هویت فردی
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسشهای عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل هویت فردی (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
هویت فردی یعنی برخورداری انسان از هویت مستقل و ممتاز در سطح فردی. از نگاه تعالیم دینی، برای انسان دو نوع هویت الهی و شیطانی، قابل تصور است و مهمترین عنصر سازنده در هویت فردی حرکت بر اساس ارزشهای فطری و الهی است.
دو نوع هویت فردی
با توجه به وجود دو نوع استعداد در درون انسان؛ یعنی استعداد الهی و استعداد شیطانی، دو نوع هویت فردی قابل تصور است:
- هویت الهی و اصیل: که معطوف به سعادت انسان و رسیدن به کمال اوست.
- هویت شیطانی: که معطوف به شقاوت و بدبختی اوست و به همین جهت انحرافی و غیر واقعی است[۱].
این دو نوع هویت در درون انسان، دائماً در حال منازعه هستند و هر یک سعی دارند بر انسان مسلط گردند. این مسئله در مباحث اسلامی تحت عناوین مختلف، از جمله جنود عقل و جهل یاد شده است. انسان، باید برای به فعلیت رساندن هویت الهی خود، استعدادهای موجود در درون خویش را به ظهور رساند که در این راستا، باید از گرایشهای شیطانی درون خود، پرهیز نماید. در نتیجه، شرط رسیدن به هویت الهی، تربیت انسان براساس ارزشها و تعالیم اسلامی است[۲].
بنابراین، مهمترین عنصر سازنده در هویت فردی یک انسان، حرکت بر اساس ارزشهای فطری و الهی است؛ زیرا انسان موجودی است که از خدا و به دنبال اوست و کمال انسان در رسیدن به خدا و خدایی شدن اوست و این امری است فطری که در درون هر انسانی وجود دارد. از سوی دیگر در فرآیند شکلگیری هویت، بر نقش مهم تربیت تأکید شده است؛ چراکه لازمۀ رسیدن به هویت فردی سالم، پرورش انسان مبتنی بر ارزشهای اسلامی است[۳].