اسفل در فقه سیاسی
این مدخل زیرشاخهٔ بحث اسفل است. اسفل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: اسفل در قرآن - اسفل در حدیث - اسفل در فقه سیاسی - پرسش‌های مرتبطمقدمه
- اسفل: پایین‌تر، فروتر، پست‌تر، از "سفل" در مقابل "علّو"[۱] به معنای "پست"[۲] و "دُون"[۳]. سِفْلَه: مردم طبقات پایین[۴].
- ﴿نَجْعَلْهُمَا تَحْتَ أَقْدَامِنَا لِيَكُونَا مِنَ الْأَسْفَلِينَ﴾[۵].
- از مهم‌ترین نشانه‌های انقلاب و تحولات عمیق اجتماعی، سرنگون‌شدن طبقات بالا و حاکم جامعه و تبدیل شدن آنها به طبقات دون و منفور است: ﴿وَقَالَ الَّذِينَ كَفَرُوا رَبَّنَا أَرِنَا الَّذَيْنِ أَضَلاَّنَا مِنَ الْجِنِّ وَالإِنسِ نَجْعَلْهُمَا تَحْتَ أَقْدَامِنَا لِيَكُونَا مِنَ الأَسْفَلِينَ﴾[۶].
- از سنن الهی که در همه جوامع جریان داشته، پستی آرمان‌ها و عاقبت کفار است: ﴿وَجَعَلَ كَلِمَةَ الَّذِينَ كَفَرُوا السُّفْلَى وَكَلِمَةُ اللَّهِ هِيَ الْعُلْيَا﴾[۷]. شأن نزول این آیه شریفه شکست طرح مشرکان مکّه در دارالندوه برای ترور رسول اکرم(ص) بوده است که به‌رغم همداستانی همه گروه‌ها و قبایل مشرک بر قتل حضرت رسول(ص)، اراده خداوند بر ناکامی و شکست طرح آنان تعلق گرفت و سرانجام کفّار پست و خوار گردیدند[۸][۹].
منابع
پانویس
- ↑ خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۲، ص۸۳۱.
- ↑ بهاء‌الدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۶۳.
- ↑ حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۲۳۵.
- ↑ ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۳، ص۷۸.
- ↑ «آنان را زیر پا بیفکنیم تا از فرومایه‌ترین‌ها گردند» سوره فصلت، آیه ۲۹.
- ↑ «و کافران می‌گویند: پروردگارا! آن دو تن از پریان و آدمیان که ما را گمراه کردند نشانمان ده که آنان را زیر پا بیفکنیم تا از فرومایه‌ترین‌ها گردند» سوره فصلت، آیه ۲۹.
- ↑ «و سخن کافران را فروتر نهاد و سخن خداوند است که فراتر است» سوره توبه، آیه ۴۰.
- ↑ سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۹، ص۲۸۳.
- ↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۹۱.