جهان‌بینی فلسفی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{نبوت}}
{{مدخل مرتبط
{{مدخل مرتبط
| موضوع مرتبط = جهان‌بینی
| موضوع مرتبط = جهان‌بینی
| عنوان مدخل  = [[جهان‌بینی]]
| عنوان مدخل  = جهان‌بینی
| مداخل مرتبط = [[جهان‌بینی در قرآن]] - [[جهان‌بینی در حدیث]] - [[جهان‌بینی در نهج البلاغه]] - [[جهان‌بینی در معارف دعا و زیارات]] - [[جهان‌بینی در کلام اسلامی]] - [[جهان‌بینی در فلسفه اسلامی]] - [[جهان‌بینی در عرفان اسلامی]]
| مداخل مرتبط = [[جهان‌بینی در قرآن]] - [[جهان‌بینی در کلام اسلامی]] - [[جهان‌بینی در فلسفه اسلامی]] - [[جهان‌بینی در عرفان اسلامی]] - [[جهان‌بینی در فقه اسلامی]]
| پرسش مرتبط  = جهان‌بینی (پرسش)
| پرسش مرتبط  =  
}}
}}


== مقدمه ==
== مقدمه ==
* [[جهان‌بینی]] [[فلسفی]]، از آن نظر که به یک سلسله اصول متکی است و آن اصول اولاً، بدیهی و برای ذهن غیرقابل انکارند و با روش [[برهان]] و [[استدلال]] پیش می‌‌روند؛ و ثانیاً، عام و دربرگیرنده‌اند و در اصطلاح [[فلسفی]]، از [[احکام]] موجود بما هو موجودند، طبعاً از نوعی جزم برخوردار است و آن تزلزل و [[بی‌ثباتی]] که در [[جهان‌بینی]] [[علمی]] دیده می‌‌شود، در [[جهان‌بینی]] [[فلسفی]] ملاحظه نمی‌شود و محدودیت [[جهان‌بینی]] [[علمی]] را نیز ندارد.
[[جهان‌بینی]] [[فلسفی]]، از آن نظر که به یک سلسله اصول متکی است و آن اصول اولاً، بدیهی و برای ذهن غیرقابل انکارند و با روش [[برهان]] و [[استدلال]] پیش می‌‌روند؛ و ثانیاً، عام و دربرگیرنده‌اند و در اصطلاح [[فلسفی]]، از [[احکام]] موجود بما هو موجودند، طبعاً از نوعی جزم برخوردار است و آن تزلزل و [[بی‌ثباتی]] که در [[جهان‌بینی]] [[علمی]] دیده می‌‌شود، در [[جهان‌بینی]] [[فلسفی]] ملاحظه نمی‌شود و محدودیت [[جهان‌بینی]] [[علمی]] را نیز ندارد.
* [[جهان‌بینی]] [[فلسفی]]، ارکان و پایه‌های [[ایدئولوژی]] [[انسان]] را [[استوار]] می‌‌سازد، یا از بیخ و بن ویران می‌‌نماید. [[تفکر]] [[فلسفی]]، چهره و قیافه [[جهان]] را در کل خود مشخص می‌‌کند.
 
* [[جهان‌بینی]] [[فلسفی]]، مقدمه عمل و مؤثر در عمل است؛ چرا که جهت عمل و راه [[انتخاب]] [[زندگی]] [[انسان]] را مشخص می‌‌کند. [[جهان‌بینی]] [[فلسفی]]، طرز برخورد و عکس‌العمل [[انسان]] را در برابر [[جهان]] تحت‌تأثیر قرار می‌‌دهد؛ موضع او را در برابر [[جهان]] و [[جامعه]] معین می‌‌کند؛ نگرش او را به هستی و [[جهان]] شکل خاص می‌‌دهد؛ به [[انسان]] ایده می‌‌بخشد، یا ایده او را از او می‌‌گیرد؛ به حیات او معنی می‌دهد، یا او را به پوچی و هیچی می‌‌کشاند. بر این مبناست که [[علم]] [[قادر]] نیست تا به [[انسان]] نوعی [[جهان‌بینی]] بدهد که پایه و مبنای یک [[ایدئولوژی]] قرار گیرد؛ ولی [[فلسفه]] از عهده این مهم برمی‌آید<ref>مطهری، مقدمه‌ای بر جهان‌بینی اسلامی، ج۲: همو، شش مقاله (جهان‌بینی الهی و جهان‌بینی مادی)، ص۲۸۴ - ۲۸۳.</ref><ref>[[مسلم محمدی|محمدی، مسلم]]، [[فرهنگ اصطلاحات علم کلام (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات علم کلام]]، ص ۹۷-۹۸.</ref>.
[[جهان‌بینی]] [[فلسفی]]، ارکان و پایه‌های [[ایدئولوژی]] [[انسان]] را [[استوار]] می‌‌سازد، یا از بیخ و بن ویران می‌‌نماید. [[تفکر]] [[فلسفی]]، چهره و قیافه [[جهان]] را در کل خود مشخص می‌‌کند.
 
[[جهان‌بینی]] [[فلسفی]]، مقدمه عمل و مؤثر در عمل است؛ چرا که جهت عمل و راه [[انتخاب]] [[زندگی]] [[انسان]] را مشخص می‌‌کند. [[جهان‌بینی]] [[فلسفی]]، طرز برخورد و عکس‌العمل [[انسان]] را در برابر [[جهان]] تحت‌تأثیر قرار می‌‌دهد؛ موضع او را در برابر [[جهان]] و [[جامعه]] معین می‌‌کند؛ نگرش او را به هستی و [[جهان]] شکل خاص می‌‌دهد؛ به [[انسان]] ایده می‌‌بخشد، یا ایده او را از او می‌‌گیرد؛ به حیات او معنی می‌دهد، یا او را به پوچی و هیچی می‌‌کشاند. بر این مبناست که [[علم]] [[قادر]] نیست تا به [[انسان]] نوعی [[جهان‌بینی]] بدهد که پایه و مبنای یک [[ایدئولوژی]] قرار گیرد؛ ولی [[فلسفه]] از عهده این مهم برمی‌آید<ref>مطهری، مقدمه‌ای بر جهان‌بینی اسلامی، ج۲: همو، شش مقاله (جهان‌بینی الهی و جهان‌بینی مادی)، ص۲۸۴ - ۲۸۳.</ref>.<ref>[[مسلم محمدی|محمدی، مسلم]]، [[فرهنگ اصطلاحات علم کلام (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات علم کلام]]، ص ۹۷-۹۸.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
* [[پرونده:10119661.jpg|22px]] [[مسلم محمدی|محمدی، مسلم]]، [[فرهنگ اصطلاحات علم کلام (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات علم کلام''']]
# [[پرونده:10119661.jpg|22px]] [[مسلم محمدی|محمدی، مسلم]]، [[فرهنگ اصطلاحات علم کلام (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات علم کلام''']]
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}


خط ۲۱: خط ۲۲:


[[رده:مدخل‌]]
[[رده:مدخل‌]]
[[رده:جهان‌بینی فلسفی]]
[[رده:جهان‌بینی]]

نسخهٔ ‏۱۹ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۴۶

مقدمه

جهان‌بینی فلسفی، از آن نظر که به یک سلسله اصول متکی است و آن اصول اولاً، بدیهی و برای ذهن غیرقابل انکارند و با روش برهان و استدلال پیش می‌‌روند؛ و ثانیاً، عام و دربرگیرنده‌اند و در اصطلاح فلسفی، از احکام موجود بما هو موجودند، طبعاً از نوعی جزم برخوردار است و آن تزلزل و بی‌ثباتی که در جهان‌بینی علمی دیده می‌‌شود، در جهان‌بینی فلسفی ملاحظه نمی‌شود و محدودیت جهان‌بینی علمی را نیز ندارد.

جهان‌بینی فلسفی، ارکان و پایه‌های ایدئولوژی انسان را استوار می‌‌سازد، یا از بیخ و بن ویران می‌‌نماید. تفکر فلسفی، چهره و قیافه جهان را در کل خود مشخص می‌‌کند.

جهان‌بینی فلسفی، مقدمه عمل و مؤثر در عمل است؛ چرا که جهت عمل و راه انتخاب زندگی انسان را مشخص می‌‌کند. جهان‌بینی فلسفی، طرز برخورد و عکس‌العمل انسان را در برابر جهان تحت‌تأثیر قرار می‌‌دهد؛ موضع او را در برابر جهان و جامعه معین می‌‌کند؛ نگرش او را به هستی و جهان شکل خاص می‌‌دهد؛ به انسان ایده می‌‌بخشد، یا ایده او را از او می‌‌گیرد؛ به حیات او معنی می‌دهد، یا او را به پوچی و هیچی می‌‌کشاند. بر این مبناست که علم قادر نیست تا به انسان نوعی جهان‌بینی بدهد که پایه و مبنای یک ایدئولوژی قرار گیرد؛ ولی فلسفه از عهده این مهم برمی‌آید[۱].[۲]

منابع

پانویس

  1. مطهری، مقدمه‌ای بر جهان‌بینی اسلامی، ج۲: همو، شش مقاله (جهان‌بینی الهی و جهان‌بینی مادی)، ص۲۸۴ - ۲۸۳.
  2. محمدی، مسلم، فرهنگ اصطلاحات علم کلام، ص ۹۷-۹۸.