محمد بن عبدالله جعفر در تاریخ اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-== جستارهای وابسته == * +== جستارهای وابسته == {{مدخل‌های وابسته}} *)) |
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-{{مدخل‌های وابسته}} +{{مدخل وابسته}})) |
||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||
{{ | {{مدخل وابسته}} | ||
* [[عبدالله بن جعفر]] (پدر) | * [[عبدالله بن جعفر]] (پدر) | ||
* [[زینب بنت علی]] (مادر) | * [[زینب بنت علی]] (مادر) | ||
نسخهٔ ۳۰ دسامبر ۲۰۲۱، ساعت ۲۲:۰۸
مقدمه
«اَلسَّلاَمُ عَلَى مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اَللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ اَلشَّاهِدِ مَكَانَ أَبِيهِ وَ اَلتَّالِي لِأَخِيهِ وَ وَاقِيهِ بِبَدَنِهِ لَعَنَ اَللَّهُ قَاتِلَهُ عَامِرَ بْنَ نَهْشَلٍ اَلتَّمِيمِيَّ»[۱]؛
سلام بر محمد فرزند عبدالله بن جعفر، کسی که جایگاه پدرش را شاهد بود و همراه برادرش به شهادت رسید و بدنش را برای حفظ جان او قرار داد، خداوند قاتل او عامر بن نهشل تمیمی را لعنت کند.
محمد فرزند عبدالله جعفر طیار، و مادرش به نقل ابوالفرج اصفهانی، «خوصاء»[۲] دخت حفصة بن ثقیف و مادر خوصاء هند بنت سالم بن عبدالله بن عبدالله بن مخزوم است[۳]. و مادر محمد بن عبدالله بن جعفر، «خوصاء» بوده است، ولی بنابر قول اکثر مورخان مادر عون بن عبدالله بن جعفر و محمد هر دو حضرت زینب(س) بوده است.[۴].
گفته‌اند: محمد، قبل از برادرش عون به میدان نبرد رفت و موقعی که مقابل دشمن قرار گرفت این رجز را می‌‌خواند:
| أَشْكُو إِلَى اللَّهِ مِنَ الْعُدْوَانِ | فَعَالَ قَوْمٍ فِي الرَّدَى عُمْيَانٍ | |
| قَدْ بَدَّلُوا مَعَالِمَ الْقُرْآنِ | وَ مُحْكَمَ التَّنْزِيلِ وَ التِّبْيَانِ |
- از دشمنان به خدا شکایت می‌‌کنم، جنگ با مردمی که کورکورانه و در گمراهی‌اند، آنها دستورات قرآن را دگرگون کرده و آیات محکم الهی را به فراموشی سپردند[۵].
وی در این نبرد ده نفر را به هلاکت رسانید، اما لشکر دشمن او را محاصره کردند و سرانجام «عامر بن نهشل تمیمی» او را به شهادت رساند.[۶]
سلیمان بن قته[۷] در مصیبتی که برای امام حسین(ع) سروده از محمد بن عبدالله چنین یاد می‌‌کند: و همنام پیامبر میان آنها تنها ماند و آنها با شمشیر برنده و صیقل داده شده به سراغش آمدند، پس ای چشم من چون خواستی گریه کنی، سیلاب اشک را بر آنان فرو بریز[۸].[۹]
جستارهای وابسته
- عبدالله بن جعفر (پدر)
- زینب بنت علی (مادر)
- عون الاکبر بن عبدالله (برادر)
- عبدالله بن عبدالله بن جعفر (برادر)
- عامر بن نهشل تمیمی (قاتل)
منابع
پانویس
- ↑ زیارت ناحیه مقدسه، بحارالأنوار، ج۴۵، ص۶۸.
- ↑ تاریخ طبری، ج۵، ص۴۶۹؛ دارالمعارف، مقاتل الطالبیین؛ دارالمعرفة، ص۹۱، ولی برخی منابع نام وی را حوط بنت حفصه گفته‌اند. (تذکرة الخواص ص۲۲۹)
- ↑ ر.ک: مقاتل الطالبیین، ص۶۰؛ ابصار العین، ص۷۳
- ↑ کامل بهانی، ج۲، ص۳۰۳، روضة الشهداء، ص۳۹۳؛ نشر نوید اسلام، ر.ک: به تاریخ جیب السیر، ج۲، ص۵۳.
- ↑ ابصارالعین، ص۷۴.
- ↑ مناقب، ج۴، ص۱۱۵، ابصارالعین، ص۷۷؛ مرکز الدراسات الاسلامیة لحرس الثورة؛ مقتل الحسین(ع)، خوارزمی، ج۲، ص۲۶؛ مکتبة المفید، ولی در کتاب دایرة المعارف الحسینیه، ج۶، ص۲۷۶ و ناسخ، ج۲، ص۳۲۱ این رجز را این گونه آمده است: نشکوا الی الله من العدوان قتال قوم فی الردی عمیان قد ترکوا معالم القرآن و محکم التنزیل و التبیان و اظهروا الکفر مع الطغیان صاحب کتاب عشر کامله (ص ۴۳۲) این رجز را به جعفر بن محمد بن عقیل نسبت داده است.
- ↑ سلیمان بن قته از تابعین اصحاب و از قبیله خزاعه است و گفته میشود او از شیعیان بوده و نخستین کسی است که در کربلا بر امام حسین(ع) نوحه‌سرایی کرد و زمانی که به قتل‌گاه رسید به قدری گریست که نزدیک بود جان دهد. (الکنی و الألقاب، ج۱، ص۳۸۳).
- ↑ و سمی النبی غودر فیهم قد علوه بصارم مصقول فاذا ما بکیت عینی فجودی بدموع تسیل کل مسیل؛مقاتل الطالبیین، ص۶۰؛ ابصارالعین، ص۷۴.
- ↑ ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام حسین، ص:۲۵۱-۲۵۲.