۳۳٬۷۴۹
ویرایش
(←مقدمه) |
جز (جایگزینی متن - '{{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن' به '{{عربی|اندازه=100%|﴿{{متن قرآن') |
||
خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
=== معنای اصطلاحی علوم قرآنی=== | === معنای اصطلاحی علوم قرآنی=== | ||
*این اصطلاح به سه معنا به کار رفته است: | *این اصطلاح به سه معنا به کار رفته است: | ||
'''۱. علومٌ فِی القرآن (معارف قرآن):''' این اصطلاح از علوم قرآنی, نگاهی به درون قرآن است. بی تردید قرآن کریم حاوی علوم و حکمتهایی است که بشر با دانستن و به کار بستن آنها میتواند به هدف عالی آفرینش خود دست یازد. با تدبر در قرآن است که میتوان به شاخهها و میوههای جدیدی از معرفت قرآنی دست یافت. گرچه قرآن کریم در موضوعات گوناگون به نشر دانش و حکمت پرداخته است، اما شاید بتوان آنها را در موضوعاتی کلی همچون اعتقادات، اخلاقیات، احکام، قصص و امثال طبقهبندی کرد. بسیاری از مطالبی که در قرآن آمده است در صورتی که قرآن آنها را بیان نمیکرد بشر نمیتوانست از راه عقل خویش بدان دست یابد. به طور مثال، خداوند متعال یکی از نظامهای پاداش و کیفر خود را چنین بیان میکند: {{عربی|اندازه= | '''۱. علومٌ فِی القرآن (معارف قرآن):''' این اصطلاح از علوم قرآنی, نگاهی به درون قرآن است. بی تردید قرآن کریم حاوی علوم و حکمتهایی است که بشر با دانستن و به کار بستن آنها میتواند به هدف عالی آفرینش خود دست یازد. با تدبر در قرآن است که میتوان به شاخهها و میوههای جدیدی از معرفت قرآنی دست یافت. گرچه قرآن کریم در موضوعات گوناگون به نشر دانش و حکمت پرداخته است، اما شاید بتوان آنها را در موضوعاتی کلی همچون اعتقادات، اخلاقیات، احکام، قصص و امثال طبقهبندی کرد. بسیاری از مطالبی که در قرآن آمده است در صورتی که قرآن آنها را بیان نمیکرد بشر نمیتوانست از راه عقل خویش بدان دست یابد. به طور مثال، خداوند متعال یکی از نظامهای پاداش و کیفر خود را چنین بیان میکند: {{عربی|اندازه=100%|﴿{{متن قرآن|مَن جَاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ عَشْرُ أَمْثَالِهَا وَمَن جَاءَ بِالسَّيِّئَةِ فَلاَ يُجْزَى إِلاَّ مِثْلَهَا وَهُمْ لاَ يُظْلَمُونَ}}﴾}}<ref> کسانی که نیکی آورند ده برابر آن (پاداش) دارند و کسانی که بدی آورند جز همانند آن کیفر نمیبینند و به آنان ستم نخواهد شد؛ سوره انعام، آیه: ۱۶۰.</ref><ref>[[محمد کاظم شاکر|شاکر، محمد کاظم]]، [[آشنایی با علوم قرآنی (کتاب)|آشنایی با علوم قرآنی]]، ص: ۷ - ۱۴.</ref>. | ||
*از رهگذر این آیه [[قرآن]] است که ما میفهمیم خداوند متعال به کارهای نیک ده برابر پاداش میدهد. این امر چیزی نیست که عقل انسان بتواند به آن برسد، بلکه این خداوند است که به عنوان صاحب روز جزا، حق دارد چنین نظامی را وضع کند. به طور کلی مجموعه نظام پاداش و کیفر و جزئیات مربوط به جهان پس از مرگ و بهشت و جهنم از اموری است که دانش آن را تنها از طریق وحی میتوان به دست آورد. بدون شک قرآن کریم اصیلترین منبع در این زمینه به شمار میآید. معرفت خداوند و صفات و اسماء او و شناخت فرشتگان، ملکوت و عالم غیب از دیگر مواردی است که دانش آن را تنها از طریق [[وحی]] میتوان به دست آورد. | *از رهگذر این آیه [[قرآن]] است که ما میفهمیم خداوند متعال به کارهای نیک ده برابر پاداش میدهد. این امر چیزی نیست که عقل انسان بتواند به آن برسد، بلکه این خداوند است که به عنوان صاحب روز جزا، حق دارد چنین نظامی را وضع کند. به طور کلی مجموعه نظام پاداش و کیفر و جزئیات مربوط به جهان پس از مرگ و بهشت و جهنم از اموری است که دانش آن را تنها از طریق وحی میتوان به دست آورد. بدون شک قرآن کریم اصیلترین منبع در این زمینه به شمار میآید. معرفت خداوند و صفات و اسماء او و شناخت فرشتگان، ملکوت و عالم غیب از دیگر مواردی است که دانش آن را تنها از طریق [[وحی]] میتوان به دست آورد. | ||
*میتوان گفت که یکی از دستاوردهای مهم دانشِ تفسیر، کشف و عرضه علوم و معارف [[قرآن کریم]] است. تفسیر موضوعی ـ به معنای رایج آن؛ یعنی گردآوری آیات مربوط به یک موضوع از سراسر [[قرآن]] در یکجا و نظام بخشیدن به مدلول مجموعِ آنها ـ میتواند به عنوان یکی از پرفایدهترین راهها در این جهت مورد استفاده قرار گیرد. گفتنی است که مفسّر نامدار شیعه، [[ابو علی طبرسی]]، تفسیر ارجمند خویش را مجمع البیان فی علوم القرآن نام نهاده است که به نوعی کاربرد علوم قرآن در معنی علومٌ فی القرآن است. | *میتوان گفت که یکی از دستاوردهای مهم دانشِ تفسیر، کشف و عرضه علوم و معارف [[قرآن کریم]] است. تفسیر موضوعی ـ به معنای رایج آن؛ یعنی گردآوری آیات مربوط به یک موضوع از سراسر [[قرآن]] در یکجا و نظام بخشیدن به مدلول مجموعِ آنها ـ میتواند به عنوان یکی از پرفایدهترین راهها در این جهت مورد استفاده قرار گیرد. گفتنی است که مفسّر نامدار شیعه، [[ابو علی طبرسی]]، تفسیر ارجمند خویش را مجمع البیان فی علوم القرآن نام نهاده است که به نوعی کاربرد علوم قرآن در معنی علومٌ فی القرآن است. |