علی بن ابراهیم بن هاشم قمی
مقدمه
ابوالحسن علی بن ابراهیم بن هاشم قمی محمدی از محدثان مشهور شیعی است که نامش در سند بیش از ۷۱۴۰ روایت آمده است. [۱] او از محدثانی همچون پدرش ابراهیم بن هاشم قمی محمدی، احمد برقی و ابن عقده روایت کرده است. افرادی همانند ثقه الاسلام کلینی، ابو محمد حسن بن حمزه علوی و محمد بن علی ماجیلویه از محضرش بهره برده و از وی روایت نقل کردهاند. [۲]
او محدث، مفسر، فقیه و اخباری بوده و در کتب رجالی شیعه وی را مورد اعتماد و صحیح المذهب دانستهاند. [۳] او از راویانی هست که تألیفات فراوانی دارد. وی در اواسط عمر نابینا شد و تاریخ درگذشت وی نامعلوم است؛ ولی حمزه بن قاسم در سال ۳۰۷ هجری از وی روایت نقل کرده است. [۴] تألیفات او عبارتاند از: المناقب، اختیارالقرآن، قرب الاسناد، [۵] الناسخ والمنسوخ، التفسیر، الشرائع، الحیض، التوحید والشرک، فضائل امیرالمؤمنین(ع)، المغازی، الانبیا، رسالة فی معنا هشام ویونس، جوابات مسائل سأله عنها محمّد بن بلال معروف به المشذر. [۶].[۷]