حقیقت نبوت: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۲ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۷ آوریل ۲۰۲۱
جز
جایگزینی متن - 'تجلی' به 'تجلی'
جز (جایگزینی متن - 'تکیه' به 'تکیه')
جز (جایگزینی متن - 'تجلی' به 'تجلی')
خط ۳۷: خط ۳۷:
==تعریف [[نبوت]] در نزد [[اهل]] [[حقیقت]]==
==تعریف [[نبوت]] در نزد [[اهل]] [[حقیقت]]==
{{اصلی|نبوت در عرفان اسلامی}}
{{اصلی|نبوت در عرفان اسلامی}}
* [[حقیقت]] [[نبوت]] [[پیامبر خاتم]]{{صل}} عبارت از [[روح]] اعظم است که تمامی اسماء و [[صفات حق]] در آن [[تجلی]] کرده است. [[نبوت]] نزد [[اهل]] [[حقیقت]]، عبارت است از [[خلافت]] مطلقۀ [[خداوند]]، ولی این [[نبوت]] دارای مراتب متفاوت است، به حسب مراتب شخصی که او مَظهر آن [[خلافت]] است<ref> آملی، سید حیدر، انوارالحقیقه، ص ۲۷۷.</ref>.
* [[حقیقت]] [[نبوت]] [[پیامبر خاتم]]{{صل}} عبارت از [[روح]] اعظم است که تمامی اسماء و [[صفات حق]] در آن تجلی کرده است. [[نبوت]] نزد [[اهل]] [[حقیقت]]، عبارت است از [[خلافت]] مطلقۀ [[خداوند]]، ولی این [[نبوت]] دارای مراتب متفاوت است، به حسب مراتب شخصی که او مَظهر آن [[خلافت]] است<ref> آملی، سید حیدر، انوارالحقیقه، ص ۲۷۷.</ref>.
* [[نبوت]] نزد [[اهل]] [[حقیقت]] به معنای خبردادن و [[نبی]] مُخبَر از ذات، صفات و أسماء و [[احکام]] و اراده‌های [[خداوند]] است، خبردادن [[حقیقی]]، ذاتی و اولی فقط برای [[روح]] اعظم است و همۀ [[انبیاء]] از [[حضرت آدم|آدم]]{{ع}} تا [[حضرت محمد]]{{صل}} مَظهری از مظاهر [[نبوت]] [[روح]] اعظم هستند، اما [[نبوت]] [[روح]] اعظم ذاتی و دائمی است و [[نبوت]] مظاهر، عرضی و قابل [[انقطاع]] است به جز [[نبوت]] [[حضرت محمد]]{{صل}} که دائمی و غیر قابل [[انقطاع]] است زیرا [[حقیقت]] [[نبوت]] ایشان، [[حقیقت]] [[روح]] اعظم است، همه [[انبیاء]] مظاهر بعضی اسماء و صفات هستند و [[حضرت محمد]]{{صل}} [[مظهر]] تمامی اسما و صفات است لذا [[رسول اکرم]]{{صل}} از همۀ [[انبیاء]] جلوتر است، از حیث [[حقیقت]] و متأخر از همه است از حیث صورت و ظاهر<ref> آملی، سید حیدر، انوارالحقیقه، ص ۲۷۶ ـ ۲۷۷.</ref>.
* [[نبوت]] نزد [[اهل]] [[حقیقت]] به معنای خبردادن و [[نبی]] مُخبَر از ذات، صفات و أسماء و [[احکام]] و اراده‌های [[خداوند]] است، خبردادن [[حقیقی]]، ذاتی و اولی فقط برای [[روح]] اعظم است و همۀ [[انبیاء]] از [[حضرت آدم|آدم]]{{ع}} تا [[حضرت محمد]]{{صل}} مَظهری از مظاهر [[نبوت]] [[روح]] اعظم هستند، اما [[نبوت]] [[روح]] اعظم ذاتی و دائمی است و [[نبوت]] مظاهر، عرضی و قابل [[انقطاع]] است به جز [[نبوت]] [[حضرت محمد]]{{صل}} که دائمی و غیر قابل [[انقطاع]] است زیرا [[حقیقت]] [[نبوت]] ایشان، [[حقیقت]] [[روح]] اعظم است، همه [[انبیاء]] مظاهر بعضی اسماء و صفات هستند و [[حضرت محمد]]{{صل}} [[مظهر]] تمامی اسما و صفات است لذا [[رسول اکرم]]{{صل}} از همۀ [[انبیاء]] جلوتر است، از حیث [[حقیقت]] و متأخر از همه است از حیث صورت و ظاهر<ref> آملی، سید حیدر، انوارالحقیقه، ص ۲۷۶ ـ ۲۷۷.</ref>.


خط ۶۲: خط ۶۲:
==[[ولایت مطلقه]] یا عامّه و [[ولایت]] مقیّده یا خاصّه==
==[[ولایت مطلقه]] یا عامّه و [[ولایت]] مقیّده یا خاصّه==
{{اصلی|ولایت}}
{{اصلی|ولایت}}
* [[ولایت]] ذاتاً و اصالتاً از آن [[خداوند متعال]] است و از این جهت مطلق است و هیچ قیدی ندارد، اما وقتی به [[انبیاء]] و [[اولیای الهی]] نسبت داده می‌شود، [[مقید]] می‌‌گردد، زیرا اطلاق برای هر کمالی فقط از آن [[خداوند]] است و [[مقید]]، وابسته و متکی به مطلق است و مطلق در [[مقید]] [[ظهور]] و [[تجلی]] پیدا می‌‌کند. بنابراین [[ولایت]] [[انبیاء]] و [[اولیاء]] جزئیات [[ولایت مطلقه]] هستند، همانگونه که [[نبوت انبیا]] همگی جزئیات [[نبوت]] مطلقه هستند<ref> مجموعه آثار حکیم صهبا، ص ۱۴۵.</ref>.
* [[ولایت]] ذاتاً و اصالتاً از آن [[خداوند متعال]] است و از این جهت مطلق است و هیچ قیدی ندارد، اما وقتی به [[انبیاء]] و [[اولیای الهی]] نسبت داده می‌شود، [[مقید]] می‌‌گردد، زیرا اطلاق برای هر کمالی فقط از آن [[خداوند]] است و [[مقید]]، وابسته و متکی به مطلق است و مطلق در [[مقید]] [[ظهور]] و تجلی پیدا می‌‌کند. بنابراین [[ولایت]] [[انبیاء]] و [[اولیاء]] جزئیات [[ولایت مطلقه]] هستند، همانگونه که [[نبوت انبیا]] همگی جزئیات [[نبوت]] مطلقه هستند<ref> مجموعه آثار حکیم صهبا، ص ۱۴۵.</ref>.
* [[نبوت]] مطلقه که بیان دیگری از حقیقت [[نبوت]] است، عبارت از اطلاع [[نبی]] است که متصف به [[نبوت]] مطلقه باشد و از حقایق الهیه و دقایق ربانیه آنگونه که هست [[آگاه]] باشد. <ref> المقدمات من کتاب نص النصوص، ص۱۷۴.</ref>.
* [[نبوت]] مطلقه که بیان دیگری از حقیقت [[نبوت]] است، عبارت از اطلاع [[نبی]] است که متصف به [[نبوت]] مطلقه باشد و از حقایق الهیه و دقایق ربانیه آنگونه که هست [[آگاه]] باشد. <ref> المقدمات من کتاب نص النصوص، ص۱۷۴.</ref>.
* حقیقت [[نبوت]] در [[ادبیات]] [[عرفانی]] آمیخته با [[حقیقت محمدیه]] است که از لحاظ وساطت در [[ظهور]] وجود و إنباء از ذات و صفات و [[افعال]] [[حق]] به "[[نبوت]] تعریفی" متصف است. لذا فرمود:{{عربی|"كُنْتُ‏ نَبِيّاً وَ آدَمَ‏ بَيْنَ‏ الْمَاءِ وَ الطِّين‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}<ref> شرح فصوص الحکم قیصری رومی، پیش گفتار، ص۲۴.</ref>.
* حقیقت [[نبوت]] در [[ادبیات]] [[عرفانی]] آمیخته با [[حقیقت محمدیه]] است که از لحاظ وساطت در [[ظهور]] وجود و إنباء از ذات و صفات و [[افعال]] [[حق]] به "[[نبوت]] تعریفی" متصف است. لذا فرمود:{{عربی|"كُنْتُ‏ نَبِيّاً وَ آدَمَ‏ بَيْنَ‏ الْمَاءِ وَ الطِّين‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}<ref> شرح فصوص الحکم قیصری رومی، پیش گفتار، ص۲۴.</ref>.
خط ۱۴۷: خط ۱۴۷:


==خاتمه==
==خاتمه==
* [[خداوند متعال]]، گنج مخفی بود و [[دوست]] داشت در مظاهری تجلّی نماید، لذا در قالب اسماء و صفات جلوه نمود و برای [[تجلی]] [[حق]] [[زمین]] نیاز به خلیفه‌ای بود تا از اسماء و [[صفات خداوند]] برای [[مردم]] خبر دهند و اینگونه بود که بستر [[نبوت]] فراهم آمد و [[حقیقت]] [[پیامبر]]، خاستگاه [[نبوت]] گردید. [[حقیقت]] [[نبوت]]، [[فیض]] و [[لطف الهی]] است برای [[هدایت]] [[انسان]]، به همین لحاظ در طول [[تاریخ]] [[دانشمندان]]، [[عارفان]]، [[متکلمان]] و حکیمان بسیاری نسبت به [[نبوت]] و [[پیامبری]] و برخی از شئونات و مسئولیت‌های آن، تحقیقات ارزنده‌ای عرضه نموده‌اند. در این میان [[حقیقت]] و عصارۀ [[نبوت]] و وسعت وجودی [[پیامبر خاتم]]{{صل}} خیلی بلند مرتبه‌تر از آن چیزی است که افراد عادی بدان می‌اندیشند. محققان عرصه [[دین]] بیشتر جنبه‌ها و شئونات برگرفته از آیاتی نظیر [[آیه]]: {{متن قرآن|قُلْ إِنَّمَا أَنَا بَشَرٌ مِّثْلُکُمْ یُوحَی إِلَیَّ }}<ref> بگو: جز این نیست که من هم بشری چون شمایم (جز اینکه) به من وحی می‌شود؛ سوره کهف، آیه:۱۱۰.</ref> و مانند آن را [[استنباط]] کرده‌اند و حقایق فراتر از آنکه در آیاتی همچون [[آیه]] {{متن قرآن|ثُمَّ دَنَا فَتَدَلَّی فَکَانَ قَابَ قَوْسَیْنِ أَوْ أَدْنَی }}<ref> سپس نزدیک شد و فروتر آمد.آنگاه (میان او و پیامبر) به اندازه دو کمان یا نزدیک‌تر رسید؛ سوره نجم، آیه: ۸ - ۹.</ref> به ابعاد وجودی [[پیامبر خاتم]]{{صل}} اشاره دارد، کمتر طرح و [[تبیین]] شده است. این بدان جهت است که زمینۀ [[فهم]] [[معارف]] بلند {{متن قرآن|فَکَانَ قَابَ قَوْسَیْنِ أَوْ أَدْنَی }} برای هر کس میسر نیست.
* [[خداوند متعال]]، گنج مخفی بود و [[دوست]] داشت در مظاهری تجلّی نماید، لذا در قالب اسماء و صفات جلوه نمود و برای تجلی [[حق]] [[زمین]] نیاز به خلیفه‌ای بود تا از اسماء و [[صفات خداوند]] برای [[مردم]] خبر دهند و اینگونه بود که بستر [[نبوت]] فراهم آمد و [[حقیقت]] [[پیامبر]]، خاستگاه [[نبوت]] گردید. [[حقیقت]] [[نبوت]]، [[فیض]] و [[لطف الهی]] است برای [[هدایت]] [[انسان]]، به همین لحاظ در طول [[تاریخ]] [[دانشمندان]]، [[عارفان]]، [[متکلمان]] و حکیمان بسیاری نسبت به [[نبوت]] و [[پیامبری]] و برخی از شئونات و مسئولیت‌های آن، تحقیقات ارزنده‌ای عرضه نموده‌اند. در این میان [[حقیقت]] و عصارۀ [[نبوت]] و وسعت وجودی [[پیامبر خاتم]]{{صل}} خیلی بلند مرتبه‌تر از آن چیزی است که افراد عادی بدان می‌اندیشند. محققان عرصه [[دین]] بیشتر جنبه‌ها و شئونات برگرفته از آیاتی نظیر [[آیه]]: {{متن قرآن|قُلْ إِنَّمَا أَنَا بَشَرٌ مِّثْلُکُمْ یُوحَی إِلَیَّ }}<ref> بگو: جز این نیست که من هم بشری چون شمایم (جز اینکه) به من وحی می‌شود؛ سوره کهف، آیه:۱۱۰.</ref> و مانند آن را [[استنباط]] کرده‌اند و حقایق فراتر از آنکه در آیاتی همچون [[آیه]] {{متن قرآن|ثُمَّ دَنَا فَتَدَلَّی فَکَانَ قَابَ قَوْسَیْنِ أَوْ أَدْنَی }}<ref> سپس نزدیک شد و فروتر آمد.آنگاه (میان او و پیامبر) به اندازه دو کمان یا نزدیک‌تر رسید؛ سوره نجم، آیه: ۸ - ۹.</ref> به ابعاد وجودی [[پیامبر خاتم]]{{صل}} اشاره دارد، کمتر طرح و [[تبیین]] شده است. این بدان جهت است که زمینۀ [[فهم]] [[معارف]] بلند {{متن قرآن|فَکَانَ قَابَ قَوْسَیْنِ أَوْ أَدْنَی }} برای هر کس میسر نیست.


==منابع==
==منابع==
۲۱۸٬۸۴۲

ویرایش