استعاذه در فقه اسلامی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

نسخه‌ای که می‌بینید، نسخهٔ فعلی این صفحه است که توسط Bahmani (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۲۳ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۲۳ ویرایش شده است. آدرس فعلی این صفحه، پیوند دائمی این نسخه را نشان می‌دهد.

(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

مقدمه

استعاذه: گفتن « أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ اَلشَّيْطَانِ اَلرَّجِيمِ » و مانند آن.

مراد از استعاذه در این مقام، استعاذه لفظی است، نه معنوی و آن عبارت است از گفتن « أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ اَلشَّيْطَانِ اَلرَّجِيمِ » و کلمات مرادف آنکه بیانگر التجاء و پناه بردن انسان به خدای تعالی از شیاطین، عذاب و آتش جهنّم است[۱] و از آن به مناسبت در بابهای طهارت، صلات، حج و نکاح سخن رفته است.

حکم

استعاذه در هر حال و در همه امور مستحب است،[۲] لکن در مواردی خاص، تأکید و به آن، امر شده است:

قبل از شروع به تلاوت قرآن کریم.[۳] در روایات، کیفیّت استعاذه در این مورد، مختلف ذکر شده است، از جمله: « أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ اَلشَّيْطَانِ اَلرَّجِيمِ » و « أَعُوذُ بِاللَّهِ اَلسَّمِيعِ اَلْعَلِيمِ مِنَ اَلشَّيْطَانِ اَلرَّجِيمِ» صورت نخست به مشهور نسبت داده شده؛ گرچه صور‌تهای دیگر نیز جایز است.[۴]

۲. در رکعت اول نماز، پیش از قرائت به قول مشهور.[۵] چگونگی استعاذه در این مورد، همانند مورد پیشین است. قول مشهور، استحباب آهسته گفتن استعاذه در همه نمازها است.[۶]

۳. استعاذه از عذاب هنگام خواندن یا شنیدن آیات عذاب[۷].

۴. پیش از آمیزش[۸].

۵. استعاذه از آتش جهنم در گرمابه.[۹]

۶. هنگام ورود به مستراح.[۱۰].[۱۱]

منابع

پانویس

  1. مهذب الاحکام، ج ۶، ص۳۶۰
  2. مستند الشیعة، ج ۵، ص۱۷۵
  3. الحدائق الناضرة، ج ۸، ص۱۶۲
  4. جواهر الکلام، ج ۹، ص۴۲۰
  5. جواهرالکلام، ج ۹، ص۴۲۰
  6. مستند الشیعة، ج۵، ص۱۷۵
  7. کشف الغطاء، ج ۳، ص۴۶۲
  8. العروة الوثقی، ج۲، ص۸۰۰
  9. کشف الغطاء، ج ۲، ص۴۱۲
  10. الحبل المتین، ص۳۲.
  11. هاشمی شاهرودی، سید محمود، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت ج۱، صفحه ۴۶۱ - ۴۶۲.