مصحف فاطمه: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
{{علم معصوم}} | {{علم معصوم}} | ||
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | ||
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل مرتبط با مباحث پیرامون [[علم معصوم]] است. "''' | : <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل مرتبط با مباحث پیرامون [[علم معصوم]] است. "'''مصحف فاطمه'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div> | ||
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | ||
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[مصحف فاطمه در حدیث]] | [[مصحف فاطمه در کلام اسلامی]] | [[مصحف فاطمه در عرفان اسلامی]] </div> | : <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[مصحف فاطمه در حدیث]] | [[مصحف فاطمه در کلام اسلامی]] | [[مصحف فاطمه در عرفان اسلامی]] </div> | ||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
*[[امامان]] [[معصوم]]{{عم}} همواره بر این [[حقیقت]] پای فشرده‌اند که [[دانش]] آنان از پدرانشان و سرانجام از [[پیامبر خاتم|رسول خدا]]{{صل}} به [[ارث]] رسیده است و بخشی از این انتقال به کمک صحیفه‌هائی همچون "[[جفر]]" و "[[جامعه]]" و | *[[امامان]] [[معصوم]]{{عم}} همواره بر این [[حقیقت]] پای فشرده‌اند که [[دانش]] آنان از پدرانشان و سرانجام از [[پیامبر خاتم|رسول خدا]]{{صل}} به [[ارث]] رسیده است و بخشی از این انتقال به کمک صحیفه‌هائی همچون "[[جفر]]" و "[[جامعه]]" و مصحف فاطمه{{س}} صورت پذیرفته است.<ref>ر.ک. [[عسکری امام‌خان|امام‌خان، عسکری]]، [[منشأ و قلمرو علم امام (پایان‌نامه)|منشأ و قلمرو علم امام]]، فصل پنجم، صفحه؟؟؟؛ [[سید ابراهیم افتخاری|افتخاری، سید ابراهیم]]، [[بررسی مقایسه‌ای شئون امامت در مکتب قم و بغداد (پایان‌نامه)|بررسی مقایسه‌ای شئون امامت در مکتب قم و بغداد]]، ص ۶۲ ـ ۶۶؛ [[قاسم علی شیخ‌زاده|شیخ‌زاده، قاسم علی]]، [[رابطه علم غیب امام حسین و حادثه عاشورا (پایان‌نامه)|رابطه علم غیب امام حسین و حادثه عاشورا]]، ص ۶۷ ـ ۷۱؛ [[رضا نیرومند|نیرومند، رضا]]، [[الهام محمدزاده نقاشان|محمدزاده نقاشان، الهام]]، [[رابطه الهام و تحدیث در علم امامان شیعه (مقاله)|رابطه الهام و تحدیث در علم امامان شیعه]]، ص ۱۴۰؛ [[گل افشان پارسانسب|پارسانسب، گل افشان]]، [[پژوهشی در مقام علمی و مقام تحدیث حضرت فاطمه زهرا (پایان‌نامه)|پژوهشی در مقام علمی و مقام تحدیث حضرت فاطمه زهرا]]، ص ۳۸</ref> در [[روایات]] فراوانی که در آنها سخن از [[منابع علم امامان]]{{عم}} به میان آمده است، نام و اوصاف برخی از این کتب به چشم می‌‌خورد که هر یک حاوی پاره‌ای از [[علوم]] غیبی‌اند.<ref>ر.ک. [[سید حبیب بخارایی‌زاده|بخارایی‌زاده، سیدحبیب]]، [[علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت (پایان‌نامه)|علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت]]، ص ۱۶۳ ـ ۱۷۰</ref> | ||
==چیستی | ==چیستی مصحف فاطمه{{س}} و محتوای آن== | ||
* | *مصحف فاطمه{{س}}: از دیگر منابع معرفتی [[اهل بیت]]{{عم}} که دربردارندۀ [[اخبار غیبی]] و وقایع نسبت به زمان آینده است و توسط [[جبرئیل]] بعد از [[رحلت]] [[پیامبر]]{{صل}} عرضه و توسط [[امام علی|امیرالمؤمنین]]{{ع}} نگاشته شده است [[مصحف]] [[حضرت زهرا]]{{س}} است.<ref>ر.ک. [[عبدالحسین خسروپناه|خسروپناه، عبدالحسین]]، [[کلام نوین اسلامی ج۲ (کتاب)|کلام نوین اسلامی]]، ج ۲، ص ۳۹۲ ـ ۳۹۶؛ [[سید محمد جعفر سبحانی|سبحانی، سید محمد جعفر]]، [[منابع علم امامان شیعه (کتاب)|منابع علم امامان شیعه]]، ص ۹۹ ـ ۱۳۰</ref> این کتاب نیز مانند [[جفر]] و [[جامعه]] جزء [[میراث]] انحصاری [[امامان]]{{عم}} است.<ref>ر.ک. [[داوود افقی|افقی، داوود]]، [[بررسی غلو در روایات علم اهل بیت از کتاب بصائر الدرجات (پایان‌نامه)|بررسی غلو در روایات علم اهل بیت از کتاب بصائر الدرجات]]، ص ۴۴ ـ ۵۰</ref> بر اساس [[روایات]]<ref>ر.ک. [[محمد حسین مظفر|مظفر، محمد حسین]]، [[پژوهشی در باب علم امام (کتاب)|پژوهشی در باب علم امام]]، ص ۷۹ ـ ۸۲؛ [[علی نمازی شاهرودی|نمازی شاهرودی، علی]]، [[علم غیب ۲ (کتاب)|علم غیب]]، ص ۱۱۰؛ [[عبدالحسین خسروپناه|خسروپناه، عبدالحسین]]، [[کلام نوین اسلامی ج۲ (کتاب)|کلام نوین اسلامی]]، ج ۲، ص ۳۹۲ ـ ۳۹۶؛ [[سید محمد جعفر سبحانی|سبحانی، سید محمد جعفر]]، [[منابع علم امامان شیعه (کتاب)|منابع علم امامان شیعه]]، ص ۹۹ ـ ۱۳۰؛ [[سید علی هاشمی|هاشمی، سید علی]]، [[ماهیت علم امام بررسی تاریخی و کلامی (کتاب)|ماهیت علم امام بررسی تاریخی و کلامی]]، ص ۱۹۱ ـ ۱۹۵؛ گنجی، حسین، امام‌شناسی، ج ۱، ص ۱۷۲؛ شاکر، محمدتقی، منابع علم امام در قرآن، فصلنامه امامت پژوهی، ش ۶، ص ۱۷۹؛ [[محمد بیابانی اسکوئی|بیابانی اسکویی، محمد]]، [[امامت ۵ (کتاب)|امامت]]، ص ۱۴۷؛ [[محمد زمان رستمی|رستمی، محمد زمان]]، [[طاهره آل‌بویه|آل بویه، طاهره]]، [[علم امام ۲ (کتاب)|علم امام]]، صفحه؟؟؟؛ [[قاسم علی شیخ‌زاده|شیخ‌زاده، قاسم علی]]، [[رابطه علم غیب امام حسین و حادثه عاشورا (پایان‌نامه)|رابطه علم غیب امام حسین و حادثه عاشورا]]، ص ۶۷ ـ ۷۱</ref> این کتاب حاوی [[علوم]] بسیار است که نزد [[امامان]]{{عم}} موجود است. با استفاده از [[روایات]] از مجموع مواردی که در این کتاب وجود دارد عبارتند از: [[مقام]] عظیم [[پیامبر]]{{صل}}، آیندۀ ذریۀ [[حضرت زهرا]]{{س}}، حوادثی که رخ خواهد داد و اینکه [[احکام شرعی]] و نیز چیزی از [[قرآن]] در آن نیست و....<ref>ر.ک. [[سید محمد جعفر سبحانی|سبحانی، سید محمد جعفر]]، [[منابع علم امامان شیعه (کتاب)|منابع علم امامان شیعه]]، ص ۹۹ ـ ۱۳۰؛ [[داوود افقی|افقی، داوود]]، [[بررسی غلو در روایات علم اهل بیت از کتاب بصائر الدرجات (پایان‌نامه)|بررسی غلو در روایات علم اهل بیت از کتاب بصائر الدرجات]]، ص ۴۴ ـ ۵۰</ref> | ||
*[[حماد بن عثمان]] می‌گوید: از [[امام صادق]]{{ع}} پرسیدم | *[[حماد بن عثمان]] می‌گوید: از [[امام صادق]]{{ع}} پرسیدم مصحف فاطمه{{س}} چیست؟ فرمود: هنگامی که [[خداوند متعال]] پیامبرش را [[قبض روح]] فرمود، آنچنان حزن شدیدی بر [[فاطمه]]{{س}} وارد شد که جز [[خدا]] نمی‌داند. پس [[خداوند]] فرشته‌ای را نزد او فرستاد که غمش را تسلیت داده با او سخن گوید، او نزد [[امام علی|امیرالمؤمنین]]{{ع}} شکایت نمود، آن [[حضرت]] فرمود: هرگاه آن را احساس نموده و صدا را شنیدی به من بگو. پس [[فاطمه زهرا]]{{س}} او را از آمدن [[فرشته]] [[آگاه]] گردانید. پس [[امام علی|امیرالمؤمنین]]{{ع}} تمامی آنچه را که می‌شنید، می‌نوشت تا آنکه از آن مصحفی پدید آمد. سپس فرمود: [[آگاه]] باش که در آن هیچ چیزی از [[حلال]] و [[حرام]] نیست، ولی در آن [[علم]] همۀ چیزهایی است که در آینده واقع خواهد شد.<ref>ر.ک. [[سید حبیب بخارایی‌زاده|بخارایی‌زاده، سیدحبیب]]، [[علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت (پایان‌نامه)|علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت]]، ص ۱۶۳ ـ ۱۷۰؛ [[محمد بیابانی اسکوئی|بیابانی اسکویی، محمد]]، [[امامت ۵ (کتاب)|امامت]]، ص ۱۴۷؛ [[عسکری امام‌خان|امام‌خان، عسکری]]، [[منشأ و قلمرو علم امام (پایان‌نامه)|منشأ و قلمرو علم امام]]، فصل پنجم، صفحه؟؟؟؛ [[سید علی موسوی|موسوی، سید علی]]، [[تبیین و بررسی گستره علم امام از دیدگاه علامه طباطبایی و امام خمینی (پایان‌نامه)|تبیین و گستره علم امام از دیدگاه علامه طباطبایی و امام خمینی]]، ص ۴۵</ref> و یا در [[روایت]] دیگری از ایشان آمده است:<ref>[[علامه مجلسی|مجلسی، محمد باقر]]، بحارالانوار، ج ۲۶، ص ۱۸، ح ۱</ref> «و اما مصحف فاطمه{{س}} حوادث آیندۀ روزگار و [[اسامی]] [[پادشاهان]] روی [[زمین]] تا [[قیامت]] در آن است».<ref>ر.ک. [[علی نمازی شاهرودی|نمازی شاهرودی، علی]]، [[علم غیب ۲ (کتاب)|علم غیب]]، ص ۱۱۰</ref> | ||
*[[روایات]] در مورد [[جامعه]] و | *[[روایات]] در مورد [[جامعه]] و مصحف فاطمه{{س}} به مقداری است که مورد تأیید علمای [[اهل سنت]] نیز قرار گرفته است.<ref>ر.ک. [[سید حبیب بخارایی‌زاده|بخارایی‌زاده، سیدحبیب]]، [[علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت (پایان‌نامه)|علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت]]، ص ۱۶۳ ـ ۱۷۰</ref> | ||
== پرسش‌های وابسته == | == پرسش‌های وابسته == | ||
نسخهٔ ۸ ژوئیهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۰:۱۴
 | این یک مقالهٔ خرد است. می‌توانید با گسترش آن به امامت‌پدیا کمک کنید. |
- این مدخل مرتبط با مباحث پیرامون علم معصوم است. "مصحف فاطمه" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل علم معصوم (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
مقدمه
- امامان معصوم(ع) همواره بر این حقیقت پای فشرده‌اند که دانش آنان از پدرانشان و سرانجام از رسول خدا(ص) به ارث رسیده است و بخشی از این انتقال به کمک صحیفه‌هائی همچون "جفر" و "جامعه" و مصحف فاطمه(س) صورت پذیرفته است.[۱] در روایات فراوانی که در آنها سخن از منابع علم امامان(ع) به میان آمده است، نام و اوصاف برخی از این کتب به چشم می‌‌خورد که هر یک حاوی پاره‌ای از علوم غیبی‌اند.[۲]
چیستی مصحف فاطمه(س) و محتوای آن
- مصحف فاطمه(س): از دیگر منابع معرفتی اهل بیت(ع) که دربردارندۀ اخبار غیبی و وقایع نسبت به زمان آینده است و توسط جبرئیل بعد از رحلت پیامبر(ص) عرضه و توسط امیرالمؤمنین(ع) نگاشته شده است مصحف حضرت زهرا(س) است.[۳] این کتاب نیز مانند جفر و جامعه جزء میراث انحصاری امامان(ع) است.[۴] بر اساس روایات[۵] این کتاب حاوی علوم بسیار است که نزد امامان(ع) موجود است. با استفاده از روایات از مجموع مواردی که در این کتاب وجود دارد عبارتند از: مقام عظیم پیامبر(ص)، آیندۀ ذریۀ حضرت زهرا(س)، حوادثی که رخ خواهد داد و اینکه احکام شرعی و نیز چیزی از قرآن در آن نیست و....[۶]
- حماد بن عثمان می‌گوید: از امام صادق(ع) پرسیدم مصحف فاطمه(س) چیست؟ فرمود: هنگامی که خداوند متعال پیامبرش را قبض روح فرمود، آنچنان حزن شدیدی بر فاطمه(س) وارد شد که جز خدا نمی‌داند. پس خداوند فرشته‌ای را نزد او فرستاد که غمش را تسلیت داده با او سخن گوید، او نزد امیرالمؤمنین(ع) شکایت نمود، آن حضرت فرمود: هرگاه آن را احساس نموده و صدا را شنیدی به من بگو. پس فاطمه زهرا(س) او را از آمدن فرشته آگاه گردانید. پس امیرالمؤمنین(ع) تمامی آنچه را که می‌شنید، می‌نوشت تا آنکه از آن مصحفی پدید آمد. سپس فرمود: آگاه باش که در آن هیچ چیزی از حلال و حرام نیست، ولی در آن علم همۀ چیزهایی است که در آینده واقع خواهد شد.[۷] و یا در روایت دیگری از ایشان آمده است:[۸] «و اما مصحف فاطمه(س) حوادث آیندۀ روزگار و اسامی پادشاهان روی زمین تا قیامت در آن است».[۹]
- روایات در مورد جامعه و مصحف فاطمه(س) به مقداری است که مورد تأیید علمای اهل سنت نیز قرار گرفته است.[۱۰]
پرسش‌های وابسته
- رابطه مصحف فاطمه یا کتاب‌هایی مثل جفر با علم معصوم چیست؟ (پرسش)
- رابطه مصحف فاطمه یا کتاب‌هایی مثل جفر یا جامعه با علم غیب معصوم چیست؟ (پرسش)
منبع‌شناسی جامع مصحف فاطمه
جستارهای وابسته
منابع
افتخاری، سید ابراهیم، بررسی مقایسه‌ای شئون امامت در مکتب قم و بغداد
امام‌خان، عسکری، منشأ و قلمرو علم امام؛
شیخ‌زاده، قاسم علی، رابطه علم غیب امام حسین و حادثه عاشورا؛
محمدزاده نقاشان، الهام و نیرومند، رضا، رابطه الهام و تحدیث در علم امامان شیعه؛- پارسانسب، گل‌افشان، پژوهشی در مقام علمی و مقام تحدیث حضرت فاطمه زهرا؛
بخارایی‌زاده، سید حبیب، علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت؛
خسروپناه، عبدالحسین، کلام نوین اسلامی ج۲؛
سبحانی، سید محمد جعفر، منابع علم امامان شیعه؛
افقی، داوود، بررسی غلو در روایات علم اهل بیت از کتاب بصائر الدرجات؛
مظفر، محمد حسین، پژوهشی در باب علم امام.
نمازی شاهرودی، علی، علم غیب؛
هاشمی، سید علی، ماهیت علم امام بررسی تاریخی و کلامی؛
گنجی، حسین، امام‌شناسی؛
بیابانی اسکوئی، محمد، امامت؛
رستمی، محمد زمان و آل‌بویه، طاهره، علم امام؛- موسوی، سید علی، تبیین و بررسی گستره علم امام از دیدگاه علامه طباطبایی و امام خمینی.
پانویس
با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:
- ↑ ر.ک. امام‌خان، عسکری، منشأ و قلمرو علم امام، فصل پنجم، صفحه؟؟؟؛ افتخاری، سید ابراهیم، بررسی مقایسه‌ای شئون امامت در مکتب قم و بغداد، ص ۶۲ ـ ۶۶؛ شیخ‌زاده، قاسم علی، رابطه علم غیب امام حسین و حادثه عاشورا، ص ۶۷ ـ ۷۱؛ نیرومند، رضا، محمدزاده نقاشان، الهام، رابطه الهام و تحدیث در علم امامان شیعه، ص ۱۴۰؛ پارسانسب، گل افشان، پژوهشی در مقام علمی و مقام تحدیث حضرت فاطمه زهرا، ص ۳۸
- ↑ ر.ک. بخارایی‌زاده، سیدحبیب، علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت، ص ۱۶۳ ـ ۱۷۰
- ↑ ر.ک. خسروپناه، عبدالحسین، کلام نوین اسلامی، ج ۲، ص ۳۹۲ ـ ۳۹۶؛ سبحانی، سید محمد جعفر، منابع علم امامان شیعه، ص ۹۹ ـ ۱۳۰
- ↑ ر.ک. افقی، داوود، بررسی غلو در روایات علم اهل بیت از کتاب بصائر الدرجات، ص ۴۴ ـ ۵۰
- ↑ ر.ک. مظفر، محمد حسین، پژوهشی در باب علم امام، ص ۷۹ ـ ۸۲؛ نمازی شاهرودی، علی، علم غیب، ص ۱۱۰؛ خسروپناه، عبدالحسین، کلام نوین اسلامی، ج ۲، ص ۳۹۲ ـ ۳۹۶؛ سبحانی، سید محمد جعفر، منابع علم امامان شیعه، ص ۹۹ ـ ۱۳۰؛ هاشمی، سید علی، ماهیت علم امام بررسی تاریخی و کلامی، ص ۱۹۱ ـ ۱۹۵؛ گنجی، حسین، امام‌شناسی، ج ۱، ص ۱۷۲؛ شاکر، محمدتقی، منابع علم امام در قرآن، فصلنامه امامت پژوهی، ش ۶، ص ۱۷۹؛ بیابانی اسکویی، محمد، امامت، ص ۱۴۷؛ رستمی، محمد زمان، آل بویه، طاهره، علم امام، صفحه؟؟؟؛ شیخ‌زاده، قاسم علی، رابطه علم غیب امام حسین و حادثه عاشورا، ص ۶۷ ـ ۷۱
- ↑ ر.ک. سبحانی، سید محمد جعفر، منابع علم امامان شیعه، ص ۹۹ ـ ۱۳۰؛ افقی، داوود، بررسی غلو در روایات علم اهل بیت از کتاب بصائر الدرجات، ص ۴۴ ـ ۵۰
- ↑ ر.ک. بخارایی‌زاده، سیدحبیب، علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت، ص ۱۶۳ ـ ۱۷۰؛ بیابانی اسکویی، محمد، امامت، ص ۱۴۷؛ امام‌خان، عسکری، منشأ و قلمرو علم امام، فصل پنجم، صفحه؟؟؟؛ موسوی، سید علی، تبیین و گستره علم امام از دیدگاه علامه طباطبایی و امام خمینی، ص ۴۵
- ↑ مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج ۲۶، ص ۱۸، ح ۱
- ↑ ر.ک. نمازی شاهرودی، علی، علم غیب، ص ۱۱۰
- ↑ ر.ک. بخارایی‌زاده، سیدحبیب، علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت، ص ۱۶۳ ـ ۱۷۰