عصمت وحی

اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث وحی است. "عصمت وحی" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

عصمت وحی در قرآن | عصمت در حدیث | عصمت وحی در کلام اسلامی | عصمت وحی در عرفان اسلامی

در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل عصمت وحی (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

عصمت وحی به معنای مصونيت، سلامت و خطاناپذیری وحی است.

واژه شناسی لغوی

• واژه "عصمت" از ریشه "عصم" در عربی به معنای منع و امساک است و چون شخص معصوم، از خطا و گناه بازداشته می‌شود، به او معصوم می‌گویند.
• پیرامون معنای اصطلاحی عصمت، برخی حقیقت عصمت را لطف و تفضل الهی و عده‌ای، آرا قوه عاقله و دسته‌ای، ملکه نفسانی و گروهی، حیثیت ویژه‌ دانسته‌اند.
• حق مطلب آن است که در تحقق ملکه عصمت، قابلیت قوه عاقله معصوم و لطف الهی، مؤثری باشند.

• بسیاری از متکلمان فعلی مسیحی، کتاب مقدس را، کلام بشری می‌دانند که خداوند آن را صادر نکرده است. ایان باربود می‌نویسد: "خداوند وحی را با حضور خویش در حیات مسیح فرستاده است که مصون از خطا نیست بلکه در آینه تجارب بشری است و اعتنای خداوند این نبوده است که یک کتاب معصوم را املا کند. و خود کتاب مقدس سراپا یک مکتوب بشری است... ". ممکن است محمد (ص) در موضوعی راستگو باشد؛ ولی اشتباه هم داشته باشد. چرایی خطا و اشتباه در مطالب وحیانی کتاب مقدس به این دلیل است که آنان تجلی ذات اقدس الهی در عیسی (ع) را مصداق وحی دانسته یا آن را تجربه بشری می‌دانند.
• مهم‌ترین هدف پیامبران رساندن حقایق وحیانی برای سعادت دنیوی و اخروی بشر است. لذا مسلمانان معتقدند اگر خطاکاری پیامبر جایز باشد، هیچ تضمینی برای انجام دادن رسالت وجود ندارد .
• هدف از عصمت، معصوم بودن پیامبران در گرفتن وحی، حفظ یافته‌های وحی و ابلاغ آن است. علامه طباطبائی "رحمة الله علیه": عصم در امر تشریع دین غیر از عصمت از گناه و معصیت است. در عصمت علمی معلم پیامبر فقط خداوند متعال است که: ﴿﴿وَ ما كانَ رَبُّكَ نَسِيًّا‏﴾﴾ کسی که به واقع و پیامدهای گناه علم دارد نه عمداً مرتکب آن می‌شود نه از روی جهل، زیرا از مخلصین است.

مصادیق عصمت

مقالهٔ اصلی: عصمت قرآن

مقالهٔ اصلی: عصمت پیامبر

مقالهٔ اصلی: عصمت امام

دلایل عصمت وحی

مقالهٔ اصلی: اثبات عصمت وحی

پانویس