امت پیامبر خاتم

مقدمه

قرآن امت‌ اسلامی را بهترین امّتی دانسته که برای مردم پدید آمده است: ﴿كُنتُمْ خَيْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَتَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ وَتُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَلَوْ آمَنَ أَهْلُ الْكِتَابِ لَكَانَ خَيْرًا لَّهُم مِّنْهُمُ الْمُؤْمِنُونَ وَأَكْثَرُهُمُ الْفَاسِقُونَ ﴾^[۱] در برخی از روایات امّت در این آیه به ائمه(ع) تأویل شده است^[۲]. به نظر برخی از قرآنپژوهان مقصود ازاین روایت آن است که ائمه(ع) مسئولیت پیشوایی امّت را برعهده دارند ^[۳].
همچنین قرآن امّت اسلامی را امّت وسط و میانه رو معرفی کرده که در راستای سنت الهی به عنوان شاهد بر امّت‌ها نقش‌آفرینی خواهند داشت: ﴿وَكَذَلِكَ جَعَلْنَاكُمْ أُمَّةً وَسَطًا لِّتَكُونُواْ شُهَدَاء عَلَى النَّاسِ وَيَكُونَ الرَّسُولُ عَلَيْكُمْ شَهِيدًا وَمَا جَعَلْنَا الْقِبْلَةَ الَّتِي كُنتَ عَلَيْهَا إِلاَّ لِنَعْلَمَ مَن يَتَّبِعُ الرَّسُولَ مِمَّن يَنقَلِبُ عَلَى عَقِبَيْهِ وَإِن كَانَتْ لَكَبِيرَةً إِلاَّ عَلَى الَّذِينَ هَدَى اللَّهُ وَمَا كَانَ اللَّهُ لِيُضِيعَ إِيمَانَكُمْ إِنَّ اللَّهَ بِالنَّاسِ لَرَؤُوفٌ رَّحِيمٌ﴾^[۴] در روایتی نبوی پس از اشاره به برتری امّت اسلامی تأکید شده عمده اهل بهشت را افراد این امّت تشکیل می‌دهند^[۵] و براساس حدیث رفع به برکت وجود پیامبر اکرم(ص) ۹ چیز از امت اسلامی برداشته شده است: خطا، نسیان، آنچه بر آن اکراه شوند، آنچه نمی‌دانند، آنچه توان ندارند و... ^[۶].
نیز در برخی از روایات آمده است که به برکت پیامبر(ص)زمین به عنوان سجده‌گاه و وسیله تطهیر تشریع شده^[۷] و عذاب استیصال "ریشه‌کنی" و مسخ "تغییر ماهیت دادن به حیوانات" از این امّت برداشته شده^[۸] و بر اثر این برتریها به امّت اسلامی "امت مرحومه" اطلاق شده است^[۹].

منابع

نصیری، علی، امت، دائرةالمعارف قرآن کریم ج۴

پانویس

↑ شما بهترین گروهی بوده‌اید که (به عنوان سرمشق) برای مردم پدیدار شده‌اید؛ به کار پسندیده فرمان می‌دهید و از (کار) ناپسند باز می‌دارید و به خداوند ایمان دارید و اهل کتاب اگر ایمان می‌آوردند برای آنان بهتر بود؛ برخی از آنها مؤمن امّا بسیاری از آنان نافرمانند؛ سوره آل عمران، آیه: ۱۱۰.
↑ بحارالانوار، ج ۲۴، ص ۱۵۵.
↑ صیانة‌القرآن، ص ۲۰۴ ـ ۲۰۵.
↑ و بدین گونه شما را امّتی میانه کرده‌ایم تا گواه بر مردم باشید و پیامبر بر شما گواه باشد؛ و قبله‌ای که بر سوی آن بودی بر نگرداندیم مگر بدین روی که معلوم داریم چه کسی از پیامبر پیروی می‌کند و چه کسی واپس می‌گراید، و بی‌گمان آن جز بر آنان که خداوند رهنمونشان شد، گران بود و خداوند بر آن نیست که ایمانتان را تباه گرداند که خداوند با مردم، به راستی مهربانی است بخشاینده؛ سوره بقره، آیه:۱۴۳.
↑ کشف الاسرار، ج ۲، ص ۲۴۴.
↑ وسائل‌الشیعه، ج ۱۵، ص ۳۶۹؛ بحارالانوار، ج ۸۵، ص ۲۹۷.
↑ وسائل الشیعه، ج ۳، ص ۳۵۰؛ بحارالانوار، ج ۷۸، ص ۱۵۴ ـ ۱۵۵.
↑ شرح اصول الکافی، ج ۱۲، ص ۱۲۹.
↑ نصیری، علی، امت، دائرةالمعارف قرآن کریم، ج۴، ص ۲۵۴ - ۲۶۵.

[1] شما بهترین گروهی بوده‌اید که (به عنوان سرمشق) برای مردم پدیدار شده‌اید؛ به کار پسندیده فرمان می‌دهید و از (کار) ناپسند باز می‌دارید و به خداوند ایمان دارید و اهل کتاب اگر ایمان می‌آوردند برای آنان بهتر بود؛ برخی از آنها مؤمن امّا بسیاری از آنان نافرمانند؛ سوره آل عمران، آیه: ۱۱۰.

[2] بحارالانوار، ج ۲۴، ص ۱۵۵.

[3] صیانة‌القرآن، ص ۲۰۴ ـ ۲۰۵.

[4] و بدین گونه شما را امّتی میانه کرده‌ایم تا گواه بر مردم باشید و پیامبر بر شما گواه باشد؛ و قبله‌ای که بر سوی آن بودی بر نگرداندیم مگر بدین روی که معلوم داریم چه کسی از پیامبر پیروی می‌کند و چه کسی واپس می‌گراید، و بی‌گمان آن جز بر آنان که خداوند رهنمونشان شد، گران بود و خداوند بر آن نیست که ایمانتان را تباه گرداند که خداوند با مردم، به راستی مهربانی است بخشاینده؛ سوره بقره، آیه:۱۴۳.

[5] کشف الاسرار، ج ۲، ص ۲۴۴.

[6] وسائل‌الشیعه، ج ۱۵، ص ۳۶۹؛ بحارالانوار، ج ۸۵، ص ۲۹۷.

[7] وسائل الشیعه، ج ۳، ص ۳۵۰؛ بحارالانوار، ج ۷۸، ص ۱۵۴ ـ ۱۵۵.

[8] شرح اصول الکافی، ج ۱۲، ص ۱۲۹.

[9] نصیری، علی، امت، دائرةالمعارف قرآن کریم، ج۴، ص ۲۵۴ - ۲۶۵.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]