ناکثین در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخهها
جز (جایگزینی متن - 'ه. ق.' به 'ﻫ.ق') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲: | خط ۲: | ||
| موضوع مرتبط = ناکثین | | موضوع مرتبط = ناکثین | ||
| عنوان مدخل = ناکثین | | عنوان مدخل = ناکثین | ||
| مداخل مرتبط = [[ناکثین در نهج البلاغه]] - [[ناکثین در تاریخ اسلامی]] - [[ناکثین در فقه سیاسی]] | | مداخل مرتبط = [[ناکثین در نهج البلاغه]] - [[ناکثین در تاریخ اسلامی]] - [[ناکثین در فقه سیاسی]] - [[ناکثین در معارف و سیره نبوی]] - [[ناکثین در معارف و سیره علوی]] | ||
| پرسش مرتبط = | | پرسش مرتبط = | ||
}} | }} |
نسخهٔ کنونی تا ۲۳ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۳۲
مقدمه
اصطلاح «ناکثین» (پیمانشکنان)[۱] لقبی بود که علی (ع) به اهل واقعه جمل داده بود. آنها که در مدینه با علی (ع) بیعت کرده بودند، در بصره عهد خود را شکسته و به مخالفت با آن حضرت برخاستند. کسانی چون "طلحه" و "زبیر" که عدالت علی (ع) را با منافع دنیاطلبی خویش در تضاد میدیدند، به همراهی عدّهای از جمله، عایشه - همسر رسول خدا (ص) - به بصره رفته و با تهیۀ مقدمات جنگ و به بهانه خونخواهی عثمان در جمادی الاخری سال ۳۶ ﻫ.ق به نبرد با علی (ع) پرداختهاند[۲]. چون عایشه بر شتری بنام "عسکر" سوار بود این جنگ، به جنگ "جمل" مشهور است[۳]. هر چند سرانجام، جنگ به نفع امام (ع) تمام شد، ولی در نوع خود نخستین جنگ در حوزۀ داخلی مسلمانان به شمار آمد[۴].
منابع
پانویس
- ↑ وَإِنْ نَكَثُوا أَيْمَانَهُمْ مِنْ بَعْدِ عَهْدِهِمْ وَطَعَنُوا فِي دِينِكُمْ فَقَاتِلُوا أَئِمَّةَ الْكُفْرِ إِنَّهُمْ لَا أَيْمَانَ لَهُمْ لَعَلَّهُمْ يَنْتَهُونَ «و اگر پیمانشان را پس از بستن بشکنند و به دینتان طعنه زنند با پیشگامان کفر که به هیچ پیمانی پایبند نیستند کارزار کنید باشد که باز ایستند» سوره توبه، آیه ۱۲؛ لغتنامه دهخدا، ج۱۴، ص۲۲۲۱۷؛ مجمع البحرین، ج۲، ص۲۶۶.
- ↑ تاریخ طبری، ج۳، ص۱۲؛ الکامل فی التاریخ، ج۳، ص۱۲۷؛ مجمع البحرین، ج۲، ص۲۶۶؛ حدیثی از امام علی (ع) («أُمِرْتُ بِقِتَالِ النَّاكِثِينَ وَ الْقَاسِطِينَ وَ الْمَارِقِينَ». خصال، ج۱، ص۱۵۴).
- ↑ تاریخ طبری، ج۳، ص۱۱. الکامل، ج۳، ص۱۱۲.
- ↑ فروتن، اباصلت، مرادی، علی اصغر، واژهنامه فقه سیاسی، ص ۱۷۳.