امامت ۲ (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۶: خط ۳۶:


==دربارهٔ کتاب==
==دربارهٔ کتاب==
کتاب حاضر، دفتر چهارم «امامت» از سلسله دفترهای «پاسخ به شبهات کلامی» می‌باشد این کتاب در یک مقدمه و شش فصل با عنوان «امامت» تدوین شده است. فصل اول آن به "کلیات"، فصل دوم "شبهاتی پیرامون امامت و نقد آن"، فصل سوم"شبهه ناسازگاری امامت با اصل خاتمیت"، فصل چهارم "شبهاتی پیرامون اصل نصب و نقد آن"، فصل پنجم "شبهه در دلالت نصوص امامت علی {{ع}} (توجیهات مخالفان )" و فصل ششم آن به"شبهاتی پیرامون صفات امام {{ع}}"اختصاص دارد.
کتاب حاضر، دفتر چهارم «امامت» از سلسله دفترهای «پاسخ به شبهات کلامی» می‌باشد این کتاب در یک مقدمه و شش فصل با عنوان «امامت» تدوین شده است. فصل اول آن به "کلیات"، فصل دوم "شبهاتی پیرامون امامت و نقد آن"، فصل سوم"شبهه ناسازگاری امامت با اصل خاتمیت"، فصل چهارم "شبهاتی پیرامون اصل نصب و نقد آن"، فصل پنجم "شبهه در دلالت نصوص امامت علی {{ع}} (توجیهات مخالفان)" و فصل ششم آن به"شبهاتی پیرامون صفات امام {{ع}}"اختصاص دارد.


نگارنده در این دفتر می‌کوشد شبهات پیرامون امامت را با رویکرد کلامی (کلام فلسفی) مورد تحلیل و ارزیابی قرار دهد، البته رویکرد عمده این تحقیق کلامی است که به ضرورت گاهی از رهیافت عرفانی و فلسفی نیز سود برده است. مؤلف هدف و غایت ازاین تحقیق را تبیین عقلانی مسئله امامت و رفع شبهات ناظر بر آن از طرف برادران اهل سنت و طیف خاص روشنفکران می‌داند و نیز برآن است که خواننده در این تحقیق علاوه بر دریافت پاسخ شبهه در بعضی موارد با تحلیل‌ها و  نکته‌ها و پاسخ‌های جدید نویسنده نیز مواجه خواهد شد که محصول تأمل نگارنده در زوایای موضوع می‌باشد.<ref>[http://bookroom.ir/book/34860/%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AE-%D8%A8%D9%87-%D8%B4%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%AA-%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C---%D8%AF%D9%81%D8%AA%D8%B1-%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%85:-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%D8%AA وبگاه پاتوق کتاب فردا]</ref>
نگارنده در این دفتر می‌کوشد شبهات پیرامون امامت را با رویکرد کلامی (کلام فلسفی) مورد تحلیل و ارزیابی قرار دهد، البته رویکرد عمده این تحقیق کلامی است که به ضرورت گاهی از رهیافت عرفانی و فلسفی نیز سود برده است. مؤلف هدف و غایت ازاین تحقیق را تبیین عقلانی مسئله امامت و رفع شبهات ناظر بر آن از طرف برادران اهل سنت و طیف خاص روشنفکران می‌داند و نیز برآن است که خواننده در این تحقیق علاوه بر دریافت پاسخ شبهه در بعضی موارد با تحلیل‌ها و  نکته‌ها و پاسخ‌های جدید نویسنده نیز مواجه خواهد شد که محصول تأمل نگارنده در زوایای موضوع می‌باشد.<ref>[http://bookroom.ir/book/34860/%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AE-%D8%A8%D9%87-%D8%B4%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%AA-%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C---%D8%AF%D9%81%D8%AA%D8%B1-%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%85:-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%D8%AA وبگاه پاتوق کتاب فردا]</ref>
خط ۴۲: خط ۴۲:
==فهرست کتاب==
==فهرست کتاب==
{{ستون-شروع|3}}
{{ستون-شروع|3}}
*'''فهرست اجمالی'''
*===فهرست اجمالی===
 
* پیشگفتار؛
* پیشگفتار؛
* مقدمه؛
* مقدمه؛
خط ۵۰: خط ۴۹:
* فصل سوم: شبهه ناسازگاری امامت با اصل خاتمیت؛
* فصل سوم: شبهه ناسازگاری امامت با اصل خاتمیت؛
* فصل چهارم: شبهاتی پیرامون اصل نصب و نقد آن؛
* فصل چهارم: شبهاتی پیرامون اصل نصب و نقد آن؛
* فصل پنجم: شبهه در دلالت نصوص امامت علی(ع) (توجیهات مخالفان)؛
* فصل پنجم: شبهه در دلالت نصوص امامت علی{{ع}} (توجیهات مخالفان)؛
* فصل ششم: شبهاتی پیرامون صفات امام(ع)؛
* فصل ششم: شبهاتی پیرامون صفات امام{{ع}}؛
* کتابنامه؛
* کتابنامه؛
* فهرست شبهات؛
* فهرست شبهات؛
خط ۵۸: خط ۵۷:
* نمایه؛
* نمایه؛
* فهرست اشعار.
* فهرست اشعار.
*'''فهرست تفصیلی'''
*===فهرست تفصیلی===
* پیشگفتار؛
* پیشگفتار؛
* مقدمه؛
* مقدمه؛
*'''فصل اول: کلیات: '''
====فصل اول: کلیات====
*'''یکم: ماهیت و چیستی امامت: '''
*'''یکم: ماهیت و چیستی امامت: '''
* الف.امامت از منظر اهل‌بیت؛
* الف) امامت از منظر اهل‌بیت؛
* ب.امامت از منظر امامیه؛
* ب) امامت از منظر امامیه:
: ۱. چگونگی تعیین حاکم(اصل نصب یا انتخاب)؛
: ۱. چگونگی تعیین حاکم(اصل نصب یا انتخاب)؛
: ۲. نگاه حداقلی و حداکثری به صفات امام(علم و عصمت)؛
: ۲. نگاه حداقلی و حداکثری به صفات امام(علم و عصمت)؛
خط ۷۲: خط ۷۱:
*ج. مراتب و شیون امام و امامت؛
*ج. مراتب و شیون امام و امامت؛
*'''دوم: فلسفه امامت: '''
*'''دوم: فلسفه امامت: '''
* الف.هدایت مردم؛
#هدایت مردم؛
* ب.مرجعیت دینی؛
#مرجعیت دینی؛
* ج.عدم بلوغ کامل عقلی مخاطبان؛
#عدم بلوغ کامل عقلی مخاطبان؛
* د.تشریع احکام فرعی؛
#تشریع احکام فرعی؛
* هـ.تشکیل حکومت دینی؛
#تشکیل حکومت دینی؛
* و.امامان واسطه فیض الهی؛
#امامان واسطه فیض الهی؛
*'''سوم: ضرورت شناخت امام: '''
*'''سوم: ضرورت شناخت امام: '''
*'''چهارم: اثبات نظریه انتصاب شیعه: '''
*'''چهارم: اثبات نظریه انتصاب شیعه: '''
* یکم.رویکرد نقلی؛
* یکم. رویکرد نقلی؛
* دوم.رویکرد تحلیلی و عقلی؛
* دوم. رویکرد تحلیلی و عقلی؛
* پیامبر(ص) بر سه گزینه؛
* ادله و شواهد لزوم نصب:
* ادله و شواهد لزوم نصب:
# خطرات داخلی و خارجی صدر اسلام؛
# خطرات داخلی و خارجی صدر اسلام؛
خط ۹۲: خط ۹۰:
# تعیین جانشین و وصی سفارش قرآن؛
# تعیین جانشین و وصی سفارش قرآن؛
# تعیین جانشین مبنا و رویه پیامبر در اداره کشور؛
# تعیین جانشین مبنا و رویه پیامبر در اداره کشور؛
# لازمه عدم نص،برتری دو خلیفه اول بر پیامبر(ص)؛
# لازمه عدم نص،برتری دو خلیفه اول بر پیامبر{{صل}}؛
# کشف نه نصب؛
# کشف نه نصب؛
# اشکالات فقهی و حقوقی نظریه رقیب(انتخاب)؛
# اشکالات فقهی و حقوقی نظریه رقیب(انتخاب)؛
* مصداق نصب؟
* مصداق نصب؟
* '''فصل دوم: شبهاتی پیرامون امامت و نقد آن: '''
====فصل دوم: شبهاتی پیرامون امامت و نقد آن====
*'''شبهه اول: نظریه وجوب امامت تعیین تکلیف بر خداوند: '''
*'''شبهه اول: نظریه وجوب امامت تعیین تکلیف بر خداوند: '''
* تحلیل و بررسی:
* تحلیل و بررسی:
خط ۱۲۵: خط ۱۲۳:
* نسبت اسلام و تشیع با دموکراسی؛
* نسبت اسلام و تشیع با دموکراسی؛
* نقد دوم: مشارکت مردم در عرصه سیاست در نگاه شیعه؛
* نقد دوم: مشارکت مردم در عرصه سیاست در نگاه شیعه؛
* پیامبر اسلام(ص)؛
* پیامبر اسلام{{صل}}؛
* امام علی (ع)؛
* امام علی {{ع}}؛
* نقد سوم: تمایز امامت و حکومت؛
* نقد سوم: تمایز امامت و حکومت؛
* نقد چهارم: امامان نخبگان انحصاری حاکمان شایسته؛
* نقد چهارم: امامان نخبگان انحصاری حاکمان شایسته؛
خط ۱۴۴: خط ۱۴۲:
# مسلمانان اکثریت شهروندان جامعه مهدوی؛
# مسلمانان اکثریت شهروندان جامعه مهدوی؛
# رعایت حقوق اقلیت‌ها.
# رعایت حقوق اقلیت‌ها.
*'''فصل سوم: شبهه ناسازگاری امامت با اصل خاتمیت: '''
====فصل سوم: شبهه ناسازگاری امامت با اصل خاتمیت====
*'''شبهه اول: مبنای عقلی ضرورت امامت ناسازگار با خاتمیت: '''
*'''شبهه اول: مبنای عقلی ضرورت امامت ناسازگار با خاتمیت: '''
* تحلیل و بررسی؛
* تحلیل و بررسی؛
خط ۱۵۳: خط ۱۵۱:
*'''شبهه چهارم: حجت الهی انگاری امامان ناسازگار با خاتمیت: '''
*'''شبهه چهارم: حجت الهی انگاری امامان ناسازگار با خاتمیت: '''
* تقریر شبهه؛
* تقریر شبهه؛
* الف.ناسازگاری با شخصیت حقوقی پیامبر(ص)؛
* الف) ناسازگاری با شخصیت حقوقی پیامبر{{صل}}؛
* ب.عدم حجیت روایات ائمه(ع)؛
* ب) عدم حجیت روایات ائمه{{ع}}؛
* نقد و نظر:
* نقد و نظر:
# ادعای بدون دلیل؛
# ادعای بدون دلیل؛
# .حجت و مفترض الطاعه لازمه عصمت؛
# حجت و مفترض الطاعه لازمه عصمت؛
# سفارش فرآن به اطاعت و جعل حجیت؛
# سفارش فرآن به اطاعت و جعل حجیت؛
# جعل حجیت توسط پیامبر(ص)؛
# جعل حجیت توسط پیامبر{{صل}}؛
# حجیت علی(ع) در طول حجیت پیامبر و خدا؛
# حجیت علی{{ع}} در طول حجیت پیامبر و خدا؛
* برقعی و تمسک به ادله نقلی در تقریر شبهه:
* برقعی و تمسک به ادله نقلی در تقریر شبهه:
* الف.دلالت قرآن بر خاتمیت حجت الهی؟
# دلالت قرآن بر خاتمیت حجت الهی؟
* نقد و نظر؛
# کلام امام علی{{ع}} در خاتمیت حجت الهی؟
* ب.کلام امام علی(ع) در خاتمیت حجت الهی؟
# انحصار حجت به پیامبر و عقل؛
* نقد و نظر؛
* ج.انحصار حجت به پیامبر و عقل؛
* تحلیل و بررسی؛
* تحلیل و بررسی؛
*'''شبهه پنجم: الهام و ولایت باطنی امام ناسازگار با خاتمیت: '''
*'''شبهه پنجم: الهام و ولایت باطنی امام ناسازگار با خاتمیت: '''
خط ۱۷۸: خط ۱۷۴:
* تحلیل و بررسی:
* تحلیل و بررسی:
# توضیح اصل تشریع و تخطئه؛
# توضیح اصل تشریع و تخطئه؛
# تشریع پیامبر(ص) کاشف واقع؛
# تشریع پیامبر{{صل}} کاشف واقع؛
# تشریع امامان در طول تشریع نبوی و مکمل آن؛
# تشریع امامان در طول تشریع نبوی و مکمل آن؛
# تشریع امامان در طول تشریع الهی؛
# تشریع امامان در طول تشریع الهی؛
خط ۱۸۷: خط ۱۸۳:
# عدم اختصاص علم لدنی به پیامبران؛
# عدم اختصاص علم لدنی به پیامبران؛
# تصریح پیامبر به علم لدنی امامان؛
# تصریح پیامبر به علم لدنی امامان؛
# تصریح امام علی(ع) به علم غیب خویش؛
# تصریح امام علی{{ع}} به علم غیب خویش؛
# اعتراف بعض اهل سنت به علم غیب امام؛
# اعتراف بعض اهل سنت به علم غیب امام؛
# علم غیب رهاورد علم باطنی؛
# علم غیب رهاورد علم باطنی؛
*'''شبهه هشتم: تفوض شئون نبوت به امام ناقض خاتمیت: '''
*'''شبهه هشتم: تفوض شئون نبوت به امام ناقض خاتمیت: '''
* تحلیل وبررسی.
* تحلیل وبررسی.
*'''فصل چهارم: شبهاتی پیرامون اصل نصب و نقد آن: '''
====فصل چهارم: شبهاتی پیرامون اصل نصب و نقد آن====
*'''شبهه اول: نبود نصب در قرآن: '''
*'''شبهه اول: نبود نصب در قرآن: '''
* نقد و نظر؛
* نقد و نظر؛
* یکم: وجود آیات ظاهر نصب؛
* یکم: وجود آیات ظاهر نصب؛
*'''شبهه دوم: عدم ذکر نام علی(ع) در فرآن: '''
*'''شبهه دوم: عدم ذکر نام علی{{ع}} در فرآن: '''
* نقد و نظر؛
* نقد و نظر؛
*'''شبهه سوم: نبود نصب در روایات نبوی: '''
*'''شبهه سوم: نبود نصب در روایات نبوی: '''
* نقد و نظر؛
* نقد و نظر؛
* یکم: احادیث خلافت؛
* یکم: احادیث خلافت؛
* تصریح به خلافت حضرت علی(ع)؛
* تصریح به خلافت حضرت علی{{ع}}؛
* حدیث خاصف النعل؛
* حدیث خاصف النعل؛
* دوم: احادیث امامت، امیرمؤمنان و وزارت؛
* دوم: احادیث امامت، امیرمؤمنان و وزارت؛
خط ۲۱۷: خط ۲۱۳:
# نصب خاص بهترین گزینه؛
# نصب خاص بهترین گزینه؛
# امکان خطا در انتخاب؛
# امکان خطا در انتخاب؛
# گذشت علی(ع) عامل حفظ وحدت مردم؛
# گذشت علی{{ع}} عامل حفظ وحدت مردم؛
# جواب نقضی(نصب خلیفه اول و دوم)؛
# جواب نقضی(نصب خلیفه اول و دوم)؛
# پاسخ آمدی.
# پاسخ آمدی.
خط ۲۲۵: خط ۲۲۱:
# امکان اختفا؛
# امکان اختفا؛
# وجود انگیزه‌های سیاسی در مسئله امامت؛
# وجود انگیزه‌های سیاسی در مسئله امامت؛
# اعتراف حضرت علی(ع) و بعض صحابه به نص؛
# اعتراف حضرت علی{{ع}} و بعض صحابه به نص؛
# تفکیک امامت و خلافت؛
# تفکیک امامت و خلافت؛
# دلالت نکردن عدم اشتهار بر عدم؛
# دلالت نکردن عدم اشتهار بر عدم؛
# عدم ملازمه ترک نص با کفر؛
# عدم ملازمه ترک نص با کفر؛
*'''شبهه ششم: بیعت صحابه و مردم با کاندیدای سقیفه(ابوبکر): '''
*'''شبهه ششم: بیعت صحابه و مردم با کاندیدای سقیفه (ابوبکر): '''
* تحلیل و بررسی؛
* تحلیل و بررسی؛
* الف.شتابزدگی در تشکیل سقیفه و غیرمشروع بودن آن؛
#شتابزدگی در تشکیل سقیفه و غیرمشروع بودن آن؛
* اعتراض حضرت علی (ع) به سقیفه؛
# انگیزه‌های دنیوی در بیعت سقیفه؛
* اعتراف خلیفه اول و دوم به شتابزدگی سقیفه؛
# بیعت با اکراه و اجبار؛
* ب.انگیزه‌های دنیوی در بیعت سقیفه؛
# مخالفان کاندیدای سقیفه؛
* ج.بیعت با اکراه و اجبار؛
# تأملی در حدیث«لا تجتمع امتی علی الخطا»؛
* د.مخالفان کاندیدای سقیفه؛
# توجیه نصوص؛
* اعتراف جمعی از صحابه به امامت حضرت علی (ع)؛
# اختفای نص و فراموشی آن؛
* هـ.تأملی در حدیث«لا تجتمع امتی علی الخطا»؛
# جلوگیری از شیوع نظریه«نص»؛
* و.توجیه نصوص؛
# قرائت سکولار از نص؛
* ز.اختفای نص و فراموشی آن؛
# حذف علی {{ع}} به بهانه های واهی؛
* ح.جلوگیری از شیوع نظریه«نص»؛
*'''شبهه هفتم: عدم احتجاج حضرت به اصل نصب:'''
* ط.قرائت سکولار از نص؛
* ی.حذف علی (ع) به بهانه های واهی؛
*'''شبهه هفتم: عدم احتجاج حضرت به اصل نصب: '''
* تحلیل و بررسی؛
* تحلیل و بررسی؛
* یکم: روایاتی با واژگان نصب، عهد، اختصاص، اصطفا، اختیار و أخذ؛
* یکم: روایاتی با واژگان نصب، عهد، اختصاص، اصطفا، اختیار و أخذ؛
خط ۲۵۵: خط ۲۴۸:
*'''شبهه هشتم: عدم اقدام حضرت برای تصدی حکومت: '''
*'''شبهه هشتم: عدم اقدام حضرت برای تصدی حکومت: '''
* تحلیل و بررسی؛
* تحلیل و بررسی؛
* الف.تحصن در خانه حضرت زهرا(س)؛
#تحصن در خانه حضرت زهرا{{س}}؛
* ب.استنکاف از بیعت؛
#استنکاف از بیعت؛
* ج.فعالیت محرمانه و علنی و مبارزه مسلحانه؛
#فعالیت محرمانه و علنی و مبارزه مسلحانه؛
* د.نصوص حضرت درباره امامت؛
#نصوص حضرت درباره امامت؛
*'''شبهه نهم: سکونت حضرت علی(ع): '''
*'''شبهه نهم: سکونت حضرت علی{{ع}}: '''
* تحلیل و بررسی؛
* تحلیل و بررسی؛
* الف.نبود انصار؛
#نبود انصار؛
* ب.فرانرسیدن وقت لازم؛
#فرانرسیدن وقت لازم؛
* ج.حفظ وحدت مسلمین؛
#حفظ وحدت مسلمین؛
* د.گذشت از حق خویش؛
#گذشت از حق خویش؛
*'''شبهه دهم: پذیرش بیعت ابوبکر توسط حضرت علی(ع): '''
*'''شبهه دهم: پذیرش بیعت ابوبکر توسط حضرت علی{{ع}}: '''
* تحلیل و بررسی؛
* تحلیل و بررسی؛
* الف.جلوگیری از انحراف و کفر؛
#جلوگیری از انحراف و کفر؛
* ب.حفظ وحدت اسلامی؛
#حفظ وحدت اسلامی؛
* ج.جلوگیری از خون‌ریزی؛
#جلوگیری از خون‌ریزی؛
* د.عدم اعتبار اجماع؛
#عدم اعتبار اجماع؛
*'''شبهه یازدهم: شرکت در شورای تعیین خلیفه سوم: '''
*'''شبهه یازدهم: شرکت در شورای تعیین خلیفه سوم: '''
* تحلیل و بررسی؛
* تحلیل و بررسی؛
* الف.دفع شبهه سکولارها؛
#دفع شبهه سکولارها؛
* ب.اتمام حجت؛
#اتمام حجت؛
* ج.پرهیز از اختلاف و حفظ وحدت؛
#پرهیز از اختلاف و حفظ وحدت؛
* د.نقض دیدگاه خلیفه دوم؛
#نقض دیدگاه خلیفه دوم؛
* هـ.رفع اتهام استبداد به رأی؛
#رفع اتهام استبداد به رأی؛
* و.نصوص و رفتار حضرت ناقض مشروعیت خلفا؛
#نصوص و رفتار حضرت ناقض مشروعیت خلفا؛
*'''شبهه دوازدهم: نپذیرفتن حکومت بعد از قتل خلیفه سوم: '''
*'''شبهه دوازدهم: نپذیرفتن حکومت بعد از قتل خلیفه سوم: '''
* تحلیل و بررسی؛
* تحلیل و بررسی؛
* الف.استنکاف از سیره خلفای پیشین؛
#استنکاف از سیره خلفای پیشین؛
* ب.اتمام حجت؛
#اتمام حجت؛
* ج.پیش‌بینی فتنه‌های آینده؛
#پیش‌بینی فتنه‌های آینده؛
* د.رفع اتهام حرص در حکومت؛
#رفع اتهام حرص در حکومت؛
* هـ.گلایه از مردم؛
#گلایه از مردم؛
* و.نفی صلاحیت مردم و استهزا؛
#نفی صلاحیت مردم و استهزا؛
*'''شبهه سیزدهم: همکاری حضرت با خلفای وقت: '''
*'''شبهه سیزدهم: همکاری حضرت با خلفای وقت: '''
* تحلیل و بررسی؛
* تحلیل و بررسی؛
*'''شبهه چهاردهم: اقتدا به نماز خلفا: '''
*'''شبهه چهاردهم: اقتدا به نماز خلفا: '''
* تحلیل و بررسی؛
* تحلیل و بررسی؛
* الف.نفی اقتدا؛
#نفی اقتدا؛
* ب.لازمه عدم حضور در جماعات اختلاف مسلمانان؛
#لازمه عدم حضور در جماعات اختلاف مسلمانان؛
* ج.عدم حضور به منزله ترک فریضه دینی؛
#عدم حضور به منزله ترک فریضه دینی؛
* د.صحت نماز؛
#صحت نماز؛
*'''شبهه پانزدهم: رابطه فامیلی با خلیفه دوم: '''
*'''شبهه پانزدهم: رابطه فامیلی با خلیفه دوم: '''
* تحلیل و بررسی؛
* تحلیل و بررسی؛
* الف.تردید در سند حدیث؛
#تردید در سند حدیث؛
* ب.عدم دلالت بر مدعا؛
#عدم دلالت بر مدعا؛
* ج.تصریحات حضرت به غصب حق خویش؛
#تصریحات حضرت به غصب حق خویش؛
* اشاره‌ای به علل دیگر؛
#مصلحت گرایی؛
* د.مصلحت گرایی؛
#تهدید و اکراه؛
* هـ.تهدید و اکراه؛
#جواب نقضی؛
* و.جواب نقضی؛
*'''شبهه شانزدهم: نام‌گذاری حضرت سه فرزند خود به نام‌های خلفا: '''
*'''شبهه شانزدهم: نام‌گذاری حضرت سه فرزند خود به نام‌های خلفا: '''
* تحلیل و بررسی؛
* تحلیل و بررسی؛
* الف.عدم دلالت بر مدعا و ساده انگاری مسئله؛
#عدم دلالت بر مدعا و ساده انگاری مسئله؛
* ب.شایع بودن نام‌گذاری به اسامی مخالفان؛
#شایع بودن نام‌گذاری به اسامی مخالفان؛
* ج.تحمیل نام‌گذاری؛
#تحمیل نام‌گذاری؛
* د.عثمان نام برادر حضرت؛
#عثمان نام برادر حضرت؛
* هـ.قصد توریه؛
#قصد توریه؛
*'''شبهه هفدهم: ستایش و تمجید از خلفا: '''
*'''شبهه هفدهم: ستایش و تمجید از خلفا: '''
* تحلیل و بررسی؛
* تحلیل و بررسی؛
* الف.مشکل سندی روایات اهل تسنن؛
#مشکل سندی روایات اهل تسنن؛
* ب.عدم ذکر روایات افضلیت در منابع شیعه؛
#عدم ذکر روایات افضلیت در منابع شیعه؛
* ج.تعارض با روایات دیگر اهل تسنن؛
#تعارض با روایات دیگر اهل تسنن؛
* تحلیل و بررسی روایت نهج البلاغه(لله بلاد فلان)؛
* تحلیل و بررسی روایت نهج البلاغه(لله بلاد فلان)؛
* تحلیل روایت ثقفی(فتولٌی ابوبکر)؛
* تحلیل روایت ثقفی(فتولٌی ابوبکر)؛
*'''شبهه هجدهم: تعارض نصوص خلافت: '''
*'''شبهه هجدهم: تعارض نصوص خلافت: '''
* تحلیل و بررسی؛
* تحلیل و بررسی؛
* الف.عدم گزارش روایات خلافت ابوبکر در منابع شیعی؛
#عدم گزارش روایات خلافت ابوبکر در منابع شیعی؛
* ب.گزارش مخدوش در منابع اهل سنت؛
#گزارش مخدوش در منابع اهل سنت؛
* تحلیل گزارش حسن بصری؛
* تحلیل گزارش حسن بصری؛
* تحلیل گزارش بکربن أخت؛
* تحلیل گزارش بکربن أخت؛
* ج.اعتراف اهل سنت به عدم نص؛
#اعتراف اهل سنت به عدم نص؛
* د.عدم استناد ابوبکر و عمر؛
#عدم استناد ابوبکر و عمر؛
* هـ.اعتراف خلیفه اول؛
#اعتراف خلیفه اول؛
* و.اعتراف خلیفه دوم و دیگران به نص علی (ع).
#اعتراف خلیفه دوم و دیگران به نص علی {{ع}}.
*'''فصل پنجم: شبهه در دلالت نصوص امامت علی (ع)(توجیهات مخالفان): '''
====فصل پنجم: شبهه در دلالت نصوص امامت علی {{ع}}(توجیهات مخالفان)====
*'''توجیه اول: بیان اولویت و احقیت: '''
*'''توجیه اول: بیان اولویت و احقیت: '''
* نقد و نظر؛
* نقد و نظر؛
* الف.اجتهاد در مقابل نص؛
#اجتهاد در مقابل نص؛
* ب.تعارض با سیره امام (ع)؛
#تعارض با سیره امام {{ع}}؛
* ج.تعارض با مواضع بعض صحابه و دیگر امامان؛
#تعارض با مواضع بعض صحابه و دیگر امامان؛
* د.محذور توجیه کنندگان بین علی (ع)و بعض صحابه؛
#محذور توجیه کنندگان بین علی {{ع}}و بعض صحابه؛
* هـ.لزوم پیروی از حقیقت نه شخص و اشخاص؛
#لزوم پیروی از حقیقت نه شخص و اشخاص؛
* و.عدم دلالت اثبات شی بر نفی ماعدا؛
#عدم دلالت اثبات شی بر نفی ماعدا؛
*'''توجیه دوم: حمل بر کاندیداتوری: '''
*'''توجیه دوم: حمل بر کاندیداتوری: '''
* نقد و نظر؛
* نقد و نظر؛
* الف.اصالت تأسیسی و احترازی در قانون گذاری؛
#اصالت تأسیسی و احترازی در قانون گذاری؛
* ب.ظهور بل نص روایات در جعل و انشاء؛
#ظهور بل نص روایات در جعل و انشاء؛
* ج.تعارض با سیره حضرت؛
#تعارض با سیره حضرت؛
* د.تفسیر سکولار از امامت؛
#تفسیر سکولار از امامت؛
*'''توجیه سوم: اختصاص امامت بر امر هدایت و مرجعیت علمی و دینی: '''
*'''توجیه سوم: اختصاص امامت بر امر هدایت و مرجعیت علمی و دینی: '''
* سه تقریر دیگر؛
* سه تقریر دیگر؛
* الف.تفکیک امامت و خلافت؛
#تفکیک امامت و خلافت؛
* ب.تفکیک امامت و حکومت سکولار؛
#تفکیک امامت و حکومت سکولار؛
* ج.تفکیک نصوص پیامبر از امور دنیوی و دینی(قرائت سکولار صحابه)؛
#تفکیک نصوص پیامبر از امور دنیوی و دینی(قرائت سکولار صحابه)؛
* تحلیل و بررسی؛
* تحلیل و بررسی؛
* مصلحت اندیشی؟!
* مصلحت اندیشی؟!
*'''توجیه چهارم: جوانی حضرت: '''
*'''توجیه چهارم: جوانی حضرت: '''
* تحلیل و بررسی؛
* تحلیل و بررسی؛
* اعتراف خلیفه اول و دوم بر صلاحیت علی (ع)؛
* اعتراف خلیفه اول و دوم بر صلاحیت علی {{ع}}؛
*'''توجیه پنجم: اهل مزاح بودن حضرت: '''
*'''توجیه پنجم: اهل مزاح بودن حضرت: '''
* تحلیل و بررسی؛
* تحلیل و بررسی؛
خط ۳۶۹: خط ۳۶۱:
*'''توجیه دوازدهم: امامت حضرت متوقف به بیعت مردم(مشروعیت سیاسی): '''
*'''توجیه دوازدهم: امامت حضرت متوقف به بیعت مردم(مشروعیت سیاسی): '''
* نقد و نظر؛
* نقد و نظر؛
*'''توجیه سیزدهم: ادعای نسخ امامت علی (ع): '''
*'''توجیه سیزدهم: ادعای نسخ امامت علی {{ع}}: '''
* تحلیل و بررسی؛
* تحلیل و بررسی؛
*'''توجیه چهاردهم: تعارض نصوص: '''
*'''توجیه چهاردهم: تعارض نصوص: '''
خط ۳۷۷: خط ۳۶۹:
*'''توجیه شانزدهم: اختصاص امامت به ولایت معنوی: '''
*'''توجیه شانزدهم: اختصاص امامت به ولایت معنوی: '''
* تحلیل و بررسی.
* تحلیل و بررسی.
*'''فصل ششم: شبهاتی پیرامون صفات امام (ع): '''
====فصل ششم: شبهاتی پیرامون صفات امام {{ع}}====
*'''شیهه اول: انکار علم غیب امامان: '''
*'''شیهه اول: انکار علم غیب امامان: '''
* تحلیل و بررسی؛
* تحلیل و بررسی؛
* الف.قرائت متفاوت از حقیقت امامت؛
#قرائت متفاوت از حقیقت امامت؛
* ب.اعتبار علم غیب در حوزه دین؛
#اعتبار علم غیب در حوزه دین؛
* ج.فلسفه امامت  ملازم با علم غیب؛
#فلسفه امامت  ملازم با علم غیب؛
* د.علم غیب رهاورد ولایت باطنی امام؛
#علم غیب رهاورد ولایت باطنی امام؛
* هـ.علم غیب لازمه صفت عصمت و حجت الهی؛
#علم غیب لازمه صفت عصمت و حجت الهی؛
* و.روایات مثبت علم غیب امامان؛
#روایات مثبت علم غیب امامان؛
*'''شبهه دوم: علم غیب امامان مجعول متکلمان: '''
*'''شبهه دوم: علم غیب امامان مجعول متکلمان: '''
*'''شبهه سوم: نفی علم غیب در بعض روایات: '''
*'''شبهه سوم: نفی علم غیب در بعض روایات: '''
* تحلیل و بررسی؛
* تحلیل و بررسی؛
* الف.توجه به مخاطب مقصّره؛
#توجه به مخاطب مقصّره؛
* ب.توجه به مخاطب غالی؛
#توجه به مخاطب غالی؛
* ج.نفی علم استقلالی نه تابع؛
#نفی علم استقلالی نه تابع؛
* د.نفی علم فعلی نه مطلق؛
#نفی علم فعلی نه مطلق؛
*'''شبهه چهارم: عدم اعتبار علم غیب در امام و امامت: '''
*'''شبهه چهارم: عدم اعتبار علم غیب در امام و امامت: '''
* نقد و نظر؛
* نقد و نظر؛
* الف.فروکاستن مقام امامت به حاکم و شخص عادی؛
#فروکاستن مقام امامت به حاکم و شخص عادی؛
* ب.مخالفت با روایات؛
#مخالفت با روایات؛
* ج.ناسازگاری با فلسفه امامت؛
#ناسازگاری با فلسفه امامت؛
*'''شبهه پنجم: ناسازگاری علم غیب با بعض اعمال ائمه اطهار: '''
*'''شبهه پنجم: ناسازگاری علم غیب با بعض اعمال ائمه اطهار: '''
* تحلیل و بررسی؛
* تحلیل و بررسی؛
* الف.دیدگاه‌های  مختلف در علم غیب امام؛
#دیدگاه‌های  مختلف در علم غیب امام؛
* ب.معذورات عمل به علم غیب؛
#معذورات عمل به علم غیب؛
* شبهه علم امام حسین و مسلم بن عقیل؛
* شبهه علم امام حسین و مسلم بن عقیل؛
* خوردن زهر توسط امامان؛
* خوردن زهر توسط امامان؛
خط ۴۰۹: خط ۴۰۱:
*'''شبهه هشتم: تعارض عصمت امامان با روایات و ادعیه: '''
*'''شبهه هشتم: تعارض عصمت امامان با روایات و ادعیه: '''
* تحلیل و بررسی؛
* تحلیل و بررسی؛
* الف.مخالفت با آیات و روایات نبوی؛
#مخالفت با آیات و روایات نبوی؛
* ب.کلام حضرت بیان یک اصل کلی و نه شخصی؛
#کلام حضرت بیان یک اصل کلی و نه شخصی؛
* ج.امکان صدور خطا در صورت عدم یاری خدا؛
#امکان صدور خطا در صورت عدم یاری خدا؛
* د.نصوص دیگر حضرت دال بر عصمت؛
#نصوص دیگر حضرت دال بر عصمت؛
* تقریر دیگر شبهه: اعتراف  امامان به گناهان در ادعیه؛
* تقریر دیگر شبهه: اعتراف  امامان به گناهان در ادعیه؛
* تحلیل و بررسی؛
* تحلیل و بررسی؛
* الف.تفسیر عرفانی؛
#تفسیر عرفانی؛
* ب.تفسیر تعلیمی و تربیتی؛
#تفسیر تعلیمی و تربیتی؛
* ج.حمل بر استغفار دفعی؛
#حمل بر استغفار دفعی؛
* د.استغفار ازکناهان امت؛
#استغفار ازکناهان امت؛
* هـ.عدم امکان حمل بر ظاهر دعاها؛
#عدم امکان حمل بر ظاهر دعاها؛
* و.نقض در دعاهای پیامبر (ص)؛
#نقض در دعاهای پیامبر {{صل}}؛
*'''شبهه نهم: انکار حجت انگاری امامان: '''
*'''شبهه نهم: انکار حجت انگاری امامان: '''
*'''شبهه دهم: اختصاص حجیت به امور عبادی و فردی: '''
*'''شبهه دهم: اختصاص حجیت به امور عبادی و فردی: '''
خط ۴۲۸: خط ۴۲۰:
* پاسخ شبهه حافظ جهان پیش از امامان؛
* پاسخ شبهه حافظ جهان پیش از امامان؛
*'''شبهه دوازدهم: انکار ولایت تکوینی امامان: '''
*'''شبهه دوازدهم: انکار ولایت تکوینی امامان: '''
* الف.ولایت تکوینی رهاورد قرب الهی؛
#ولایت تکوینی رهاورد قرب الهی؛
* ب.تجربه‌های عادی و عرفانی؛
#تجربه‌های عادی و عرفانی؛
* ج.اعتراف اشاعره؛
#اعتراف اشاعره؛
* د.قرآن و ولایت تکوینی غیر پیامبران؛
#قرآن و ولایت تکوینی غیر پیامبران؛
* هـ.تبیین ولایت تکوینی از طریق علیت طولی یا مظهریت؛
#تبیین ولایت تکوینی از طریق علیت طولی یا مظهریت؛
* کتابنامه؛
* کتابنامه؛
* فهرست شبهات؛
* فهرست شبهات؛

نسخهٔ ‏۷ مارس ۲۰۱۷، ساعت ۱۵:۰۹

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
امامت
زبانفارسی
ترجمهٔ کتابپاسخ به شبهات کلامی: امامت
نویسندهمحمد حسن قدردان قراملکی
موضوعامامت و ولایت
مذهب[[شیعه]][[رده:کتاب شیعه]]
ناشر[[:رده:انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی|انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی]][[رده:انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی]]
محل نشرتهران، ایران
سال نشرچاپ اول: ۱۳۸۸ چاپ دوم: ۱۳۹۲ ش
شابک۹۷۸-۹۶۴-۲۹۸۲-۷۳-۸
شماره ملی۱۰۵۹۹۳۳

امامت، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی شبهات پیرامون امامت با رویکرد کلامی (کلام فلسفی)، می‌پردازد. پدیدآورندهٔ این اثر محمد حسن قدردان قراملکی است و پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی انتشار آن را به عهده داشته است.[۱]

دربارهٔ کتاب

کتاب حاضر، دفتر چهارم «امامت» از سلسله دفترهای «پاسخ به شبهات کلامی» می‌باشد این کتاب در یک مقدمه و شش فصل با عنوان «امامت» تدوین شده است. فصل اول آن به "کلیات"، فصل دوم "شبهاتی پیرامون امامت و نقد آن"، فصل سوم"شبهه ناسازگاری امامت با اصل خاتمیت"، فصل چهارم "شبهاتی پیرامون اصل نصب و نقد آن"، فصل پنجم "شبهه در دلالت نصوص امامت علی (ع) (توجیهات مخالفان)" و فصل ششم آن به"شبهاتی پیرامون صفات امام (ع)"اختصاص دارد.

نگارنده در این دفتر می‌کوشد شبهات پیرامون امامت را با رویکرد کلامی (کلام فلسفی) مورد تحلیل و ارزیابی قرار دهد، البته رویکرد عمده این تحقیق کلامی است که به ضرورت گاهی از رهیافت عرفانی و فلسفی نیز سود برده است. مؤلف هدف و غایت ازاین تحقیق را تبیین عقلانی مسئله امامت و رفع شبهات ناظر بر آن از طرف برادران اهل سنت و طیف خاص روشنفکران می‌داند و نیز برآن است که خواننده در این تحقیق علاوه بر دریافت پاسخ شبهه در بعضی موارد با تحلیل‌ها و نکته‌ها و پاسخ‌های جدید نویسنده نیز مواجه خواهد شد که محصول تأمل نگارنده در زوایای موضوع می‌باشد.[۲]

فهرست کتاب

  • ===فهرست اجمالی===
  • پیشگفتار؛
  • مقدمه؛
  • فصل اول: کلیات؛
  • فصل دوم: شبهاتی پیرامون امامت و نقد آن؛
  • فصل سوم: شبهه ناسازگاری امامت با اصل خاتمیت؛
  • فصل چهارم: شبهاتی پیرامون اصل نصب و نقد آن؛
  • فصل پنجم: شبهه در دلالت نصوص امامت علی(ع) (توجیهات مخالفان)؛
  • فصل ششم: شبهاتی پیرامون صفات امام(ع)؛
  • کتابنامه؛
  • فهرست شبهات؛
  • فهرست آیات؛
  • فهرست روایات؛
  • نمایه؛
  • فهرست اشعار.
  • ===فهرست تفصیلی===
  • پیشگفتار؛
  • مقدمه؛

فصل اول: کلیات

  • یکم: ماهیت و چیستی امامت:
  • الف) امامت از منظر اهل‌بیت؛
  • ب) امامت از منظر امامیه:
۱. چگونگی تعیین حاکم(اصل نصب یا انتخاب)؛
۲. نگاه حداقلی و حداکثری به صفات امام(علم و عصمت)؛
۳. حجت الهی و مرجعیت علمی و دینی؛
۴. امام واسطه فیض و قطب(رویکرد فلسفی_عرفانی)؛
۵. وجوب عقلی یا نقلی امامت؛
  • ج. مراتب و شیون امام و امامت؛
  • دوم: فلسفه امامت:
  1. هدایت مردم؛
  2. مرجعیت دینی؛
  3. عدم بلوغ کامل عقلی مخاطبان؛
  4. تشریع احکام فرعی؛
  5. تشکیل حکومت دینی؛
  6. امامان واسطه فیض الهی؛
  • سوم: ضرورت شناخت امام:
  • چهارم: اثبات نظریه انتصاب شیعه:
  • یکم. رویکرد نقلی؛
  • دوم. رویکرد تحلیلی و عقلی؛
  • ادله و شواهد لزوم نصب:
  1. خطرات داخلی و خارجی صدر اسلام؛
  2. نصب عامل حفظ وحدت و جلوگیری از اختلاف قومی؛
  3. علم به شخص اصلح و لزوم معرفی و نصب آن؛
  4. اعتبار عصمت امام مقتضی نصب؛
  5. نصب لازمه دین خاتم و جاودان؛
  6. تعیین جانشین رویه پیامبران پیشین؛
  7. تعیین جانشین و وصی سفارش قرآن؛
  8. تعیین جانشین مبنا و رویه پیامبر در اداره کشور؛
  9. لازمه عدم نص،برتری دو خلیفه اول بر پیامبر(ص)؛
  10. کشف نه نصب؛
  11. اشکالات فقهی و حقوقی نظریه رقیب(انتخاب)؛
  • مصداق نصب؟

فصل دوم: شبهاتی پیرامون امامت و نقد آن

  • شبهه اول: نظریه وجوب امامت تعیین تکلیف بر خداوند:
  • تحلیل و بررسی:
  1. اشکال وابسته به انکار حسن و قبح عقلی؛
  2. خلط وجوب اعتباری و تکوینی؛
  • شبهه دوم: نظریه وجوب تعیین امام،بدعت‌آمیز:
  • تحلیل و بررسی؛
  • شبهه سوم: کلامی‌انگاری امامت بدعت‌آمیز:
  • نقد ونظر؛
  • شبهه چهارم: تکفیر مخالفان امامت:
  • تحلیل و بررسی؛
  • شبهه پنجم: موروثی نمودن امامت:
  • تحلیل و بررسی؛
  • عالمان اهل سنت و اعتراف به فضایل امامان؛
  • اعترافات سه خلیفه اول؛
  • اعترافات معتزله؛
  • شبهه ششم: امامت در کودکی:
  • تحلیل و بررسی؛
  • شبهه هفتم: برتری امامت بر نبوت:
  • تحلیل و بررسی؛
  • شبهه هشتم: برتری امامان شیعه بر پیامبران:
  • تحلیل و بررسی؛
  • شبهه نهم: استبعاد مقام امامت بدون نبوت:
  • تحلیل و بررسی(ولایت گوهر نبوت)؛
  • شبهه دهم: امامت ناسازگار با دموکراسی:
  • نقد و نظر؛
  • نقد اول: تعدد مدلهای دموکراسی؛
  • نسبت اسلام و تشیع با دموکراسی؛
  • نقد دوم: مشارکت مردم در عرصه سیاست در نگاه شیعه؛
  • پیامبر اسلام(ص)؛
  • امام علی (ع)؛
  • نقد سوم: تمایز امامت و حکومت؛
  • نقد چهارم: امامان نخبگان انحصاری حاکمان شایسته؛
  • نقد پنجم: نیاز دموکراسی حقیقی به بستر لازم؛
  • نقد ششم: تقدیم حکم الهی بر دموکراسی؛
  • نقد هفتم: کاستی‌های دموکراسی؛
  • اعتراف اندیشوران غربی؛
  • نقد هشتم: جواب نقضی؛
  • ارزیابی کلی؛
  • شبهه یازدهم: غیبت امام ناسازگار با دموکراسی:
  • نقد و نظر؛
  • شبهه دوازدهم: مهدویت ناسازگار با دموکراسی:
  • نقد و نظر؛
  1. نادیده انگاشتن فضایل جامعه مهدوی؛
  2. رضایت همه شهروندان از حکومت مهدوی؛
  3. دموکراسی مقدمه و ابزار نه هدف؛
  4. مسلمانان اکثریت شهروندان جامعه مهدوی؛
  5. رعایت حقوق اقلیت‌ها.

فصل سوم: شبهه ناسازگاری امامت با اصل خاتمیت

  • شبهه اول: مبنای عقلی ضرورت امامت ناسازگار با خاتمیت:
  • تحلیل و بررسی؛
  • تفاوت صدر اسلام با عصر غیبت؛
  • شبهه دوم: عصمت امام ناسازگار با خاتمیت:
  • تحلیل و نظر؛
  • شبهه سوم: واجب الاطاعة انگاری امام ناسازگار با خاتمیت:
  • شبهه چهارم: حجت الهی انگاری امامان ناسازگار با خاتمیت:
  • تقریر شبهه؛
  • الف) ناسازگاری با شخصیت حقوقی پیامبر(ص)؛
  • ب) عدم حجیت روایات ائمه(ع)؛
  • نقد و نظر:
  1. ادعای بدون دلیل؛
  2. حجت و مفترض الطاعه لازمه عصمت؛
  3. سفارش فرآن به اطاعت و جعل حجیت؛
  4. جعل حجیت توسط پیامبر(ص)؛
  5. حجیت علی(ع) در طول حجیت پیامبر و خدا؛
  • برقعی و تمسک به ادله نقلی در تقریر شبهه:
  1. دلالت قرآن بر خاتمیت حجت الهی؟
  2. کلام امام علی(ع) در خاتمیت حجت الهی؟
  3. انحصار حجت به پیامبر و عقل؛
  • تحلیل و بررسی؛
  • شبهه پنجم: الهام و ولایت باطنی امام ناسازگار با خاتمیت:
  • نقد و نظر:
  1. وقوع الهام و ارتباط غیبی در غیر پیامبران؛
  2. مقام امامت و ولایت فراتر از نبوت(نگاه عرفانی)؛
  3. اعتراف اهل سنت به اصل الهام و مکاشفه؛
  4. تصریح به روح باطنی امامان در روایات نبوی؛
  5. پاسخ نقضی به دهلوی و سروش؛
  • شبهه ششم: ولایت تشریعی امام ناسازگار با کمال و خاتمیت دین:
  • تحلیل و بررسی:
  1. توضیح اصل تشریع و تخطئه؛
  2. تشریع پیامبر(ص) کاشف واقع؛
  3. تشریع امامان در طول تشریع نبوی و مکمل آن؛
  4. تشریع امامان در طول تشریع الهی؛
  5. تشریع امامان مکمل دین در جرئیات؛
  6. جمع نظریه موافقان و مخالفان؛
  • شبهه هفتم: علم لدنی امام ناسازگار با خاتمیت:
  • تحلیل و بررسی؛
  1. عدم اختصاص علم لدنی به پیامبران؛
  2. تصریح پیامبر به علم لدنی امامان؛
  3. تصریح امام علی(ع) به علم غیب خویش؛
  4. اعتراف بعض اهل سنت به علم غیب امام؛
  5. علم غیب رهاورد علم باطنی؛
  • شبهه هشتم: تفوض شئون نبوت به امام ناقض خاتمیت:
  • تحلیل وبررسی.

فصل چهارم: شبهاتی پیرامون اصل نصب و نقد آن

  • شبهه اول: نبود نصب در قرآن:
  • نقد و نظر؛
  • یکم: وجود آیات ظاهر نصب؛
  • شبهه دوم: عدم ذکر نام علی(ع) در فرآن:
  • نقد و نظر؛
  • شبهه سوم: نبود نصب در روایات نبوی:
  • نقد و نظر؛
  • یکم: احادیث خلافت؛
  • تصریح به خلافت حضرت علی(ع)؛
  • حدیث خاصف النعل؛
  • دوم: احادیث امامت، امیرمؤمنان و وزارت؛
  • سوم: حدیث غدیر؛
  • دلایل و شواهد دلالت مولی به أولی؛
  • چهارم: احادیث منزلت؛
  • پنجم: حدیث قلم و دوات(وصیت نانوشته)؛
  • تحلیل و بررسی؛
  • ششم: احادیث حجت؛
  • هفتم: احادیث عصمت؛
  • هشتم: احادیث مرجعیت علمی و دینی؛
  • شبهه چهارم: نصب عامل تفرقه:
  • تحلیل و بررسی:
  1. لزوم تبعیت از حکم شرعی؛
  2. نصب خاص بهترین گزینه؛
  3. امکان خطا در انتخاب؛
  4. گذشت علی(ع) عامل حفظ وحدت مردم؛
  5. جواب نقضی(نصب خلیفه اول و دوم)؛
  6. پاسخ آمدی.
  • شبهه پنجم: عدم اشتهار نصب:
  • تحلیل و بررسی:
  1. توجیه نصب توسط بعض صحابه؛
  2. امکان اختفا؛
  3. وجود انگیزه‌های سیاسی در مسئله امامت؛
  4. اعتراف حضرت علی(ع) و بعض صحابه به نص؛
  5. تفکیک امامت و خلافت؛
  6. دلالت نکردن عدم اشتهار بر عدم؛
  7. عدم ملازمه ترک نص با کفر؛
  • شبهه ششم: بیعت صحابه و مردم با کاندیدای سقیفه (ابوبکر):
  • تحلیل و بررسی؛
  1. شتابزدگی در تشکیل سقیفه و غیرمشروع بودن آن؛
  2. انگیزه‌های دنیوی در بیعت سقیفه؛
  3. بیعت با اکراه و اجبار؛
  4. مخالفان کاندیدای سقیفه؛
  5. تأملی در حدیث«لا تجتمع امتی علی الخطا»؛
  6. توجیه نصوص؛
  7. اختفای نص و فراموشی آن؛
  8. جلوگیری از شیوع نظریه«نص»؛
  9. قرائت سکولار از نص؛
  10. حذف علی (ع) به بهانه های واهی؛
  • شبهه هفتم: عدم احتجاج حضرت به اصل نصب:
  • تحلیل و بررسی؛
  • یکم: روایاتی با واژگان نصب، عهد، اختصاص، اصطفا، اختیار و أخذ؛
  • دوم: حدیث غدیر؛
  • سوم: حدیث منزلت؛
  • چهارم: حدیث خلافت؛
  • حدیث وزارت؛
  • حدیث امیرالمؤمنین؛
  • نتیجه گیری؛
  • شبهه هشتم: عدم اقدام حضرت برای تصدی حکومت:
  • تحلیل و بررسی؛
  1. تحصن در خانه حضرت زهرا(س)؛
  2. استنکاف از بیعت؛
  3. فعالیت محرمانه و علنی و مبارزه مسلحانه؛
  4. نصوص حضرت درباره امامت؛
  • شبهه نهم: سکونت حضرت علی(ع):
  • تحلیل و بررسی؛
  1. نبود انصار؛
  2. فرانرسیدن وقت لازم؛
  3. حفظ وحدت مسلمین؛
  4. گذشت از حق خویش؛
  • شبهه دهم: پذیرش بیعت ابوبکر توسط حضرت علی(ع):
  • تحلیل و بررسی؛
  1. جلوگیری از انحراف و کفر؛
  2. حفظ وحدت اسلامی؛
  3. جلوگیری از خون‌ریزی؛
  4. عدم اعتبار اجماع؛
  • شبهه یازدهم: شرکت در شورای تعیین خلیفه سوم:
  • تحلیل و بررسی؛
  1. دفع شبهه سکولارها؛
  2. اتمام حجت؛
  3. پرهیز از اختلاف و حفظ وحدت؛
  4. نقض دیدگاه خلیفه دوم؛
  5. رفع اتهام استبداد به رأی؛
  6. نصوص و رفتار حضرت ناقض مشروعیت خلفا؛
  • شبهه دوازدهم: نپذیرفتن حکومت بعد از قتل خلیفه سوم:
  • تحلیل و بررسی؛
  1. استنکاف از سیره خلفای پیشین؛
  2. اتمام حجت؛
  3. پیش‌بینی فتنه‌های آینده؛
  4. رفع اتهام حرص در حکومت؛
  5. گلایه از مردم؛
  6. نفی صلاحیت مردم و استهزا؛
  • شبهه سیزدهم: همکاری حضرت با خلفای وقت:
  • تحلیل و بررسی؛
  • شبهه چهاردهم: اقتدا به نماز خلفا:
  • تحلیل و بررسی؛
  1. نفی اقتدا؛
  2. لازمه عدم حضور در جماعات اختلاف مسلمانان؛
  3. عدم حضور به منزله ترک فریضه دینی؛
  4. صحت نماز؛
  • شبهه پانزدهم: رابطه فامیلی با خلیفه دوم:
  • تحلیل و بررسی؛
  1. تردید در سند حدیث؛
  2. عدم دلالت بر مدعا؛
  3. تصریحات حضرت به غصب حق خویش؛
  4. مصلحت گرایی؛
  5. تهدید و اکراه؛
  6. جواب نقضی؛
  • شبهه شانزدهم: نام‌گذاری حضرت سه فرزند خود به نام‌های خلفا:
  • تحلیل و بررسی؛
  1. عدم دلالت بر مدعا و ساده انگاری مسئله؛
  2. شایع بودن نام‌گذاری به اسامی مخالفان؛
  3. تحمیل نام‌گذاری؛
  4. عثمان نام برادر حضرت؛
  5. قصد توریه؛
  • شبهه هفدهم: ستایش و تمجید از خلفا:
  • تحلیل و بررسی؛
  1. مشکل سندی روایات اهل تسنن؛
  2. عدم ذکر روایات افضلیت در منابع شیعه؛
  3. تعارض با روایات دیگر اهل تسنن؛
  • تحلیل و بررسی روایت نهج البلاغه(لله بلاد فلان)؛
  • تحلیل روایت ثقفی(فتولٌی ابوبکر)؛
  • شبهه هجدهم: تعارض نصوص خلافت:
  • تحلیل و بررسی؛
  1. عدم گزارش روایات خلافت ابوبکر در منابع شیعی؛
  2. گزارش مخدوش در منابع اهل سنت؛
  • تحلیل گزارش حسن بصری؛
  • تحلیل گزارش بکربن أخت؛
  1. اعتراف اهل سنت به عدم نص؛
  2. عدم استناد ابوبکر و عمر؛
  3. اعتراف خلیفه اول؛
  4. اعتراف خلیفه دوم و دیگران به نص علی (ع).

فصل پنجم: شبهه در دلالت نصوص امامت علی (ع)(توجیهات مخالفان)

  • توجیه اول: بیان اولویت و احقیت:
  • نقد و نظر؛
  1. اجتهاد در مقابل نص؛
  2. تعارض با سیره امام (ع)؛
  3. تعارض با مواضع بعض صحابه و دیگر امامان؛
  4. محذور توجیه کنندگان بین علی (ع)و بعض صحابه؛
  5. لزوم پیروی از حقیقت نه شخص و اشخاص؛
  6. عدم دلالت اثبات شی بر نفی ماعدا؛
  • توجیه دوم: حمل بر کاندیداتوری:
  • نقد و نظر؛
  1. اصالت تأسیسی و احترازی در قانون گذاری؛
  2. ظهور بل نص روایات در جعل و انشاء؛
  3. تعارض با سیره حضرت؛
  4. تفسیر سکولار از امامت؛
  • توجیه سوم: اختصاص امامت بر امر هدایت و مرجعیت علمی و دینی:
  • سه تقریر دیگر؛
  1. تفکیک امامت و خلافت؛
  2. تفکیک امامت و حکومت سکولار؛
  3. تفکیک نصوص پیامبر از امور دنیوی و دینی(قرائت سکولار صحابه)؛
  • تحلیل و بررسی؛
  • مصلحت اندیشی؟!
  • توجیه چهارم: جوانی حضرت:
  • تحلیل و بررسی؛
  • اعتراف خلیفه اول و دوم بر صلاحیت علی (ع)؛
  • توجیه پنجم: اهل مزاح بودن حضرت:
  • تحلیل و بررسی؛
  • توجیه ششم: عدم پذیرش عرب:
  • تحلیل و بررسی؛
  • توجیه هفتم: دوست داشتن قبیله عبدالمطلب:
  • تحلیل و بررسی؛
  • توجیه هشتم: کراهت جمع نبوت و امامت در یک خاندان:
  • توجیه نهم: اصل ترتب(دو مرحله و اولویت برای خلافت):
  • تحلیل و بررسی؛
  • توجیه دهم: اصل ضرورت و حکم ثانوی:
  • ادله این دیدگاه(بیعت مشروعیت زا)؛
  • تحلیل و بررسی؛
  • توجیه یازدهم: امامت حضرت متوقف به اقدام:
  • تحلیل و بررسی؛
  • توجیه دوازدهم: امامت حضرت متوقف به بیعت مردم(مشروعیت سیاسی):
  • نقد و نظر؛
  • توجیه سیزدهم: ادعای نسخ امامت علی (ع):
  • تحلیل و بررسی؛
  • توجیه چهاردهم: تعارض نصوص:
  • تحلیل و بررسی؛
  • توجیه پانزدهم: اثبات مطلق خلافت نه خلافت بلافصل:
  • تحلیل و بررسی؛
  • توجیه شانزدهم: اختصاص امامت به ولایت معنوی:
  • تحلیل و بررسی.

فصل ششم: شبهاتی پیرامون صفات امام (ع)

  • شیهه اول: انکار علم غیب امامان:
  • تحلیل و بررسی؛
  1. قرائت متفاوت از حقیقت امامت؛
  2. اعتبار علم غیب در حوزه دین؛
  3. فلسفه امامت ملازم با علم غیب؛
  4. علم غیب رهاورد ولایت باطنی امام؛
  5. علم غیب لازمه صفت عصمت و حجت الهی؛
  6. روایات مثبت علم غیب امامان؛
  • شبهه دوم: علم غیب امامان مجعول متکلمان:
  • شبهه سوم: نفی علم غیب در بعض روایات:
  • تحلیل و بررسی؛
  1. توجه به مخاطب مقصّره؛
  2. توجه به مخاطب غالی؛
  3. نفی علم استقلالی نه تابع؛
  4. نفی علم فعلی نه مطلق؛
  • شبهه چهارم: عدم اعتبار علم غیب در امام و امامت:
  • نقد و نظر؛
  1. فروکاستن مقام امامت به حاکم و شخص عادی؛
  2. مخالفت با روایات؛
  3. ناسازگاری با فلسفه امامت؛
  • شبهه پنجم: ناسازگاری علم غیب با بعض اعمال ائمه اطهار:
  • تحلیل و بررسی؛
  1. دیدگاه‌های مختلف در علم غیب امام؛
  2. معذورات عمل به علم غیب؛
  • شبهه علم امام حسین و مسلم بن عقیل؛
  • خوردن زهر توسط امامان؛
  • حمل اعترافات و اعمال خلاف علم غیب بر علم ظاهری؛
  • شبهه ششم: شبهه عدم استفاده امامان از صفات فرابشری در معرفی خود:
  • شبهه هفتم: انکار عصمت امامان:
  • شبهه هشتم: تعارض عصمت امامان با روایات و ادعیه:
  • تحلیل و بررسی؛
  1. مخالفت با آیات و روایات نبوی؛
  2. کلام حضرت بیان یک اصل کلی و نه شخصی؛
  3. امکان صدور خطا در صورت عدم یاری خدا؛
  4. نصوص دیگر حضرت دال بر عصمت؛
  • تقریر دیگر شبهه: اعتراف امامان به گناهان در ادعیه؛
  • تحلیل و بررسی؛
  1. تفسیر عرفانی؛
  2. تفسیر تعلیمی و تربیتی؛
  3. حمل بر استغفار دفعی؛
  4. استغفار ازکناهان امت؛
  5. عدم امکان حمل بر ظاهر دعاها؛
  6. نقض در دعاهای پیامبر (ص)؛
  • شبهه نهم: انکار حجت انگاری امامان:
  • شبهه دهم: اختصاص حجیت به امور عبادی و فردی:
  • تحلیل و بررسی؛
  • شبهه یازدهم: نسبت بقا و حفظ زمین و آسمان‌ها به امامان:
  • تحلیل و بررسی؛
  • پاسخ شبهه حافظ جهان پیش از امامان؛
  • شبهه دوازدهم: انکار ولایت تکوینی امامان:
  1. ولایت تکوینی رهاورد قرب الهی؛
  2. تجربه‌های عادی و عرفانی؛
  3. اعتراف اشاعره؛
  4. قرآن و ولایت تکوینی غیر پیامبران؛
  5. تبیین ولایت تکوینی از طریق علیت طولی یا مظهریت؛
  • کتابنامه؛
  • فهرست شبهات؛
  • فهرست آیات؛
  • فهرست روایات؛
  • نمایه؛
  • فهرست اشعار.[۳]

دربارهٔ پدیدآورنده

محمد حسن قدردان قراملکی (پدیدآورنده)

حجت الاسلام والمسلمین دکتر محمد حسن قدردان قراملکی، (متولد ۱۳۴۴ ش، تبریز)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: جواد تبریزی، جعفر سبحانی و عبدالله جوادی آملی پیگیری کرد. عضوهیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، انجمن عالی حکمت و انجمن مهدویت از جمله فعالیت‌های وی است.

او علاوه بر تدریس دروس حوزوی تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. «آیین خاتم»، «خاتمیت و جاودانگى اسلام»، «حکومت دینى از منظر استاد شهید مطهرى»، «جایگاه مصلحت در سیره نظری و عملی معصومان (ع)»، «نقش پیامبر در وحی»، «امامت علی و توجیه‌های مخالفان»، «تحلیلی از وحی و شبهات آن» و «حقیقت وحی تجربه دینی یا عرفانی؟» برخی از این آثار است.[۴]



پانویس

پیوند به بیرون