عصمت حضرت آدم: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۳: | خط ۳: | ||
== مقدمه == | == مقدمه == | ||
دو [[روایت]] نزدیک به هم از آن [[حضرت امام رضا]] {{ع}} وجود دارد. بر اساس یکی از آنها که [[راوی]] آن [[اباصلت هروی]] است، [[مأمون]] جمعی از [[عالمان]] [[اسلامی]] و دیگر [[ادیان]] را گرد آورد تا با [[امام رضا]] {{ع}} به [[محاجه]] برخیزند. در این میان، [[علی بن محمد بن جهم]] برخاست و پرسش‌هایی را درباره [[انبیا]] {{عم}} مطرح کرد. از جمله از [[آیه]] {{متن قرآن|...وَعَصَى آدَمُ رَبَّهُ فَغَوَى}}<ref>«و آدم با پروردگارش نافرمانی کرد و بیراه شد» سوره طه، آیه ۱۲۱.</ref> پرسید که چگونه با عصمت حضرت آدم {{ع}} [[سازگاری]] دارد. [[امام]] با ذکر اینکه هر سخن ناشایستی را نباید به [[انبیای الهی]] نسبت داد، فرمود: [[خداوند]] [[آدم]] را آفرید تا [[حجت]] و [[خلیفه]] او در [[زمین]] باشد، نه اینکه او را برای [[بهشت]] [[آفریده]] باشد، و [[عصیان]] ذکر شده در بهشت بود نه در زمین تا [[تقدیر الهی]] محقق گردد، و چون به زمین فرود آمد و خلیفه و [[حجت خدا]] گردید، [[معصوم]] شد، چنان که خداوند فرمود: {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَى آدَمَ وَنُوحًا وَآلَ إِبْرَاهِيمَ وَآلَ عِمْرَانَ عَلَى الْعَالَمِينَ}}<ref>«خداوند، آدم، نوح و خاندان ابراهیم و خاندان عمران را بر جهانیان برتری داد» سوره آل عمران، آیه ۳۳.</ref><ref>عیون أخبار الرضا {{ع}}، ج۱، ص۱۹۲-۱۹۳.</ref>. بدین گونه امام عصیان آدم را موجه می‌نماید. اما در روایت دیگر، علی بن محمد بن جهم می‌گوید: در مجلس مأمون حضور یافتم، در حالی که امام رضا {{ع}} نیز حاضر بود. در این نشست، مأمون از آن حضرت درباره آیه مذکور پرسید: چگونه این آیه با [[اعتقاد]] شما مبنی بر [[عصمت پیامبران]] سازگاری دارد؟ امام در پاسخ فرمود: [[خداوند]] به [[آدم]] و [[حوا]] فرمود تا در [[بهشت]] ساکن شوند، ولی به درختی نزدیک نشوند<ref>{{متن قرآن {{متن قرآن|وَقُلْنَا يَا آدَمُ اسْكُنْ أَنْتَ وَزَوْجُكَ الْجَنَّةَ وَكُلَا مِنْهَا رَغَدًا حَيْثُ شِئْتُمَا وَلَا تَقْرَبَا هَذِهِ الشَّجَرَةَ فَتَكُونَا مِنَ الظَّالِمِينَ}} «و گفتیم: ای آدم! تو و همسرت در بهشت جای گیرید و از (نعمت‌های) آن، از هر جا خواهید فراوان بخورید اما به این درخت نزدیک نشوید که از ستمگران گردید» سوره بقره، آیه ۳۵.</ref>، اما نفرمود به غیر آن نزدیک نشوید و نیز نفرمود از آن نخورید. و [[شیطان]] [[سوگند]] خورد و آنان را به خوردن از آن درخت [[ترغیب]] کرد و آنها تا آن [[زمان]] قسم دروغی نشنیده بودند و چنین کردند. اما این [[قبل از بعثت]] آدم بود و [[گناه]] بزرگی نبود که مستحق [[آتش]] باشد و چنین [[گناهان]] صغیره‌ای از [[پیامبران]] [[پیش از بعثت]] بخشودنی است، هر چند بعد از [[نزول وحی]] جایز نیست<ref>عیون أخبار الرضا {{ع}}، ج۱، ص۱۹۵- ۱۹۶.</ref>. بر این اساس، [[امام رضا]] {{ع}} ارتکاب عمل آدم را به دوران پیش از بعثت نسبت می‌دهد و آن را خلاف [[عصمت]] نمی‌داند<ref>[[سید علی رضا واسعی|واسعی، سید علی رضا واسعی]]، [[آدم - واسعی (مقاله)|مقاله «آدم»]]، [[دانشنامه امام رضا ج۱ (کتاب)|دانشنامه امام رضا]]، ج۱، ص ۵۱.</ref>. | دو [[روایت]] نزدیک به هم از آن [[حضرت امام رضا]] {{ع}} وجود دارد. بر اساس یکی از آنها که [[راوی]] آن [[اباصلت هروی]] است، [[مأمون]] جمعی از [[عالمان]] [[اسلامی]] و دیگر [[ادیان]] را گرد آورد تا با [[امام رضا]] {{ع}} به [[محاجه]] برخیزند. در این میان، [[علی بن محمد بن جهم]] برخاست و پرسش‌هایی را درباره [[انبیا]] {{عم}} مطرح کرد. از جمله از [[آیه]] {{متن قرآن|...وَعَصَى آدَمُ رَبَّهُ فَغَوَى}}<ref>«و آدم با پروردگارش نافرمانی کرد و بیراه شد» سوره طه، آیه ۱۲۱.</ref> پرسید که چگونه با عصمت حضرت آدم {{ع}} [[سازگاری]] دارد. [[امام]] با ذکر اینکه هر سخن ناشایستی را نباید به [[انبیای الهی]] نسبت داد، فرمود: [[خداوند]] [[آدم]] را آفرید تا [[حجت]] و [[خلیفه]] او در [[زمین]] باشد، نه اینکه او را برای [[بهشت]] [[آفریده]] باشد، و [[عصیان]] ذکر شده در بهشت بود نه در زمین تا [[تقدیر الهی]] محقق گردد، و چون به زمین فرود آمد و خلیفه و [[حجت خدا]] گردید، [[معصوم]] شد، چنان که خداوند فرمود: {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَى آدَمَ وَنُوحًا وَآلَ إِبْرَاهِيمَ وَآلَ عِمْرَانَ عَلَى الْعَالَمِينَ}}<ref>«خداوند، آدم، نوح و خاندان ابراهیم و خاندان عمران را بر جهانیان برتری داد» سوره آل عمران، آیه ۳۳.</ref><ref>عیون أخبار الرضا {{ع}}، ج۱، ص۱۹۲-۱۹۳.</ref>. بدین گونه امام عصیان آدم را موجه می‌نماید. اما در روایت دیگر، علی بن محمد بن جهم می‌گوید: در مجلس مأمون حضور یافتم، در حالی که امام رضا {{ع}} نیز حاضر بود. در این نشست، مأمون از آن حضرت درباره آیه مذکور پرسید: چگونه این آیه با [[اعتقاد]] شما مبنی بر [[عصمت پیامبران]] سازگاری دارد؟ امام در پاسخ فرمود: [[خداوند]] به [[آدم]] و [[حوا]] فرمود تا در [[بهشت]] ساکن شوند، ولی به درختی نزدیک نشوند<ref>{{متن قرآن {{متن قرآن|وَقُلْنَا يَا آدَمُ اسْكُنْ أَنْتَ وَزَوْجُكَ الْجَنَّةَ وَكُلَا مِنْهَا رَغَدًا حَيْثُ شِئْتُمَا وَلَا تَقْرَبَا هَذِهِ الشَّجَرَةَ فَتَكُونَا مِنَ الظَّالِمِينَ}} «و گفتیم: ای آدم! تو و همسرت در بهشت جای گیرید و از (نعمت‌های) آن، از هر جا خواهید فراوان بخورید اما به این درخت نزدیک نشوید که از ستمگران گردید» سوره بقره، آیه ۳۵.</ref>، اما نفرمود به غیر آن نزدیک نشوید و نیز نفرمود از آن نخورید. و [[شیطان]] [[سوگند]] خورد و آنان را به خوردن از آن درخت [[ترغیب]] کرد و آنها تا آن [[زمان]] قسم دروغی نشنیده بودند و چنین کردند. اما این [[قبل از بعثت]] آدم بود و [[گناه]] بزرگی نبود که مستحق [[آتش]] باشد و چنین [[گناهان]] صغیره‌ای از [[پیامبران]] [[پیش از بعثت]] بخشودنی است، هر چند بعد از [[نزول وحی]] جایز نیست<ref>عیون أخبار الرضا {{ع}}، ج۱، ص۱۹۵- ۱۹۶.</ref>. بر این اساس، [[امام رضا]] {{ع}} ارتکاب عمل آدم را به دوران پیش از بعثت نسبت می‌دهد و آن را خلاف [[عصمت]] نمی‌داند<ref>[[سید علی رضا واسعی|واسعی، سید علی رضا واسعی]]، [[آدم - واسعی (مقاله)|مقاله «آدم»]]، [[دانشنامه امام رضا ج۱ (کتاب)|دانشنامه امام رضا]]، ج۱، ص ۵۱.</ref>. | ||
== پرسش مستقیم == | |||
# [[آیا آیه ۱۲۱ و ۱۲۲ سوره طه بر عدم عصمت حضرت آدم دلالت دارد؟ (پرسش)]] | |||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||
نسخهٔ ۱۰ ژوئن ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۵۰
مقدمه
دو روایت نزدیک به هم از آن حضرت امام رضا (ع) وجود دارد. بر اساس یکی از آنها که راوی آن اباصلت هروی است، مأمون جمعی از عالمان اسلامی و دیگر ادیان را گرد آورد تا با امام رضا (ع) به محاجه برخیزند. در این میان، علی بن محمد بن جهم برخاست و پرسش‌هایی را درباره انبیا (ع) مطرح کرد. از جمله از آیه ﴿...وَعَصَى آدَمُ رَبَّهُ فَغَوَى﴾[۱] پرسید که چگونه با عصمت حضرت آدم (ع) سازگاری دارد. امام با ذکر اینکه هر سخن ناشایستی را نباید به انبیای الهی نسبت داد، فرمود: خداوند آدم را آفرید تا حجت و خلیفه او در زمین باشد، نه اینکه او را برای بهشت آفریده باشد، و عصیان ذکر شده در بهشت بود نه در زمین تا تقدیر الهی محقق گردد، و چون به زمین فرود آمد و خلیفه و حجت خدا گردید، معصوم شد، چنان که خداوند فرمود: ﴿إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَى آدَمَ وَنُوحًا وَآلَ إِبْرَاهِيمَ وَآلَ عِمْرَانَ عَلَى الْعَالَمِينَ﴾[۲][۳]. بدین گونه امام عصیان آدم را موجه می‌نماید. اما در روایت دیگر، علی بن محمد بن جهم می‌گوید: در مجلس مأمون حضور یافتم، در حالی که امام رضا (ع) نیز حاضر بود. در این نشست، مأمون از آن حضرت درباره آیه مذکور پرسید: چگونه این آیه با اعتقاد شما مبنی بر عصمت پیامبران سازگاری دارد؟ امام در پاسخ فرمود: خداوند به آدم و حوا فرمود تا در بهشت ساکن شوند، ولی به درختی نزدیک نشوند[۴]، اما نفرمود به غیر آن نزدیک نشوید و نیز نفرمود از آن نخورید. و شیطان سوگند خورد و آنان را به خوردن از آن درخت ترغیب کرد و آنها تا آن زمان قسم دروغی نشنیده بودند و چنین کردند. اما این قبل از بعثت آدم بود و گناه بزرگی نبود که مستحق آتش باشد و چنین گناهان صغیره‌ای از پیامبران پیش از بعثت بخشودنی است، هر چند بعد از نزول وحی جایز نیست[۵]. بر این اساس، امام رضا (ع) ارتکاب عمل آدم را به دوران پیش از بعثت نسبت می‌دهد و آن را خلاف عصمت نمی‌داند[۶].
پرسش مستقیم
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ «و آدم با پروردگارش نافرمانی کرد و بیراه شد» سوره طه، آیه ۱۲۱.
- ↑ «خداوند، آدم، نوح و خاندان ابراهیم و خاندان عمران را بر جهانیان برتری داد» سوره آل عمران، آیه ۳۳.
- ↑ عیون أخبار الرضا (ع)، ج۱، ص۱۹۲-۱۹۳.
- ↑ {{متن قرآن ﴿وَقُلْنَا يَا آدَمُ اسْكُنْ أَنْتَ وَزَوْجُكَ الْجَنَّةَ وَكُلَا مِنْهَا رَغَدًا حَيْثُ شِئْتُمَا وَلَا تَقْرَبَا هَذِهِ الشَّجَرَةَ فَتَكُونَا مِنَ الظَّالِمِينَ﴾ «و گفتیم: ای آدم! تو و همسرت در بهشت جای گیرید و از (نعمت‌های) آن، از هر جا خواهید فراوان بخورید اما به این درخت نزدیک نشوید که از ستمگران گردید» سوره بقره، آیه ۳۵.
- ↑ عیون أخبار الرضا (ع)، ج۱، ص۱۹۵- ۱۹۶.
- ↑ واسعی، سید علی رضا واسعی، مقاله «آدم»، دانشنامه امام رضا، ج۱، ص ۵۱.