تربیت ولایی: تفاوت میان نسخهها
جز (جایگزینی متن - '''']].' به '''']]') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۹: | خط ۹: | ||
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;"> | <div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;"> | ||
'''تربیت ولایی''' از آنجا که میان [[معرفت]]، [[محبت]] و [[اطاعت]]، رابطۀ طولی است، یعنی معرفت و شناخت [[اهل بیت]]{{عم}}، محبّت آنان را پدید میآورد و عشق و محبت هم به اطاعت و همراهی و همرنگی میکشاند، در تعالیم معصومین {{عم}} سفارش شده که فرزندانتان را با محبّت | '''تربیت ولایی''' از آنجا که میان [[معرفت]]، [[محبت]] و [[اطاعت]]، رابطۀ طولی است، یعنی [[معرفت]] و [[شناخت]] [[اهل بیت]]{{عم}}، [[محبّت]] آنان را پدید میآورد و [[عشق]] و [[محبت]] هم به [[اطاعت]] و [[همراهی]] و همرنگی میکشاند، در [[تعالیم]] [[معصومین]]{{عم}} سفارش شده که فرزندانتان را با [[محبّت]] [[خاندان پیامبر]] [[تأدیب]] و [[تربیت]] کنید<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۱۵۹.</ref>. | ||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
*به فرمودۀ [[پیامبر خاتم|پیامبر خدا]]{{صل}} {{عربی|أدّبوا أولادکم علی حبّی و حبّ أهل بیتی و القرآن}}<ref>احقاق الحق، ج ۱۸ ص ۴۹۸</ref>، فرزندانتان را براساس محبّت من و محبت خاندانم و [[قرآن]] تربیت کنید. این تربیت ولایی، هم وظیفۀ والدین است، هم ضامن فلاح و سعادت فرزندان است، هم ادای حق [[اهل بیت]] است که | *به فرمودۀ [[پیامبر خاتم|پیامبر خدا]]{{صل}} {{عربی|أدّبوا أولادکم علی حبّی و حبّ أهل بیتی و القرآن}}<ref>احقاق الحق، ج ۱۸ ص ۴۹۸</ref>، فرزندانتان را براساس [[محبّت]] من و [[محبت]] خاندانم و [[قرآن]] [[تربیت]] کنید. این تربیت ولایی، هم وظیفۀ [[والدین]] است، هم ضامن [[فلاح]] و [[سعادت]] [[فرزندان]] است، هم [[ادای حق]] [[اهل بیت]] است که [[خداوند]]، مودّتشان را [[واجب]] ساخته و [[اجر رسالت]] قرار داده است. [[امام علی]]{{ع}} هم فرموده است: {{عربی|"علیکم بحبّ آل نبیّکم، فإنّه حقّ اللّه علیکم"}}<ref>«خاندان پیامبرتان را دوست بدارید، که این حق خدا بر شماست». غرر الحکم، حدیث ۶۱۶۹</ref>آنچه مهمّ است، نقش مربّیان و متولّیان امور [[فرهنگی]] و [[تربیتی]] [[جامعه]] و رسانهها و مطبوعات و انتشارات در [[جامعۀ اسلامی]] و [[شیعی]] است. در اصل موضوع، تردیدی نیست، آنچه قابل [[تأمّل]] است شیوههای اجرایی و برنامههای عملی برای [[تربیت]] نسلی است که هم [[خاندان]] [[عصمت]] و [[اهل بیت]] را بشناسند، هم [[دوستدار]] آنان باشند و هم از آنان در همۀ جهات و ابعاد، به عنوان الگوها و اسوههای [[برتر]]، [[پیروی]] کنند. تأثیر مربّیان و مراکز [[فرهنگساز]] و چهرههای اثرگذار در [[افکار]] عمومی و تولیدات هنری [[جامعه]] و رسانههای جمعی، در این مورد بسیار است و به جای کلّیگویی باید به شیوههای اجرایی و کاربردی روی آورند. در ایجاد این [[فرهنگ]] و کشش [[روحی]] و [[رفتاری]] به [[خاندان رسالت]]، شیوههایی عملی از این قبیل میتواند اثرگذار باشد: | ||
#بهرهگیری از زمینههای تربیتی و شخصیتسازی در دوران بارداری و تولّد. | #بهرهگیری از زمینههای [[تربیتی]] و شخصیتسازی در دوران بارداری و تولّد. | ||
#ایجاد پیوند میان نوزادان با مقولههایی چون آب فرات و تربت کربلا.<ref>در این مورد، به فرهنگ عاشورا مدخل تربت و فرات مراجعه شود</ref> | #ایجاد پیوند میان نوزادان با مقولههایی چون آب [[فرات]] و [[تربت]] [[کربلا]].<ref>در این مورد، به فرهنگ عاشورا مدخل تربت و فرات مراجعه شود</ref> | ||
#بیان فضیلت و آثار و نتایج دنیوی و اخروی حبّ [[پیامبر|آل محمّد]]{{صل}}، برای کودکان. | #بیان [[فضیلت]] و آثار و نتایج [[دنیوی]] و [[اخروی]] [[حبّ]] [[پیامبر|آل محمّد]]{{صل}}، برای [[کودکان]]. | ||
#ارزش جلوه دادن محبّت این خاندان در نظر | # [[ارزش]] جلوه دادن [[محبّت]] این [[خاندان]] در نظر [[کودکان]]، با نوع برخوردهای تقدیرآمیز و آمیخته به [[تجلیل]]. | ||
# | # [[تعظیم]]، [[تکریم]]، [[ستایش]] و برپایی مجالس و [[شعائر]] در ایام ولادت و [[شهادت]] آنان. | ||
#معرّفی چهرههای الگویی این خاندان با قالبهای مؤثر ادبی و هنری. | #معرّفی چهرههای الگویی این [[خاندان]] با قالبهای مؤثر ادبی و هنری. | ||
#گره زدن خوشیهای زندگی و خاطرات شیرین با نام و یاد [[اهل بیت]] [[پیامبر]]{{صل}}. | #گره زدن خوشیهای [[زندگی]] و خاطرات شیرین با نام و یاد [[اهل بیت]] [[پیامبر]]{{صل}}. | ||
#بهرهگیری از عوامل محبتزا و پرهیز از عوامل محبّتزدا. | #بهرهگیری از عوامل محبتزا و [[پرهیز]] از عوامل محبّتزدا. | ||
#ایجاد فضای روحی و معنوی خاص برای فرزندان در ارتباط با [[اهل بیت]]. | #ایجاد فضای [[روحی]] و [[معنوی]] خاص برای [[فرزندان]] در [[ارتباط]] با [[اهل بیت]]. | ||
#معرفی عاشقان و دلدادگان و شیفتگان نامدار این خاندان و نمونههای عملی. | #معرفی [[عاشقان]] و دلدادگان و شیفتگان نامدار این [[خاندان]] و نمونههای عملی. | ||
#برگزاری مسابقات گوناگون در سطوح مختلف بر محور شخصیت و زندگی چهارده [[معصوم]]. | #برگزاری مسابقات گوناگون در سطوح مختلف بر محور [[شخصیت]] و [[زندگی]] چهارده [[معصوم]]. | ||
#تأسیس و تقویت هیئتها و تشکّلهای مردمی و خودجوش و برپایی و محافل دینی و مذهبی بر محور [[اهل بیت]]. | #تأسیس و تقویت هیئتها و تشکّلهای مردمی و خودجوش و برپایی و محافل [[دینی]] و مذهبی بر محور [[اهل بیت]]. | ||
بیشک، اگر دربارۀ [[اهل بیت]]{{عم}} هم به اندازۀ چهرههای | بیشک، اگر دربارۀ [[اهل بیت]]{{عم}} هم به اندازۀ چهرههای [[علمی]]، هنری، ورزشی و... کار برنامهسازی و الگودهی و معرّفی و شرح حال نگاری صورت گیرد، [[شخصیت]] [[معصومین]] در عمق [[دل]] و [[جان]] [[نسل]] نو به عنوان چهرههای [[محبوب]] و [[دوستداشتنی]] و شایستۀ [[الگوگیری]] و [[پیروی]] جا میگیرد و تربیت ولایی، آثار ماندگار خود را در [[جامعه]] برجای میگذارد و [[حبّ]] [[امام علی|علی]]{{ع}} به عنوان یک شاخصۀ روشن [[تشیّع]]، در [[فرزندان]] [[شیعه]] نمودار میگردد.<ref>در زمینۀ تربیت ولایی و راههای ایجاد محبت اهل بیت در کودکان و نوجوانان، ر. ک: عشق برتر از نویسنده</ref>.<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۱۵۹.</ref> | ||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == |
نسخهٔ ۳ ژوئیهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۱۵:۱۲
متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
- این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی میشود:
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسشهای عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل تربیت ولایی (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
تربیت ولایی از آنجا که میان معرفت، محبت و اطاعت، رابطۀ طولی است، یعنی معرفت و شناخت اهل بیت(ع)، محبّت آنان را پدید میآورد و عشق و محبت هم به اطاعت و همراهی و همرنگی میکشاند، در تعالیم معصومین(ع) سفارش شده که فرزندانتان را با محبّت خاندان پیامبر تأدیب و تربیت کنید[۱].
مقدمه
- به فرمودۀ پیامبر خدا(ص) أدّبوا أولادکم علی حبّی و حبّ أهل بیتی و القرآن[۲]، فرزندانتان را براساس محبّت من و محبت خاندانم و قرآن تربیت کنید. این تربیت ولایی، هم وظیفۀ والدین است، هم ضامن فلاح و سعادت فرزندان است، هم ادای حق اهل بیت است که خداوند، مودّتشان را واجب ساخته و اجر رسالت قرار داده است. امام علی(ع) هم فرموده است: "علیکم بحبّ آل نبیّکم، فإنّه حقّ اللّه علیکم"[۳]آنچه مهمّ است، نقش مربّیان و متولّیان امور فرهنگی و تربیتی جامعه و رسانهها و مطبوعات و انتشارات در جامعۀ اسلامی و شیعی است. در اصل موضوع، تردیدی نیست، آنچه قابل تأمّل است شیوههای اجرایی و برنامههای عملی برای تربیت نسلی است که هم خاندان عصمت و اهل بیت را بشناسند، هم دوستدار آنان باشند و هم از آنان در همۀ جهات و ابعاد، به عنوان الگوها و اسوههای برتر، پیروی کنند. تأثیر مربّیان و مراکز فرهنگساز و چهرههای اثرگذار در افکار عمومی و تولیدات هنری جامعه و رسانههای جمعی، در این مورد بسیار است و به جای کلّیگویی باید به شیوههای اجرایی و کاربردی روی آورند. در ایجاد این فرهنگ و کشش روحی و رفتاری به خاندان رسالت، شیوههایی عملی از این قبیل میتواند اثرگذار باشد:
- بهرهگیری از زمینههای تربیتی و شخصیتسازی در دوران بارداری و تولّد.
- ایجاد پیوند میان نوزادان با مقولههایی چون آب فرات و تربت کربلا.[۴]
- بیان فضیلت و آثار و نتایج دنیوی و اخروی حبّ آل محمّد(ص)، برای کودکان.
- ارزش جلوه دادن محبّت این خاندان در نظر کودکان، با نوع برخوردهای تقدیرآمیز و آمیخته به تجلیل.
- تعظیم، تکریم، ستایش و برپایی مجالس و شعائر در ایام ولادت و شهادت آنان.
- معرّفی چهرههای الگویی این خاندان با قالبهای مؤثر ادبی و هنری.
- گره زدن خوشیهای زندگی و خاطرات شیرین با نام و یاد اهل بیت پیامبر(ص).
- بهرهگیری از عوامل محبتزا و پرهیز از عوامل محبّتزدا.
- ایجاد فضای روحی و معنوی خاص برای فرزندان در ارتباط با اهل بیت.
- معرفی عاشقان و دلدادگان و شیفتگان نامدار این خاندان و نمونههای عملی.
- برگزاری مسابقات گوناگون در سطوح مختلف بر محور شخصیت و زندگی چهارده معصوم.
- تأسیس و تقویت هیئتها و تشکّلهای مردمی و خودجوش و برپایی و محافل دینی و مذهبی بر محور اهل بیت.
بیشک، اگر دربارۀ اهل بیت(ع) هم به اندازۀ چهرههای علمی، هنری، ورزشی و... کار برنامهسازی و الگودهی و معرّفی و شرح حال نگاری صورت گیرد، شخصیت معصومین در عمق دل و جان نسل نو به عنوان چهرههای محبوب و دوستداشتنی و شایستۀ الگوگیری و پیروی جا میگیرد و تربیت ولایی، آثار ماندگار خود را در جامعه برجای میگذارد و حبّ علی(ع) به عنوان یک شاخصۀ روشن تشیّع، در فرزندان شیعه نمودار میگردد.[۵].[۶]
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۱۵۹.
- ↑ احقاق الحق، ج ۱۸ ص ۴۹۸
- ↑ «خاندان پیامبرتان را دوست بدارید، که این حق خدا بر شماست». غرر الحکم، حدیث ۶۱۶۹
- ↑ در این مورد، به فرهنگ عاشورا مدخل تربت و فرات مراجعه شود
- ↑ در زمینۀ تربیت ولایی و راههای ایجاد محبت اهل بیت در کودکان و نوجوانان، ر. ک: عشق برتر از نویسنده
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۱۵۹.