جهان‌بینی فلسفی

اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث جهان‌بینی است. "جهان‌بینی" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

جهان‌بینی در قرآن | جهان‌بینی در حدیث | جهان‌بینی در نهج البلاغه | جهان‌بینی در معارف دعا و زیارات | جهان‌بینی در کلام اسلامی | جهان‌بینی در فلسفه اسلامی | جهان‌بینی در عرفان اسلامی

در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل جهان‌بینی (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

• جهان‌بینی فلسفی، از آن نظر که به یک سلسله اصول متکی است و آن اصول اولاً، بدیهی و برای ذهن غیرقابل انکارند و با روش برهان و استدلال پیش می‌‌روند؛ و ثانیاً، عام و دربرگیرنده‌اند و در اصطلاح فلسفی، از احکام موجود بما هو موجودند، طبعاً از نوعی جزم برخوردار است و آن تزلزل و بی‌ثباتی که در جهان‌بینی علمی دیده می‌‌شود، در جهان‌بینی فلسفی ملاحظه نمی‌شود و محدودیت جهان‌بینی علمی را نیز ندارد.
• جهان‌بینی فلسفی، ارکان و پایه‌های ایدئولوژی انسان را استوار می‌‌سازد، یا از بیخ و بن ویران می‌‌نماید. تفکر فلسفی، چهره و قیافه جهان را در کل خود مشخص می‌‌کند.
• جهان‌بینی فلسفی، مقدمه عمل و مؤثر در عمل است؛ چرا که جهت عمل و راه انتخاب زندگی انسان را مشخص می‌‌کند. جهان‌بینی فلسفی، طرز برخورد و عکس‌العمل انسان را در برابر جهان تحت‌تأثیر قرار می‌‌دهد؛ موضع او را در برابر جهان و جامعه معین می‌‌کند؛ نگرش او را به هستی و جهان شکل خاص می‌‌دهد؛ به انسان ایده می‌‌بخشد، یا ایده او را از او می‌‌گیرد؛ به حیات او معنی می‌دهد، یا او را به پوچی و هیچی می‌‌کشاند. بر این مبناست که علم قادر نیست تا به انسان نوعی جهان‌بینی بدهد که پایه و مبنای یک ایدئولوژی قرار گیرد؛ ولی فلسفه از عهده این مهم برمی‌آید.

منابع

• محمدی، مسلم، فرهنگ اصطلاحات علم کلام

جستارهای وابسته

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید: