، و إنّ من تمام الوفاء بالعهد زیارة قبورهم..."}}<ref>من لا یحضره الفقیه، ج ۲ ص ۵۷۷</ref> [[پیامبر خاتم|رسول خدا]]{{صل}} فرمود: هرکس برای حج به مکّه آید و مرا در مدینه زیارت نکند، روز قیامت بر او جفا می‌کنم و هرکس به زیارت من آید، شفاعت او بر من واجب می‌شود و هرکه شفاعتش بر من واجب شود، وارد بهشت می‌گردد.<ref>من لا یحضره الفقیه، ج ۲ ص ۵۶۵</ref> در منابع حدیثی [[شیعه]] و [[اهل سنت]]، احادیث فراوان در مورد زیارت نقل شده است. در سنّت و سیرۀ عملی [[پیامبر خاتم|پیامبر خدا]]{{صل}} و [[امامان]] و صحابه و تابعین و بزرگان دین و عالمان و راویان و محدّثان نیز در طول قرون، رفتن به زیارت قبر اموات، شهدا و اولیای خدا مرسوم و رایج بوده است. رهاورد اینگونه زیارت‌ها، تقرّب به خدا، [[الهام]] گرفتن از اولیای دین، پاک شدن از گناهان و پالایش و صفا یافتن روح است. متأسفانه جاهلان بی‌خبر از سنّت نبوی و کج‌فهمان دور از روح متعالی دین، زیارت و بنای قبور را نوعی بدعت و شرک می‌دانند و وهّابیان با عشق و علاقۀ مسلمانان نسبت به اولیای دین و حرم نبوی و قبور [[امامان]] مبارزه می‌کنند، در حالی که به گواهی تاریخ، بسیاری از علما و بزرگان [[اهل سنت]] نیز اهل زیارت قبور و تبرک جستن به مرقد اولیاء اللّه بوده‌اند و این را عمل به توصیۀ [[پیامبر خاتم|پیامبر خدا]]{{صل}} و پیروی از عمل او و صحابۀ بزرگ می‌دانستند. روایات فراوانی دربارۀ زیارت خانۀ خدا، مدینۀ منوّره، قبر حضرت رسول و [[امامان]] [[معصوم]]، حتّی امامزادگان وارد شده و زیارتنامه‌های مخصوص از پیشوایان دین در منابع حدیثی نقل شده است، که در این مختصر نمی‌گنجد.<ref>بحث زیارت و روایات آن از جمله در این منابع است: «من لا یحضره الفقیه» ، ج ۲، «تهذیب» ، ج ۶، «وسائل الشیعه» ، ج 9، «بحار الأنوار» ، ج ۹۷،۹۸ و ۹۹، «میزان الحکمه» ، واژۀ زیارت، «کامل الزیارات» ابن قولویه، «جواهر» ، ج ۱۹ و چندین «کتاب المزار» از علمای شیعه مثل شیخ طوسی و شهید اول و شیخ مفید و دیگران</ref> عالمان بسیاری کوشیده‌اند با استناد به منابع حدیثی اهل سنّت، هم مشروعیّت زیارت را اثبات کنند، هم نمونه‌های فراوانی از عملکرد [[پیامبر]] و [[ائمه]]{{عم}} و بزرگان دین و مشایخ طریقت و پیشوایان مذاهب گوناگون اسلامی نقل کنند که پاسخی محکم به یاوه‌های وهابیان است. اصل زیارت و آثار تربیتی آن و برکات این سیرۀ عبادی و آموزش‌های [[امام‌شناسی]] و معارف نهفته در زیارتنامه‌ها، از مسلّمات آیین [[اسلام]] است و تألیفات بسیاری هم دربارۀ این سنّت دینی نگاشته شده است.<ref>از جمله ر. ک: «زیارت» ، سیّد محمّد حسینی، «زیارت» جواد محدثی، «شوق دیدار» محمّد مهدی رکنی، «فلسفۀ زیارت و آیین آن» مرتضی جوادی آملی، «دائرة المعارف تشیّع» ج ۸ ص ۵۶۴ مدخل زیارت</ref> کتاب‌های تألیفی دربارۀ زیارت، در محورهای مختلفی است، همچون ماهیت و مشروعیت زیارت، آداب زیارت، متن زیارتنامه‌های چهارده [[معصوم]]، کتب مستقل ادعیه و زیارات، شرح برخی زیارتنامه‌های مأثور، تاریخچۀ شهرهای زیارتی.<ref>در بخش الحاقی کتاب «زیارت» سیّد محمّد حسینی (دفتر نشر فرهنگ اسلامی) فهرست مفصّلی است که صدها کتاب در محورهای یاد شده را معرّفی کرده است.</ref>.<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص:۲۹۳.</ref>


==زیارت [[امام علی|امیر المومنین]]==
*زیارت مرقد هریک از [[امامان]]، بویژه [[امام علی|حضرت علی]]{{ع}} ثواب و فضیلت بسیار دارد و ادای حق آنان و وفا به پیمان شمرده می‌شود. [[پیامبر خاتم|رسول خدا]]{{صل}} به آن حضرت فرمود: خداوند، قبر تو و فرزندانت را از بقعه‌ها و عرصات بهشتی قرار داده و قلوب بندگان برگزیده و نجیب خود را به سوی شما متمایل ساخته است، بگونه‌ای که در راه شما شکنجه و آزار و تحقیر را متحمّل می‌شوند، ولی قبور شما را آباد می‌کنند و به عنوان تقرّب به خداوند و دوستی با [[پیامبر]]، فراوان به زیارت آن قبور می‌آیند. آنان اختصاص‌یافتگان به [[شفاعت]] منند: {{عربی|اندازه=155%|إنّ اللّه قد جعل قبرک و قبر ولدک بقاعا من بقاع الجنّة}}.<ref>وسائل الشیعه، ج ۱۰ ص ۲۹۸ ح ۱</ref> زیارت قبر [[امام علی|علی]]{{ع}} در نجف و حضور در کنار تربت حضرت ابو تراب، [[بیعت]] با [[ولایت]] و اعلام وفاداری به حق و نفس کشیدن در فضای معنویت و عرفان علوی است. ا[[امام صادق]]{{ع}} فرمود: هرکس جدم [[امام علی|امیر المؤمنین]]{{ع}} را حق‌شناسانه و از روی معرفت زیارت کند، خداوند برای هرقدمش پاداش حج و عمرۀ مقبول می‌نویسد و هرقدمی که در راه زیارتش غبارآلود شود، به آتش دوزخ نمی‌سوزد: {{عربی|اندازه=155%|من زار جدّی عارفا بحقّه کتب اللّه له بکلّ خطوة حجّة مقبولة و عمرة مبرورة...}}<ref>وسائل الشیعه، ج ۱۰ ص ۲۹۴ ح ۳</ref> تأکید بر زیارت ا[[امام علی]]{{ع}}، احیای حق مکتوم و مبارزه با سیاست کتمان و حذفی است که امویان نسبت به او داشتند و اکنون نیز مخالفان خطّ [[امام علی|علی]]{{ع}} آن را برنمی‌تابند. برای آن حضرت زیارت‌های متعدد در مناسبت‌های مختلف نقل شده است، همچون: ۱۳ رجب روز ولادتش، ۲۱ رمضان روز شهادتش، شب اول ربیع الاول که شب خفتن او در بستر [[پیامبر]] در شب هجرت است، روز ۱۷ رمضان روز فتح جنگ بدر، روز ۱۷ شوال روز مواسات حضرت در جنگ احد، روز ۲۷ رجب روز فتح خیبر به دست آن حضرت و روز مبعث، روز ۲۰ رمضان روز بالا رفتن او بر دوش [[پیامبر]] برای شکستن بتها، ۱۵ جمادی الاول فتح بصره، ۱۷ شوال روز ردّ الشمس، اول ذی حجّه روز مأموریت یافتن برای قرائت آیات برائت بر مشرکین، ۹ ذی حجّه روز بسته شدن همۀ درها به مسجد [[پیامبر]] مگر در خانۀ علی، ۲۴ ذی حجّه روز مباهله و روز صدقه دادن انگشتر در نماز، ذی حجّه روز نزول سورۀ هل اتی، و روز ازدواجش با فاطمه {{عم}}و روز  [[بیعت]] مردم با او برای خلافت.<ref>حار الأنوار، ج ۹۷ ص ۳۸۳</ref> بوسه زدن بر آستان مولا و زیارت نجف اشرف و پیمودن این وادی عشق با پای مودّت و رسیدن به سایه‌سار حریم آن حرم، زمینه‌ساز سیراب شدن از کوثر [[ولایت]] و نوشیدن از بادۀ محبت [[امام علی|علی]]{{ع}} و تماشای آینۀ حق‌نمای علوی است. [[امام علی|علی]]{{ع}} فرزند کعبه و شهید محراب است، مزارش نیز کعبۀ ولایت است و حریم حرمت و مطاف اهل دل<ref>دربارۀ زیارت حضرت امیر ر. ک: «کربلا کعبۀ دلها» از نویسنده، فصل ۳</ref>، براساس همین فلسفه و تأثیر و جایگاه ویژۀ زیارت مولای متقیان، در کتب روایت و دعا زیارت‌های متعددی برای آن حضرت نقل شده است، چه زیارت‌های مطلقه چه مخصوص، مانند زیارت رحبیّه، زیارت آن حضرت در روز ولادت [[پیامبر]] و در مبعث [[پیامبر خاتم|حضرت رسول]]{{صل}}.<ref>به مفاتیح الجنان رجوع شود، که ۷ زیارت مطلقه و ۳ زیارت مخصوصه نقل کرده است، افزون بر زیارت امین اللّه و جامعۀ کبیره</ref> زیارتنامۀ وی در روز میلاد و مبعث [[پیامبر]]، سرشار از تعابیر زیباست که همه اشاره به مناقب، فضایل و حوادث زندگی آن حضرت دارد و صدها منقبت مورد اشاره قرار گرفته است، همچنین زیارت او در روز عید غدیر، آکنده از فضایل بی‌نظیر آن [[امام]] است.<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص:۲۹۵.</ref>
== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==



نسخهٔ ‏۱۷ سپتامبر ۲۰۱۸، ساعت ۱۰:۲۷

این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل زیارت (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

زیارت: دیدار، به دیدن کسی یا مرقدی و حرمی رفتن، به عنوان ادای حق امامان و پیشوایان دین، کنار تربت پاک آنان حضور یافتن و ادای احترام‌کردن و سلام دادن و زیارتنامه خواندن.

مقدمه

  • زیارت، سنّتی دینی است که مورد سفارش پیامبر خدا و ائمه است. پیامبر اکرم(ص) به امام حسین(ع) فرمود: "من زارنی حیّا أو میّتا، أو زار أباک أو زار أخاک أو زارک، کان حقّا علیّ أن أزوره یوم القیامة و اخلّصه من ذنوبه"[۱] زیارت هرامام، حقّ او بر گردن پیروان و دوستان اوست و از نشانه‌های وفای به این عهد و ادای این حق، زیارت قبر اوست. این کلام حضرت رضا(ع) است که فرمود: "إنّ لکلّ إمام عهدا فی عنق أولیائه و شیعته، و إنّ من تمام الوفاء بالعهد زیارة قبورهم..."[۲] رسول خدا(ص) فرمود: هرکس برای حج به مکّه آید و مرا در مدینه زیارت نکند، روز قیامت بر او جفا می‌کنم و هرکس به زیارت من آید، شفاعت او بر من واجب می‌شود و هرکه شفاعتش بر من واجب شود، وارد بهشت می‌گردد.[۳] در منابع حدیثی شیعه و اهل سنت، احادیث فراوان در مورد زیارت نقل شده است. در سنّت و سیرۀ عملی پیامبر خدا(ص) و امامان و صحابه و تابعین و بزرگان دین و عالمان و راویان و محدّثان نیز در طول قرون، رفتن به زیارت قبر اموات، شهدا و اولیای خدا مرسوم و رایج بوده است. رهاورد اینگونه زیارت‌ها، تقرّب به خدا، الهام گرفتن از اولیای دین، پاک شدن از گناهان و پالایش و صفا یافتن روح است. متأسفانه جاهلان بی‌خبر از سنّت نبوی و کج‌فهمان دور از روح متعالی دین، زیارت و بنای قبور را نوعی بدعت و شرک می‌دانند و وهّابیان با عشق و علاقۀ مسلمانان نسبت به اولیای دین و حرم نبوی و قبور امامان مبارزه می‌کنند، در حالی که به گواهی تاریخ، بسیاری از علما و بزرگان اهل سنت نیز اهل زیارت قبور و تبرک جستن به مرقد اولیاء اللّه بوده‌اند و این را عمل به توصیۀ پیامبر خدا(ص) و پیروی از عمل او و صحابۀ بزرگ می‌دانستند. روایات فراوانی دربارۀ زیارت خانۀ خدا، مدینۀ منوّره، قبر حضرت رسول و امامان معصوم، حتّی امامزادگان وارد شده و زیارتنامه‌های مخصوص از پیشوایان دین در منابع حدیثی نقل شده است، که در این مختصر نمی‌گنجد.[۴] عالمان بسیاری کوشیده‌اند با استناد به منابع حدیثی اهل سنّت، هم مشروعیّت زیارت را اثبات کنند، هم نمونه‌های فراوانی از عملکرد پیامبر و ائمه(ع) و بزرگان دین و مشایخ طریقت و پیشوایان مذاهب گوناگون اسلامی نقل کنند که پاسخی محکم به یاوه‌های وهابیان است. اصل زیارت و آثار تربیتی آن و برکات این سیرۀ عبادی و آموزش‌های امام‌شناسی و معارف نهفته در زیارتنامه‌ها، از مسلّمات آیین اسلام است و تألیفات بسیاری هم دربارۀ این سنّت دینی نگاشته شده است.[۵] کتاب‌های تألیفی دربارۀ زیارت، در محورهای مختلفی است، همچون ماهیت و مشروعیت زیارت، آداب زیارت، متن زیارتنامه‌های چهارده معصوم، کتب مستقل ادعیه و زیارات، شرح برخی زیارتنامه‌های مأثور، تاریخچۀ شهرهای زیارتی.[۶].[۷]

زیارت امیر المومنین

  • زیارت مرقد هریک از امامان، بویژه حضرت علی(ع) ثواب و فضیلت بسیار دارد و ادای حق آنان و وفا به پیمان شمرده می‌شود. رسول خدا(ص) به آن حضرت فرمود: خداوند، قبر تو و فرزندانت را از بقعه‌ها و عرصات بهشتی قرار داده و قلوب بندگان برگزیده و نجیب خود را به سوی شما متمایل ساخته است، بگونه‌ای که در راه شما شکنجه و آزار و تحقیر را متحمّل می‌شوند، ولی قبور شما را آباد می‌کنند و به عنوان تقرّب به خداوند و دوستی با پیامبر، فراوان به زیارت آن قبور می‌آیند. آنان اختصاص‌یافتگان به شفاعت منند: إنّ اللّه قد جعل قبرک و قبر ولدک بقاعا من بقاع الجنّة.[۸] زیارت قبر علی(ع) در نجف و حضور در کنار تربت حضرت ابو تراب، بیعت با ولایت و اعلام وفاداری به حق و نفس کشیدن در فضای معنویت و عرفان علوی است. اامام صادق(ع) فرمود: هرکس جدم امیر المؤمنین(ع) را حق‌شناسانه و از روی معرفت زیارت کند، خداوند برای هرقدمش پاداش حج و عمرۀ مقبول می‌نویسد و هرقدمی که در راه زیارتش غبارآلود شود، به آتش دوزخ نمی‌سوزد: من زار جدّی عارفا بحقّه کتب اللّه له بکلّ خطوة حجّة مقبولة و عمرة مبرورة...[۹] تأکید بر زیارت اامام علی(ع)، احیای حق مکتوم و مبارزه با سیاست کتمان و حذفی است که امویان نسبت به او داشتند و اکنون نیز مخالفان خطّ علی(ع) آن را برنمی‌تابند. برای آن حضرت زیارت‌های متعدد در مناسبت‌های مختلف نقل شده است، همچون: ۱۳ رجب روز ولادتش، ۲۱ رمضان روز شهادتش، شب اول ربیع الاول که شب خفتن او در بستر پیامبر در شب هجرت است، روز ۱۷ رمضان روز فتح جنگ بدر، روز ۱۷ شوال روز مواسات حضرت در جنگ احد، روز ۲۷ رجب روز فتح خیبر به دست آن حضرت و روز مبعث، روز ۲۰ رمضان روز بالا رفتن او بر دوش پیامبر برای شکستن بتها، ۱۵ جمادی الاول فتح بصره، ۱۷ شوال روز ردّ الشمس، اول ذی حجّه روز مأموریت یافتن برای قرائت آیات برائت بر مشرکین، ۹ ذی حجّه روز بسته شدن همۀ درها به مسجد پیامبر مگر در خانۀ علی، ۲۴ ذی حجّه روز مباهله و روز صدقه دادن انگشتر در نماز، ذی حجّه روز نزول سورۀ هل اتی، و روز ازدواجش با فاطمه (ع)و روز بیعت مردم با او برای خلافت.[۱۰] بوسه زدن بر آستان مولا و زیارت نجف اشرف و پیمودن این وادی عشق با پای مودّت و رسیدن به سایه‌سار حریم آن حرم، زمینه‌ساز سیراب شدن از کوثر ولایت و نوشیدن از بادۀ محبت علی(ع) و تماشای آینۀ حق‌نمای علوی است. علی(ع) فرزند کعبه و شهید محراب است، مزارش نیز کعبۀ ولایت است و حریم حرمت و مطاف اهل دل[۱۱]، براساس همین فلسفه و تأثیر و جایگاه ویژۀ زیارت مولای متقیان، در کتب روایت و دعا زیارت‌های متعددی برای آن حضرت نقل شده است، چه زیارت‌های مطلقه چه مخصوص، مانند زیارت رحبیّه، زیارت آن حضرت در روز ولادت پیامبر و در مبعث حضرت رسول(ص).[۱۲] زیارتنامۀ وی در روز میلاد و مبعث پیامبر، سرشار از تعابیر زیباست که همه اشاره به مناقب، فضایل و حوادث زندگی آن حضرت دارد و صدها منقبت مورد اشاره قرار گرفته است، همچنین زیارت او در روز عید غدیر، آکنده از فضایل بی‌نظیر آن امام است.[۱۳]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:  

  1. «هرکس مرا در حال حیات یا پس از مرگم زیارت کند، یا پدرت یا برادرت یا تو را زیارت کند، بر من است که روز قیامت او را دیدار کنم و از گناهانش برهانم.» من لا یحضره الفقیه، ج ۲ ص ۵۷۷
  2. من لا یحضره الفقیه، ج ۲ ص ۵۷۷
  3. من لا یحضره الفقیه، ج ۲ ص ۵۶۵
  4. بحث زیارت و روایات آن از جمله در این منابع است: «من لا یحضره الفقیه» ، ج ۲، «تهذیب» ، ج ۶، «وسائل الشیعه» ، ج 9، «بحار الأنوار» ، ج ۹۷،۹۸ و ۹۹، «میزان الحکمه» ، واژۀ زیارت، «کامل الزیارات» ابن قولویه، «جواهر» ، ج ۱۹ و چندین «کتاب المزار» از علمای شیعه مثل شیخ طوسی و شهید اول و شیخ مفید و دیگران
  5. از جمله ر. ک: «زیارت» ، سیّد محمّد حسینی، «زیارت» جواد محدثی، «شوق دیدار» محمّد مهدی رکنی، «فلسفۀ زیارت و آیین آن» مرتضی جوادی آملی، «دائرة المعارف تشیّع» ج ۸ ص ۵۶۴ مدخل زیارت
  6. در بخش الحاقی کتاب «زیارت» سیّد محمّد حسینی (دفتر نشر فرهنگ اسلامی) فهرست مفصّلی است که صدها کتاب در محورهای یاد شده را معرّفی کرده است.
  7. محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص:۲۹۳.
  8. وسائل الشیعه، ج ۱۰ ص ۲۹۸ ح ۱
  9. وسائل الشیعه، ج ۱۰ ص ۲۹۴ ح ۳
  10. حار الأنوار، ج ۹۷ ص ۳۸۳
  11. دربارۀ زیارت حضرت امیر ر. ک: «کربلا کعبۀ دلها» از نویسنده، فصل ۳
  12. به مفاتیح الجنان رجوع شود، که ۷ زیارت مطلقه و ۳ زیارت مخصوصه نقل کرده است، افزون بر زیارت امین اللّه و جامعۀ کبیره
  13. محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص:۲۹۵.