ابوحابس جهنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[ابوحابس جهنی در تراجم و رجال]] - [[ابوحابس جهنی در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط  = }}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = صحابه | عنوان مدخل  = ابوحابس جهنی | مداخل مرتبط = [[ابوحابس جهنی در تراجم و رجال]] - [[ابوحابس جهنی در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط  = }}
{{جعبه اطلاعات اصحاب
| نام = ابوحابس جهنی
| مشهور به =
| نام تصویر = تصویر قدیمی مدینه.jpg   
| عرض تصویر =
| توضیح تصویر = تصویر قدیمی مدینه
| نام کامل = ابوحابس جهنی
| نام‌های دیگر =
| جنسیت = مرد
| کنیه = 
| لقب = 
| اهل =
| از قبیله = [[جهنیه]] 
| از تیره =
| پدر =     
| مادر =     
| همسر =       
| پسر =         
| دختر = 
| خواهر = 
| برادر =
| خویشاوندان = 
| وابستگان =
| تاریخ تولد = 
| محل تولد = 
| محل زندگی = [[مدینه]] 
| تاریخ درگذشت = 
| محل درگذشت =   
| تاریخ شهادت =   
| محل شهادت = 
| طول عمر =   
| محل دفن = 
| دین =
| مذهب =
| از اصحاب = [[پیامبر خاتم]]
| از طبقه =
| در جنگ =
| نقش‌ها =
| فعالیت‌ها =   
| علت شهرت =
| علت درگذشت = 
| علت شهادت =
| راوی از =
| روایات مشهور = 
| مشایخ او = 
| راویان از او =
| آخرین راوی از او =
}}


== مقدمه ==
== مقدمه ==
از میان [[سیره‌نویسان]]، فقط [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۷، ص۶۸.</ref> مدخلی به وی اختصاص داده و به این سخن بسنده کرده است که [[طبری]] او را از [[صحابه]] دانسته و [[ابن فتحون]] نیز در این باره استدراکی دارد. اما با بررسی آثار طبری، از چنین فردی اطلاعی به دست نیامد.
از میان [[سیره‌نویسان]]، فقط [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۷، ص۶۸.</ref> مدخلی به وی اختصاص داده و به این سخن بسنده کرده است که [[طبری]] او را از [[صحابه]] دانسته و [[ابن فتحون]] نیز در این باره استدراکی دارد. اما با بررسی آثار طبری، از چنین فردی اطلاعی به دست نیامد.


برخی [[محدثان]] و [[مفسران]] در [[فضیلت]] دو [[سورۀ ناس]] و فلق، روایتی از وی نقل کرده‌اند که [[پیامبر]] {{صل}} به او فرمود: ای ابوحابس! آیا تو را به [[بهترین]] چیزی که [[پناه]] برندگان بدان پناه می‌برند خبر ندهم؟ گفت: بله ای [[رسول خدا]]. آن [[حضرت]] فرمود: منظور از آن، دو [[سوره]] {{متن قرآن|قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ}}<ref>«بگو: به پروردگار سپیده‌دم پناه می‌برم» سوره فلق، آیه ۱.</ref> و {{متن قرآن|قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النَّاسِ}}<ref>«بگو: به پروردگار آدمیان پناه می‌برم» سوره ناس، آیه ۱.</ref> است که به آنها "معوذتان" گفته می‌شود <ref>کنز العمال، ج۱، ص۴۸۶؛ مجلسی، ج۸۹، ص۳۶۷.</ref>. بنا به نوشته شوکانی<ref>شوکانی، ج۵، ص۵۱۸.</ref> و [[سیوطی]]<ref>سیوطی، ج۶، ص۴۱۶.</ref> این [[روایت]] را [[ابن سعد]]، [[نسائی]]، [[بغوی]] و [[بیهقی]] از ابوحابس نقل کرده‌اند. در منابع دیگر، روایت یاد شده از طریق [[ابن عابس]] و [[ابوحماد عقبة بن عامر جهنی]] نقل شده است که [[شهرت]] بیشتری دارد<ref>برای نمونه ر. ک: احمد بن حنبل، ج۳، ص۴۱۷، ج۴، ص۱۴۴ و ۱۵۳؛ ابن ابی عاصم، ج۵، ص۳۶؛ نسائی، ج۸، ص۲۵۱؛ مزی، ج۳۴، ص۴۵۵؛ طبرانی، ج۱۷، ص۳۴۴؛ نوری، ج۱۹، ص۲۴۱.</ref>. برخی منابع دیگر، [[حدیث]] یاد شده به [[ابن عائش]] (شاید نصحیف ابن عابس باشد) نسبت داده شده است<ref>ابن سعد، ج۲، ص۲۱۲؛ طبرانی، ص۳۳۰؛ ابن اثیر، ج۵، ص۲۸.</ref><ref>[[سید محمود سامانی|سامانی، سید محمود]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابوحابس جهنی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۲۲۷.</ref>
برخی [[محدثان]] و [[مفسران]] در [[فضیلت]] دو [[سورۀ ناس]] و فلق، روایتی از وی نقل کرده‌اند که [[پیامبر]] {{صل}} به او فرمود: ای ابوحابس! آیا تو را به [[بهترین]] چیزی که [[پناه]] برندگان بدان پناه می‌برند خبر ندهم؟ گفت: بله ای [[رسول خدا]]. آن [[حضرت]] فرمود: منظور از آن، دو [[سوره]] {{متن قرآن|قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ}}<ref>«بگو: به پروردگار سپیده‌دم پناه می‌برم» سوره فلق، آیه ۱.</ref> و {{متن قرآن|قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النَّاسِ}}<ref>«بگو: به پروردگار آدمیان پناه می‌برم» سوره ناس، آیه ۱.</ref> است که به آنها «معوذتان» گفته می‌شود <ref>کنز العمال، ج۱، ص۴۸۶؛ مجلسی، ج۸۹، ص۳۶۷.</ref>. بنا به نوشته شوکانی<ref>شوکانی، ج۵، ص۵۱۸.</ref> و [[سیوطی]]<ref>سیوطی، ج۶، ص۴۱۶.</ref> این [[روایت]] را [[ابن سعد]]، [[نسائی]]، [[بغوی]] و [[بیهقی]] از ابوحابس نقل کرده‌اند. در منابع دیگر، روایت یاد شده از طریق [[ابن عابس]] و [[ابوحماد عقبة بن عامر جهنی]] نقل شده است که [[شهرت]] بیشتری دارد<ref>برای نمونه ر. ک: احمد بن حنبل، ج۳، ص۴۱۷، ج۴، ص۱۴۴ و ۱۵۳؛ ابن ابی عاصم، ج۵، ص۳۶؛ نسائی، ج۸، ص۲۵۱؛ مزی، ج۳۴، ص۴۵۵؛ طبرانی، ج۱۷، ص۳۴۴؛ نوری، ج۱۹، ص۲۴۱.</ref>. برخی منابع دیگر، [[حدیث]] یاد شده به [[ابن عائش]] (شاید نصحیف ابن عابس باشد) نسبت داده شده است<ref>ابن سعد، ج۲، ص۲۱۲؛ طبرانی، ص۳۳۰؛ ابن اثیر، ج۵، ص۲۸.</ref><ref>[[سید محمود سامانی|سامانی، سید محمود]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابوحابس جهنی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۲۲۷.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
خط ۱۶: خط ۶۴:
[[رده:اعلام]]
[[رده:اعلام]]
[[رده:اصحاب پیامبر]]
[[رده:اصحاب پیامبر]]
[[رده:جهنیه]]

نسخهٔ ‏۱۳ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۲۰:۳۹

ابوحابس جهنی
تصویر قدیمی مدینه
نام کاملابوحابس جهنی
جنسیتمرد
از قبیلهجهنیه
محل زندگیمدینه
از اصحابپیامبر خاتم

مقدمه

از میان سیره‌نویسان، فقط ابن حجر[۱] مدخلی به وی اختصاص داده و به این سخن بسنده کرده است که طبری او را از صحابه دانسته و ابن فتحون نیز در این باره استدراکی دارد. اما با بررسی آثار طبری، از چنین فردی اطلاعی به دست نیامد.

برخی محدثان و مفسران در فضیلت دو سورۀ ناس و فلق، روایتی از وی نقل کرده‌اند که پیامبر (ص) به او فرمود: ای ابوحابس! آیا تو را به بهترین چیزی که پناه برندگان بدان پناه می‌برند خبر ندهم؟ گفت: بله ای رسول خدا. آن حضرت فرمود: منظور از آن، دو سوره ﴿قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ[۲] و ﴿قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النَّاسِ[۳] است که به آنها «معوذتان» گفته می‌شود [۴]. بنا به نوشته شوکانی[۵] و سیوطی[۶] این روایت را ابن سعد، نسائی، بغوی و بیهقی از ابوحابس نقل کرده‌اند. در منابع دیگر، روایت یاد شده از طریق ابن عابس و ابوحماد عقبة بن عامر جهنی نقل شده است که شهرت بیشتری دارد[۷]. برخی منابع دیگر، حدیث یاد شده به ابن عائش (شاید نصحیف ابن عابس باشد) نسبت داده شده است[۸][۹]

منابع

پانویس

  1. ابن حجر، ج۷، ص۶۸.
  2. «بگو: به پروردگار سپیده‌دم پناه می‌برم» سوره فلق، آیه ۱.
  3. «بگو: به پروردگار آدمیان پناه می‌برم» سوره ناس، آیه ۱.
  4. کنز العمال، ج۱، ص۴۸۶؛ مجلسی، ج۸۹، ص۳۶۷.
  5. شوکانی، ج۵، ص۵۱۸.
  6. سیوطی، ج۶، ص۴۱۶.
  7. برای نمونه ر. ک: احمد بن حنبل، ج۳، ص۴۱۷، ج۴، ص۱۴۴ و ۱۵۳؛ ابن ابی عاصم، ج۵، ص۳۶؛ نسائی، ج۸، ص۲۵۱؛ مزی، ج۳۴، ص۴۵۵؛ طبرانی، ج۱۷، ص۳۴۴؛ نوری، ج۱۹، ص۲۴۱.
  8. ابن سعد، ج۲، ص۲۱۲؛ طبرانی، ص۳۳۰؛ ابن اثیر، ج۵، ص۲۸.
  9. سامانی، سید محمود، مقاله «ابوحابس جهنی»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۲۲۷.