آداب سخن: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
خط ۲: خط ۲:
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[آداب سخن در قرآن]] - [[آداب سخن در حدیث]] - [[آداب سخن در تاریخ اسلامی]] - [[آداب سخن در معارف و سیره نبوی]]| پرسش مرتبط  = }}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[آداب سخن در قرآن]] - [[آداب سخن در حدیث]] - [[آداب سخن در تاریخ اسلامی]] - [[آداب سخن در معارف و سیره نبوی]]| پرسش مرتبط  = }}


==مقدمه==
==مقدمه== [[صداقت]]''': از [[پیامبر]]{{صل}} [[روایت]] شده است که فرمود: در نظر من [[بهترین]] سخن آن است که راست‌تر باشد: {{متن حدیث|أحبّ الحديث إلىّ أصدقه}}<ref>نهج الفصاحه، حدیث ۸۱.</ref>.
'''[[صداقت]]''': از [[پیامبر]]{{صل}} [[روایت]] شده است که فرمود: در نظر من [[بهترین]] سخن آن است که راست‌تر باشد: {{متن حدیث|أحبّ الحديث إلىّ أصدقه}}<ref>نهج الفصاحه، حدیث ۸۱.</ref>.


'''به [[حق]] [[سخن گفتن]]''': حق را بگو، هرچند تلخ باشد: {{متن حدیث|قُلِ الْحَقَّ وَ إِنْ كَانَ مُرّاً}}<ref>نهج الفصاحه، حدیث ۲۱۰۱.</ref>.
'''به [[حق]] [[سخن گفتن]]''': حق را بگو، هرچند تلخ باشد: {{متن حدیث|قُلِ الْحَقَّ وَ إِنْ كَانَ مُرّاً}}<ref>نهج الفصاحه، حدیث ۲۱۰۱.</ref>.
خط ۱۷: خط ۱۶:
'''[[کم‌گویی]]''': سخن کمتر گویید تا [[شیطان]] مجذوبتان نکند: {{متن حدیث|عليكم بقلّة الكلام و لا يستهوينّكم الشّيطان}}<ref>نهج الفصاحه، حدیث ۲۹۳۴.</ref>.
'''[[کم‌گویی]]''': سخن کمتر گویید تا [[شیطان]] مجذوبتان نکند: {{متن حدیث|عليكم بقلّة الكلام و لا يستهوينّكم الشّيطان}}<ref>نهج الفصاحه، حدیث ۲۹۳۴.</ref>.


'''[[تدبر]] قبل از سخن‌گویی''': یکی از صفات [[انسان]] [[عاقل]] این است که هرگاه بخواهد سخن بگوید، اول [[فکر]] کند و [[نیک]] بیندیشد، اگر نیک باشد؛ بگوید و بهره برد و اگر بد باشد [[سکوت]] کند و سالم ماند: {{متن حدیث|صِفَةُ الْعَاقِلِ... وَ إِذَا أَرَادَ أَنْ يَتَكَلَّمَ تَدَبَّرَ فَإِنْ كَانَ خَيْراً تَكَلَّمَ فَغَنِمَ وَ إِنْ كَانَ شَرّاً سَكَتَ فَسَلِمَ}}<ref>نهج الفصاحه، حدیث ۱۸۳۶.</ref>.<ref>[[محمد جواد برهانی|برهانی، محمد جواد]]، [[سیره اجتماعی پیامبر اعظم (کتاب)|سیره اجتماعی پیامبر اعظم]]، ص ۳۰.</ref>
'''[[تدبر]] قبل از سخن‌گویی''': یکی از صفات [[انسان]] [[عاقل]] این است که هرگاه بخواهد سخن بگوید، اول [[فکر]] کند و [[نیک]] بیندیشد، اگر نیک باشد؛ بگوید و بهره برد و اگر بد باشد [[سکوت]] کند و سالم ماند: {{متن حدیث|صِفَةُ الْعَاقِلِ... وَ إِذَا أَرَادَ أَنْ يَتَكَلَّمَ تَدَبَّرَ فَإِنْ كَانَ خَيْراً تَكَلَّمَ فَغَنِمَ وَ إِنْ كَانَ شَرّاً سَكَتَ فَسَلِمَ}}<ref>نهج الفصاحه، حدیث ۱۸۳۶.</ref><ref>[[محمد جواد برهانی|برهانی، محمد جواد]]، [[سیره اجتماعی پیامبر اعظم (کتاب)|سیره اجتماعی پیامبر اعظم]]، ص ۳۰.</ref>


==پرسش مستقیم==
==پرسش مستقیم==

نسخهٔ ‏۱۰ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۲۳:۴۹

==مقدمه== صداقت: از پیامبر(ص) روایت شده است که فرمود: در نظر من بهترین سخن آن است که راست‌تر باشد: «أحبّ الحديث إلىّ أصدقه»[۱].

به حق سخن گفتن: حق را بگو، هرچند تلخ باشد: «قُلِ الْحَقَّ وَ إِنْ كَانَ مُرّاً»[۲].

چشم‌پوشی از سخن بیهوده: در حدیث نبوی آمده است که از سخنان بیهوده چشم بپوش، سخنی که رفع حاجت کند تو را کفایت کند: «اتْرُكْ فُضُولَ الْكَلَامِ وَ حَسْبُكَ مِنَ الْكَلَامِ مَا تَبْلُغُ بِهِ حَاجَتَكَ»[۳].

عدم مداخله: در حدیث نبوی آمده است که هرگاه دو تن آهسته سخن می‌گویند میان آنها داخل مشو: «إذا كان اثنان يتناجيان فلا تدخل بينهما»[۴]. در سیره پیامبر اسلام(ص) آمده است که حضرت سخن کسی را قطع نمی‌کرد، مگر اینکه باطل می‌گفت[۵].

پذیرش سخن حق: سخن حق را از هر که شنیدی بپذیر، چه از کوچک و چه از بزرگ، اگرچه دشمن و بیگانه باشد: «اقبل الحقّ ممّن أتاك به من صغير أو كبير و إن كان بغيضا بعيدا»[۶].

نپذیرفتن سخن ناحق: سخن ناحق را از هر که شنیدی نپذیر، اگرچه آن را از دوست و نزدیک خود بشنوی: «و اردد الباطل على من جاءك به من صغير أو كبير و إن كان حبيبا قريبا»[۷].

کم‌گویی: سخن کمتر گویید تا شیطان مجذوبتان نکند: «عليكم بقلّة الكلام و لا يستهوينّكم الشّيطان»[۸].

تدبر قبل از سخن‌گویی: یکی از صفات انسان عاقل این است که هرگاه بخواهد سخن بگوید، اول فکر کند و نیک بیندیشد، اگر نیک باشد؛ بگوید و بهره برد و اگر بد باشد سکوت کند و سالم ماند: «صِفَةُ الْعَاقِلِ... وَ إِذَا أَرَادَ أَنْ يَتَكَلَّمَ تَدَبَّرَ فَإِنْ كَانَ خَيْراً تَكَلَّمَ فَغَنِمَ وَ إِنْ كَانَ شَرّاً سَكَتَ فَسَلِمَ»[۹][۱۰]

پرسش مستقیم

منابع

پانویس

  1. نهج الفصاحه، حدیث ۸۱.
  2. نهج الفصاحه، حدیث ۲۱۰۱.
  3. نهج الفصاحه، حدیث ۳۱.
  4. نهج الفصاحه، حدیث ۳۳۰.
  5. منتهی الآمال، ج۱، ص۵۵.
  6. نهج الفصاحه، حدیث ۴۲۸.
  7. نهج الفصاحه، حدیث ۴۲۸.
  8. نهج الفصاحه، حدیث ۲۹۳۴.
  9. نهج الفصاحه، حدیث ۱۸۳۶.
  10. برهانی، محمد جواد، سیره اجتماعی پیامبر اعظم، ص ۳۰.