نجد: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | |||
| موضوع مرتبط = | |||
| عنوان مدخل = | |||
| مداخل مرتبط = | |||
| پرسش مرتبط = | |||
}} | |||
==آشنایی اجمالی== | ==آشنایی اجمالی== | ||
«نجد» منطقه وسیعی از [[شبه جزیره عربستان]]، را شامل می‌شود. این ناحیه از جنوب به [[یمن]]، از شرق به [[بحرین]] و از شمال به [[بادیه]] [[عراق]]، بادیه [[شام]] و بادیه جزیره محدود می‌شود<ref>اصطخری، مسالک و ممالک، ص۱۴.</ref>. نجد به علت بلندی ارتفاعش، به این نام موسوم شده است<ref>اصطخری، مسالک و ممالک، ص۴۴؛ یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۲۶۱-۲۶۲.</ref>. ارتفاع آن، از غرب به شرق (تا [[سرزمین]] عروض) کاسته می‌شود<ref>شوقی ضیف، عصر جاهلی، ص۲۵.</ref>. [[عرب]]، قسمت بلند نجد را که مجاور [[حجاز]] است «عالیه» و قسمت پشت آن را که به عراق می‌رسد «سافله» می‌نامد<ref>شوقی ضیف، عصر جاهلی، ص۲۵.</ref>. | «نجد» منطقه وسیعی از [[شبه جزیره عربستان]]، را شامل می‌شود. این ناحیه از جنوب به [[یمن]]، از شرق به [[بحرین]] و از شمال به [[بادیه]] [[عراق]]، بادیه [[شام]] و بادیه جزیره محدود می‌شود<ref>اصطخری، مسالک و ممالک، ص۱۴.</ref>. نجد به علت بلندی ارتفاعش، به این نام موسوم شده است<ref>اصطخری، مسالک و ممالک، ص۴۴؛ یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۲۶۱-۲۶۲.</ref>. ارتفاع آن، از غرب به شرق (تا [[سرزمین]] عروض) کاسته می‌شود<ref>شوقی ضیف، عصر جاهلی، ص۲۵.</ref>. [[عرب]]، قسمت بلند نجد را که مجاور [[حجاز]] است «عالیه» و قسمت پشت آن را که به عراق می‌رسد «سافله» می‌نامد<ref>شوقی ضیف، عصر جاهلی، ص۲۵.</ref>. | ||
* همچنین شرق نجد را که با یمامه مجاور است «وشوم» و شمال آن را است که به دو [[کوه]] [[اجا]] و سلمی، در [[سرزمین طی]] می‌رسد «قصیم» نامیده‌اند. قصیم شنزاری است که در آن «غضا» (نوعی چوب گز) می‌روید<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۴، ص۳۶۸.</ref>؛ از این رو، [[مردم]] نجد را «[[اهل]] الغضا» نامیده‌اند<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۴، ص۳۶۸؛ شوقی ضیف، عصر جاهلی، ص۲۵.</ref>. در شمال نجد، بیابان نفود قرار دارد که مساحت عظیمی را در بر دارد. این بیابان از «[[وادی]] [[تیماء]]» شروع می‌شود و تا سیصد میل به سمت شرق ادامه می‌یابد و از پشته‌های شن قرمز انباشته است<ref>شوقی ضیف، عصر جاهلی، ص۲۵.</ref>. نفود در نزدیکی عراق، به سمت جنوب میپیچد و نجد و بحرین را از هم جدا می‌سازد. این فاصله را «[[دهناء]]» یا «[[رملة العالج]]» نامیده‌اند که در [[زمان جاهلیت]] و [[اسلام]]، محل سکونت [[تمیم]] و [[ضبه]] بود<ref>شوقی ضیف، عصر جاهلی، ص۲۵؛ یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۲، ص۴۹۳.</ref>. کویر ربع‌الخالی نیز با وسعتی بالغ بر پنجاه هزار میل مربع، یمامه و نجد را از عمان، [[مهره]]، شحره و حضرموت جدا می‌کند<ref>شوقی ضیف، عصر جاهلی، ص۲۶.</ref>. صحرای [[احقاف]]، نیز جزء همین بیابان است که در حد فاصل بین یمن تا نجد و حجاز، کشیده شده است<ref>شوقی ضیف، عصر جاهلی، ص۲۶.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[وضعیت جغرافیایی و طبیعی (مقاله)|وضعیت جغرافیایی و طبیعی]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۲، ص:۳۷۲-۳۷۳.</ref>. | * همچنین شرق نجد را که با یمامه مجاور است «وشوم» و شمال آن را است که به دو [[کوه]] [[اجا]] و سلمی، در [[سرزمین طی]] می‌رسد «قصیم» نامیده‌اند. قصیم شنزاری است که در آن «غضا» (نوعی چوب گز) می‌روید<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۴، ص۳۶۸.</ref>؛ از این رو، [[مردم]] نجد را «[[اهل]] الغضا» نامیده‌اند<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۴، ص۳۶۸؛ شوقی ضیف، عصر جاهلی، ص۲۵.</ref>. در شمال نجد، بیابان نفود قرار دارد که مساحت عظیمی را در بر دارد. این بیابان از «[[وادی]] [[تیماء]]» شروع می‌شود و تا سیصد میل به سمت شرق ادامه می‌یابد و از پشته‌های شن قرمز انباشته است<ref>شوقی ضیف، عصر جاهلی، ص۲۵.</ref>. نفود در نزدیکی عراق، به سمت جنوب میپیچد و نجد و بحرین را از هم جدا می‌سازد. این فاصله را «[[دهناء]]» یا «[[رملة العالج]]» نامیده‌اند که در [[زمان جاهلیت]] و [[اسلام]]، محل سکونت [[تمیم]] و [[ضبه]] بود<ref>شوقی ضیف، عصر جاهلی، ص۲۵؛ یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۲، ص۴۹۳.</ref>. کویر ربع‌الخالی نیز با وسعتی بالغ بر پنجاه هزار میل مربع، یمامه و نجد را از عمان، [[مهره]]، شحره و حضرموت جدا می‌کند<ref>شوقی ضیف، عصر جاهلی، ص۲۶.</ref>. صحرای [[احقاف]]، نیز جزء همین بیابان است که در حد فاصل بین یمن تا نجد و حجاز، کشیده شده است<ref>شوقی ضیف، عصر جاهلی، ص۲۶.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[وضعیت جغرافیایی و طبیعی (مقاله)|وضعیت جغرافیایی و طبیعی]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۲، ص:۳۷۲-۳۷۳.</ref>. | ||
== منابع == | |||
{{منابع}} | |||
# [[پرونده:42439.jpg|22px]] [[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[وضعیت جغرافیایی و طبیعی (مقاله)|وضعیت جغرافیایی و طبیعی]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱''']] | |||
{{پایان منابع}} | |||
== پانویس == | |||
{{پانویس}} | |||
نسخهٔ ۷ فوریهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۰۸:۱۵
موضوع مرتبط ندارد - مدخل مرتبط ندارد - پرسش مرتبط ندارد
آشنایی اجمالی
«نجد» منطقه وسیعی از شبه جزیره عربستان، را شامل می‌شود. این ناحیه از جنوب به یمن، از شرق به بحرین و از شمال به بادیه عراق، بادیه شام و بادیه جزیره محدود می‌شود[۱]. نجد به علت بلندی ارتفاعش، به این نام موسوم شده است[۲]. ارتفاع آن، از غرب به شرق (تا سرزمین عروض) کاسته می‌شود[۳]. عرب، قسمت بلند نجد را که مجاور حجاز است «عالیه» و قسمت پشت آن را که به عراق می‌رسد «سافله» می‌نامد[۴].
- همچنین شرق نجد را که با یمامه مجاور است «وشوم» و شمال آن را است که به دو کوه اجا و سلمی، در سرزمین طی می‌رسد «قصیم» نامیده‌اند. قصیم شنزاری است که در آن «غضا» (نوعی چوب گز) می‌روید[۵]؛ از این رو، مردم نجد را «اهل الغضا» نامیده‌اند[۶]. در شمال نجد، بیابان نفود قرار دارد که مساحت عظیمی را در بر دارد. این بیابان از «وادی تیماء» شروع می‌شود و تا سیصد میل به سمت شرق ادامه می‌یابد و از پشته‌های شن قرمز انباشته است[۷]. نفود در نزدیکی عراق، به سمت جنوب میپیچد و نجد و بحرین را از هم جدا می‌سازد. این فاصله را «دهناء» یا «رملة العالج» نامیده‌اند که در زمان جاهلیت و اسلام، محل سکونت تمیم و ضبه بود[۸]. کویر ربع‌الخالی نیز با وسعتی بالغ بر پنجاه هزار میل مربع، یمامه و نجد را از عمان، مهره، شحره و حضرموت جدا می‌کند[۹]. صحرای احقاف، نیز جزء همین بیابان است که در حد فاصل بین یمن تا نجد و حجاز، کشیده شده است[۱۰][۱۱].
منابع
پانویس
- ↑ اصطخری، مسالک و ممالک، ص۱۴.
- ↑ اصطخری، مسالک و ممالک، ص۴۴؛ یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۲۶۱-۲۶۲.
- ↑ شوقی ضیف، عصر جاهلی، ص۲۵.
- ↑ شوقی ضیف، عصر جاهلی، ص۲۵.
- ↑ یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۴، ص۳۶۸.
- ↑ یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۴، ص۳۶۸؛ شوقی ضیف، عصر جاهلی، ص۲۵.
- ↑ شوقی ضیف، عصر جاهلی، ص۲۵.
- ↑ شوقی ضیف، عصر جاهلی، ص۲۵؛ یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۲، ص۴۹۳.
- ↑ شوقی ضیف، عصر جاهلی، ص۲۶.
- ↑ شوقی ضیف، عصر جاهلی، ص۲۶.
- ↑ حسینی ایمنی، سید علی اکبر، وضعیت جغرافیایی و طبیعی، فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم، ج۲، ص:۳۷۲-۳۷۳.