مذهب جعفری اثناعشری: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۳۲: خط ۳۲:
* [[شیعه]] [[اثنی عشریه]] [[معتقد]] است [[آخرین امام]] از‌ [[امامان دوازده‌گانه]]، [[حضرت مهدی]]{{ع}} است که همان [[موعود]] [[آخرالزمان]] است. به [[اعتقاد]] [[شیعیان]] [[حکومت]] پایانی از آن‌ِ [[آخرین امام]] [[شیعیان]] و [[پیروان]] او خواهد بود. مسألۀ [[مهدویت]] در نزد آنان به‌ اندازه‌ای اهمیت دارد که [[اعتقاد]] به [[ظهور]] [[حضرت]]، در ردیف وقوع [[قیامت]] و [[تکذیب]] و‌ تصدیقش در ردیف [[تکذیب]] و [[تصدیق]] [[رسول اکرم]]{{صل}} است. از نظر [[شیعه]]، سابقۀ [[مهدویت در اسلام]] به نخستین روزهای طلوع‌ [[فجر]] [[اسلام]] و دوران شخص [[نبی اکرم]]{{صل}} بر می‌‌گردد؛ زیرا علاوه بر [[آیات]] متعددی که در‌ [[قرآن کریم]] وارد شده و [[پیشوایان دینی]] آنها را به وجود [[مقدس]] [[مهدی موعود]]{{ع}} تفسیر‌ کرده‌اند، صدها [[حدیث]] معتبر و [[متواتر]] از [[رسول اکرم]]{{صل}} و [[جانشینان]] آن‌ [[حضرت]] صادر شده که در آن، صفات، خصوصیات و جزئیات [[زندگی]] حضرت‌ [[مهدی]]{{ع}} بیان شده است. [[شیعیان]] بر اساس [[روایات]] [[عقیده]] دارند [[مهدی موعود]]{{ع}} سرّی از [[اسرار]] [[حق]] و آخرین برگزیدۀ [[الهی]] است که پس از [[تولد]] از‌ نظرها [[غایب]] شده است و پس از مدت طولانی [[ظهور]] می‌‌نماید. [[حضرت مهدی]]{{ع}}، هم‌اکنون زنده است<ref>به خلاف اهل سنت که هر چند قائل به ظهور فردی از نسل پیامبر در آخر الزمان هستند؛ لکن به متولد شدن حضرت مهدی{{ع}} و زندگی حضرت در پس پرده غیبت اعتقاد ندارند. آنان بر این نظر هستند که امام مهدی{{ع}} به هنگام ظهور متولد خواهد شد.</ref> و هنگامی که [[خداوند]] اجازۀ‌ [[ظهور]] دهد، [[قیام]] می‌‌کند و [[زمین]] را پر از [[عدل و داد]] می‌‌نماید<ref>ر.ک: تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه: ص ۴۴۵.</ref>. [[یاران حضرت مهدی]]{{ع}} که در [[زمان ظهور]]، [[شیعیان]] آن [[حضرت]] هستند به اوج‌ [[اقتدار]] و [[شکوه]] خواهند رسید<ref>ر.ک: حیدرزاده، عباس، فرهنگنامه آخرالزمان، ص ۳۹۰؛ [[سید احمد حسینی|حسینی، سید احمد]]، [[نظریه نصب الهی امام معصوم در تاریخ تفکر امامیه (کتاب)|نظریه نصب الهی امام معصوم در تاریخ تفکر امامیه]]، ص ۴۸.</ref>.
* [[شیعه]] [[اثنی عشریه]] [[معتقد]] است [[آخرین امام]] از‌ [[امامان دوازده‌گانه]]، [[حضرت مهدی]]{{ع}} است که همان [[موعود]] [[آخرالزمان]] است. به [[اعتقاد]] [[شیعیان]] [[حکومت]] پایانی از آن‌ِ [[آخرین امام]] [[شیعیان]] و [[پیروان]] او خواهد بود. مسألۀ [[مهدویت]] در نزد آنان به‌ اندازه‌ای اهمیت دارد که [[اعتقاد]] به [[ظهور]] [[حضرت]]، در ردیف وقوع [[قیامت]] و [[تکذیب]] و‌ تصدیقش در ردیف [[تکذیب]] و [[تصدیق]] [[رسول اکرم]]{{صل}} است. از نظر [[شیعه]]، سابقۀ [[مهدویت در اسلام]] به نخستین روزهای طلوع‌ [[فجر]] [[اسلام]] و دوران شخص [[نبی اکرم]]{{صل}} بر می‌‌گردد؛ زیرا علاوه بر [[آیات]] متعددی که در‌ [[قرآن کریم]] وارد شده و [[پیشوایان دینی]] آنها را به وجود [[مقدس]] [[مهدی موعود]]{{ع}} تفسیر‌ کرده‌اند، صدها [[حدیث]] معتبر و [[متواتر]] از [[رسول اکرم]]{{صل}} و [[جانشینان]] آن‌ [[حضرت]] صادر شده که در آن، صفات، خصوصیات و جزئیات [[زندگی]] حضرت‌ [[مهدی]]{{ع}} بیان شده است. [[شیعیان]] بر اساس [[روایات]] [[عقیده]] دارند [[مهدی موعود]]{{ع}} سرّی از [[اسرار]] [[حق]] و آخرین برگزیدۀ [[الهی]] است که پس از [[تولد]] از‌ نظرها [[غایب]] شده است و پس از مدت طولانی [[ظهور]] می‌‌نماید. [[حضرت مهدی]]{{ع}}، هم‌اکنون زنده است<ref>به خلاف اهل سنت که هر چند قائل به ظهور فردی از نسل پیامبر در آخر الزمان هستند؛ لکن به متولد شدن حضرت مهدی{{ع}} و زندگی حضرت در پس پرده غیبت اعتقاد ندارند. آنان بر این نظر هستند که امام مهدی{{ع}} به هنگام ظهور متولد خواهد شد.</ref> و هنگامی که [[خداوند]] اجازۀ‌ [[ظهور]] دهد، [[قیام]] می‌‌کند و [[زمین]] را پر از [[عدل و داد]] می‌‌نماید<ref>ر.ک: تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه: ص ۴۴۵.</ref>. [[یاران حضرت مهدی]]{{ع}} که در [[زمان ظهور]]، [[شیعیان]] آن [[حضرت]] هستند به اوج‌ [[اقتدار]] و [[شکوه]] خواهند رسید<ref>ر.ک: حیدرزاده، عباس، فرهنگنامه آخرالزمان، ص ۳۹۰؛ [[سید احمد حسینی|حسینی، سید احمد]]، [[نظریه نصب الهی امام معصوم در تاریخ تفکر امامیه (کتاب)|نظریه نصب الهی امام معصوم در تاریخ تفکر امامیه]]، ص ۴۸.</ref>.


==امامیه در نظریه نصب الهی امام معصوم در تاریخ تفکر امامیه==
[[امامیه]] برگرفته از “امام” و چنان‌که گفته شد، به معنای [[پیشوا]] می‌باشد که “یاء” آخر آن، یاء نسبت است و چون صفت [[فرقه]] است، به صورت مؤنث به کار می‌رود، بنابراین منظور از آن، “مکتب امامیه” می‌باشد.
برخی، اصطلاح [[امامیه]] را بر [[شیعیان]] [[دوازده امامی]] اطلاق کرده، برخی نیز [[امامیه]] را اعم از آن دانسته‌اند. مثلاً [[ابوالحسن]] [[مسعودی]] می‌گوید: “امام [[حسن عسکری]]... [[پدر]] [[مهدی منتظر]] و [[امام دوازدهم]]، قطعیّه از [[فِرَق امامیه]] است که [[اکثریت]] [[شیعه]] هستند”<ref>ابوالحسن مسعودی، مروج الذهب، ج۴، ص۱۱۲.</ref>.
[[شهرستانی]] نیز “اثناعشری” را فرقه‌ای از فرقه‌های [[امامیه]] دانسته، [[معتقد]] است که [[اثناعشری]]، گروهی از [[امامیه]] هستند که بعد از [[رحلت امام کاظم]]{{ع}} به [[امامت]] [[حضرت رضا]]، [[امام هادی]]، [[امام عسکری]] و [[حضرت مهدی]]{{ع}} [[معتقد]] شده‌اند. وی “امامیه” را کسانی می‌داند که به [[امامان]] [[تعیین]] شده از سوی [[پیامبر]]{{صل}} معتقدند و از زمان [[امام محمد باقر]]{{ع}} به بعد، مطرح شده، و شامل فرقه‌های مختلف از جمله “اثناعشری” می‌شود<ref>محمد بن عبدالکریم شهرستانی، الملل و النحل، ج۱، ص۱۹۸-۱۹۹؛ همچنین ر.ک: عبدالرزاق لاهیجی، گوهر مراد، ص۵۸۴.</ref>.
چنان‌که اشاره شد، برخی نیز [[امامیه]] را همان [[معتقدان]] به [[دوازده امام]] پس از [[نبی اکرم]]{{صل}} ([[اثناعشری]]) دانسته‌اند:
[[شیخ مفید]] در بیان تفاوت میان [[امامیه]] و فرقه‌های دیگر بر این [[باور]] است که [[امامیه]] کسانی هستند که به [[وجود امام]] در هر زمانی معتقدند. ایشان [[نص]] آشکار، [[عصمت]] و کمال را برای [[امام]] لازم می‌دانند و بر این مطلب، [[اعتقاد]] به [[اجماع]] دارند که [[امامان]] بعد از [[نبی اکرم]]{{صل}} [[دوازده]] نفرند و [[مقام امامت]] به [[علی بن ابی‌طالب]]، [[امام حسن]]، [[امام حسین]] و [[فرزندان امام حسین]]{{ع}} اختصاص دارد<ref>محمد بن محمد بن نعمان (شیخ مفید)، اوائل المقالات، ص۳۸.</ref>.
[[عمادالدین طبری]]، [[امامان دوازده‌گانه]] مورد نظر [[امامیه]] را از [[امیرمؤمنان]]{{ع}} تا [[حضرت مهدی]]{{ع}} یک به یک نام برده، قائلان به [[امامت]] ایشان را [[شیعه]]، [[امامیه]] و [[اثناعشری]] خوانده است<ref>عمادالدین طبری، کامل بهائی، ص۱۷-۱۸.</ref>.
به هر حال، بسیاری از نویسندگان، عنوان [[امامیه]] را به خصوص پس از [[عصر امامان]] [[شیعی]]، به همان معنای [[فرقه]] “اثناعشری” دانسته‌اند<ref>عبدالرحمان بن محمد ابن خلدون، تاریخ ابن خلدون، ج۱، ص۲۵۲؛ محمدحسین آل کاشف الغطاء، اصل الشیعه و اصولها، ص۷۰.</ref>. در [[کتاب]] [[فرهنگ شیعه]] آمده است:
امامیّه در گذشته نام عمومی مذاهبی بوده است که به [[امامت]] و [[خلافت بلافصل]] [[حضرت علی بن ابی‌طالب]]{{ع}} و [[امامت]] فرزندانش [[معتقد]] بوده‌اند؛ اما امروزه بر یک [[مذهب]] اطلاق می‌شود که آن را [[مذهب جعفری]] با [[اثناعشری]] نیز گویند.... [[امامیه]] [[معتقد]] است که [[حضرت علی]]{{ع}} و یازده تن از [[نسل]] او (تا [[حضرت مهدی]]{{ع}}) به [[نص پیامبر]]{{صل}} و [[نصب الهی]]، [[امام]] و پیشوای مسلمانان‌اند. [[حضرت مهدی]]{{ع}} واپسین [[امام]]، در [[آخرالزّمان]] [[ظهور]] می‌کند و [[جهان]] را به [[عدل و داد]] [[راه]] می‌نماید<ref>پژوهشکده تحقیقات اسلامی، فرهنگ شیعه، ص۱۳۰.</ref><ref>[[سید احمد حسینی|حسینی، سید احمد]]، [[نظریه نصب الهی امام معصوم در تاریخ تفکر امامیه (کتاب)|نظریه نصب الهی امام معصوم در تاریخ تفکر امامیه]]، ص ۴۸.</ref>.
== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==


۱۱۷٬۲۶۹

ویرایش