نسخه‌ای که می‌بینید، نسخهٔ فعلی این صفحه است که توسط Ali(بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ۲ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۰۵ ویرایش شده است. آدرس فعلی این صفحه، پیوند دائمی این نسخه را نشان می‌دهد.
نسخهٔ ویرایششده در تاریخ ۲ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۰۵ توسط Ali(بحث | مشارکت‌ها)
هنگامی که برادران امّ‌کلثوم از پیامبر خواستند براساس پیمانحدیبیه (که مطابق یکی از بندهای آن اگر فردی در مکهمسلمان شده و به مدینههجرت می‌کرد پیامبر (ص) باید او را به قریش برمی‌گرداند) خواهر خود را به مکه باز گردانند، و او از ضعف و ناتوانی خود در برابر فشارها و شکنجه‌های کافرانمکه سخن گفت آیه﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا جَاءَكُمُ الْمُؤْمِنَاتُ مُهَاجِرَاتٍ فَامْتَحِنُوهُنَّ اللَّهُ أَعْلَمُ بِإِيمَانِهِنَّ فَإِنْ عَلِمْتُمُوهُنَّ مُؤْمِنَاتٍ فَلَا تَرْجِعُوهُنَّ إِلَى الْكُفَّارِ لَا هُنَّ حِلٌّ لَهُمْ وَلَا هُمْ يَحِلُّونَ لَهُنَّ وَآتُوهُمْ مَا أَنْفَقُوا وَلَا جُنَاحَ عَلَيْكُمْ أَنْ تَنْكِحُوهُنَّ إِذَا آتَيْتُمُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ وَلَا تُمْسِكُوا بِعِصَمِ الْكَوَافِرِ وَاسْأَلُوا مَا أَنْفَقْتُمْ وَلْيَسْأَلُوا مَا أَنْفَقُوا ذَلِكُمْ حُكْمُ اللَّهِ يَحْكُمُ بَيْنَكُمْ وَاللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ﴾[۱] نازل شد و از پیامبر خواست که ایمانزنانمهاجر به مدینه را بیازماید و چنانچه آنان را مؤمن یافت از بازگرداندنشان به کافرانچشم بپوشد.[۲]. بنابر برخی روایات، پیامبر در پاسخ به برادران او فرمود: زنان مشمول قرارداد حدیبیّه نیستند.[۳] درباره نحوه امتحان زنان مهاجر اقوال متعددی وجود دارد؛ به روایتابن عباس آنان می‌بایست سوگند یاد کنند که بر اثر نفرت از شوهر، رغبت به سرزمین دیگر، دنیاطلبی، عشق به یکی از مردانِ ما (مسلمانان)، مهاجرت نکرده‌اند و صرفا محبت خدا و رسولخداانگیزه مهاجرت آنان بوده است.[۴] به روایت دیگری از ابن عباس ذکر شهادتین برای امتحان آنها کافی بود. عایشهنقل می‌کند که همان تعهدهایی که پیامبر در بیعت خود از زنان مدینه گرفت برای آنان مطرح می‌کرد.[۵]
ام‌کلثوم پس از آنکه سکونتش در مدینه حتمی شد، خود را به پیامبر بخشید تا به ازدواج او درآید. پیامبر بخشش او را پذیرفت؛ امّا او را به ازدواج زید بن حارثه درآورد. امّ کلثوم که از این مسئله ناراحت شده بود گفت: خود را به او هبه کردم؛ امّا او مرا به ازدواج برده‌اش درآورد، آنگاه آیه ﴿وَمَا كَانَ لِمُؤْمِنٍ وَلَا مُؤْمِنَةٍ إِذَا قَضَى اللَّهُ وَرَسُولُهُ أَمْرًا أَنْ يَكُونَ لَهُمُ الْخِيَرَةُ مِنْ أَمْرِهِمْ وَمَنْ يَعْصِ اللَّهَ وَرَسُولَهُ فَقَدْ ضَلَّ ضَلَالًا مُبِينًا﴾[۶] نازل شد.[۷] امّ‌کلثوم وقتی متوجه شد که این امر خواست خدا و رسول خدا بوده و در این امر خیری نهفته است به این ازدواجراضی شد.[۸].
↑«ای مؤمنان! چون زنان مؤمن هجرت‌کنان نزد شما بیایند، (ایمان) آنان را بیازمایید، خداوند به ایمان آنان داناتر است پس اگر آنان را مؤمن دانستید به سوی کافران بازنگردانید که ایشان برای آنان و آنان برای ایشان حلال نیستند و آنچه (آن کافران) هزینه کرده‌اند به آنها بپردازید و هر گاه مهر آنان را بدهید گناهی بر شما نیست که آنان را به همسری درآورید و به پیوند (پیشین خود با) زنان کافر پایبند نباشید و (اگر زنان شما نزد آنها بروند) کابین آنان را بخواهید و آنها نیز می‌توانند کابینی که (به زنانشان) داده‌اند (از شما) بخواهند؛ این حکم خداوند است که در میان شما داوری می‌کند و خداوند دانایی فرزانه است» سوره ممتحنه، آیه ۱۰.
↑احکام‌القرآن، ج۳، ص۶۵۳؛ التبیان، ج۹، ص۵۸۴؛ زادالمسیر، ج ۸، ص ۲۳۸ ـ ۲۳۹.
↑جامع‌البیان، مج ۱۴، ج ۲۸، ص ۷۸؛ التبیان، ج ۹، ص ۵۸۴؛ تفسیر قرطبی، ج ۱۸، ص ۴۲.
↑جامع‌البیان، مج ۱۴، ج ۲۸، ص ۸۶؛ التبیان، ج ۹، ص ۵۸۴؛ تفسیر قرطبی، ج ۱۸، ص ۴۲.
↑«و چون خداوند و فرستاده او به کاری فرمان دهند سزیده هیچ مرد و زن مؤمنی نیست که آنان را در کارشان گزینش (دیگری) باشد؛ هر کس از خدا و فرستاده‌اش نافرمانی کند به گمراهی آشکاری افتاده است» سوره احزاب، آیه ۳۶.
↑جامع البیان، مج۱۲،ج۲۲،ص۱۶ـ۱۷؛ تفسیرماوردی، ج ۴، ص ۴۰۴؛ مجمع‌البیان، ج ۷، ص ۵۶۳.
این مدخل زیرشاخهٔ بحث ام‌کلثوم دختر عقبة بن ابی‌معیط است. ام‌کلثوم دختر عقبة بن ابی‌معیط از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: ام‌کلثوم دختر عقبة بن ابی‌معیط در قرآن - پرسش مرتبط ندارد