بشر بن معتمر: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{امامت}} <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
[[ | [[ابوسهل بشر بن معتمر کوفی بغدادی هلالی بصری]] [[اهل کوفه]] و به قولی بغدادی به شمار می‌‌رفت و در [[زمان]] خودش [[ریاست]] [[معتزله]] را برعهده داشت. [[ابوعمرو معمر بن سلمی]] را استاد، و [[ثمامه]] را از شاگردانش دانسته‌اند. او علاوه بر اینکه [[راوی]] اشعار و [[اخبار]] بود، خود [[شاعری]] ماهر و برجسته بود. [[غالب]] اشعارش مزدوج (مثنوی) و مخمّس سروده می‌‌شد و احدی در ساختن چنین اشعاری به [[مهارت]] او نرسید و شاید به دلیل داشتن همین خبرگی بوده است که در نگاه جماعتی از [[علما]] بر [[ابان لاحقی]] که او نیز [[شعر]] مزدوج و مخمس می‌‌سرود، [[برتری]] داشته است.<ref>الفهرست (الندیم) ۲۰۵ طبقات المعتزله ۵۴.</ref> او را [[فقیه]]،<ref>الاعلام ۲/۵۵.</ref> [[متکلم]]،<ref>سیر اعلام النبلاء ۱۰/۲۰۳.</ref> [[مورخ]] و نسب‌شناس دانسته و گروه «بشریه» را منسوب به او می‌‌دانند.<ref>الوافی بالوفیات ۱۰/۱۵۵. </ref> | ||
بشر بن معتمر در زمان خودش ریاست معتزله را برعهده داشت و قصیده‌ای سیصد ورقه‌ای در موضوع اعتزال سرود.<ref>الفهرست (الندیم) ۲۰۵.</ref> برخی گفته‌اند که او در دوران [[حاکمیت]] [[هارون الرشید]] به [[اتهام]] [[شیعه]] بودن به [[زندان]] افتاد و پس از سرودن شعری که در آن، از [[مذهب]] و موضع خود نسبت به [[خلفا]] پرده برداشت و از [[غلاة]] شیعه و [[مرجئه]] و برخی از خلفا [[اظهار برائت]] کرد، [[آزاد]] گردید.<ref>طبقات المعتزله ۵۴.</ref> این [[شخصیت]] سرانجام در سال ۲۱۰ هـ درگذشت و علاوه بر کتاب‌های گوناگون [[فقهی]]، [[کلامی]] و غیره که از [[نثر]] به [[نظم]] در آورده بود، آثار بسیاری از خود بر جای گذارد که عبارت‌اند از: الرد علی من عاب الکلام الرد علی الخوارج الکفر و الایمان الوعید علی المجبره تأویل متشابه القرآن الرد علی النظام الرد علی ضرار فی المخلوق الرد علی الملحدین الرد علی الجهّال الامامه العدل الرد علی الاصم فی المخلوق التولد علی النظام الرد علی اصحاب القدر الرد علی فرید فی الاستطاعه المنزلة بین المنزلتین الاطفال علی المجبرة الرد علی کلثوم و اصحابه الرد علی ابی الهذیل و الاستطاعة علی هشام بن الحکم<ref> الفهرست (الندیم) ۲۰۵.</ref><ref> [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]]، ج۱ ص۲۰۳.</ref>. | |||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||
| خط ۱۰: | خط ۱۲: | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
# [[پرونده: | # [[پرونده:9030760879.jpg|22px]] [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱ (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱''']] | ||
{{پایان منابع}} | {{پایان منابع}} | ||
نسخهٔ ۲۸ فوریهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۴۶
مقدمه
ابوسهل بشر بن معتمر کوفی بغدادی هلالی بصری اهل کوفه و به قولی بغدادی به شمار می‌‌رفت و در زمان خودش ریاست معتزله را برعهده داشت. ابوعمرو معمر بن سلمی را استاد، و ثمامه را از شاگردانش دانسته‌اند. او علاوه بر اینکه راوی اشعار و اخبار بود، خود شاعری ماهر و برجسته بود. غالب اشعارش مزدوج (مثنوی) و مخمّس سروده می‌‌شد و احدی در ساختن چنین اشعاری به مهارت او نرسید و شاید به دلیل داشتن همین خبرگی بوده است که در نگاه جماعتی از علما بر ابان لاحقی که او نیز شعر مزدوج و مخمس می‌‌سرود، برتری داشته است.[۱] او را فقیه،[۲] متکلم،[۳] مورخ و نسب‌شناس دانسته و گروه «بشریه» را منسوب به او می‌‌دانند.[۴]
بشر بن معتمر در زمان خودش ریاست معتزله را برعهده داشت و قصیده‌ای سیصد ورقه‌ای در موضوع اعتزال سرود.[۵] برخی گفته‌اند که او در دوران حاکمیت هارون الرشید به اتهام شیعه بودن به زندان افتاد و پس از سرودن شعری که در آن، از مذهب و موضع خود نسبت به خلفا پرده برداشت و از غلاة شیعه و مرجئه و برخی از خلفا اظهار برائت کرد، آزاد گردید.[۶] این شخصیت سرانجام در سال ۲۱۰ هـ درگذشت و علاوه بر کتاب‌های گوناگون فقهی، کلامی و غیره که از نثر به نظم در آورده بود، آثار بسیاری از خود بر جای گذارد که عبارت‌اند از: الرد علی من عاب الکلام الرد علی الخوارج الکفر و الایمان الوعید علی المجبره تأویل متشابه القرآن الرد علی النظام الرد علی ضرار فی المخلوق الرد علی الملحدین الرد علی الجهّال الامامه العدل الرد علی الاصم فی المخلوق التولد علی النظام الرد علی اصحاب القدر الرد علی فرید فی الاستطاعه المنزلة بین المنزلتین الاطفال علی المجبرة الرد علی کلثوم و اصحابه الرد علی ابی الهذیل و الاستطاعة علی هشام بن الحکم[۷][۸].
