اسید بن ابی اسید ساعدی
مقدمه
ابن اثیر[۱] گوید: عبدان مروزی این شخص را در شمار صحابه آورده و به سند خود از عمر بن حکم از اُسید بن ابی اُسید روایت کرده است که رسول خدا(ص) با زنی از بنی جون ازدواج کرد؛ اما ابو موسی گفته است که مشهور و صحیح آن است که این خبر از ابواُسید ساعدی است. ابن حجر[۲] نیز آن را در قسم چهارم کتاب خود یاد کرده و با اشاره به ضعیف بودن دو تن از راویان این خبر، می‌نویسد: احتمال دارد عن ابيه" از سند آن افتاده باشد؛ زیرا اسید بن ابی اُسید، تابعی است و تا زمان منصور عباسی[۳] زنده بوده است. همانگونه که ابن حجر گفته، اسید بن ابی اُسید صحابی نیست. اما صحابی دانستن او از سوی برخی، تنها به دلیل سِقط در سند نیست، بلکه ناشی از خلط دو نفر با یکدیگر است.
اسید بن ابی اُسید که نام او در منابع روایی به چشم می‌خورد، نه فرزند ابواُسید ساعدی و نه از قبیله بنی ساعده و نه صحابی است. او از طبقه پنجم تابعان و مولای ابوقتاده است که تا زمان عباسیان زنده بود[۴]. هرچند ابواُسید ساعدی که از صحابه مشهور و از بدریان است، دو فرزند خود را اسید نام گذاشته است [۵]، اما از آنها روایتی نقل نشده و آنچه هست، روایات برادرش حمزه از ابواسید ساعدی است[۶]. چنان که داستان ازدواج زنی از بنی جون با رسول الله(ص) را که به اشتباه به اسید بن ابی اُسید نسبت می‌دهند، حمزة بن ابی اُسید از پدرش ابواُسید نقل کرده است[۷]. عمر بن حکم نیز این خبر را از ابواُسید نقل کرده است [۸]. به اعتقاد ذهبی[۹] کسی که برای اسید ساعدی روایت صحیح قائل باشد، دچار وهم شده است.[۱۰]
منابع
پانویس
- ↑ ابن اثیر، ج۱، ص۲۳۵.
- ↑ ابن حجر، ج۱، ص۳۷۳.
- ↑ خلافت: ص۱۴۵-۱۵۸.
- ↑ ابن سعد، ج۵، ص۴۲۶.
- ↑ ابن سعد، ج۳، ص۴۲۱.
- ↑ برای نمونه ر.ک: طبرانی، ج۱۹، ص۲۶۱-۲۶۳.
- ↑ ابن سعد، ج۸، ص۱۱۵؛ ابن حجر، ج۸، ص۲۰ و ۳۵.
- ↑ ابن سعد، ج۸، ص۱۱۴؛ ابن اثیر، ج۱، ص۲۳۵.
- ↑ ذهبی، ج۱، ص۲۰.
- ↑ صادقی، مصطفی، مقاله «اسید بن ابی اسید ساعدی»، دانشنامه سیره نبوی ج۲، ص:۷۷.