فرهنگ شیعه (کتاب)

**فرهنگ شیعه**
فرهنگ شیعه
زبان	فارسی
نویسنده	ابراهیم احمدیان و محمد خطیبی‌کوشکک و محمد تقی رکنی‌لموکی و محمود سراجی و حمید نگارش و سیدقوام‌الدین حسینی‌سیاهکلرودی
ویراستار	محمد نصیری
موضوع	مفاهیم اعتقادی شیعه
مذهب	[[شیعه]][[رده:کتاب شیعه]]
ناشر	[[:رده:انتشارات زمزم هدایت\|انتشارات زمزم هدایت]][[رده:انتشارات زمزم هدایت]]
وابسته به	پژوهشکده علوم اسلامی امام صادق(ع)
محل نشر	قم، ایران
سال نشر	۱۳۸۵ ش
شابک	‎۹۶۴۸۷۶۹۷۳۷
شماره ملی	‭م‌۸۵-۸۷۶۱
	v; t; e;

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.

فرهنگ شیعه عنوان کتابی است که به بررسی دیدگاه شیعه درباره مجموعه‏‌ای از مفاهیم و موضوعات اعتقادی و فكر در سطح كلام شیعی قدیم و معاصر می‌پردازد. این کتاب به قلم محمود سراجی و محمد تقی رکنی‌لموکی و ابراهیم احمدیان و محمد خطیبی‌کوشکک و حمید نگارش و سید قوام‌الدین حسینی‌سیاهکلرودی نوشته شده و توسط انتشارات زمزم هدایت به چاپ رسیده است^[۱].

درباره کتاب

در معرفی این کتاب آمده است: «مجموعه‏‌ای از مفاهیم و موضوعات اعتقادی و فكری است كه در سطح كلام شیعی قدیم و معاصر مطرح شده و در این فرهنگ با قلمی شیوا و مختصر برای استفاده جوانان، دانشجویان و طلبه‌‏ها تهیه شده است. به همین دلیل از مطالب پیچیده كلامی و بحث‌ها و اختلاف نظریه‌‏ها عاری است. مدخل‌ها و مفاهیم به صورت الفبایی تنظیم شده و مستندات مطالب در متن مقالات آمده ضمن اینكه فهرستی از مآخذ در پایان تدوین شده است. برخی از سر عنوان‌های مهم این فرهنگ عبارت‏‌اند از: آثار ایمان، آخرت، آمرزش، استدراج، افعال خداوند، امامت، اهل البیت، پلورالیسم دینی، بیعت، فطرت، عصمت، ماتریالیسم، نسخ و نفاق. وی با استناد به آیات قرآن كریم و احادیث صحیح و نظریات متكلمان شیعه به بررسی موضوع كتاب پرداخته است»^[۱].

فهرست کتاب

آثار ایمان: دستاوردهای ایمان؛
آثار کفر؛
آثار نفاق: نشانه‌ها و پیامدهای نفاق؛
آخرالزمان: واپسین دوران جهان؛
آخرت؛
آزمایش: امتحان الهی؛
آفرینش انسان: نحوه خلقت ادمی؛
آمرزش: بخشایش خداوند؛
آیه انذار؛
آیه تطهیر؛
آیه خیر البریه؛
آیه مباهله؛
آیه مودت؛
اباحی‌گری: بی‌تفاوتی به تعالیم دینی؛
ابدیت: جاودانگی خداوند؛
ابزارهای شناخت: قوای ادراکی انسان؛
ابلیس؛
اثبات وجود امام زمان(ع)؛
اجل: زمان مرگ؛
احباط‍‌: از میان رفتن اعمال نیک به سبب اعمال بد؛
اراده الهی: خواست‌ خداوند متعال؛
ارتداد: بیرون امدن از دین؛
ارکان ایمان: عناصر مهم ایمان؛
استدراج: غافلگیر کردن گناهکاران با نعمت؛
اسم اعظم: برترین نام خدا؛
اسماعیلیه: از فرقه‌های شیعه؛
اسماء الحسنی: نیکوترین نام‌های خدا؛
اسم مستاثر: نام برگزیده الهی؛
اشاعره: از مذاهب کلامی مسلمانان؛
اشراط‍‌ الساعه: نشانه‌های قیامت؛
اصول دین: پایه‌های اعتقادی دین؛
اعاده معدوم؛
اعراف: جایگاهی میان بهشت و دوزخ؛
افعال خداوند؛
اقسام شناخت: گونه‌های اگاهی؛
التقاط‍‌: به هم آمیختن مکاتب فکری مختلف و ارائه آن به عنوان اسلام؛
اقسام کفر؛
امام: رهبر معصوم الهی؛
امامت: پیشوایی دینی؛
امامیه؛
۸امدادهای غیبی: دستگیری‌ها و الطاف خداوند؛
انبیاء: پیامبران الهی؛
انتظار فرج: انتظار ظهور امام زمان(ع)؛
انجیل: کتاب آسمانی حضرت عیسی (ع)؛
اولوالامر: صاحبان امر، زمامداران؛
اومانیسم: انسان‌گرایی؛ انسان‌مداری؛
اهل‌ البیت: خاندان پیامبر اسلام(ص)
اهل کتاب: پیروان ادیان الهی و صاحب کتاب آسمانی؛
ایدیولوژی: عقیده‌شناسی؛ اندیشه‌شناسی؛ آرمان؛
ایمان: باور دینی؛
ایمان و علم؛
بداء: تغییر سرنوشت انسان‌ها از گذر نیکوکاری و بدکاری؛
بدعت: نسبت دادن آنچه در دین نیست به دین؛
براهین خداشناسی: دلیل‌های اثبات وجود خدا؛
برزخ: جهان میان دنیا و آخرت؛
بصیر: بینا؛
بعثت؛
بهشت: جای ابدی رستگاران در جهان آخرت؛
بهشتیان: ساکنان بهشت؛
بیعت: پیمان وفاداری؛
بینش انسان: بصیرت انسان؛ جهان‌بینی انسان؛
پلورالیسم دینی: کثرت‌گرایی دینی؛ حقانیت همه ادیان؛
پیامبر: فرستاده خدا؛ پیام‌آور الهی؛
پیامبر اسلام(ص)؛
تجربه دینی: احساس دینی؛
تجسم اعمال: ظاهر شدن اندیشه، گفتار و کردار انسان در رستاخیز؛
تربت: خاک حرم مقدس امام حسین(ع)؛
تساهل و تسامح: تحمل آگاهانه عقاید و رفتار مخالفان؛
تفسیر قرآن؛
تقیه: تظاهر شخص مسلمان به چیزی برخلاف عقیده باطنی؛
تکامل در جهان اخرت: کمال یافتن انسان در برزخ و قیامت؛
تکثر قرایت دینی؛
تکفیر مسلمان: اتهام کفر به شخص مسلمان؛
تناسخ: انتقال روح انسان پس از مرگ به بدنی دیگر؛
توبه: بازگشتن از گناه؛
توحید: یگانگی خدا؛ یکتاپرستی؛
تورات: کتاب آسمانی حضرت موسی(ع)؛
توسل: استمداد از اولیای الهی؛
توقیعات امام زمان(ع): مکتوبات امام زمان(ع)؛
تولد امام زمان(ع)؛
جامعیت اسلام؛
جن: پری؛
جهان‌بینی: جهان‌شناسی؛
جهانی شدن؛
جهنم: جایگاه اخروی گناهکاران؛ دوزخ؛
جهنمیان: کسانی که در جهنم معذب‌اند؛
حدیث ثقلین؛
حدیث سفینه؛
حدیث منزلت؛
حشر: گردآوردن خلایق؛
حلول: نفوذ خدا در موجودی دیگر؛
حوض کوثر: حوض مشهور بهشت؛
حی‌: موجود دارای فعالیت ارادی و آگاهانه؛
خاتمیت؛
خردورزی: پیروی از خرد؛ تعقل؛
خلود: جاودانگی؛
خوارج؛
دام‌های شیطان؛
دلایل امامت؛
دوازده امام: امامان مذهب شیعه امامیه؛
دین: آیین اسمانی؛
دین اسلام: آیین آسمانی حضرت محمد بن عبدالله(ص)؛
دین اقلی و دین اکثری؛
دین حنیف: دینی که کژی در آن نیست؛
دینداری: پای‌بندی به دین؛ عمل به دین؛
دین‌سالاری: حاکمیت دین؛
دین‌شناسی: دانش شناخت دین؛
دین‌فروشی: بهره‌برداری از دین برای رسیدن به متاع دنیوی؛
دین فطری: آیین آسمانی‌ هماهنگ با فطرت انسان؛
دین مسیحیت؛
دین یهودیت؛
ذکر: یاد خدا؛
راه‌های خداشناسی؛
راه‌های مقابله با شیطان؛
رجعت: بازگشت به دنیا پیش از قیامت؛
رحمت الهی: از صفات خداوند متعال؛ مهربانی؛ بخشایش؛
روح: جان؛ گوهر اصلی وجود آدمی؛ مایه زندگی؛
زبور: کتاب آسمانی داوود پیامبر(ص)؛
زیارت اهل قبور؛
زیدیه: یکی از فرق شیعه؛
سکولاریسم: جداانگاری دین و دنیا؛
سمیع: شنوا؛
سیره امام زمان(ع): شیوه رفتار امام زمان(ع)؛
سیمای حضرت مهدی(ع): شمایل امام مهدی(ع)؛
شاهدان قیامت: گواهان اعمال انسان در قیامت؛
شبهات عدل؛
شبهه اکل و ماکول: شبهه‌ای برای رد معاد جسمانی؛
شرایط‍‌ ظهور امام زمان(ع)؛
شریعت؛
شفاعت: میانجی‌گری برای نجات گناه‌کاران؛
شناخت خدا؛
شوری‌: رایزنی؛ شور کردن؛
شهادت: جان باختن در راه خدا؛ گواهی دادن؛
شیعه؛
صراط‍‌: راه رسیدن به بهشت؛
صفات الهی؛
صفات امام(ع): ویژگی‌های امام معصوم؛
صفات شیطان؛
ضلالت: گمراهی؛
طول عمر امام زمان(ع)؛
عدالت اجتماعی؛
عدل الهی؛
عدل تشریعی: دادگری در قانونگذاری؛
عدل تکوینی؛
عدل جزایی: عدالت در کیفر و پاداش؛
عذاب: کیفر گناهکاران؛
عرش: مرکز تدبیر و اراده الهی؛ مقام ربوبیت پروردگار؛
عصمت: ملکه دوری از گناه و خطا؛
علایم ظهور امام زمان(ع)؛
علم الهی؛
علوم: دانش‌های بشری؛
عوامل ایمان؛
عوامل کفر: سبب‌های بی‌دینی؛
عوامل نفاق: ریشه‌های نفاق؛
غدیر خم: مکانی که پیامبر(ص) به فرمان خدا علی (ع) را به امامت نصب کرد؛
غیبت امام زمان(ع): پنهان شدن امام زمان(ع) از انظار؛
فدک: روستایی یهودی‌نشین در نزدیکی مدینه؛
فرق شیعه: گروه‌های شیعه؛
فروع دین: احکام عملی شریعت؛
فطحیه: از فرقه‌های شیعه؛
فطرت: نوعی خاص از آفرینش؛
فلسفه دین: بررسی عقلانی مسایل دینی؛
فلسفه وجودی شیطان: علت افرینش شیطان؛
فمینیسم: زن محوری؛ نهضت آزادی‌خواهی زنان؛
قاعده لطف: نزدیک کردن بندگان به طاعت و دور کردن از معصیت؛
قبر: جای دفن بدن انسان؛
قدرت: از صفات الهی؛
قرآن؛
قضا و قدر؛
قلم: مجرای فیض الهی؛
کافر؛
کتاب عمل: نامه اعمال انسان؛
کرسی: مظهر حکومت و تدبیر خداوند؛
کفر: انکار خدا و دین؛
کلام خدا؛
کیسانیه: از فرق شیعه؛
گرایش‌های انسانی: رویکرد انسان به باورها یا اعمال خاص؛
لشکریان شیطان؛
لوح: لوحی که مقدرات عالم در آن ثبت می‌شوند؛
لیبرالیسم: آزادی‌خواهی؛
ماتریالیسم؛
متعلقات ایمان؛
مخالفان حضرت مهدی(ع)؛
مدرنیسم: تجددگرایی؛
مذهب؛
مراتب ایمان: درجات باور دینی؛
مرجیه: از فرقه‌های اسلامی؛
مرگ: انتقال از دنیا به آخرت؛
معاد: جهان آخرت؛
معاد جسمانی: حیات جسمانی در جهان آخرت؛
معتزله: از فرقه‌های کلامی اسلامی؛
معجزه؛
معراج: سفر پیامبر اسلام(ص) به اسمان‌ها و عوالم ملکوت؛
ملایکه: فرشتگان؛
ملاقات با امام زمان(ع)؛
منافق: مسلمان ظاهری؛
منشا دین؛
مومن؛
مهدویت: اعتقاد به امام مهدی(ع)
مهدویت در قرآن؛
میثاق عالم ذر: اقرار فطری انسان بر ربوبیت خداوند؛
میزان اعمال: وسیله سنجش اعمال انسان؛
نسبیت معرفت: نسبی بودن فهم انسان؛
نسیان الهی: فراموش کردن خدا؛
نفاق: تظاهر شخص کافر به مسلمانی؛
نفخ صور: فریادی آسمانی هنگام قیامت؛
نفی اتحاد خدا با غیر: نفی یگانگی خدا با غیر؛
نفی جسمانیت خدا: تنزیه خداوند از جسمانی بودن؛
نفی جهت: تنزیه خداوند از جهت داشتن؛
نفی رویت خداوند: تنزیه خداوند از رویت حسی؛
نفی محل‌ حوادث بودن خداوند:تنزیه خداوند از محل‌ حوادث؛
نفی مکان: تنزیه خداوند از اینکه در مکانی جای گیرد؛
وحی؛
وصایت: تعیین جانشین از سوی پیامبر یا امام(ع)؛
وظایف شیعه در عصر غیبت؛
ولایت: سزاوارتر بودن برای سرپرستی مسلمانان؛
ولایت فقیه: سرپرستی فقیه جامع الشرایط‍‌ در عصر غیبت؛
وهابیت: از فرقه‌های اسلامی؛
هدایت تشریعی؛
هدایت تکوینی: فراهم ساختن‌شرطها و بسترهای تکامل موجودات؛
هرمنوتیک: دانش تفسیر متن؛
یاران امام زمان(ع): یاوران‌ مهدی(ع)؛
منزلت یاران مهدی(ع)؛
ویژگی‌های یاران مهدی(ع)؛
شمار یاران مهدی(ع)؛
گردهمایی نخستین یاران حضرت مهدی(ع)؛
یاوران مهدی(ع) در قرآن؛
شعار یاران حضرت مهدی(ع)؛
یوم‌ البعث: روز برانگیخته شدن؛
یوم التغابن: روز اشکار شدن زیان‌ها؛
یوم التلاق: تعبیری قرانی برای روز رستاخیز؛
یوم التناد: تعبیری قرانی که بر سختی‌های قیامت اشارت دارد؛
یوم الجمع: تعبیری قرانی از گردهمایی قیامت؛
یوم الحساب: قیامت؛ روز حساب و بازخواست الهی؛
یوم الحسره: تعبیری قرانی برای قیامت؛
یوم الفصل: تعبیری قرانی برای قیامت؛
یوم القیامه؛
یوم تبلی السرایر: تعبیری قرانی برای قیامت؛
یوم معلوم: تعبیری قرانی برای روز قیامت؛
- معلوم به علم تفصیلی؛
- معلوم به علم اجمال.
نمایه موضوعی مدخل‌های اصلی؛
فهرست منابع؛

درباره پدیدآورنده

در این باره اطلاعی در دست نیست.

پانویس

↑ ^۱٫۰ ^۱٫۱ وبگاه پارسا

پیوند به بیرون

[p1-1] ۱٫۰ ^۱٫۱ وبگاه پارسا

[۱]