داوری‌های امام علی: تفاوت میان نسخه‌ها

* [[صحیح البخاری‌ (کتاب)|صحیح البخاری‌]]- به [[نقل]] از [[عمر]]-: آگاه‌ترینِ ما، به [موازین‌] [[قضا]] [[علی]] است<ref>صحیح البخاری، ج ۴، ص ۱۶۲۹، ح ۴۲۱۱.</ref>.

* [[امام علی]] {{ع}}: [[پیامبر خدا]] مرا به [[یمن]] فرستاد. گفتم: ای [[پیامبر خدا]]! مرا برای [[داوری]] به‌سوی یمنْ گسیل می‌داری، در حالی که جوانم و از [[داوری]] چیزی نمی‌دانم؟ دست‌خود را روی سینه من گذاشت و گفت: "پروردگارا! دلش را [[هدایت]] کن وزبانش را [[استوار]] فرما". پس از آن، هرگز در [[داوری]] بین دو نفر، تردید نکردم<ref>{{متن حدیث|الإمام علی {{ع}}: بَعَثَنی رَسولُ اللهِ {{صل}} إلَی الیمَنِ، فَقُلتُ: یا رَسولَ اللهِ، تَبعَثُنی وأنَا شاب أقضی بَینَهُم ولا أدری مَا القَضاءُ؟ فَضَرَبَ بِیدِهِ فی صَدری، ثُم قالَ: «اللهُم اهدِ قَلبَهُ، وثَبت لِسانَهُ»، فَما شَککتُ بَعدُ فی قَضاءٍ بَینَ اثنَینِ}} (سنن ابن ماجة، ج ۲، ص ۷۷۴، ح ۲۳۱۰).</ref>.

== نمونه‌هایی از داوری‌های امام علی {{ع}} ==

* '''کشتگان در دام شیر''': [[امام صادق]] {{ع}}: در [[یمن]]، گروهی از [[مردم]] برای شکار شیر، گودالی کندند و شیری در آن‌افتاد. [[مردم]]، گرد آن گودالْ جمع شدند که شیر را تماشا کنند. مردی در گودال‌افتادو چنگ به دیگری زد. وی هم به دیگری چسبید و به همین ترتیب او نیزدیگری را گرفت. آن‌گاه، شیر، آنان را زخمی کرد. بعضی بر اثر زخم شیر جان‌سپردند و بعضی نیز پس از بیرون آورده شدن از گودال، مُردند. [قبایل‌] آنان دراین باره با هم به [[کشمکش]] پرداختند و به روی هم [[شمشیر]] کشیدند. [[علی]] {{ع}} فرمود: "بیایید من بین شما [[داوری]] کنم". آن گاه برای اولی به یک چهارم دیه، برای دومی به یک سوم دیه، برای سومی به‌نصف دیه و برای چهارمی، به دیه کاملْ [[حکم]] کرد و آن را بر عهده قبیله‌هایی که‌درآن جا گرد آمده بودند، قرار داد. گروهی از آنان [[راضی]] شدند و گروهی ناراضی گشتند و واقعه را به اطلاع [[پیامبر]] {{صل}} رساندند و [[داوری]] [[امیر مؤمنان]] را به وی خبر دادند. [[پیامبر]] {{صل}} [[داوری]] [[علی]] {{ع}} را [[تأیید]] فرمود<ref>{{متن حدیث|الإمام الصادق {{ع}}: إن قَوماً احتَفَروا زُبیةً لِلأَسَدِ بِالیمَنِ، فَوقَعَ فیهَا الأَسَدُ، فَازدَحَمَ الناسُ عَلَیها ینظُرونَ إلَی الأَسَدِ، فَوَقَعَ فیها رَجُلٌ، فَتَعَلقَ بِآخَرَ، فَتَعَلقَ الآخَرُ بِآخَرَ وَالآخَرُ بِآخَرَ، فَجَرَحَهُمُ الأَسَدُ؛ فَمِنهُم مَن ماتَ مِن جِراحَةِ الأَسَدِ، ومِنهُم مَن اخرِجَ فَماتَ، فَتَشاجَروا فی ذلِک حَتی‌ أخَذُوا السیوفَ. فَقالَ أمیرُ المُؤمِنینَ {{ع}}: هَلُموا أقضی بَینُکم؛ فَقَضی‌ أن لِلأَولِ رُبعَ الدیةِ، ولِلثانی ثُلثَ الدیةِ، ولِلثالِثِ نِصفَ الدیةِ، ولِلرابِعِ دِیةً کامِلَةً، وجَعَلَ ذلِک عَلی‌ قَبائِلِ الذینَ ازدَحَموا، فَرَضِی بِعضُ القَومِ وسَخِطَ بَعضٌ. فَرُفِعَ ذلِک إلَی النبِی {{صل}} واخبِرَ بِقَضاءِ أمیرِ المُؤمِنینَ {{ع}} فَأَجازَهُ}} (الکافی، ج ۷، ص ۲۸۶، ح ۲).</ref>.