هدایت عقلی: تفاوت میان نسخهها
جز (جایگزینی متن - 'وسیله' به 'وسیله') |
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-{{خرد}} +)) |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ولایت}} | {{ولایت}} | ||
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> |
نسخهٔ ۲۱ آوریل ۲۰۲۱، ساعت ۰۳:۳۲
- این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی میشود:
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسشهای عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل هدایت عقلی (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
مقدمه
- هدایت عقلی که از زیرشاخههای هدایت عمومی خداوند است بر دو گونه است:
- هدایتِ عقلی مادّی: راهنمایی عقل، برای تأمین نیازهای مادّی. یکی از مصادیق این نوع هدایت در قرآن، راهیابی انسان در صحرا و دریا به وسیله ستارگان است. در آیات متعددی به این معنا اشاره شده است؛ مانند: ﴿وَهُوَ الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ النُّجُومَ لِتَهْتَدُوا بِهَا فِي ظُلُمَاتِ الْبَرِّ وَالْبَحْرِ قَدْ فَصَّلْنَا الْآيَاتِ﴾[۱]. بهرهگیری از عقل در پیشرفت انواع دانشها در جهت تأمین رفاه مادّی نیز، مصادیق دیگری از این نوع هدایت الهی شمرده میشوند.
- هدایت عقلی معنوی: بهرهگیری از قدرت اندیشه، برای تأمین نیازهای معنوی و دستیابی به قلّه کمالات انسانی. همۀ آیاتی که انسان را به تفکّر درباره حقایق مرتبط با مبدأ و معاد دعوت کردهاند، به این نوع هدایت اشاره دارند. همچنین، همه روایاتی که عقل را حجت خدا و فرستاده او معرفی کردهاند، اشاره به این نوع هدایت دارند؛ امام صادق(ع) میفرماید: «حجّت خداوند بر بندگان، پیامبر است و حجّت میان بندگان و خداوند، خرد است»[۲].[۳]
منابع
- محمدی ریشهری، محمد، گونهشناسی هدایت الهی در قرآن و حدیث، فصلنامه علمی پژوهشی علوم حدیث، ش ش ۶۴، ص ۳ـ ۲۲
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ «و او همان است که ستارگان را برای شما آفرید تا در تاریکیهای خشکی و دریا بدانها راه جویید؛ به راستی این آیات را برای گروهی که دانشورند روشن (بیان) داشتهایم» سوره انعام، آیه ۹۷.
- ↑ «حُجَّةُ اللّهِ عَلَی العِبادِ النَّبِیُّ، وَ الحُجَّةُ فیما بَینَ العِبادِ و بَینَ اللّهِ العَقلُ»؛ کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج ۱، ص ۲۵.
- ↑ ر.ک: محمدی ریشهری، محمد، گونهشناسی هدایت الهی در قرآن و حدیث، ش ۶۴، ص ۳ـ ۲۲.